16
కాశీమజిలీకథలు - ఐదవభాగము
ర్తింపుము ఇదియే వేదార్ధావబోధమునకు ఫలమని యుపదేశించిన విని శివగురుండిట్లనియె.
ఆర్యా! మీరనినది యథార్ధమేకాని బ్రహ్మచారి వేదాధ్యయనమును జేసిన పిమ్మట గృహస్థే కావలయు. మఱియొక మార్గమవలంబింపఁగూడదను నియమ మెందును గనబడదు. బ్రహ్మచారియు నిహామిత్రార్ధభోగముల యందు విరక్తుండై నిత్యా నిత్య వస్తు వివేకము గలిగిన సన్యాసాశ్రమమును స్వీకరించినచో సమంజసము కాదా? గృహస్థునికి ఋణావకరణము సత్యశుద్ధి కొఱకుంగాని మఱియొకటి కాదని నా యభిప్రాయము. అట్టి వైరాగ్యము గలుగనివాఁడు గృహస్తుఁడై రాజయోగపదం బనుసరించుచున్నాఁడు.
మహాత్మా! నేను మరణాంతర బ్రహ్మచర్యవ్రతము గైకొని దండాజినములు దాల్చి యగ్ని వేల్చుచు, వేదమును జదువుచు, జదివినది మఱువక యనుభవ గోచరముఁ జేసికొనుచు మీ యొద్దనే వసియించెదను. చక్కని భార్యం బెండ్లియాడినప్పుడు సుఖముగానే కనంబడును. అనుభవమున విమర్శింప నందున విరసత్వము గనంబడక మానదు. అదియే దుఃఖములకు నాదికారణము. ఐహిక సుఖములేకున్న వివాహకృత్యమువలన యాగాదిసుకృతంబు సంపాదించుకొనవచ్చును. దానంజేసి పార లౌకికఫలము గలుగునంటిరేని వినుండు. సవనతంత్రములు యథాశాస్త్రముగా నాచరించుట దుర్ఘటము. అశాస్త్రీయ పశుహింసనమువలన మహాపాతకములు రాఁగలవు. అదియునుంగాక గృహస్తుండు దరిద్రుండయ్యెనేని త్యాగభోగముల కణుమాత్ర సమర్థుండు కానేరడు. అంతకన్న గష్టము మరియొకటిలేదు. ప్రజలు వానిని జీవచ్ఛవముగా జూచుచుందురు భాగ్యవంతుడైనచో విషయ సుఖ ప్రమత్తుండై సర్వానర్ధ హేతుభూతమగు తృష్ణచే గట్టబడి లేశమైన సంతోషము జెందనేరడు.
శ్లో॥ యాన్యేతానిదురంతానిదుర్జరాణ్యున్న తాస్యపి
తృష్ణావల్ల్యాః ఫలానీహతానిదుఃఖానిరాఘవ
యావతీయావతీజంతొరిచ్చో దేతియథాయథా
తావతీతావతీదుఃఖబీజముష్టిఃప్రరోహతి.
అంతము ముదిమియులేని దారుణములగు దుఃఖములన్నియుఁ దృష్టాలతా ఫలములని తెలిసికొనుము జంతువులకు నెంతవఱకు హృదయంబుల నిచ్చతీగెలు సాగుచుండునో యంతవఱకుదుఃఖబీజములు మొలకలెత్తుచుండునుగదా మఱియుం గామంబు లనుభవము వలన నశింపవు.
శ్లో॥ సజాతుకామఃకామానా ముపభోగేనశ్యామతి
హవిషాకృష్ణవర్మేవభూయ ఏనాభివర్ధతే.
