పుట:ఆముక్తమాల్యద.pdf/110

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


తే.

కపుమనోగతి యెయ్యది గలదు దాని
బ్రహ్మసంబంధినిఁగఁ జేయు ప్రౌఢి సూవె;
యిట్టి వైశిష్ట్యధర్మ మెందేని గలుగు,
నట్టి యోగంబు గలిగిన యతఁడె యోగి.

74


వ.

మఱియు, బ్రహ్మచర్యాదులగు యమంబు లేనును, స్వాధ్యాయాదులగు నియ
మంబు లేనును, నిష్కాముండై యోగి యగువాడు, మనోనైర్మల్యసంపా
దనకు నాచరింపవలయు; నివి కామ్యంబు లైన, విశిష్టఫలదంబులు; నిష్కాము
లకు ముక్తిదంబు లగు, నట్టి యమనియమంబులు వదలక భద్రాసనాదులందు
నొకటి నవలంబించి ప్రాణాభిదానం బగు పవనంబు నభ్యాసవశంబున వశ్యంబు
సేయవలయు; నదియె ప్రాణాయామ మనంబడు; నట్టి ప్రాణాయామంబు
సబీజనిర్బీజసంజ్ఞలం బరఁగు; నదియె ప్రాణాపానంబుల మిథోనురోధంబుల
నుభయనిరోధనంబున, రేచకాదిత్రైవిధ్యంబునుం బొందు: మొదల నా
చెప్పిన సబీజనిర్మీజసంజ్ఞలందు నంతస్స్థూలరూపావలంబి యగునదియ
సబీజం, బితరం బబీజంబు; మఱి శబ్దాదివిషయంబులం బ్రవణంబులగు నింద్రి
యంబులం ద్రిప్సి మానసంబున కధీనంబులు సేయుట ప్రత్యాహారం; బిట్టి
బ్రత్యాహారంబు ముముక్షున కవశ్యకర్తవ్యంబు; దీనివలన నతిచంచలంబు
లగు నింద్రియంబులకు నాత్మవశ్యత గలుగు; నివి గన వశ్యంబులు గాకుండిన
నాయోగి యోగసాధకుండు గానేరండు; ప్రాణాయామంబునఁ బవనంబులు,
ప్రత్యాహారంబున నింద్రియంబులు, వశంబులైన పిమ్మటఁ జిత్తంబు శుభా
శ్రయంబునం దిడునది." యనుటయు ఖాండిక్యుఁ డిట్లనియె.

75


క.

మనమున కెద్ది శుభాశ్రయ,
మనఘ! యెఱింగింపు, మఱి సమస్తాధారం
బనఁ జను యద్వస్తువు? య
న్మనన మశేషోరుదుఃఖ మండలిఁ జెఱుచున్?

76


తే.

అనినఁ గేశిధ్వజుఁడు వాని కనియె; 'బ్రహ్మ
మాశ్రయంబు మనంబున; కదియ పరము
నపరము ననంగఁ బొలుచు; నం దపర మనగ
మూర్తము, పరం బనంగ నమూర్త మనఘ.

77