ఇక నిర్వదియాఱుఛందములకు వివరము. ఉక్త, అత్యుక్త, మధ్య, ప్రతిష్ఠ,
సుప్రతిష్ఠ, గాయత్రి, ఉష్ణిక్, అనుష్టుప్, బృహతి, పంక్తి, త్రిష్టుప్, జగతి, అతి
జగతి, శక్వరి, అతిశక్వరి, అష్టి, అత్యష్టి, ధృతి, అతిధృతి, కృతి, ప్రకృతి, ఆకృతి,
వికృతి, సంకృతి, అభికృతి, ఉత్కృతి అనునామధేయంబులఛందంబు లిర్వది
యాఱై విస్తరిల్లై, అందు మొదటిఛందంబున వృత్తములు 2, రెండవఛందంబున
4; మూఁడవచ్ఛందంబున 8, నాలవచ్ఛందంబున 16, ఐదవచ్ఛందంబున 32,
ఆఱవచ్ఛందమున 64, ఈతీరున నేకోత్తరవృద్ధిగా నిరువదియాఱు ఛం
దంబుల వృత్తంబులు పదుమూఁడుకోట్లు నలువదిరెండులక్షలు పదునేడువేలు
నేడునూట యిరువదియా ఱుద్భవిల్లి నాల్గేసిపాదంబులు గల్గి యొకయక్షరము
మొదలుగఁ క్రమక్రమంబున నెక్కుడుగణాక్షరంబులు వెలయుచు వేఱువేఱఁ
బ్రశస్తంబులై ఛందంబు లనియెడుగనుల వృత్తంబు లనియెడురత్నంబులు పుట్టి
విస్తరిల్లె నందుఁ బ్రశస్తంబులైన విద్యున్మాలయుఁ, జిత్రపదంబును, బ్రమాణియుఁ,
గిరకిశోరంబు నుత్సుకంబును, వాగ్మియుఁ, గోమలంబును, శుద్ధవరాటియు, నుప
జాతియు, నుపేంద్రవజ్రంబును, శృంగారిణియుఁ, గలరవంబును, నింద్రవజ్రం
బును, దోదకంబును, స్వాగతంబును, శ్యేనియు, వాతోర్మియు, భుజంగప్రయా
తంబును, దోటకంబును, నింద్రవంశంబును, వంశస్థంబును, ద్రుతవిలంబితంబును,
సగ్విణియు, జలధరమాలికయు, మత్తమయూరంబును, మంజుభాషిణియు,
బంభరగానంబును, లతావృత్తంబును, వసంతతిలకంబును, వనమయూరంబును,
బుష్పదామంబును, ప్రహర్షణకలితంబును, సురుచిరంబును, మణిగణనికరంబును,
గజరాజంబును, మాలినియు, సుగంధియు, శాంతియు, లలితగతియు, బ్రియ
కాంతయుఁ, బాలాశదళంబును, బంచచామరంబును, జంద్రభానువును, బృథ్వి
యు, శిఖరిణియు, మందాక్రాంతంబును, ద్వరితపదగతియు, మత్తకోకిలయు,
దేవరాజంబును, శార్దూలవిక్రీడితంబును, గుసుమితలతావేల్లితంబును, దరళయు,
భూతిలకంబును, మత్తేభంబును, గలితయుఁ, భుజంగంబును, నుత్పలమాలికయు,
నంబురుహంబును, ఖచరప్లుతంబును, సురభూజరాజంబును, స్రగ్ధరయు, గనక
లతికయు, మానినియున్, జంపకమాలికయు, లాటీవిటంబును, మణిమాలికయు,
వనమంజరియు, మాలినియుఁ, గుసుమంబును, మహాస్రగ్ధరయుఁ, దురగంబును,
మృగనాభియు, విచికిలస్తబకంబును, బంచశరంబును, శృంగారంబును, నశ్వలలి
తంబును, గవిరాజవిరాజితంబును, సరసిజముకుళంబును, గ్రౌంచపదంబును, వనరు
హంబును, వసురుచియు, విజయంబును, బంధురంబును, బుధవరనుతంబును, భాస్క
