Jump to content

పదబంధ పారిజాతము/కంటి ముంటి పడినా

వికీసోర్స్ నుండి

కంటి____కంటి 331 కంటి____కంటి

  • "మొగుడు పోయి మూడునెలలు కాలేదు. ఆ కంటి తడి యారక ముందే పిల్లవాడికి జబ్బు చేసింది." వా

కంటినొప్పి

  • పీడ, బాధకము. కంటిబాధ భరింపరాని దన్న దానిపై వచ్చినపలుకుబడి.
  • "కాసరంబులపాలిటి కంటినొప్పి." శుక. 2. 283.

కంటి ముంటి పడినా

  • ఎంత అవస్థ పడినా, ఎంత గింజుకొన్నా.
  • "తనకును గంటి ముంటి పడినం బడు టింతయ కాని సొమ్ము రా, దని మహి భర్తకుం దెలిపి య్ంపుము నీ వని యంపె నాతడున్." పరమయో. 4. 148.

కంటిలో కన్ను పెట్టుకొని చూచు. అతిజాగ్రత్తగా పరిశీలించు - చూచు.

  • "కంటిలో కన్ను పెట్టుకొని చూచినా అచ్చుతప్పు లేవో మిగిలిపోయినవి." వా.

కంటిలో కలికానికి లేదు.

  • బొత్తిగా లేదు. కలికం కంటికి వేసేమిరియాల గింజవంటి వాని గంధం. అది ఏ కాస్త అయినా చాలు. ఆ యింతకు కూడా లే దనుట.
  • "ఇంట్లో చక్కెర కంటిలో కలికానికి కూడా లేదు. ఇప్పుడు తెస్తే గానీ రేపు కాఫీ ఉండదు." వా.
  • చూ. మందుకు లేదు.

కంటిలో కారము చల్లు

  • మోసగించు.
  • చూ. కంటిలో మిరపపొడి చల్లు.

కంటిలో కొరవెండ్రుక

  • కంటిలో నలుసు.
  • "కంటిలో గొరవెండ్రుకయు రచ్చ మఱ్ఱిని..." హంస. 5. 109.
  • చూ. కంటిలోని నలుసు.

కంటిలో దూరు

  • కంటి కాను.
  • "నీకు ఇప్పుడు చుట్టాలూ పక్కాలూ కంటిలో దూరడం లేదు." వా.
  • చూ. కంటి కాగు.

కంటిలో నలు సై పోవు.

  • కనబడుట అరు దగు.
  • "ఈ మధ్య కంట్లో నలు పై పోయావేం?" వా.

కంటిలోని నలుసు (నెరసు)

  • ఎక్కువ బాధించునది.
  • "కంటిలోని నలుసు కాలిముల్లు." వేమన.
  • "వా డా ఊళ్ళో కంటిలోని నలుసై కూర్చున్నాడు." వా.
  • "వాడు కంటిలోని నలుసుగా తయారయ్యాడు." వా.

కంటిలోని నెరసువలె

  • మెఱ మెఱ లాడుతూ; మిక్కిలి బాధిస్తూ...
  • "...పుష్కరుసేత యుల్లమం, దున్నది కంటిలోన నెర సున్నవిధంబున..." నలచ. 6. 260.
  • చూ. కంటిలోని నలుసు. కంటి____కంటు 332 కంటు____కంఠ

కంటిలో నిప్పులు పోసుకొను

  • ఓర్వలేక పోవు, అసూయపడు.
  • "కాస్త మంచి చీర కట్టుకొంటే ఆవిడ కంట్లో నిప్పులు పోసుకొంటుంది." వా.

కంటిలో పడు

  • తగినంత మంచిస్థితిలో ఉండు, గుర్తింపబడు. 'కంటిలో పడతామా?' 'పడము' అన్నట్లు వ్యతిరేకార్థంలోనే ప్రచురం.
  • "మే మంతా నీ కిప్పుడు కంట్లో పడతామా? ను వ్వేమో పై అంతస్తులో ఉంటివి. మే మేమో మా మూలు మనుషుల మై పోతిమి." వా.

కంటిలో మిరపపొడి చల్లు

  • మోసము చేయు, కన్ను గప్పు.
  • "నా కంటిలోనే మిరప్పొడి చల్లా లని ప్రయత్నించాడు." వా.
  • చూ. కంటిలో కారము చల్లు. కంట్లో...

కంటు గట్టు

  • విరోధము పూను, పగ పట్టు
  • "వాడు నామీద కంటు గట్టాడు. నన్ను సర్వనాశనం చేసేదాకా వదలడట. అదీ చూదాం." వా.

కంటువడు

  • విరోధము గొను.
  • "మింట నుండి కంట బడి కంటు వడు గరిసున కిట్లనియె."భాగ. 10. పూ. 153.
  • వాడుకలో రూపం:
  • "వాడికి నామీద కంటుగా ఉంది." వా.
  • ఇందులోని 'కంటు' ఇదే.

కంటు వాయు

  • పగ దీరు.
  • "అరిది శ్రీ వేంకఋఏశు డల మేలుమంగ గూడి, గరుడనిమీద నెక్కి కంటు వాయ నే సెను." తాళ్ల. సణ్. 6. 107.

కంటు వుట్టగ

  • కంటకముగా; ద్వేష మేర్పడు నట్లు.
  • "బంటు నాడినయట్లు పదుగురు వినగ కంటు పుట్టగ బలుకగ నోర్వలేక." వర. రా. యు. పు. 64. పంక్తి. 10.

కంటె బొట్టు వేయు

  • తాళి కట్టు, వివాహ మాడు. బ్రౌను.

కంట్లో కారం చల్లు

  • మోసము చేయు.<.big>
  • "నా కంట్లో కారం చల్లా లని ప్రయత్నం చేశాడు. కానీ నేను ముందుగానే జాగ్రత్త పడడంవల్ల వాడిపాచిక ఏమీ పార లేదు." వా.
  • "ఆవిడ మొగుడికంట్లో కారంచల్లి ఊరంతా చక్క బెట్టుతూ ఉండి." వా.
  • చూ. కంటిలో మిరపపొడి చల్లు
  • కంటిలో కారముచల్లు.

కంఠంలో ప్రాణ మున్నంత వరకూ

  • తుదిదాకా. ఎప్పటికీ నే నిందుకు అంగీకరించను - పాల్పడను అను పట్టుల ఉపయోగించే పలుకుబడి.
  • "నా కంఠంలో ప్రాణం ఉన్నంత