పదబంధ పారిజాతము/కంటి ముంటి పడినా
స్వరూపం
కంటి____కంటి 331 కంటి____కంటి
- "మొగుడు పోయి మూడునెలలు కాలేదు. ఆ కంటి తడి యారక ముందే పిల్లవాడికి జబ్బు చేసింది." వా
కంటినొప్పి
- పీడ, బాధకము. కంటిబాధ భరింపరాని దన్న దానిపై వచ్చినపలుకుబడి.
- "కాసరంబులపాలిటి కంటినొప్పి." శుక. 2. 283.
కంటి ముంటి పడినా
- ఎంత అవస్థ పడినా, ఎంత గింజుకొన్నా.
- "తనకును గంటి ముంటి పడినం బడు టింతయ కాని సొమ్ము రా, దని మహి భర్తకుం దెలిపి య్ంపుము నీ వని యంపె నాతడున్." పరమయో. 4. 148.
కంటిలో కన్ను పెట్టుకొని చూచు. అతిజాగ్రత్తగా పరిశీలించు - చూచు.
- "కంటిలో కన్ను పెట్టుకొని చూచినా అచ్చుతప్పు లేవో మిగిలిపోయినవి." వా.
కంటిలో కలికానికి లేదు.
- బొత్తిగా లేదు. కలికం కంటికి వేసేమిరియాల గింజవంటి వాని గంధం. అది ఏ కాస్త అయినా చాలు. ఆ యింతకు కూడా లే దనుట.
- "ఇంట్లో చక్కెర కంటిలో కలికానికి కూడా లేదు. ఇప్పుడు తెస్తే గానీ రేపు కాఫీ ఉండదు." వా.
- చూ. మందుకు లేదు.
కంటిలో కారము చల్లు
- మోసగించు.
- చూ. కంటిలో మిరపపొడి చల్లు.
కంటిలో కొరవెండ్రుక
- కంటిలో నలుసు.
- "కంటిలో గొరవెండ్రుకయు రచ్చ మఱ్ఱిని..." హంస. 5. 109.
- చూ. కంటిలోని నలుసు.
కంటిలో దూరు
- కంటి కాను.
- "నీకు ఇప్పుడు చుట్టాలూ పక్కాలూ కంటిలో దూరడం లేదు." వా.
- చూ. కంటి కాగు.
కంటిలో నలు సై పోవు.
- కనబడుట అరు దగు.
- "ఈ మధ్య కంట్లో నలు పై పోయావేం?" వా.
కంటిలోని నలుసు (నెరసు)
- ఎక్కువ బాధించునది.
- "కంటిలోని నలుసు కాలిముల్లు." వేమన.
- "వా డా ఊళ్ళో కంటిలోని నలుసై కూర్చున్నాడు." వా.
- "వాడు కంటిలోని నలుసుగా తయారయ్యాడు." వా.
కంటిలోని నెరసువలె
- మెఱ మెఱ లాడుతూ; మిక్కిలి బాధిస్తూ...
- "...పుష్కరుసేత యుల్లమం, దున్నది కంటిలోన నెర సున్నవిధంబున..." నలచ. 6. 260.
- చూ. కంటిలోని నలుసు. కంటి____కంటు 332 కంటు____కంఠ
కంటిలో నిప్పులు పోసుకొను
- ఓర్వలేక పోవు, అసూయపడు.
- "కాస్త మంచి చీర కట్టుకొంటే ఆవిడ కంట్లో నిప్పులు పోసుకొంటుంది." వా.
కంటిలో పడు
- తగినంత మంచిస్థితిలో ఉండు, గుర్తింపబడు. 'కంటిలో పడతామా?' 'పడము' అన్నట్లు వ్యతిరేకార్థంలోనే ప్రచురం.
- "మే మంతా నీ కిప్పుడు కంట్లో పడతామా? ను వ్వేమో పై అంతస్తులో ఉంటివి. మే మేమో మా మూలు మనుషుల మై పోతిమి." వా.
కంటిలో మిరపపొడి చల్లు
- మోసము చేయు, కన్ను గప్పు.
- "నా కంటిలోనే మిరప్పొడి చల్లా లని ప్రయత్నించాడు." వా.
- చూ. కంటిలో కారము చల్లు. కంట్లో...
కంటు గట్టు
- విరోధము పూను, పగ పట్టు
- "వాడు నామీద కంటు గట్టాడు. నన్ను సర్వనాశనం చేసేదాకా వదలడట. అదీ చూదాం." వా.
కంటువడు
- విరోధము గొను.
- "మింట నుండి కంట బడి కంటు వడు గరిసున కిట్లనియె."భాగ. 10. పూ. 153.
- వాడుకలో రూపం:
- "వాడికి నామీద కంటుగా ఉంది." వా.
- ఇందులోని 'కంటు' ఇదే.
కంటు వాయు
- పగ దీరు.
- "అరిది శ్రీ వేంకఋఏశు డల మేలుమంగ గూడి, గరుడనిమీద నెక్కి కంటు వాయ నే సెను." తాళ్ల. సణ్. 6. 107.
కంటు వుట్టగ
- కంటకముగా; ద్వేష మేర్పడు నట్లు.
- "బంటు నాడినయట్లు పదుగురు వినగ కంటు పుట్టగ బలుకగ నోర్వలేక." వర. రా. యు. పు. 64. పంక్తి. 10.
కంటె బొట్టు వేయు
- తాళి కట్టు, వివాహ మాడు. బ్రౌను.
కంట్లో కారం చల్లు
- మోసము చేయు.<.big>
- "నా కంట్లో కారం చల్లా లని ప్రయత్నం చేశాడు. కానీ నేను ముందుగానే జాగ్రత్త పడడంవల్ల వాడిపాచిక ఏమీ పార లేదు." వా.
- "ఆవిడ మొగుడికంట్లో కారంచల్లి ఊరంతా చక్క బెట్టుతూ ఉండి." వా.
- చూ. కంటిలో మిరపపొడి చల్లు
- కంటిలో కారముచల్లు.
కంఠంలో ప్రాణ మున్నంత వరకూ
- తుదిదాకా. ఎప్పటికీ నే నిందుకు అంగీకరించను - పాల్పడను అను పట్టుల ఉపయోగించే పలుకుబడి.
- "నా కంఠంలో ప్రాణం ఉన్నంత