Jump to content

పదబంధ పారిజాతము/ఔ

వికీసోర్స్ నుండి

ఓహ____ఔగా 322 ఔగా___ఔద

పలుకుబడులలోని భావమే ఇం దున్నది.

  • "ఒక తె రూపసి గాకున్న నోసి యన్న, నో యనెడుమాత్రమున కైన నుండ వలయు." శుక. 3. 342.

ఓహరిసాహరిగా

  • హోరాహోరిగా.
  • "ఓహరి సాహరి నుయ్యాల చేరుగా, వెనుకొంచు దెరలుచు బెనగు నెడలు." భార. విరా. 3. 165.
  • "యుద్ధము సేయజాలకయ యోహరి సాహరి నెంత చెప్పినన్." శివ. 4. 62.

ఔ గా దనక

  • ఏమీ అనక. ఔను, కాదు - అనకుండా "భూనయకు డిది యౌ గా దన కీయెడ." సారం. 2. 273.

ఔగా దనక యుండు

  • న్యాయా న్యాయ నిర్ణయం చేయక మౌనము వహించి యుండు.
  • "నాకు మొగ మోడి యౌ గా దనరు తపస్వులు." పాండు. 5. 243.
  • "నే నింతదూరం మీతో మొఱపెట్టు కుంటే మీరు ఔను కాదు అని చెప్ప కుండా కూర్చుంటే నే నింక యెక్కడికి పొయ్యేది?" వా.

ఔ గా దను

  • అడ్డు చెప్పు; విమర్శించు.
  • "యాదవసింహ ! నా తలపు నప్పుడు వారల పా టొకింత యౌ, గా దను దాక లేదు గలకం బడ జొచ్చె." ప్రభా. 1. 83.

ఔ గాములు

  • మంచిచెడ్డలు; సత్యాసత్యాలు.
  • "దీని యౌగాము లన్నియు దెలిసి శిక్ష...." పరమయోగి. 3. ఆ.
  • చూ. అవ్య్గాములు.

ఔడు గఱచు

  • కోపముతో పెదవి గఱచు. కోపము వచ్చినప్పుడు సహజముగా పెదవి బిగించడం, పండ్లు కొఱకడం అలాంటివి చేస్తారు. వానిమీద వచ్చిన పలుకుబడి.
  • "కన్ను లెఱ్ఱగా నెగాదిగ గన్గొని యౌడు గఱచి దీని నాటదాని..." శుక. 4. 39.
  • రూ. ఔడుకొట్టు.

ఔడు మాయు

  • ఖండిత మగు. పెదవి దాటివచ్చు అని వావిళ్లని.
  • "అగ్ని నాలుక లేడు నౌడు మాసిన యప్పు, డుడురాజు పొట్ట గుజ్జుఱికి నపుడు." భీమ. 6. 44.

ఔదల యంటి చూచుకొని

  • దెబ్బ తిని. ఏ దైనా శాస్తి జరిగినప్పుడు ఒళ్లు యథాస్థితిలో ఉన్నదా లేదా అని పట్టి చూచుకొన్నాడు అన్న వ్యంగ్యార్థంలో ఉపయోగించే పలుకుబడి.
  • "సల సల మను కలశజు వె, గ్గలపుం గినుక యను వెసట గలవడి వడి నౌ ఔద____ఔన 323 ఔనౌ___కంక
  • దల యంటి చూచుకొని యే,యిలు వెడలితి నాక్షణంబ యెత్తినభీతిన్." పాండు. 5. 207.

ఔదల లూచి మెచ్చు

  • సెబా సని మెచ్చు. మెచ్చుటలో తల ఊపుటపై ఏర్పడిన పలుకుబడి.
  • "అ,ప్పప్ప యి దౌర యంచు జను లందఱు నౌదల లూచి మెచ్చగన్." హంస. 1. 34.

ఔదల వంచుకొను

  • అవమానముతో - తల వంచు కొను.
  • "ఠీవి నటించెనా దేవలోక పురంభ గొంచక యౌదల వంచుకొనును." రాధి. పీఠిక. 20.

ఔదల వంచుకొన జేయు

  • అవమానపడజేయు.
  • "అసురేంద్రుని ముందట మాకు నౌదలల్, వంచుకొనంగ జేసితిని." భాగ. స్క. 7. 152.
  • చూ. తలవంపులు.

ఔదెంచు

  • అగు.
  • "తడ నౌదెంచె బుళింద రాజ." హర. 7. 59.

ఔ నను

  • సెబా సను, మెచ్చుకొను.
  • "పలికి తుత్ప్రేక్షోపమలు జాతి పెం పెక్క, రసికు లౌనన మదాలస చరిత్ర." ఆము. 1. 13.
  • "మృగీమదం, బడరెడు పట్టుచీర సొగ సౌ నన దాల్చి నృపాలు కేళికిన్ నడచె వధూలలామ..." హంస. 3. 4.

ఔనౌను:

  • ఔనౌను లే; సరే సరే ! నేటికీ వాడుకలో ఉంది.
  • "ఔనౌ నీ పోటును జూతము రమ్మ." కుమా. 12. 20.

ఔరు సౌ రగు

  • చెల్లాచెద రగు.
  • "చీకటి యౌరు సౌరుగా." కాశీ. 1. 125.

ఔ లెండు!

  • సరే.
  • "ఔ లెం డిటు విమర్శ దూర మైన వాకిట వసించు నెవ్వ డన్వారు నగుచు." ఆము. 4. 7.

కంకణబలము కలిసి వచ్చు

  • వివాహమునకు దైవబలము కలిసి వచ్చు. వివాహం దైవికం అన్న భావంతో యేర్పడినపలుకుబడి.
  • "మనం ఎన్ని ప్రయత్నాలు చేస్తే నేం? కంకణబలం కలిసి రావాలి కాని." వా.

కంకణము కట్టు (కొను)

  • ప్రతిజ్ఞ పూను. శుభ కార్యాలలో ఈ కర్తవ్యాన్ని నెరవేరుస్తా నన్న దృష్టితో చేతికి కంకణం కట్టడం అలవాటు. దానిపై వచ్చిన పలుకుబడి.
  • "ముఖ్యవ్రతస్ఫూర్తి ముంజి కట్టెడు వాడె, కవుల బ్రోచుటకు గంకణము కట్టె." పాండు. 1. 41.