కర్ణ పర్వము - అధ్యాయము - 55
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (కర్ణ పర్వము - అధ్యాయము - 55) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [స]
శరుత్వా చ రది నిర్ఘొషం సింహనాథం చ సంయుగే
అర్జునః పరాహ గొవిన్థం శీఘ్రం చొథయ వాజినః
2 అర్జునస్య వచః శరుత్వా గొవిన్థొ ఽరజునమ అబ్రవీత
ఏష గచ్ఛామి సుక్షిప్రం యత్ర భీమొ వయవస్దితః
3 ఆయాన్తమ అశ్వైర హిమశఙ్ఖవర్ణైః; సువర్ణముక్తా మణిజాలనథ్ధైః
జమ్భం జిఘాంసుం పరగృహీతవజ్రం; జయాయ థేవేన్థ్రమ ఇవొగ్రమన్యుమ
4 రదాశ్వమాతఙ్గపథాతిసంఘా; బాణస్వనైర నేమిఖుర సవనైశ చ
సంనాథయన్తొ వసుధాం థిశశ చ; కరుథ్ధా నృసింహా జయమ అభ్యుథీయుః
5 తేషాం చ పార్దస్య మహత తథాసీథ; థేహాసు పాప్మ కషపణం సుయుథ్ధమ
తరైలొక్యహేతొర అసురైర యదాసీథ; థేవస్య విష్ణొర జయతాం వరస్య
6 తైర అస్తమ ఉచ్చావచమ ఆయుధౌఘమ; ఏకః పరతిచ్ఛేథే కిరీటమాలీ
కషురార్ధచన్థ్రైర నిశితైశ చ బాణైః; శిరాంసి తేషాం బహుధా చ బాహూన
7 ఛత్రాణి వాలవ్యజనాని కేతూన; అశ్వాన రదాన పత్తిగణాన థవిపాంశ చ
తే పేతుర ఉర్వ్యాం బహుధా విరూపా; వాతప్రభగ్నాని యదా వనాని
8 సువర్ణజాలావతతా మహాగజాః; సవైజయన్తీ ధవజయొధకల్పితాః
సువర్ణపుఙ్ఖైర ఇషుభిః సమాచితాశ; చకాశిరే పరజ్వలితా యదాచలాః
9 విథార్య నాగాంశ చ రదాంశ చ వాజినః; శరొత్తమైర వాసవ వజ్రసంనిభైః
థరుతం యయౌ కర్ణ జిఘాంసయా తదా; యదా మరుత్వాన బలభేథనే పురా
10 తతః స పురుషవ్యాఘ్రః సూత సైన్యమ అరింథమ
పరవివేశ మహాబాహుర మకరః సాగరం యదా
11 తం థృష్ట్వా తావకా రాజన రదపత్తిసమన్వితాః
గజాశ్వసాథి బహులాః పాణ్డవం సముపాథ్రవన
12 తత్రాభిథ్రవతాం పార్దమ ఆరావః సుమహాన అభూత
సాగరస్యేవ మత్తస్య యదా సయాత సలిలస్వనః
13 తే తు తం పురుషవ్యాఘ్రం వయాఘ్రా ఇవ మహారదాః
అభ్యథ్రవన్త సంగ్రామే తయక్త్వా పరాణకృతం భయమ
14 తేషామ ఆపతతాం తత్ర శరవర్షాణి ముఞ్చతామ
అర్జునొ వయధమత సైన్యం మహావాతొ ఘనాన ఇవ
15 తే ఽరజునం సహితా భూత్వా రదవంశైః పరహారిణః
అభియాయ మహేష్వాసా వివ్యధుర నిశితైః శరైః
16 తతొ ఽరజునః సహస్రాణి రదవారణవాజినామ
పరేషయామ ఆస విశిఖైర యమస్య సథనం పరతి
17 తే వధ్యమానాః సమరే పార్ద చాపచ్యుతైః శరైః
తత్ర తత్ర సమ లీయన్తే భయే జాతే మహారదాః
18 తేషాం చతుఃశతాన వీరాన యతమానాన మహారదాన
అర్జునొ నిశితైర బాణైర అనయథ యమసాథనమ
19 తే వధ్యమానాః సమరే నానా లిఙ్గైః శితైః శరైః
అర్జునం సమభిత్యజ్య థుథ్రువుర వై థిశొ భయాత
20 తేషాం శబ్థొ మహాన ఆసీథ థరవతాం వాహినీముఖే
మహౌఘస్యేవ భథ్రం తే గిరిమ ఆసాథ్య థీర్యతః
21 తాం తు సేనాం భృశం విథ్ధ్వా థరావయిత్వార్జునః శరైః
పరాయాథ అభిముఖః పార్దః సూతానీకాని మారిష
22 తస్య శబ్థొ మహాన ఆసీత పరాన అభిముఖస్య వై
గరుడస్యేవ పతతః పన్నగార్దే యదా పురా
23 తం తు శబ్థమ అభిశ్రుత్య భీమసేనొ మహాబలః
బభూవ పరమప్రీతః పార్ద థర్శనలాలసః
24 శరుత్వైవ పార్దమ ఆయాన్తం భీమసేనః పరతాపవాన
తయక్త్వా పరాణాన మహారాజ సేనాం తవ మమర్థ హ
25 స వాయువేగప్రతిమొ వాయువేగసమొ జవే
వాయువథ వయచరథ భీమొ వాయుపుత్రః పరతాపవాన
26 తేనార్థ్యమానా రాజేన్థ్ర సేనా తవ విశాం పతే
వయభ్రామ్యత మహారాజ భిన్నా నౌర ఇవ సాగరే
27 తాం తు సేనాం తథా భీమొ థర్శయన పాణిలాఘవమ
శరైర అవచకర్తొగ్రైః పరేషయిష్యన యమక్షయమ
28 తత్ర భారత భీమస్య బలం థృష్ట్వాతిమానుషమ
వయత్రస్యన్త రణే యొధాః కాలస్యేవ యుగక్షయే
29 తదార్థితాన భీమబలాన భీమసేనేన భారత
థృష్ట్వా థుర్యొధనొ రాజా ఇథం వచనమ అబ్రవీత
30 సైనికాన స మహేష్వాసొ యొధాశ చ భరతర్షభ
సమాథిశథ రణే సర్వాన హతభీమమ ఇతి సమ హ
తస్మిన హతే హతం మన్యే సర్వసైన్యమ అశేషతః
31 పరతిగృహ్య చ తామ ఆజ్ఞాం తవ పుత్రస్య పార్దివాః
భీమం పరచ్ఛాథయామ ఆసుః శరవర్షైః సమన్తతః
32 గజాశ చ బహులా రాజన నరాశ చ జయ గృథ్ధినః
రదా హయాశ చ రాజేన్థ్ర పరివవ్రుర వృకొథరమ
33 స తైః పరివృతః శూరైః శూరొ రాజన సమన్తతః
శుశుభే భరతశ్రేష్ఠ నక్షత్రైర ఇవ చన్థ్రమాః
34 స రరాజ తదా సంఖ్యే థర్శనీయొ నరొత్తమః
నిర్విశేషం మహారాజ యదా హి విజయస తదా
35 తత్ర తే పార్దివాః సర్వే శరవృష్టీ సమాసృజన
కరొధరక్తేక్షణాః కరూరా హన్తుకామా వృకొథరమ
36 స విథార్య మహాసేనాం శరైః సంనతపర్వభిః
నిశ్చక్రామ రణాథ భీమొ మత్స్యొ జాలాథ ఇవామ్భసి
37 హత్వా థశసహస్రాణి గజానామ అనివర్తినామ
నృషాం శతసహస్రే థవే థవే శతే చైవ భారత
38 పఞ్చ చాశ్వసహస్రాణి రదానాం శతమ ఏవ చ
హత్వా పరాస్యన్థయథ భీమొ నథీం శొణితకర్థమా
39 శొణితొథాం రదావర్తాం హస్తిగ్రాహసమాకులామ
నరమీనామ అశ్వనక్రాం కేశశైవలశాథ్వలామ
40 సంఛిన్నభుజ నాగేన్థ్రాం బహురత్నాపహారిణీమ
ఊరుగ్రాహాం మజ్జ పఙ్కాం శీర్షొపల సమాకులామ
41 ధనుష్కాశాం శరావాపాం గథాపరిఘకేతనామ
యొధవ్రాతవతీం సంఖ్యే వహన్తీం యమసాథనమ
42 కషణేన పురుషవ్యాఘ్రః పరావర్తయత నిమ్నగామ
యదా వైతరణీమ ఉగ్రాం థుస్తరామ అకృతాత్మభిః
43 యతొ యతః పాణ్డవేయః పరవృత్తొ రదసత్తమః
తతస తతొ ఽపాతయత యొధాఞ శతసహస్రశః
44 ఏవం థృష్ట్వా కృతం కర్మ భీమసేనేన సంయుగే
థుర్యొధనొ మహారాజ శకునిం వాక్యమ అబ్రవీత
45 జయ మాతులసంగ్రామే భీమసేనం మహాబలమ
అస్మిఞ జితే జితం మన్యే పాణ్డవేయం మహాబలమ
46 తతః పరాయాన మహారాజ సౌబలేయః పరతాపవాన
రణాయ మహతే యుక్తొ భరాతృభిః పరివారితః
రణాయ మహతే యుక్తొ భరాతృభిః పారివారితః
47 స సమాసాథ్య సంగ్రామే భీమం భీమపరాక్రమమ
వారయామ ఆస తం వీరొ వేలేవ మకరాలయమ
స నయవర్తత తం భీమొ వార్యమాణః శితైః శరైః
48 శకునిస తస్య రాజేన్థ్ర వామే పార్శ్వే సతనాన్తరే
పరేషయామ ఆస నారాచాన రుక్మపుఙ్ఖాఞ శిలాశితాన
49 వర్మ భిత్త్వా తు సౌవర్ణం బాణాస తస్య మహాత్మనః
నయమజ్జన్త మహారాజ కఙ్కబర్హిణ వాససః
50 సొ ఽతివిథ్ధొ రణే భీమః శరం హేమవిభూషితమ
పరేషయామ ఆస సహసా సౌబలం పరతి భారత
51 తమ ఆయాన్తం శరం ఘొరం శకునిః శత్రుతాపనః
చిచ్ఛేథ శతధా రాజన కృతహస్తొ మహాబలః
52 తస్మిన నిపతితే భూమౌ భీమః కరుథ్ధొ విశాం పతే
ధనుశ చిచ్ఛేథ భల్లేన సౌబలస్య హసన్న ఇవ
53 తథ అపాస్య ధనుశ ఛిన్నం సౌబలేయః పరతాపవాన
అన్యథ ఆథత్త వేగేన ధనుర భల్లాంశ చ షొడశ
54 తైస తస్య తు మహారాజ భల్లైః సంనతపర్వభిః
చతుర్భిః సారదిం హయ ఆర్చ్ఛథ భీమం పఞ్చభిర ఏవ చ
55 ధవజమ ఏకేన చిచ్ఛేథ ఛత్రం థవాభ్యాం విశాం పతే
చతుర్భిశ చతురొ వాహాన వివ్యాధ సుబలాత్మజః
56 తతః కరుథ్ధొ మహారాజ భీమసేనః పరతాపవాన
శక్తిం చిక్షేప సమరే రుక్మథణ్డామ అయొ మయీమ
57 సా భీమ భుజనిర్ముక్తా నాగజిహ్వేవ చఞ్చలా
నిపపాత రదే తూర్ణం సౌబలస్య మహాత్మనః
58 తతస తామ ఏవ సంగృహ్య శక్తిం కనకభూషణామ
భీమసేనాయ చిక్షేప కరుథ్ధ రూపొ విశాం పతే
59 సా నిర్భిథ్య భుజం సవ్యం పాణ్డవస్య మహాత్మనః
పపాత చ తతొ భూమౌ యదా విథ్యున నభశ చయుతా
60 అదొత్క్రుష్టం మహారాజ ధార్తరాష్ట్రైః సమన్తతః
న తు తం మమృషే భీమః సింహనాథం తరస్వినామ
61 స సంగృహ్య ధనుః సజ్యం తవరమాణొ మహారదః
ముహూర్తాథ ఇవ రాజేన్థ్ర ఛాథయామ ఆస సాయకైః
సౌబలస్య బలం సంఖ్యే తయక్త్వాత్మానం మహాబలః
62 తస్యాశ్వాంశ చతురొ హత్వా సూతం చైవ విశాం పతే
ధవజం చిచ్ఛేథ మల్లేన తవరమాణః పరాక్రమీ
63 హతాశ్వం రదమ ఉత్సృజ్య తవరమాణొ నరొత్తమః
తస్దౌ విస్ఫారయంశ చాపం కరొధరక్తేక్షణః శవసన
శరైశ చ బహుధా రాజన భీమమ ఆర్చ్ఛత సమన్తతః
64 పరతిహత్య తు వేగేన భీమసేనః పరతాపవాన
ధనుశ చిచ్ఛేథ సంక్రుథ్ధొ వివ్యాధ చ శితైః శరైః
65 సొ ఽతివిథ్ధొ బలవతా శత్రుణా శత్రుకర్శనః
నిపపాత తతొ భూమౌ కిం చిత పరాణొ నరాధిప
66 తతస తం విహ్వలం జఞాత్వా పుత్రస తవ విశాం పతే
అపొవాహ రదేనాజౌ భీమసేనస్య పశ్యతః
67 రదస్దే తు నరవ్యాఘ్రే ధార్తరాష్ట్రాః పరాఙ్ముఖాః
పరథుథ్రువుర థిశొ భీతా భీమాఞ జాతే మహాభయే
68 సౌబలే నిర్జితే రాజన భీమసేనేన ధన్వినా
భయేన మహతా భగ్నః పుత్రొ థుర్యొధనస తవ
అపాయాజ జవనైర అశ్వైః సాపేక్షొ మాతులం పరతి
69 పరాఙ్ముఖం తు రాజానం థృష్ట్వా సైన్యాని భారత
విప్రజగ్ముః సముత్సృజ్య థవైరదాని సమన్తతః
70 తాన థృష్ట్వాతిరదాన సర్వాన ధార్తరాష్ట్రాన పరాఙ్ముఖాన
జవేనాభ్యపతథ భీమః కిరఞ శరశతాన బహూన
71 తే వధ్యమానా భీమేన ధార్తరాష్ట్రాః పరాఙ్ముఖాః
కర్ణమ ఆసాథ్య సమరే సదితా రాజన సమన్తతః
స హి తేషాం మహావీర్యొ థవీపొ ఽభూత సుమహాబలః
72 భిన్ననౌకా యదా రాజన థవీపమ ఆసాథ్య నిర్వృతాః
భవన్తి పురుషవ్యాఘ్ర నావికాః కాలపర్యయే
73 తదా కర్ణం సమాసాథ్య తావకా భరతర్షభ
సమాశ్వస్తాః సదితా రాజన సంప్రహృష్టాః పరస్పరమ
సమాజగ్ముశ చ యుథ్ధాయ మృత్యుం కృత్వా నివర్తనమ