ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 93
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 93) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వ]
తేష్వ ఆసీనేషు సర్వేషు తూష్ణీంభూతేషు రాజసు
వాక్యమ అభ్యాథథే కృష్ణః సుథంష్ట్రొ థున్థుభిస్వనః
2 జీమూత ఇవ ధర్మాన్తే సర్వాం సంశ్రావయన సభామ
ధృతరాష్ట్రమ అభిప్రేక్ష్య సమభాషత మాధవః
3 కురూణాం పాణ్డవానాం చ శమః సయాథ ఇతి భారత
అప్రయత్నేన వీరాణామ ఏతథ యతితుమ ఆగతః
4 రాజన నాన్యత పరవక్తవ్యం తవ నిఃశ్రేయసం వచః
విథితం హయ ఏవ తే సర్వం వేథితవ్యమ అరింథమ
5 ఇథమ అథ్య కులం శరేష్ఠం సర్వరాజసు పార్దివ
శరుతవృత్తొపసంపన్నం సర్వైః సముథితం గుణైః
6 కృపానుకమ్పా కారుణ్యమ ఆనృశంస్యం చ భారత
తదార్జవం కషమా సత్యం కురుష్వ ఏతథ విశిష్యతే
7 తస్మిన్న ఏవంవిధే రాజన కులే మహతి తిష్ఠతి
తవన్నిమిత్తం విశేషేణ నేహ యుక్తమ అసాంప్రతమ
8 తవం హి వారయితా శరేష్ఠః కురూణాం కురుసత్తమ
మిద్యా పరచరతాం తాత బాహ్యేష్వ ఆభ్యన్తరేషు చ
9 తే పుత్రాస తవ కౌరవ్య థుర్యొధన పురొగమాః
ధర్మార్దౌ పృష్ఠతః కృత్వా పరచరన్తి నృశంసవత
10 అశిష్టా గతమర్యాథా లొభేన హృతచేతసః
సవేషు బన్ధుషు ముఖ్యేషు తథ వేత్ద భరతర్షభ
11 సేయమ ఆపన మహాఘొరా కురుష్వ ఏవ సముత్దితా
ఉపేక్ష్యమాణా కౌరవ్య పృదివీం ఘాతయిష్యతి
12 శక్యా చేయం శమయితుం తవం చేథ ఇచ్ఛసి భారత
న థుష్కరొ హయ అత్ర శమొ మతొ మే భరతర్షభ
13 తవయ్య అధీనః శమొ రాజన మయి చైవ విశాం పతే
పుత్రాన సదాపయ కౌరవ్య సదాపయిష్యామ్య అహం పరాన
14 ఆజ్ఞా తవ హి రాజేన్థ్ర కార్యా పుత్రైః సహాన్వయైః
హితం బలవథ అప్య ఏషాం తిష్ఠతాం తవ శాసనే
15 తవ చైవ హితం రాజన పాణ్డవానామ అదొ హితమ
శమే పరయతమానస్య మమ శాసనకాఙ్క్షిణామ
16 సవయం నిష్కలమ ఆలక్ష్య సంవిధత్స్వ విశాం పతే
సహ భూతాస తు భరతాస తవైవ సయుర జనేశ్వర
17 ధర్మార్దయొర తిష్ఠ రాజన పాణ్డవైర అభిరక్షితః
న హి శక్యాస తదా భూతా యత్నాథ అపి నరాధిప
18 న హి తవాం పాణ్డవైర జేతుం రక్ష్యమాణం మహాత్మభిః
ఇన్థ్రొ ఽపి థేవైః సహితః పరసహేత కుతొ నృపాః
19 యత్ర భీష్మశ చ థరొణశ చ కృపః కర్ణొ వివింశతిః
అశ్వత్దామా వికర్ణశ చ సొమథత్తొ ఽద బాహ్లికః
20 సైన్ధవశ చ కలిఙ్గశ చ కామ్బొజశ చ సుథక్షిణః
యుధిష్ఠిరొ భీమసేనః సవ్యసాచీ యమౌ తదా
21 సాత్యకిశ చ మహాతేజా యుయుత్సుశ చ మహారద
కొ ను తాన విపరీతాత్మా యుధ్యేత భరతర్షభ
22 లొకస్యేశ్వరతాం భూయః శత్రుభిశ చాప్రధృష్యతామ
పరాప్స్యసి తవమ అమిత్రఘ్న సహితః కురుపాణ్డవైః
23 తస్య తే పృదివీపాలాస తవత్సమాః పృదివీపతే
శరేయాంసశ చైవ రాజానః సంధాస్యన్తే పరంతప
24 స తవం పుత్రైశ చ పౌత్రైశ చ భరాతృభిః పితృభిస తదా
సుహృథ్భిః సర్వతొ గుప్తః సుఖం శక్ష్యసి జీవితుమ
25 ఏతాన ఏవ పురొధాయ సత్కృత్య చ యదా పురా
అఖిలాం భిక్ష్యసే సర్వాం పృదివీం పృదివీపతే
26 ఏతైర హి సహితః సర్వైః పాణ్డవైః సవైశ చ భారత
అన్యాన విజేష్యసే శత్రూన ఏష సవార్దస తవాఖిలః
27 తైర ఏవొపార్జితాం భూమిం భొక్ష్యసే చ పరంతప
యథి సంపత్స్యసే పుత్రైః సహామాత్యైర నరాధిప
28 సంయుగే వై మహారాజ థృశ్యతే సుమహాన కషయః
కషయే చొభయతొ రాజన కం ధర్మమ అనుపశ్యసి
29 పాణ్డవైర నిహతైః సంఖ్యే పుత్రైర వాపి మహాబలైః
యథ విన్థేదాః సుఖం రాజంస తథ బరూహి భరతర్షభ
30 శూరాశ చ హి కృతాస్త్రాశ చ సర్వే యుథ్ధాభికాఙ్క్షిణః
పాణ్డవాస తావకాశ చైవ తాన రక్ష మహతొ భయాత
31 న పశ్యేమ కురూన సర్వాన పాణ్డవాంశ చైవ సంయుగే
కషీణాన ఉభయతః శూరాన రదేభ్యొ రదిభిర హతాన
32 సమవేతాః పృదివ్యాం హి రాజానొ రాజసత్తమ
అమర్షవశమ ఆపన్నా నాశయేయుర ఇమాః పరజాః
33 తరాహి రాజన్న ఇమం లొకం న నశ్యేయుర ఇమాః పరజాః
తవయి పరకృతిమ ఆపన్నే శేషం సయాత కురునన్థన
34 శుక్లా వథాన్యా హరీమన్త ఆర్యాః పుణ్యాభిజాతయః
అన్యొన్యసచివా రాజంస తాన పాహి మహతొ భయాత
35 శివేనేమే భూమిపాలాః సమాగమ్య పరస్పరమ
సహ భుక్త్వా చ పీత్వా చ పరతియాన్తు యదా గృహమ
36 సువాససః సరగ్విణశ చ సత్కృత్య భరతర్షభ
అమర్షాంశ చ నిరాకృత్య వైరాణి చ పరంతప
37 హార్థం యత పాణ్డవేష్వ ఆసీత పరాప్తే ఽసమిన్న ఆయుషః కషయే
తథ ఏవ తే భవత్య అథ్య శశ్వచ చ భరతర్షభ
38 బాలా విహీనాః పిత్రా తే తవయైవ పరివర్ధితాః
తాన పాలయ యదాన్యాయం పుత్రాంశ చ భరతర్షభ
39 భవతైవ హి రక్ష్యాస తే వయసనేషు విశేషతః
మా తే ధర్మస తదైవార్దొ నశ్యేత భరతర్షభ
40 ఆహుస తవాం పాణ్డవా రాజన్న అభివాథ్య పరసాథ్య చ
భవతః శాసనాథ థుఃఖమ అనుభూతం సహానుగైః
41 థవాథశేమాని వర్షాణి వనే నిర్వ్యుషితాని నః
తరయొథశం తదాజ్ఞాతైః సజనే పరివత్సరమ
42 సదాతా నః సమయే తస్మిన పితేతి కృతనిశ్చయాః
నాహాస్మ సమయం తాత తచ చ నొ బరాహ్మణా విథుః
43 తస్మిన నః సమయే తిష్ఠ సదితానాం భరతర్షభ
నిత్యం సంక్లేశితా రాజన సవరాజ్యాంశం లభేమహి
44 తవం ధర్మమ అర్దం యుఞ్జానః సమ్యఙ నస తరాతుమ అర్హసి
గురుత్వం భవతి పరేక్ష్య బహూన కలేశాంస తితిక్ష్మహే
45 స భవాన మాతృపితృవథ అస్మాసు పరతిపథ్యతామ
గురొర గరీయసీ వృత్తిర యా చ శిష్యస్య భారత
46 పిత్రా సదాపయితవ్యా హి వయమ ఉత్పదమ ఆస్దితాః
సంస్దాపయ పదిష్వ అస్మాంస తిష్ఠ రాజన సవవర్త్మని
47 ఆహుశ చేమాం పరిషథం పుత్రాస తే భరతర్షభ
ధర్మజ్ఞేషు సభాసత్సు నేహ యుక్తమ అసాంప్రతమ
48 యత్ర ధర్మొ హయ అధర్మేణ సత్యం యత్రానృతేన చ
హన్యతే పరేక్షమాణానాం హతాస తత్ర సభాసథః
49 విథ్ధొ ధర్మొ హయ అధర్మేణ సభాం యత్ర పరపథ్యతే
న చాస్య శల్యం కృన్తన్తి విథ్ధాస తత్ర సభాసథః
ధర్మ ఏతాన ఆరుజతి యదా నథ్య అనుకూలజాన
50 యే ధర్మమ అనుపశ్యన్తస తూష్ణీం ధయాయన్త ఆసతే
తే సత్యమ ఆహుర ధర్మం చ నయాయ్యం చ భరతర్షభ
51 శక్యం కిమ అన్యథ వక్తుం తే థానాథ అన్యజ జనేశ్వర
బరువన్తు వా మహీపాలాః సభాయాం యే సమాసతే
ధర్మార్దౌ సంప్రధార్యైవ యథి సత్యం బరవీమ్య అహమ
52 పరముఞ్చేమాన మృత్యుపాశాత కషత్రియాన కషత్రియర్షభ
పరశామ్య భరతశ్రేష్ఠ మా మన్యువశమ అన్వగాః
53 పిత్ర్యం తేభ్యః పరథాయాంశం పాణ్డవేభ్యొ యదొచితమ
తతః సపుత్రః సిథ్ధార్దొ భుఙ్క్ష్వ భొగాన పరంతప
54 అజాతశత్రుం జానీషే సదితం ధర్మే సతాం సథా
సపుత్రే తవయి వృత్తిం చ వర్తతే యాం నరాధిప
55 థాహితశ చ నిరస్తశ చ తవామ ఏవొపాశ్రితః పునః
ఇన్థ్రప్రస్దం తవయైవాసౌ సపుత్రేణ వివాసితః
56 స తత్ర నివసన సర్వాన వశమ ఆనీయ పార్దివాన
తవన ముఖాన అకరొథ రాజన న చ తవామ అత్యవర్తత
57 తస్యైవం వర్తమానస్య సౌబలేన జిహీర్షతా
రాష్ట్రాణి ధనధాన్యం చ పరయుక్తః పరమొపధిః
58 స తామ అవస్దాం సంప్రాప్య కృష్ణాం పరేక్ష్య సభా గతామ
కషత్రధర్మాథ అమేయాత్మా నాకమ్పత యుధిష్ఠిరః
59 అహం తు తవ తేషాం చ శరేయ ఇచ్ఛామి భారత
ధర్మాథ అర్దాత సుఖాచ చైవ మా రాజన నీనశః పరజాః
60 అనర్దమ అర్దం మన్వానా అర్దం వానర్దమ ఆత్మనః
లొభే ఽతిప్రసృతాన పుత్రాన నిగృహ్ణీష్వ విశాం పతే
61 సదితాః శుశ్రూషితుం పార్దాః సదితా యొథ్ధుమ అరింథమాః
యత తే పద్యతమం రాజంస తస్మింస తిష్ఠ పరంతప
62 తథ వాక్యం పార్దివాః సర్వే హృథయైః సమపూజయన
న తత్ర కశ చిథ వక్తుం హి వాచం పరాకామథ అగ్రతః