ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 40
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 40) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వి]
యొ ఽభయర్దితః సథ్భిర అసజ్జమానః; కరొత్య అర్దం శక్తిమ అహాపయిత్వా
కషిప్రం యశస తం సముపైతి సన్తమ అలం; పరసన్నా హి సుఖాయ సన్తః
2 మహాన్తమ అప్య అర్దమ అధర్మయుక్తం; యః సంత్యజత్య అనుపాక్రుష్ట ఏవ
సుఖం స థుఃఖాన్య అవముచ్య శేతే; జీర్ణాం తవచం సర్ప ఇవావముచ్య
3 అనృతం చ సముత్కర్షే రాజగామి చ పైశునమ
గురొశ చాలీక నిర్బన్ధః సమాని బరహ్మహత్యయా
4 అసూయైక పథం మృత్యుర అతివాథః శరియొ వధః
అశుశ్రూషా తవరా శలాఘా విథ్యాయాః శత్రవస తరయః
5 సుఖార్దినః కుతొ విథ్యా నాస్తి విథ్యార్దినః సుఖమ
సుఖార్దీ వా తయజేథ విథ్యాం విథ్యార్దీ వా సుఖం తయజేత
6 నాగ్నిస తృప్యతి కాష్ఠానాం నాపగానాం మహొథధిః
నాన్తకః సర్వభూతానాం న పుంసాం వామలొచనా
7 ఆశా ధృతిం హన్తి సమృథ్ధిమ అన్తకః; కరొధః శరియం హన్తి యశః కథర్యతా
అపాలనం హన్తి పశూంశ చ రాజన్న; ఏకః కరుథ్ధొ బరాహ్మణొ హన్తి రాష్ట్రమ
8 అజశ చ కాంస్యం చ రదశ చ నిత్యం; మధ్వ ఆకర్షః శకునిః శరొత్రియశ చ
వృథ్ధొ జఞాతిర అవసన్నొ వయస్య; ఏతాని తే సన్తు గృహే సథైవ
9 అజొక్షా చన్థనం వీణా ఆథర్శొ మధుసర్పిషీ
విషమ ఔథుమ్బరం శఙ్ఖః సవర్ణం నాభిశ చ రొచనా
10 గృహే సదాపయితవ్యాని ధన్యాని మనుర అబ్రవీత
థేవ బరాహ్మణ పూజార్దమ అతిదీనాం చ భారత
11 ఇథం చ తవాం సర్వపరం బరవీమి; పుణ్యం పథం తాత మహావిశిష్టమ
న జాతు కామాన న భయాన న లొభాథ; ధర్మం తయజేజ జీవితస్యాపి హేతొః
12 నిత్యొ ధర్మః సుఖథుఃఖే తవ అనిత్యే; నిత్యొ జీవొ ధాతుర అస్య తవ అనిత్యః
తయక్త్వానిత్యం పరతితిష్ఠస్వ నిత్యే; సంతుష్య తవం తొష పరొ హి లాభః
13 మహాబలాన పశ్య మనానుభావాన; పరశాస్య భూమిం ధనధాన్య పూర్ణామ
రాజ్యాని హిత్వా విపులాంశ చ భొగాన; గతాన నరేన్థ్రాన వశమ అన్తకస్య
14 మృతం పుత్రం థుఃఖపుష్టం మనుష్యా; ఉత్క్షిప్య రాజన సవగృహాన నిర్హరన్తి
తం ముక్తకేశాః కరుణం రుథన్తశ; చితామధ్యే కాష్ఠమ ఇవ కషిపన్తి
15 అన్యొ ధనం పరేతగతస్య భుఙ్క్తే; వయాంసి చాగ్నిశ చ శరీరధాతూన
థవాభ్యామ అయం సహ గచ్ఛత్య అముత్ర; పుణ్యేన పాపేన చ వేష్ట్యమానః
16 ఉత్సృజ్య వినివర్తన్తే జఞాతయః సుహృథః సుతాః
అగ్నౌ పరాస్తం తు పురుషం కర్మాన్వేతి సవయం కృతమ
17 అస్మాల లొకాథ ఊర్ధ్వమ అముష్య చాధొ; మహత తమస తిష్ఠతి హయ అన్ధకారమ
తథ వై మహామొహనమ ఇన్థ్రియాణాం; బుధ్యస్వ మా తవాం పరలభేత రాజన
18 ఇథం వచః శక్ష్యసి చేథ యదావన; నిశమ్య సర్వం పరతిపత్తుమ ఏవమ
యశః పరం పరాప్స్యసి జీవలొకే; భయం న చాముత్ర న చేహ తే ఽసతి
19 ఆత్మా నథీ భారత పుణ్యతీర్దా; సత్యొథకా ధృతికూలా థమొర్మిః
తస్యాం సనాతః పూయతే పుణ్యకర్మా; పుణ్యొ హయ ఆత్మా నిత్యమ అమ్భొ ఽమభ ఏవ
20 కామక్రొధగ్రాహవతీం పఞ్చేన్థ్రియ జలాం నథీమ
కృత్వా ధృతిమయీం నావం జన్మ థుర్గాణి సంతర
21 పరజ్ఞా వృథ్ధం ధర్మవృథ్ధం సవబన్ధుం; విథ్యా వృథ్ధం వయసా చాపి వృథ్ధమ
కార్యాకార్యే పూజయిత్వా పరసాథ్య; యః సంపృచ్ఛేన న స ముహ్యేత కథా చిత
22 ధృత్యా శిశ్నొథరం రక్షేత పాణిపాథం చ చక్షుషా
చక్షుః శరొత్రే చ మనసా మనొ వాచం చ కర్మణా
23 నిత్యొథకీ నిత్యయజ్ఞొపవీతీ; నిత్యస్వాధ్యాయీ పతితాన్న వర్జీ
ఋతం బరువన గురవే కర్మ కుర్వన; న బరాహ్మణశ చయవతే బరహ్మలొకాత
24 అధీత్య వేథాన పరిసంస్తీర్య చాగ్నీన; ఇష్ట్వా యజ్ఞైః పాలయిత్వా పరజాశ చ
గొబ్రాహ్మణార్దే శస్త్రపూతాన్తర ఆత్మా; హతః సంగ్రామే కషత్రియః సవర్గమ ఏతి
25 వైశ్యొ ఽధీత్య బరాహ్మణాన కషత్రియాంశ చ; ధనైః కాలే సంవిభజ్యాశ్రితాంశ చ
తరేతా పూతం ధూమమ ఆఘ్రాయ పుణ్యం; పరేత్య సవర్గే థేవ సుఖాని భుఙ్క్తే
26 బరహ్మక్షత్రం వైశ్య వర్ణం చ శూథ్రః; కరమేణైతాన నయాయతః పూజయానః
తుష్టేష్వ ఏతేష్వ అవ్యదొ థగ్ధపాపస; తయక్త్వా థేహం సవర్గసుఖాని భుఙ్క్తే
27 చాతుర్వర్ణ్యస్యైష ధర్మస తవొక్తొ; హేతుం చాత్ర బరువతొ మే నిబొధ
కషాత్రాథ ధర్మాథ ధీయతే పాణ్డుపుత్రస; తం తవం రాజన రాజధర్మే నియుఙ్క్ష్వ
28 ఏవమ ఏతథ యదా మాం తవమ అనుశాసతి నిత్యథా
మమాపి చ మతిః సౌమ్య భవత్య ఏవం యదాత్ద మామ
29 సా తు బుథ్థిః కృతాప్య ఏవం పాణ్డవాన రప్తి మే సథా
థుర్యొధనం సమాసాథ్య పునర విపరివర్తతే
30 న థిష్టమ అభ్యతిక్రాన్తుం శక్యం మర్త్యేన కేన చిత
థిష్టమ ఏవ కృతం మన్యే పౌరుషం తు నిరర్దకమ