ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 61
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 61) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [జ]
థేవానాం థానవానాం చ యక్షాణామ అద రక్షసామ
అన్యేషాం చైవ భూతానాం సర్వేషాం భగవన్న అహమ
2 శరొతుమ ఇచ్ఛామి తత్త్వేన మానుషేషు మహాత్మనామ
జన్మ కర్మ చ భూతానామ ఏతేషామ అనుపూర్వశః
3 [వ]
మానుషేషు మనుష్యేన్థ్ర సంభూతా యే థివౌకసః
పరదమం థానవాంశ చైవ తాంస తే వక్ష్యామి సర్వశః
4 విప్రచిత్తిర ఇతి ఖయాతొ య ఆసీథ థానవర్షభః
జరాసంధ ఇతి ఖయాతః స ఆసీన మనుజర్షభః
5 థితేః పుత్రస తు యొ రాజన హిరణ్యకశిపుః సమృతః
స జజ్ఞే మానుషే లొకే శిశుపాలొ నరర్షభః
6 సంహ్రాథ ఇతి విఖ్యాతః పరహ్రాథస్యానుజస తు యః
స శల్య ఇతి విఖ్యాతొ జజ్ఞే బాహ్లీల పుంగవః
7 అనుహ్రాథస తు తేజస్వీ యొ ఽభూత ఖయాతొ జఘన్యజః
ధృష్టకేతుర ఇతి ఖయాతః స ఆసీన మనుజేశ్వరః
8 యస తు రాజఞ శిబిర నామ థైతేయః పరికీర్తితః
థరుమ ఇత్య అభివిఖ్యాతః స ఆసీథ భువి పార్దివః
9 బాష్కలొ నామ యస తేషామ ఆసీథ అసురసత్తమః
భగథత్త ఇతి ఖయాతః స ఆసీన మనుజేశ్వరః
10 అయః శిరా అశ్వశిరా అయః శఙ్కుశ చ వీర్యవాన
తదా గగనమూర్ధా చ వేగవాంశ చాత్ర పఞ్చమః
11 పఞ్చైతే జజ్ఞిరే రాజన వీర్యవన్తొ మహాసురాః
కేకయేషు మహాత్మానః పార్దివర్షభ సత్తమాః
12 కేతుమాన ఇతి విఖ్యాతొ యస తతొ ఽనయః పరతాపవాన
అమితౌజా ఇతి ఖయాతః పృదివ్యాం సొ ఽభవన్న నృపః
13 సవర్భానుర ఇతి విఖ్యాతః శరీమాన యస తు మహాసురః
ఉగ్రసేన ఇతి ఖయాత ఉగ్ర కర్మా నరాధిపః
14 యస తవ అశ్వ ఇతి విఖ్యాతః శరీమాన ఆసీన మహాసురః
అశొకొ నామ రాజాసీన మహావీర్యపరాక్రమః
15 తస్మాథ అవరజొ యస తు రాజన్న అశ్వపతిః సమృతః
థైతేయః సొ ఽభవథ రాజా హార్థిక్యొ మనుజర్షభః
16 వృషపర్వేతి విఖ్యాతః శరీమాన యస తు మహాసురః
థీర్ఘప్రజ్ఞ ఇతి ఖయాతః పృదివ్యాం సొ ఽభవన నృపః
17 అజకస తవ అనుజొ రాజన య ఆసీథ వృషపర్వణః
స మల్ల ఇతి విఖ్యాతః పృదివ్యామ అభవన నృపః
18 అశ్వగ్రీవ ఇతి ఖయాతః సత్త్వవాన యొ మహాసురః
రొచమాన ఇతి ఖయాతః పృదివ్యాం సొ ఽభవన నృపః
19 సూక్ష్మస తు మతిమాన రాజన కీర్తిమాన యః పరకీర్తితః
బృహన్త ఇతి విఖ్యాతః కషితావ ఆసీత స పార్దివః
20 తుహుణ్డ ఇతి విఖ్యాతొ య ఆసీథ అసురొత్తమః
సేనా బిన్థుర ఇతి ఖయాతః స బభూవ నరాధిపః
21 ఇసృపా నామ యస తేషామ అసురాణాం బలాధికః
పాపజిన నామ రాజాసీథ భువి విఖ్యాతవిక్రమః
22 ఏకచక్ర ఇతి ఖయాత ఆసీథ యస తు మహాసురః
పరతివిన్ధ్య ఇతి ఖయాతొ బభూవ పరదితః కషితౌ
23 విరూపాక్షస తు థైతేయశ చిత్రయొధీ మహాసురః
చిత్రవర్మేతి విఖ్యాతః కషితావ ఆసీత స పార్దివః
24 హరస తవ అరిహరొ వీర ఆసీథ యొ థానవొత్తమః
సువాస్తుర ఇతి విఖ్యాతః స జజ్ఞే మనుజర్షభః
25 అహరస తు మహాతేజాః శత్రుపక్ష కషయం కరః
బాహ్లీకొ నామ రాజా స బభూవ పరదితః కషితౌ
26 నిచన్థ్రశ చన్థ్ర వక్త్రశ చ య ఆసీథ అసురొత్తమః
ముఞ్జ కేశ ఇతి ఖయాతః శరీమాన ఆసీత స పార్దివః
27 నికుమ్భస తవ అజితః సంఖ్యే మహామతిర అజాయత
భూమౌ భూమిపతిః శరేష్ఠొ థేవాధిప ఇతి సమృతః
28 శరభొ నామ యస తేషాం థైతేయానాం మహాసురః
పౌరవొ నామ రాజర్షిః స బభూవ నరేష్వ ఇహ
29 థవితీయః శలభస తేషామ అసురాణాం బభూవ యః
పరహ్రాథొ నామ బాహ్లీకః స బభూవ నరాధిపః
30 చన్థ్రస తు థితిజశ్రేష్ఠొ లొకే తారాధిపొపమః
ఋషికొ నామ రాజర్షిర బభూవ నృపసత్తమః
31 మృతపా ఇతి విఖ్యాతొ య ఆసీథ అసురొత్తమః
పశ్చిమానూపకం విథ్ధి తం నృపం నృపసత్తమ
32 గవిష్ఠస తు మహాతేజా యః పరఖ్యాతొ మహాసురః
థరుమసేన ఇతి ఖయాతః పృదివ్యాం సొ ఽభవన నృపః
33 మయూర ఇతి విఖ్యాతః శరీమాన యస తు మహాసురః
స విశ్వ ఇతి విఖ్యాతొ బభూవ పృదివీపతిః
34 సుపర్ణ ఇతి విఖ్యాతతస్మాథ అవరజస తు యః
కాలకీర్తిర ఇతి ఖయాతః పృదివ్యాం సొ ఽభవన నృపః
35 చన్థ్ర హన్తేతి యస తేషాం కీర్తితః పరవరొ ఽసురః
శునకొ నామ రాజర్షిః స బభూవ నరాధిపః
36 వినాశనస తు చన్థ్రస్య య ఆఖ్యాతొ మహాసురః
జానకిర నామ రాజర్షిః స బభూవ నరాధిపః
37 థీర్ఘజిహ్వస తు కౌరవ్య య ఉక్తొ థానవర్షభః
కాశిరాజ ఇతి ఖయాతః పృదివ్యాం పృదివీపతిః
38 గరహం తు సుషువే యం తం సింహీ చన్థ్రార్కమర్థనమ
కరాద ఇత్య అభివిఖ్యాతః సొ ఽభవన మనుజాధిపః
39 అనాయుషస తు పుత్రాణాం చతుర్ణాం పరవరొ ఽసురః
విక్షరొ నామ తేజస్వీ వసు మిత్రొ ఽభవన నృపః
40 థవితీయొ విక్షరాథ్యస తు నరాధిప మహాసురః
పాంసురాష్ట్రాధిప ఇతి విశ్రుతః సొ ఽభవన నృపః
41 బలవీర ఇతి ఖయాతొ యస తవ ఆసీథ అసురొత్తమః
పౌణ్డ్ర మత్స్యక ఇత్య ఏవ స బభూవ నరాధిపః
42 వృత్ర ఇత్య అభివిఖ్యాతొ యస తు రాజన మహాసురః
మణిమాన నామ రాజర్షిః స బభూవ నరాధిపః
43 కరొధహన్తేతి యస తస్య బభూవావరజొ ఽసురః
థణ్డ ఇత్య అభివిఖ్యాతః స ఆసీన నృపతిః కషితౌ
44 కరొధవర్ధన ఇత్య ఏవ యస తవ అన్యః పరికీర్తితః
థణ్డధార ఇతి ఖయాతః సొ ఽభవన మనుజేశ్వరః
45 కాలకాయాస తు యే పుత్రాస తేషామ అష్టౌ నరాధిపాః
జజ్ఞిరే రాజశార్థూల శార్థూలసమవిక్రమాః
46 మగధేషు జయత్సేనః శరీమాన ఆసీత స పార్దివః
అష్టానాం పరవరస తేషాం కాలేయానాం మహాసురః
47 థవితీయస తు తతస తేషాం శరీమాన హరిహయొపమః
అపరాజిత ఇత్య ఏవ స బభూవ నరాధిపః
48 తృతీయస తు మహారాజ మహాబాహుర మహాసురః
నిషాథాధిపతిర జజ్ఞే భువి భీమపరాక్రమః
49 తేషామ అన్యతమొ యస తు చతుర్దః పరికీర్తితః
శరేణిమాన ఇతి విఖ్యాతః కషితౌ రాజర్షిసత్తమః
50 పఞ్చమస తు బభూవైషాం పరవరొ యొ మహాసురః
మహౌజా ఇతి విఖ్యాతొ బభూవేహ పరంతపః
51 షష్ఠస తు మతిమాన యొ వై తేషామ ఆసీన మహాసురః
అభీరుర ఇతి విఖ్యాతః కషితౌ రాజర్షిసత్తమః
52 సముథ్రసేనశ చ నృపస తేషామ ఏవాభవథ గుణాన
విశ్రుతః సాగరాన్తాయాం కషితౌ ధర్మార్దతత్త్వవిత
53 బృహన్న నామాష్టమస తేషాం కాలేయానాం పరంతపః
బభూవ రాజన ధర్మాత్మా సర్వభూతహితే రతః
54 గణః కరొధవశొ నామ యస తే రాజన పరకీర్తితః
తతః సంజజ్ఞిరే వీరాః కషితావ ఇహ నరాధిపాః
55 నన్థికః కర్ణవేష్టశ చ సిథ్ధార్దాః కీటకస తదా
సువీరశ చ సుబాహుశ చ మహావీరొ ఽద బాహ్లికః
56 కరొధొ విచిత్యః సురసః శరీమాన నీలశ చ భూమిపః
వీర ధామా చ కౌరవ్య భూమిపాలశ చ నామతః
57 థన్తవక్త్రశ చ నామాసీథ థుర్జయశ చైవ నామతః
రుక్మీ చ నృపశార్థూలొ రాజా చ జనమేజయః
58 ఆషాఢొ వాయువేగశ చ భూమితేజాస తదైవ చ
ఏకలవ్యః సుమిత్రశ చ వాటధానొ ఽద గొముఖః
59 కారూషకాశ చ రాజానః కషేమధూర్తిస తదైవ చ
శరుతాయుర ఉథ్ధవశ చైవ బృహత్సేనస తదైవ చ
60 కషేమొగ్ర తీర్దః కుహరః కలిఙ్గేషు నరాధిపః
మతిమాంశ చ మనుష్యేన్థ్ర ఈశ్వరశ చేతి విశ్రుతః
61 గణాత కరొధవశాథ ఏవం రాజపూగొ ఽభవత కషితౌ
జాతః పురా మహారాజ మహాకీర్తిర మహాబలః
62 యస తవ ఆసీథ థేవకొ నామ థేవరాజసమథ్యుతిః
స గన్ధర్వపతిర ముఖ్యః కషితౌ జజ్ఞే నరాధిపః
63 బృహస్పతేర బృహత కీర్తేర థేవర్షేర విథ్ధి భారత
అంశాథ థరొణం సముత్పన్నం భారథ్వాజమ అయొనిజమ
64 ధన్వినాం నృపశార్థూల యః స సర్వాస్త్రవిత్తమః
బృహత కీర్తిర మహాతేజాః సంజజ్ఞే మనుజేష్వ ఇహ
65 ధనుర్వేథే చ వేథే చ యం తం వేథవిథొ విథుః
వరిష్ఠమ ఇన్థ్రకర్మాణం థరొణం సవకులవర్ధనమ
66 మహాథేవాన్తకాభ్యాం చ కామాత కరొధాచ చ భారత
ఏకత్వమ ఉపపన్నానాం జజ్ఞే శూరః పరంతపః
67 అశ్వత్దామా మహావీర్యః శత్రుపక్ష కషయం కరః
వీరః కమలపత్రాక్షః కషితావ ఆసీన నరాధిప
68 జజ్ఞిరే వసవస తవ అష్టౌ గఙ్గాయాం శంతనొః సుతాః
వసిష్ఠస్య చ శాపేన నియొగాథ వాసవస్య చ
69 తేషామ అవరజొ భీష్మః కురూణామ అభయంకరః
మతిమాన వేథవిథ వాగ్మీ శత్రుపక్ష కషయం కరః
70 జామథగ్న్యేన రామేణ యః స సర్వవిథాం వరః
అయుధ్యత మహాతేజా భార్గవేణ మహాత్మనా
71 యస తు రాజన కృపొ నామ బరహ్మర్షిర అభవత కషితౌ
రుథ్రాణాం తం గణాథ విథ్ధి సంభూతమ అతిపౌరుషమ
72 శకునిర నామ యస తవ ఆసీథ రాజా లొకే మహారదః
థవాపరం విథ్ధి తం రాజన సంభూతమ అరిమర్థనమ
73 సాత్యకిః సత్యసంధస తు యొ ఽసౌ వృష్ణికులొథ్వహః
పక్షాత స జజ్ఞే మరుతాం థేవానామ అరిమర్థనః
74 థరుపథశ చాపి రాజర్షిస తత ఏవాభవథ గణాత
మానుషే నృప లొకే ఽసమిన సర్వశస్త్రభృతాం వరః
75 తతశ చ కృతవర్మాణం విథ్ధి రాజఞ జనాధిపమ
జాతమ అప్రతికర్మాణం కషత్రియర్షభ సత్తమమ
76 మరుతాం తు గణాథ విథ్ధి సంజాతమ అరిమర్థనమ
విరాటం నామ రాజర్షిం పరరాష్ట్ర పరతాపనమ
77 అరిష్టాయాస తు యః పుత్రొ హంస ఇత్య అభివిశ్రుతః
స గన్ధర్వపతిర జజ్ఞే కురువంశవివర్ధనః
78 ధృతరాష్ట్ర ఇతి ఖయాతః కృష్ణథ్వైపాయనాథ అపి
థీర్ఘబాహుర మహాతేజాః పరజ్ఞా చక్షుర నరాధిపః
మాతుర థొషాథ ఋషేః కొపాథ అన్ధ ఏవ వయజాయత
79 అత్రేస తు సుమహాభాగం పుత్రం పుత్రవతాం వరమ
విథురం విథ్ధి లొకే ఽసమిఞ జాతం బుథ్ధిమతాం వరమ
80 కలేర అంశాత తు సంజజ్ఞే భువి థుర్యొధనొ నృపః
థుర్బుథ్ధిర థుర్మతిశ చైవ కురూణామ అయశః కరః
81 జగతొ యః స సర్వస్య విథ్విష్టః కలిపూరుషః
యః సర్వాం ఘాతయామ ఆస పృదివీం పురుషాధమః
యేన వైరం సముథ్థీప్తం భూతాన్త కరణం మహత
82 పౌలస్త్యా భరాతరః సర్వే జజ్ఞిరే మనుజేష్వ ఇహ
శతం థుఃశాసనాథీనాం సర్వేషాం కరూరకర్మణామ
83 థుర్ముఖొ థుఃసహశ చైవ యే చాన్యే నానుశబ్థితాః
థుర్యొధన సహాయాస తే పౌలస్త్యా భరతర్షభ
84 ధర్మస్యాంశం తు రాజానం విథ్ధి రాజన యుధిష్ఠిరమ
భీమసేనం తు వాతస్య థేవరాజస్య చార్జునమ
85 అశ్వినొస తు తదైవాంశౌ రూపేణాప్రతిమౌ భువి
నకులః సహథేవశ చ సర్వలొకమనొహరౌ
86 యః సువర్చేతి విఖ్యాతః సొమపుత్రః పరతాపవాన
అభిమన్యుర బృహత కీర్తిర అర్జునస్య సుతొ ఽభవత
87 అగ్నేర అంశం తు విథ్ధి తవం ధృష్టథ్యుమ్నం మహారదమ
శిఖణ్డినమ అదొ రాజన సత్రీపుంసం విథ్ధి రాక్షసమ
88 థరౌపథేయాశ చ యే పఞ్చ బభూవుర భరతర్షభ
విశ్వే థేవగణాన రాజంస తాన విథ్ధి భరతర్షభ
89 ఆముక్తకవచః కర్ణొ యస తు జజ్ఞే మహారదః
థివాకరస్య తం విథ్ధి థేవస్యాంశమ అనుత్తమమ
90 యస తు నారాయణొ నామ థేవథేవః సనాతనః
తస్యాంశొ మానుషేష్వ ఆసీథ వాసుథేవః పరతాపవాన
91 శేషస్యాంశస తు నాగస్య బలథేవొ మహాబలః
సనత్కుమారం పరథ్యుమ్నం విథ్ధి రాజన మహౌజసమ
92 ఏవమ అన్యే మనుష్యేన్థ్ర బహవొ ఽంశా థివౌకసామ
జజ్ఞిరే వసుథేవస్య కులే కులవివర్ధనాః
93 గణస తవ అప్సరసాం యొ వై మయా రాజన పరకీర్తితః
తస్య భాగః కషితౌ జజ్ఞే నియొగాథ వాసవస్య చ
94 తాని షొడశ థేవీనాం సహస్రాణి నరాధిప
బభూవుర మానుషే లొకే నారాయణ పరిగ్రహః
95 శరియస తు భాగః సంజజ్ఞే రత్యర్దం పృదివీతలే
థరుపథస్య కులే కన్యా వేథిమధ్యాథ అనిన్థితా
96 నాతిహ్రస్వా న మహతీ నీలొత్పలసుగన్ధినీ
పథ్మాయతాక్షీ సుశ్రొణీ అసితాయత మూర్ధజా
97 సర్వలక్షణసంపన్నా వైడూర్య మణిసంనిభా
పఞ్చానాం పురుషేన్థ్రాణాం చిత్తప్రమదినీ రహః
98 సిథ్థిర ధృతిశ చ యే థేవ్యౌ పఞ్చానాం మాతరౌ తు తే
కున్తీ మాథ్రీ చ జజ్ఞాతే మతిస తు సుబలాత్మజా
99 ఇతి థేవాసురాణాం తే గన్ధర్వాప్సరసాం తదా
అంశావతరణం రాజన రక్షసానాం చ కీర్తితమ
100 యే పృదివ్యాం సముథ్భూతా రాజానొ యుథ్ధథుర్మథాః
మహాత్మానొ యథూనాం చ యే జాతా విపులే కులే
101 ధన్యం యశస్యం పుత్రీయమ ఆయుష్యం విజయావహమ
ఇథమ అంశావతరణం శరొతవ్యమ అనసూయతా
102 అంశావతరణం శరుత్వా థేవగన్ధర్వరక్షసామ
పరభవాప్యయవిత పరాజ్ఞొ న కృచ్ఛ్రేష్వ అవసీథతి