ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 60
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 60) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వ]
బరహ్మణొ మానసాః పుత్రా విథితాః షణ మహర్షయః
ఏకాథశ సుతాః సదాణొః ఖయాతాః పరమమానసాః
2 మృగవ్యాధశ చ శర్వశ చ నిరృతిశ చ మహాయశాః
అజైక పాథ అహిర బుధ్న్యః పినాకీ చ పరంతపః
3 థహనొ ఽదేశ్వరశ చైవ కపాలీ చ మహాథ్యుతిః
సదాణుర భవశ చ భగవాన రుథా ఏకాథశ సమృతాః
4 మరీచిర అఙ్గిరా అత్రిః పులస్త్యః పుజహః కరతుః
షడ ఏతే బరహ్మణః పుత్రా వీర్యవన్తొ మహర్షయః
5 తరయస తవ అఙ్గిరసః పుత్రా లొకే సర్వత్ర విశ్రుతాః
బృహస్పతిర ఉతద్యశ చ సంవర్తశ చ ధృతవ్రతాః
6 అత్రేస తు బహవః పుత్రాః శరూయన్తే మనుజాధిప
సర్వే వేథవిథః సిథ్ధాః శాన్తాత్మానొ మహర్షయః
7 రక్షసాస తు పులస్త్యస్య వానరాః కింనరాస తదా
పులహస్య మృగాః సింహా వయాఘ్రాః కింపురుషాస తదా
8 కరతొః కరతుసమాః పుత్రాః పతంగసహచారిణః
విశ్రుతాస తరిషు లొకేషు సత్యవ్రతపరాయణాః
9 థక్షస తవ అజాయతాఙ్గుష్ఠాథ థక్షిణాథ భగవాన ఋషిః
బరహ్మణః పృదివీపాల పుత్రః పుత్రవతాం వరః
10 వామాథ అజాయతాఙ్గుష్ఠాథ భార్యా తస్య మహాత్మనః
తస్యాం పఞ్చాశతం కన్యాః స ఏవాజనయన మునిః
11 తాః సర్వాస తవ అనవథ్యాఙ్గ్యః కన్యాః కమలలొచనాః
పుత్రికాః సదాపయామ ఆస నష్టపుత్రః పరజాపతిః
12 థథౌ స థశ ధర్మాయ సప్త వింశతిమ ఇన్థవే
థివ్యేన విధినా రాజన కశ్యపాయ తరయొథశ
13 నామతొ ధర్మపత్న్యస తాః కీర్త్యమానా నిబొధ మే
కీర్తిర లక్ష్మీర ధృతిర మేధా పుష్టిః శరథ్ధా కరియా తదా
14 బుథ్ధిర లజ్జా మతిశ చైవ పత్న్యొ ధర్మస్య తా థశ
థవారాణ్య ఏతాని ధర్మస్య విహితాని సవయం భువా
15 సప్త వింశతిసొమస్య పత్న్యొ లొకే పరిశ్రుతాః
కాలస్య నయనే యుక్తాః సొమపత్న్యః శుభవ్రతాః
సర్వా నక్షత్రయొగిన్యొ లొకయాత్రా విధౌ సదితాః
16 పితామహొ మునిర థేవస తస్య పుత్రః పరజాపతిః
తస్యాష్టౌ వసవః పుత్రాస తేషాం వక్ష్యామి విస్తరమ
17 ధరొ ధరువశ చ సొమశ చ అహశ చైవానిలొ ఽనలః
పరత్యూషశ చ పరభాసశ చ వసవొ ఽషటావ ఇతి సమృతాః
18 ధూమ్రాయాశ చ ధరః పుత్రొ బరహ్మ విథ్యొ ధరువస తదా
చన్థ్రమాస తు మనస్విన్యాః శవసాయాః శవసనస తదా
19 రతాయాశ చాప్య అహః పుత్రః శాణ్డిల్యాశ చ హుతాశనః
పరత్యూషశ చ పరభాసశ చ పరభాతాయాః సుతౌ సమృతౌ
20 ధరస్య పుత్రొ థరవిణొ హుతహవ్యవహస తదా
ధరువస్య పుత్రొ భగవాన కాలొ లొకప్రకాలనః
21 సొమస్య తు సుతొ వర్చా వర్చస్వీ యేన జాయతే
మనొహరాయాః శిశిరః పరాణొ ఽద రమణస తదా
22 అహ్నః సుతః సమృతొ జయొతిః శరమః శాన్తస తదా మునిః
అగ్నేః పుత్రః కుమారస తు శరీమాఞ శరవణాలయః
23 తస్య శాఖొ విశాఖశ చ నైగమేశశ చ పృష్ఠజః
కృత్తికాభ్యుపపత్తేశ చ కార్త్తికేయ ఇతి సమృతః
24 అనిలస్య శివా భార్యా తస్యాః పుత్రః పురొజవః
అవిజ్ఞాత గతిశ చైవ థవౌ పుత్రావ అనిలస్య తు
25 పరత్యూషస్య విథుః పుత్రమ ఋషిం నామ్నాద థేవలమ
థవౌ పుత్రౌ థేవలస్యాపి కషమావన్తౌ మనీషిణౌ
26 బృహస్పతేస తు భగినీ వరస్త్రీ బరహ్మచారిణీ
యొగసిథ్ధా జగత సర్వమ అసక్తం విచరత్య ఉత
పరభాసస్య తు భార్యా సా వసూనామ అష్టమస్య హ
27 విశ్వకర్మా మహాభాగొ జజ్ఞే శిల్పప్రజా పతిః
కర్తా శిల్పసహస్రాణాం తరిథశానాం చ వర్ధకిః
28 భూషణానాం చ సర్వేషాం కర్తా శిల్పవతాం వరః
యొ థివ్యాని విమానాని థేవతానాం చకార హ
29 మనుష్యాశ చొపజీవన్తి యస్య శిల్పం మహాత్మనః
పూజయన్తి చ యం నిత్యం విశ్వకర్మాణమ అవ్యయమ
30 సతనం తు థక్షిణం భిత్త్వా బరహ్మణొ నరవిగ్రహః
నిఃసృతొ భగవాన ధర్మః సర్వలొకసుఖావహః
31 తరయస తస్య వరాః పుత్రాః సర్వభూతమనొహరాః
శమః కామశ చ హర్షశ చ తేజసా లొకధారిణః
32 కామస్య తు రతిర భార్యా శమస్య పరాప్తిర అఙ్గనా
నన్థీ తు భార్యా హర్షస్య యత్ర లొకాః పరతిష్ఠితాః
33 మరీచేః కశ్యపః పుత్రః కశ్యపస్య సురాసురాః
జజ్ఞిరే నృపశార్థూల లొకానాం పరభవస తు సః
34 తవాష్ట్రీ తు సవితుర భార్యా వడవా రూపధారిణీ
అసూయత మహాభాగా సాన్తరిక్షే ఽశవినావ ఉభౌ
35 థవాథశైవాథితేః పుత్రాః శక్ర ముఖ్యా నరాధిప
తేషామ అవరజొ విష్ణుర యత్ర లొకాః పరతిష్ఠితాః
36 తరయస తరింశత ఇత్య ఏతే థేవాస తేషామ అహం తవ
అన్వయం సంప్రవక్ష్యామి పక్షైశ చ కులతొ గణాన
37 రుథ్రాణామ అపరః పక్షః సాధ్యానాం మరుతాం తదా
వసూనాం భార్గవం విథ్యాథ విశ్వే థేవాంస తదైవ చ
38 వైనతేయస తు గరుడొ బలవాన అరుణస తదా
బృహస్పతిశ చ భగవాన ఆథిత్యేష్వ ఏవ గణ్యతే
39 అశ్విభ్యాం గుహ్యకాన విథ్ధి సర్వౌషధ్యస తదా పశూన
ఏష థేవగణొ రాజన కీర్తితస తే ఽనుపూర్వశః
యం కీర్తయిత్వా మనుజః సర్వపాపైః పరముచ్యతే
40 బరహ్మణొ హృథయం భిత్త్వా నిఃసృతొ భగవాన భృగుః
భృగొః పుత్రః కవిర విథ్వాఞ శుక్రః కవి సుతొ గరహః
41 తరైలొక్యప్రాణయాత్రార్దే వర్షావర్షే భయాభయే
సవయం భువా నియుక్తః సన భువనం పరిధావతి
42 యొగాచార్యొ మహాబుథ్ధిర థైత్యానామ అభవథ గురుః
సురాణాం చాపి మేధావీ బరహ్మ చారీ యతవ్రతః
43 తస్మిన నియుక్తే విభునా యొగక్షేమాయ భార్గవే
అన్యమ ఉత్పాథయామ ఆస పుత్రం భృగుర అనిన్థితమ
44 చయవనం థీప్తతపసం ధర్మాత్మానం మనీషిణమ
యః సరొషాచ చయుతొ గర్భాన మాతుర మొక్షాయ భారత
45 ఆరుణీ తు మనొః కన్యా తస్య పత్నీ మనీషిణః
ఔర్వస తస్యాం సమభవథ ఊరుం భిత్త్వా మహాయశాః
మహాతపా మహాతేజా బాల ఏవ గుణైర యుతః
46 ఋచీకస తస్య పుత్రస తు జమథగ్నిస తతొ ఽభవత
జమథగ్నేస తు చత్వార ఆసన పుత్రా మహాత్మనః
47 రామస తేషాం జఘన్యొ ఽభూథ అజఘన్యైర గుణైర యుతః
సర్వశస్త్రాస్త్రకుశలః కషత్రియాన్తకరొ వశీ
48 ఔర్వస్యాసీత పుత్రశతం జమథగ్నిపురొగమమ
తేషాం పుత్రసహస్రాణి బభూవుర భృగువిస్తరః
49 థవౌ పుత్రౌ బరహ్మణస తవ అన్యౌ యయొస తిష్ఠతి లక్షణమ
లొకే ధాతా విధాతా చ యౌ సదితౌ మనునా సహ
50 తయొర ఏవ సవసా థేవీ లక్ష్మీః పథ్మగృహా శుభా
తస్యాస తు మానసాః పుత్రాస తురగా వయొమ చారిణః
51 వరుణస్య భార్యా జయేష్ఠా తు శుక్రాథ థేవీ వయజాయత
తస్యాః పుత్రం బలం విథ్ధి సురాం చ సురనన్థినీమ
52 పరజానామ అన్నకామానామ అన్యొన్యపరిభక్షణాత
అధర్మస తత్ర సంజాతః సర్వభూతవినాశనః
53 తస్యాపి నిరృతిర భార్యా నైరృతా యేన రాక్షసాః
ఘొరాస తస్యాస తరయః పుత్రాః పాపకర్మ రతాః సథా
భయొ మహాభయశ చైవ మృత్యుర భూతాన్తకస తదా
54 కాకీం శయేనీం చ భాసీం చ ధృతరాష్ట్రీం తదా శుకీమ
తామ్రా తు సుషువే థేవీ పఞ్చైతా లొకవిశ్రుతాః
55 ఉలూకాన సుషువే కాకీ శయేనీ శయేనాన వయజాయత
భాసీ భాసాన అజనయథ గృధ్రాంశ చైవ జనాధిప
56 ధృతరాష్ట్రీ తు హంసాంశ చ కలహంసాంశ చ సర్వశః
చక్రవాకాంశ చ భథ్రం తే పరజజ్ఞే సా తు భామినీ
57 శుకీ విజజ్ఞే ధర్మజ్ఞ శుకాన ఏవ మనస్వినీ
కల్యాణ గుణసంపన్నా సర్వలక్షణపూజితా
58 నవ కరొధవశా నారీః పరజజ్ఞే ఽపయ ఆత్మసంభవాః
మృగీం చ మృగమన్థాం చ హరిం భథ్ర మనామ అపి
59 మాతఙ్గీమ అద శార్థూలీం శవేతాం సురభిమ ఏవ చ
సర్వలక్షణసంపన్నాం సురసాం చ యశస్వినీమ
60 అపత్యం తు మృగాః సర్వే మృగ్యా నరవరాత్మజ
ఋక్షాశ చ మృగమన్థాయాః సృమరాశ చమరా అపి
61 తతస తవ ఐరావతం నాగం జజ్ఞే భథ్ర మనా సుతమ
ఐరావతః సుతస తస్యా థేవ నాగొ మహాగజః
62 హర్యాశ చ హరయొ ఽపత్యం వానరాశ చ తరస్వినః
గొలాఙ్గూలాంశ చ భథ్రం తే హర్యాః పుత్రాన పరచక్షతే
63 పరజజ్ఞే తవ అద శార్థూలీ సింహాన వయాఘ్రాంశ చ భారత
థవీపినశ చ మహాభాగ సర్వాన ఏవ న సంశయః
64 మాతఙ్గ్యాస తవ అద మాతఙ్గా అపత్యాని నరాధిప
థిశాగజం తు శవేతాఖ్యం శవేతాజనయథ ఆశుగమ
65 తదా థుహితరౌ రాజన సురభిర వై వయజాయత
రొహిణీం చైవ భథ్రం తే గన్ధర్వీం చ యశస్వినీమ
రొహిణ్యాం జజ్ఞిరే గావొ గన్ధర్వ్యాం వాజినః సుతాః
66 సురసాజనయన నాగాన రాజన కథ్రూశ చ పన్నగాన
సప్త పిణ్డ ఫలాన వృక్షాన అనలాపి వయజాయత
అనలాయాః శుకీ పుత్రీ కథ్ర్వాస తు సురసా సుతా
67 అరుణస్య భార్యా శయేనీ తు వీర్యవన్తౌ మహాబలౌ
సంపాతిం జనయామ ఆస తదైవ చ జటాయుషమ
థవౌ పుత్రౌ వినతాయాస తు విఖ్యాతౌ గరుడారుణౌ
68 ఇత్య ఏష సర్వభూతానాం మహతాం మనుజాధిప
పరభవః కీర్తితః సమ్యఙ మయా మతిమతాం వర
69 యం శరుత్వా పురుషః సమ్యక పూతొ భవతి పాప్మనః
సర్వజ్ఞతాం చ లభతే గతిమ అగ్ర్యాం చ విన్థతి