ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 58
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 58) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [జ]
య ఏతే కీర్తితా బరహ్మన యే చాన్యే నానుకీర్తితాః
సమ్యక తాఞ శరొతుమ ఇచ్ఛామి రాజ్ఞశ చాన్యాన సువర్చసః
2 యథర్దమ ఇహ సంభూతా థేవకల్పా మహారదాః
భువి తన మే మహాభాగ సమ్యగ ఆఖ్యాతుమ అర్హసి
3 [వ]
రహస్యం ఖల్వ ఇథం రాజన థేవానామ ఇతి నః శరుతమ
తత తు తే కదయిష్యామి నమస్కృత్వా సవయం భువే
4 తరిః సప్తకృత్వః పృదివీం కృత్వా నిఃక్షత్రియాం పురా
జామథగ్న్యస తపస తేపే మహేన్థ్రే పర్వతొత్తమే
5 తథా నిఃక్షత్రియే లొకే భార్గవేణ కృతే సతి
బరాహ్మణాన కషత్రియా రాజన గర్భార్దిన్యొ ఽభిచక్రముః
6 తాభిః సహ సమాపేతుర బరాహ్మణాః సంశితవ్రతాః
ఋతావ ఋతౌ నరవ్యాఘ్ర న కామాన నానృతౌ తదా
7 తేభ్యస తు లేభిరే గర్భాన కషత్రియాస తాః సహస్రశః
తతః సుషువిరే రాజన కషత్రియాన వీర్యసంమతాన
కుమారాంశ చ కుమారీశ చ పునః కషత్రాభివృథ్ధయే
8 ఏవం తథ బరాహ్మణైః కషత్రం కషత్రియాసు తపస్విభిః
జాతమ ఋధ్యత ధర్మేణ సుథీర్ఘేణాయుషాన్వితమ
చత్వారొ ఽపి తథా వర్ణా బభూవుర బరాహ్మణొత్తరాః
9 అభ్యగచ్ఛన్న ఋతౌ నారీం న కామాన నానృతౌ తదా
తదైవాన్యాని భూతాని తిర్యగ్యొనిగతాన్య అపి
ఋతౌ థారాంశ చ గచ్ఛన్తి తథా సమ భరతర్షభ
10 తతొ ఽవర్ధన్త ధర్మేణ సహస్రశతజీవినః
తాః పరజాః పృదివీపాల ధర్మవ్రతపరాయణాః
ఆధిభిర వయాధిభిశ చైవ విముక్తాః సర్వశొ నరాః
11 అదేమాం సాగరాపాఙ్గాం గాం గజేన్థ్ర గతాఖిలామ
అధ్యతిష్ఠత పునః కషత్రం సశైలవనకాననామ
12 పరశాసతి పునః కషత్రే ధర్మేణేమాం వసుంధరామ
బరాహ్మణాథ్యాస తథా వర్ణా లేభిరే ముథమ ఉత్తమామ
13 కామక్రొధొథ్భవాన థొషాన నిరస్య చ నరాధిపాః
థణ్డం థణ్డ్యేషు ధర్మేణ పరణయన్తొ ఽనవపాలయన
14 తదా ధర్మపరే కషత్రే సహస్రాక్షః శతక్రతుః
సవాథు థేశే చ కాలే చ వవర్షాప్యాయయన పరజాః
15 న బాల ఏవ మరియతే తథా కశ చిన నరాధిప
న చ సత్రియం పరజానాతి కశ చిథ అప్రాప్తయౌవనః
16 ఏవమ ఆయుష్మతీభిస తు పరజాభిర భరతర్షభ
ఇయం సాగరపర్యన్తా సమాపూర్యత మేథినీ
17 ఈజిరే చ మహాయజ్ఞైః కషత్రియా బహు థక్షిణైః
సాఙ్గొపనిషథాన వేథాన విప్రాశ చాధీయతే తథా
18 న చ విక్రీణతే బరహ్మ బరాహ్మణాః సమ తథా నృప
న చ శూథ్ర సమాభ్యాశే వేథాన ఉచ్చారయన్త్య ఉత
19 కారయన్తః కృషిం గొభిస తదా వైశ్యాః కషితావ ఇహ
న గామ అయుఞ్జన్త ధురి కృశాఙ్గాశ చాప్య అజీవయన
20 ఫేనపాంశ చ తదా వత్సాన న థుహన్తి సమ మానవాః
న కూటమానైర వణిజః పణ్యం విక్రీణతే తథా
21 కర్మాణి చ నరవ్యాఘ్ర ధర్మొపేతాని మానవాః
ధర్మమ ఏవానుపశ్యన్తశ చక్రుర ధర్మపరాయణాః
22 సవకర్మనిరతాశ చాసన సర్వే వర్ణా నరాధిప
ఏవం తథా నరవ్యాఘ్ర ధర్మొ న హరసతే కవ చిత
23 కాలే గావః పరసూయన్తే నార్యశ చ భరతర్షభ
ఫలన్త్య ఋతుషు వృష్కాశ చ పుష్పాణి చ ఫలాని చ
24 ఏవం కృతయుగే సమ్యగ వర్తమానే తథా నృప
ఆపూర్యతే మహీకృత్స్నా పరాణిభిర బహుభిర భృశమ
25 తతః సముథితే లొకే మానుషే భరతర్షభ
అసురా జజ్ఞిరే కషేత్రే రాజ్ఞాం మనుజపుంగవ
26 ఆథిత్యైర హి తథా థైత్యా బహుశొ నిర్జితా యుధి
ఐశ్వర్యాథ భరంశితాశ చాపి సంబభూవుః కషితావ ఇహ
27 ఇహ థేవత్వమ ఇచ్ఛన్తొ మానుషేషు మనస్వినః
జజ్ఞిరే భువి భూతేషు తేషు తేష్వ అసురా విభొ
28 గొష్వ అశ్వేషు చ రాజేన్థ్ర ఖరొష్ట్రమహిషేషు చ
కరవ్యాథేషు చ భూతేషు గజేషు చ మృగేషు చ
29 జాతైర ఇహ మహీపాల జాయమానైశ చ తైర మహీ
న శశాకాత్మనాత్మానమ ఇయం ధారయితుం ధరా
30 అద జాతా మహీపాలాః కే చిథ బలసమన్వితాః
థితేః పుత్రా థనొశ చైవ తస్మాల లొకాథ ఇహ చయుతాః
31 వీర్యవన్తొ ఽవలిప్తాస తే నానారూపధరా మహీమ
ఇమాం సాగరపర్యన్తాం పరీయుర అరిమర్థనాః
32 బరాహ్మణాన కషత్రియాన వైశ్యాఞ శూథ్రాంశ చైవాప్య అపీడయన
అన్యాని చైవ భూతాని పీడయామ ఆసుర ఓజసా
33 తరాసయన్తొ వినిఘ్నన్తస తాంస తాన భూతగణాంశ చ తే
విచేరుః సర్వతొ రాజన మహీం శతసహస్రశః
34 ఆశ్రమస్దాన మహర్షీంశ చ ధర్షయన్తస తతస తతః
అబ్రహ్మణ్యా వీర్యమథా మత్తా మథబలేన చ
35 ఏవం వీర్యబలొత్సిక్తైర భూర ఇయం తైర మహాసురైః
పీడ్యమానా మహీపాల బరహ్మాణమ ఉపచక్రమే
36 న హీమాం పవనొ రాజన న నాగా న నగా మహీమ
తథా ధారయితుం శేకుర ఆక్రాన్తాం థానవైర బలాత
37 తతొ మహీ మహీపాల భారార్తా భయపీడితా
జగామ శరణం థేవం సర్వభూతపితామహమ
38 సా సంవృతం మహాభాగైర థేవథ్విజ మహర్షిభిః
థథర్శ థేవం బరహ్మాణం లొకకర్తారమ అవ్యయమ
39 గన్ధర్వైర అప్సరొభిశ చ బన్థి కర్మసు నిష్ఠితైః
వన్థ్యమానం ముథొపేతైర వవన్థే చైనమ ఏత్య సా
40 అద విజ్ఞాపయామ ఆస భూమిస తం శరణార్దినీ
సంనిధౌ లొకపాలానాం సర్వేషామ ఏవ భారత
41 తత పరధానాత్మనస తస్య భూమేః కృత్యం సవయం భువః
పూర్వమ ఏవాభవథ రాజన విథితం పరమేష్ఠినః
42 సరష్టా హి జగతః కస్మాన న సంబుధ్యేత భారత
సురాసురాణాం లొకానామ అశేషేణ మనొగతమ
43 తమ ఉవాచ మహారాజ భూమిం భూమిపతిర విభుః
పరభవః సర్వభూతానామ ఈశః శమ్భుః పరజాపతిః
44 యథర్దమ అసి సంప్రాప్తా మత్సకాశం వసుంధరే
తథర్దం సంనియొక్ష్యామి సర్వాన ఏవ థివౌకసః
45 ఇత్య ఉక్త్వా స మహీం థేవొ బరహ్మా రాజన విసృజ్య చ
ఆథిథేశ తథా సర్వాన విబుధాన భూతకృత సవయమ
46 అస్యా భూమేర నిరసితుం భారం భాగైః పృదక పృదక
అస్యామ ఏవ పరసూయధ్వం విరొధాయేతి చాబ్రవీత
47 తదైవ చ సమానీయ గన్ధర్వాప్సరసాం గణాన
ఉవాచ భగవాన సర్వాన ఇథం వచనమ ఉత్తమమ
సవైర అంశైః సంప్రసూయధ్వం యదేష్టం మానుషేష్వ ఇతి
48 అద శక్రాథయః సర్వే శరుత్వా సురగురొర వచః
తద్యమ అర్ద్యం చ పద్యం చ తస్య తే జగృహుస తథా
49 అద తే సర్వశొ ఽంశైః సవైర గన్తుం భూమిం కృతక్షణాః
నారాయణమ అమిత్రఘ్నం వైకుణ్ఠమ ఉపచక్రముః
50 యః సచక్రగథాపాణిః పీతవాసాసిత పరభః
పథ్మనాభః సురారిఘ్నః పృదుచార్వఞ్చితేక్షణః
51 తం భువః శొధనాయేన్థ్ర ఉవాచ పురుషొత్తమమ
అంశేనావతరస్వేతి తదేత్య ఆహ చ తం హరిః