అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 69
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 69) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 బృహథశ్వ ఉవాచ
శరుత్వా వచః సుథేవస్య ఋతుపర్ణొ నరాధిపః
సాన్త్వయఞ శలక్ష్ణయా వాచా బాహుకం పరత్యభాషత
2 విథర్భాన యాతుమ ఇచ్ఛామి థమథన్త్యాః సవయంవరమ
ఏకాహ్నా హయతత్త్వజ్ఞ మన్యసే యథి బాహుక
3 ఏవమ ఉక్తస్య కౌన్తేయ తేన రాజ్ఞా నలస్య హ
వయథీర్యత మనొ థుఃఖాత పరథధ్యౌ చ మహామనాః
4 థమయన్తీ భవేథ ఏతత కుర్యాథ థుఃఖేన మొహితా
అస్మథర్దే భవేథ వాయమ ఉపాయశ చిన్తితొ మహాన
5 నృశంసం బత వైథర్భీ కర్తుకామా తపస్వినీ
మయా కషుథ్రేణ నికృతా పాపేనాకృతబుథ్ధినా
6 సత్రీస్వభావశ చలొ లొకే మమ థొషశ చ థారుణః
సయాథ ఏవమ అపి కుర్యాత సా వివశా గతసౌహృథా
మమ శొకేన సంవిగ్నా నైరాశ్యాత తనుమధ్యమా
7 న చైవం కర్హి చిత కుర్యాత సాపత్యా చ విశేషతః
యథ అత్ర తద్యం పద్యం చ గత్వా వేత్స్యామి నిశ్చయమ
ఋతుపర్ణస్య వై కామమ ఆత్మార్దం చ కరొమ్య అహమ
8 ఇతి నిశ్చిత్య మనసా బాహుకొ థీనమానసః
కృతాఞ్జలిర ఉవాచేథమ ఋతుపర్ణం నరాధిపమ
9 పరతిజానామి తే సత్యం గమిష్యసి నరాధిప
ఏకాహ్నా పురుషవ్యాఘ్ర విథర్భనగరీం నృప
10 తతః పరీక్షామ అశ్వానాం చక్రే రాజన స బాహుకః
అశ్వశాలామ ఉపాగమ్య భాఙ్గస్వరినృపాజ్ఞయా
11 స తవర్యమాణొ బహుశ ఋతుపర్ణేన బాహుకః
అధ్యగచ్ఛత కృశాన అశ్వాన సమర్దాన అధ్వని కషమాన
12 తేజొబలసమాయుక్తాన కులశీలసమన్వితాన
వర్జితాఁల లక్షణైర హీనైః పృదుప్రొదాన మహాహనూన
శుథ్ధాన థశభిర ఆవర్తైః సిన్ధుజాన వాతరంహసః
13 థృష్ట్వా తాన అబ్రవీథ రాజా కిం చిత కొపసమన్వితః
కిమ ఇథం పరార్దితం కర్తుం పరలబ్ధవ్యా హి తే వయమ
14 కదమ అల్పబలప్రాణా వక్ష్యన్తీమే హయా మమ
మహాన అధ్వా చ తురగైర గన్తవ్యః కదమ ఈథృశైః
15 బాహుక ఉవాచ
ఏతే హయా గమిష్యన్తి విథర్భాన నాత్ర సంశయః
అదాన్యాన మన్యసే రాజన బరూహి కాన యొజయామి తే
16 ఋతుపర్ణ ఉవాచ
తవమ ఏవ హయతత్త్వజ్ఞః కుశలశ చాసి బాహుక
యాన మన్యసే సమర్దాంస తవం కషిప్రం తాన ఏవ యొజయ
17 బృహథశ్వ ఉవాచ
తతః సథశ్వాంశ చతురః కులశీలసమన్వితాన
యొజయామ ఆస కుశలొ జవయుక్తాన రదే నరః
18 తతొ యుక్తం రదం రాజా సమారొహత తవరాన్వితః
అద పర్యపతన భూమౌ జానుభిస తే హయొత్తమాః
19 తతొ నరవరః శరీమాన నలొ రాజా విశాం పతే
సాన్త్వయామ ఆస తాన అశ్వాంస తేజొబలసమన్వితాన
20 రశ్మిభిశ చ సముథ్యమ్య నలొ యాతుమ ఇయేష సః
సూతమ ఆరొప్య వార్ష్ణేయం జవమ ఆస్దాయ వై పరమ
21 తే చొథ్యమానా విధినా బాహుకేన హయొత్తమాః
సముత్పేతుర ఇవాకాశం రదినం మొహయన్న ఇవ
22 తదా తు థృష్ట్వా తాన అశ్వాన వహతొ వాతరంహసః
అయొధ్యాధిపతిర ధీమాన విస్మయం పరమం యయౌ
23 రదఘొషం తు తం శరుత్వా హయసంగ్రహణం చ తత
వార్ష్ణేయశ చిన్తయామ ఆస బాహుకస్య హయజ్ఞతామ
24 కిం ను సయాన మాతలిర అయం థేవరాజస్య సారదిః
తదా హి లక్షణం వీరే బాహుకే థృశ్యతే మహత
25 శాలిహొత్రొ ఽద కిం ను సయాథ ధయానాం కులతత్త్వవిత
మానుషం సమనుప్రాప్తొ వపుః పరమశొభనమ
26 ఉతాహొ సవిథ భవేథ రాజా నలః పరపురంజయః
సొ ఽయం నృపతిర ఆయాత ఇత్య ఏవం సమచిన్తయత
27 అద వా యాం నలొ వేథ విథ్యాం తామ ఏవ బాహుకః
తుల్యం హి లక్షయే జఞానం బాహుకస్య నలస్య చ
28 అపి చేథం వయస తుల్యమ అస్య మన్యే నలస్య చ
నాయం నలొ మహావీర్యస తథ్విథ్యస తు భవిష్యతి
29 పరఛన్నా హి మహాత్మానశ చరన్తి పృదివీమ ఇమామ
థైవేన విధినా యుక్తాః శాస్త్రొక్తైశ చ విరూపణైః
30 భవేత తు మతిభేథొ మే గాత్రవైరూప్యతాం పరతి
పరమాణాత పరిహీనస తు భవేథ ఇతి హి మే మతిః
31 వయఃప్రమాణం తత్తుల్యం రూపేణ తు విపర్యయః
నలం సర్వగుణైర యుక్తం మన్యే బాహుకమ అన్తతః
32 ఏవం విచార్య బహుశొ వార్ష్ణేయః పర్యచిన్తయత
హృథయేన మహారాజ పుణ్యశ్లొకస్య సారదిః
33 ఋతుపర్ణస తు రాజేన్థ్ర బాహుకస్య హయజ్ఞతామ
చిన్తయన ముముథే రాజా సహవార్ష్ణేయసారదిః
34 బలం వీర్యం తదొత్సాహం హయసంగ్రహణం చ తత
పరం యత్నం చ సంప్రేక్ష్య పరాం ముథమ అవాప హ