అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 275
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 275) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [మార్క]
స హత్వా రావణం కషుథ్రం రాక్షసేన్థ్రం సురథ్విషమ
బభూవ హృష్టః ససుహృథ రామః సౌమిత్రిణా సహ
2 తతొ హతే థశగ్రీవే థేవాః సర్షిపురొగమాః
ఆశీర్భిర జయ యుక్తాభిర ఆనర్చుస తం మహాభుజమ
3 రామం కమలపత్రాక్షం తుష్టువుః సర్వథేవతాః
గన్ధర్వాః పుష్పవర్షైశ చ వాగ భిశ చ తరిథశాలయాః
4 పూజయిత్వా యదా రామం పరతిజగ్ముర యదాగతమ
తన మహొత్సవ సంకాశమ ఆసీథ ఆకాశమ అచ్యుత
5 తతొ హత్వా థశగ్రీవం లఙ్కాం రామొ మయా యశాః
విభీషణాయ పరథథౌ పరభుః పరపురంజయః
6 తతః సీతాం పురస్కృత్య విభీషణపురస్కృతామ
అవిన్ధ్యొ నామ సుప్రజ్ఞొ వృథ్ధామాత్యొ వినిర్యయౌ
7 ఉవాచ చ మహాత్మానం కాకుత్స్దం థైన్యమ ఆస్దితమ
పరతీచ్ఛ థేవీం సథ్వృత్తాం మహాత్మఞ జానకీమ ఇతి
8 ఏతచ ఛరుత్వా వచస తస్మాథ అవతీర్య రదొత్తమాత
బాష్పేణాపిహితాం సీతాం థథర్శేక్ష్వాకునన్థనః
9 తాం థృష్ట్వా చారుసర్వాఙ్గీం జటిలాం కృష్ణవాససమ
మలొపచితసర్వాఙ్గీం జటిలాం కృష్ణవాససమ
10 ఉవాచ రామొ వైథేహీం పరామర్శవిశఙ్కితః
గచ్ఛ వైథేహి ముక్తా తవం యత కార్యం తన మయా కృతమ
11 మామ ఆసాథ్య పతిం భథ్రే న తవం రాక్షస వేశ్మని
జరాం వరజేదా ఇతి మే నిహతొ ఽసౌ నిశాచరః
12 కదం హయ అస్మథ్విధొ జాతు జానన ధర్మవినిశ్చయమ
పరహస్తగతాం నారీం ముహూర్తమ అపి ధారయేత
13 సువృత్తామ అసువృత్తాం వాప్య అహం తవామ అథ్య మైదిలి
నొత్సహే పరిభొగాయ శవావలీఢం హవిర యదా
14 తతః సా సహసా బాలా తచ ఛరుత్వా థారుణం వచః
పపాత థేవీ వయదితా నికృత్తా కథలీ యదా
15 యొ హయ అస్యా హర్షసంభూతొ ముఖరాగస తథాభవత
కషణేన స పునర భరష్టొ నిఃశ్వాసాథ ఇవ థర్పణే
16 తతస తే హరయః సర్వే తచ ఛరుత్వా రామ భాషితమ
గతాసుకల్పా నిశ్చేష్టా బభూవుః సహ లక్ష్మణాః
17 తతొ థేవొ విశుథ్ధాత్మా విమానేన చతుర్ముఖః
పితామహొ జగత సరష్టా థర్శయామ ఆస రాఘవమ
18 శక్రశ చాగ్నిశ చ వాయుశ చ యమొ వరుణ ఏవ చ
యక్షాధిపశ చ భగవాంస తదా సప్తర్షయొ ఽమలాః
19 రాజా థశరదశ చైవ థివ్యభాస్వరమూర్తిమాన
విమానేన మహార్హేణ హంసయుక్తేన భాస్వతా
20 తతొ ఽనతరిక్షం తత సర్వం థేవగన్ధర్వసంకులమ
శుశుభే తారకా చిత్రం శరథీవ నభస్తలమ
21 తత ఉత్దాయ వైథేహి తేషాం మధ్యే యశస్వినీ
ఉవాచ వాక్యం కల్యాణీ రామం పృదుల వక్షసమ
22 రాజపుత్ర న తే కొపం కరొమి విథితా హి మే
గతిః సత్రీణాం నరాణాం చ శృణు చేథం వచొ మమ
23 అన్తశ చరతి భూతానాం మాతరిశ్వా సథాగతిః
స మే విముఞ్చతు పరాణాన యథి పాపం చరామ్య అహమ
24 అగిర ఆపస తదాకాశం పృదివీ వాయుర ఏవ చ
విముఞ్చన్తు మమ పరాణాన యథి పాపం చరామ్య అహమ
25 తతొ ఽనతరిక్షే వాగ ఆసీత సర్వా విశ్రావయన థిశః
పుణ్యా సంహర్షణీ తేషాం వానరాణాం మహాత్మనామ
26 [వాయు]
భొ భొ రాఘవ సత్యం వై వాయుర అస్మి సథాగతిః
అపాపా మైదిలీ రాజన సంగచ్ఛ సహ భార్యయా
27 [అగ్నిర]
అహమ అన్తః శరీరస్దొ భూతానాం రఘునన్థన
సుసూక్ష్మమ అపి కాకుత్స్ద మైదిలీ నాపరాధ్యతి
28 [వరుణ]
రసా వై మత్ప్రసూతా హి భూతథేహేషు రాఘవ
అహం వై తవాం పరబ్రవీమి మైదిలీ పరతిగృహ్యతామ
29 [బరహ్మా]
పుత్ర నైతథ ఇహాశ్చర్యం తవయి రాజర్షిధర్మిణి
సాధొ సథ్వృత్తమార్గస్దే శృణు చేథం వచొ మమ
30 శత్రుర ఏష తవయా వీర థేవగన్ధర్వభొగినామ
యక్షాణాం థానవానాం చ మహర్షీణాం చ పాతితః
31 అవధ్యః సర్వభూతానాం మత్ప్రసాథాత పురాభవత
కస్మాచ చిత కారణాత పాపః కం చిత కాలమ ఉపేక్షితః
32 వధార్దమ ఆత్మనస తేన హృతా సీతా థురాత్మనా
నలకూబర శాపేన రక్షా చాస్యాః కృతా మయా
33 యథి హయ అకామామ ఆసేవేత సత్రియమ అన్యామ అపి ధరువమ
శతధాస్య ఫలేథ థేహ ఇత్య ఉక్తః సొ ఽభవత పురా
34 నాత్ర శఙ్కా తవయా కార్యా పరతీఛేమాం మహాథ్యుతే
కృతం తవయా మహత కార్యం థేవానామ అమరప్రభ
35 [థషరద]
పరీతొ ఽసమి వత్స భథ్రం తే పితా థరశదొ ఽసమి తే
అనుజానామి రాజ్యం చ పరశాధి పురుషొత్తమ
36 [రామ]
అభివాథయే తవాం రాజేన్థ్ర యథి తవం జనకొ మమ
గమిష్యామి పురీం రమ్యామ అయొధ్యాం శాసనాత తవ
37 [మార్క]
తమ ఉవాచ పితా భూయొ పరహృష్టొ మనుజాధిప
గచ్ఛాయొధ్యాం పరశాధి తవం రామ రక్తాన్తలొచన
38 తతొ థేవాన నమస్కృత్య సుహృథ్భిర అభినన్థితః
మహేన్థ్ర ఇవ పౌలొమ్యా భార్యయా స సమేయివాన
39 తతొ వరం థథౌ తస్మై అవిన్ధ్యాయ పరంతపః
తరిజటాం చార్దమానాభ్యాం యొజయామ ఆస రాక్షసీమ
40 తమ ఉవాచ తతొ బరహ్మా థేవైః శక్ర ముఖైర వృతః
కౌసల్యా మాతర ఇష్టాంస తే వరాన అథ్య థథాని కాన
41 వవ్రే రామః సదితిం ధర్మే శత్రుభిశ చాపరాజయమ
రాక్షసైర నిహతానాం చ వానరాణాం సముథ్భవమ
42 తతస తే బరహ్మణా పరొక్తే తదేతి వచనే తథా
సముత్తస్దుర మహారాజ వానరా లబ్ధచేతసః
43 సితా చాపి మహాభాగా వరం హనుమతే థథౌ
రామ కీర్త్యా సమం పుత్ర జీవితం తే భవిష్యతి
44 థివ్యాస తవామ ఉపభొగాశ చ మత్ప్రసాథ కృతాః సథా
ఉపస్దాస్యన్తి హనుమన్న ఇతి సమ హరిలొచన
45 తతస తే పరేక్షమాణానాం తేషామ అక్లిష్టకర్మణామ
అన్తర్ధానం యయుర థేవాః సర్వే శక్రపురొగమాః
46 థృష్ట్వా తు రామం జానక్యా సమేతం శక్రసారదిః
ఉవాచ పరమప్రీతః సుహృన్మధ్య ఇథం వచః
47 థేవగన్ధర్వయక్షాణాం మానుషాసురభొగినామ
అపనీతం తవయా థుఃఖమ ఇథం సత్యపరాక్రమ
48 సథేవాసురగన్ధర్వా యక్షరాక్షస పన్నగాః
కదయిష్యన్తి లొకాస తవాం యావథ భూమిర ధరిష్యతి
49 ఇత్య ఏవమ ఉక్త్వానుజ్ఞాప్య రామం శస్త్రభృతాం వరమ
సంపూజ్యాపాక్రమత తేన రదేనాథిత్యవర్చసా
50 తతః సీతాం పురస్కృత్య రామః సౌమిత్రిణా సహ
సుగ్రీవ పరముఖైర్శ చైవ సహితః సర్వవానరైః
51 విధాయ రక్షాం లఙ్కాయాం విభీషణపురస్కృతః
సంతతార పునస తేన సేతునా మకరాలయమ
52 పుష్పకేణ విమానేన ఖేచరేణ విరాజతా
కామగేన యదాముఖ్యైర అమాత్యైః సంవృతొ వశీ
53 తతస తీరే సముథ్రస్య యత్ర శిశ్యే స పార్దివః
తత్రైవొవాస ధర్మాత్మా సహితః సర్వవానరైః
54 అదైనాం రాఘవః కాలే సమానీయాభిపూజ్య చ
విసర్జయామ ఆస తథా రత్నైః సంతొష్య సర్వశః
55 గతేషు వానరేన్థ్రేషు గొపుచ్ఛర్క్షేషు తేషు చ
సుగ్రీవసహితొ రామః కిష్కిన్ధాం పునర ఆగమత
56 విభీషణేనానుగతః సుగ్రీవసహితస తథా
పుష్పకేణ విమానేన వైథేహ్యా థర్శయన వనమ
57 కిష్కిన్ధాం తు సమాసాథ్య రామః పరహరతాం వరః
అఙ్గథం కృతకర్మాణం యౌవ రాజ్యే ఽభిషేచయత
58 తతస తైర ఏవ సహితొ రామః సౌమిత్రిణా సహ
యదాగతేన మార్గేణ పరయయౌ సవపురం పరతి
59 అయొధ్యాం స సమాసాథ్య పురీం రాష్ట్రపతిస తతః
భరతాయ హనూమన్తం థూతం పరస్దాపయత తథా
60 లక్షయిత్వేఙ్గితం సర్వం పరియం తస్మై నివేథ్య చ
వాయుపుత్రే పునః పరాప్తే నన్థిగ్రామమ ఉపాగమత
61 స తత్ర మలథిగ్ధాఙ్గం భరతం చీరవాససమ
అగ్రతః పాథుకే కృత్వా థథర్శాసీనమ ఆసనే
62 సమేత్య భరతేనాద శత్రుఘ్నేన చ వీర్యవాన
రాఘవః సహ సౌమిత్రిర ముముథే భరత రషభ
63 తదా భరతశత్రుఘ్నౌ సమేతౌ గురుణా తథా
వైథేహ్యా థర్శనేనొభౌ పరహర్షం సమవాపతుః
64 తస్మై తథ భరతొ రాజ్యమ ఆగతాయాభిసత్కృతమ
నయాసం నిర్యాతయామ ఆస యుక్తః పరమయా ముథా
65 తతస తం వైష్ణవం శూరం నక్షత్రే ఽభిమతే ఽహని
వసిష్ఠొ వామథేవశ చ సహితావ అభ్యషిఞ్చతామ
66 సొ ఽభిషిక్తః కపిశ్రేష్ఠం సుగ్రీవం ససుహృజ్జనమ
విభీషణం చ పౌలస్త్యమ అన్వజానాథ గృహాన పరతి
67 అభ్యర్చ్య వివిధై రత్నైః పరీతియుక్తౌ ముథా యుతౌ
సమాధాయేతికర్తవ్యం థుఃఖేన విససర్జ హ
68 పుష్పకం చ విమానం తత పూజయిత్వా సరాఘవః
పరాథాథ వైశ్రవణాయైవ పరీత్యా స రఘునన్థనః
69 తతొ థేవర్షిసహితః సరితం గొమతీమ అను
థశాశ్వమేధాన ఆజహ్రే జారూద్యాన స నిరర్గలాన