అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 238

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 238)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [థుర]
చిత్రసేనం సమాగమ్య పరహసన్న అర్జునస తథా
ఇథం వచనమ అక్లీబమ అబ్రవీత పరవీరహా
2 భరాతౄన అర్హసి నొ వీర మొక్తుం గన్ధర్వసత్తమ
అనర్హా ధర్షణం హీమే జీవమానేషు పాణ్డుషు
3 ఏవమ ఉక్తస తు గన్ధర్వః పాణ్డవేన మహాత్మనా
ఉవాచ యత కర్ణ వయం మన్త్రయన్తొ వినిర్గతాః
థరష్టారః సమ సుఖాథ ధీనాన సథారాన పాణ్డవాన ఇతి
4 తస్మిన్న ఉచ్చార్యమాణే తు గన్ధర్వేణ వచస్య అద
భూమేర వివరమ అన్వైచ్ఛం పరవేష్టుం వరీడయాన్వితః
5 యుధిష్ఠిరమ అదాగమ్య గన్ధర్వాః సహ పాణ్డవైః
అస్మథ థుర్మన్త్రితం తస్మై బథ్ధాంశ చాస్మాన నయవేథయన
6 సత్రీసమక్షమ అహం థీనొ బథ్ధః శత్రువశం గతః
యుధిష్ఠిరస్యొపహృతః కిం ను థుఃఖమ అతః పరమ
7 యే మే నిరాకృతా నిత్యం రిపుర యేషామ అహం సథా
తైర మొక్షితొ ఽహం థుర్బుథ్ధిర థత్తం తైర జీవితం చ మే
8 పరాప్తః సయాం యథ్య అహం వీరవధం తస్మిన మహారణే
శరేయస తథ భవితా మహ్యమ ఏవం భూతం న జీవితమ
9 భవేథ యశొ పృదివ్యాం మే ఖయాతం గన్ధర్వతొ వధాత
పరాప్తాశ చ లొకాః పుణ్యాః సయుర మహేన్థ్ర సథనే ఽకషయాః
10 యత తవ అథ్య మే వయవసితం తచ ఛృణుధ్వం నరర్షభాః
ఇహ పరాయమ ఉపాసిష్యే యూయం వరజత వై గృహాన
భరాతరశ చైవ మే సర్వే పరయాన్త్వ అథ్య పురం పరతి
11 కర్ణప్రభృతయశ చైవ సుహృథొ బాన్ధవాశ చ యే
థుఃశాసనం పురక్కృత్య పరయాన్త్వ అథ్య పురం పరతి
12 న హయ అహం పరతియాస్యామి పురం శత్రునిరాకృతః
శత్రుమానాపహొ భూత్వా సుహృథాం మానకృత తదా
13 స సుహృచ్ఛొకథొ భూత్వా శత్రూణాం హర్షవర్ధనః
వారణాహ్వయమ ఆసాథ్య కిం వక్ష్యామి జనాధిపమ
14 భీష్మొ థరొణః కృపొ థరౌణిర విథురః సంజయస తదా
బాహ్లీకః సొమథత్తశ చ యే చాన్యే వృథ్ధసంమతాః
15 బరాహ్మణాః శరేణి ముఖ్యాశ చ తదొథాసీన వృత్తయః
కిం మాం వక్ష్యన్తి కిం చాపి పరతివక్ష్యామి తాన అహమ
16 రిపూణాం శిరసి సదిత్వా తదా విక్రమ్య చొరసి
ఆత్మథొషాత పరిభ్రష్టః కదం వక్ష్యామి తాన అహమ
17 థుర్వినీతాః శరియం పరాప్య విథ్యామ ఐశ్వర్యమ ఏవ చ
తిష్ఠన్తి నచిరం భథ్రే యదాహం మథగర్వితః
18 అహొ బత యదేథం మే కష్టం థుశ్చరితం కృతమ
సవయం థుర్బుథ్ధినా మొహాథ యేన పరాప్తొ ఽసమి సంశయమ
19 తస్మాత పరాయమ ఉపాసిష్యే న హి శక్ష్యామి జీవితుమ
చేతయానొ హి కొ జీవేత కృచ్ఛ్రాచ ఛత్రుభిర ఉథ్ధృతః
20 శత్రుభిశ చావహసితొ మానీ పౌరుషవర్జితః
పాణ్డవైర విక్రమాఢ్యైశ చ సావమానమ అవేక్షితః
21 [వై]
ఏవం చిన్తాపరిగతొ థుఃశాసనమ అదాబ్రవీత
థుఃశాసన నిబొధేథం వచనం మమ భారత
22 పరతీచ్ఛ తవం మయా థత్తమ అభిషేకం నృపొ భవ
పరశాధి పృదివీం సఫీతాం కర్ణ సౌబల పాలితామ
23 భరాతౄన పాలయ విస్రబ్ధం మరుతొ వృత్రహా యదా
బాన్ధవాస తవొపజీవన్తు థేవా ఇవ శతక్రతుమ
24 బరాహ్మణేషు సథా వృత్తిం కుర్వీదాశ చాప్రమాథతః
బన్ధూనాం సుహృథాం చైవ భవేదాస తవం గతిః సథా
25 జఞాతీంశ చాప్య అనుపశ్యేదా విష్ణుర థేవగణాన ఇవ
గురవః పాలనీయాస తే గచ్ఛ పాలయ మేథినీమ
26 నన్థయన సుహృథః సర్వాఞ శాత్రవాంశ చావభర్త్సయన
కణ్ఠే చైనం పరిష్వజ్య గమ్యతామ ఇత్య ఉవాచ హ
27 తస్య తథ వచనం శరుత్వా థీనొ థుఃశాసనొ ఽబరవీత
అశ్రుకణ్ఠః సుథుఃఖార్తః పరాఞ్జలిః పరణిపత్య చ
సగథ్గథమ ఇథం వాక్యం భరాతరం జయేష్ఠమ ఆత్మనః
28 పరసీథేత్య అపతథ భూమౌ థూయమానేన చేతసా
థుఃఖితః పాథయొస తస్య నేత్రజం జలమ ఉత్సృజన
29 ఉక్తవాంశ చ నరవ్యాఘ్రొ నైతథ ఏవం భవిష్యతి
విరీయేత సనగా భూమిర థయౌశ చాపి శకలీభవేత
రవిర ఆత్మప్రభాం జహ్యాత సొమః శీతాంశుతాం తయజేత
30 వాయుః శైఘ్ర్యమ అదొ జహ్యాథ ధిమవాంశ చ పరివ్రజేత
శుష్యేత తొయం సముథ్రేషు వహ్నిర అప్య ఉష్ణతాం తయజేత
31 న చాహం తవథృతే రాజన పరశాసేయం వసుంధరామ
పునః పునః పరసీథేతి వాక్యం చేథమ ఉవాచ హ
తవమ ఏవ నః కులే రాజా భవిష్యసి శతం సమాః
32 ఏవమ ఉక్త్వా స రాజేన్థ్ర సస్వనం పరరురొథ హ
పాథౌ సంగృహ్య మానార్హౌ భరాతుర జయేష్ఠస్య భారత
33 తదా తౌ థుఃఖితౌ థృష్ట్వా థుఃశాసన సుయొధనౌ
అభిగమ్య వయదావిష్టః కర్ణస తౌ పరత్యభాషత
34 విషీథదః కిం కౌరవ్యౌ బాలిశ్యాత పరాకృతావ ఇవ
న శొకః శొచమానస్య వినివర్తేత కస్య చిత
35 యథా చ శొచతః శొకొ వయసనం నాపకర్షతి
సామర్ద్యం కిం తవ అతః శొకే శొచమానౌ పరపశ్యదః
ధృతిం గృహ్ణీత మా శత్రూఞ శొచన్తౌ నన్థయిష్యదః
36 కర్తవ్యం హి కృతం రాజన పాణ్డవైస తవ మొక్షణమ
నిత్యమ ఏవ రియం కార్యం రాజ్ఞొ విషయవాసిభిః
పాల్యమానాస తవయా తే హి నివసన్తి గతజ్వరాః
37 నార్హస్య ఏవంగతే మన్యుం కర్తుం పరాకృతవథ యదా
విషణ్ణాస తవ సొథర్యాస తవయి పరాయం సమాస్దితే
ఉత్తిష్ఠ వరజ భథ్రం తే సమాశ్వసయ సొథరాన
38 రాజన్న అథ్యావగచ్ఛామి తవేహ లఘుసత్త్వతామ
కిమ అత్ర చిత్రం యథ వీర మొక్షితః పాణ్డవైర అసి
సథ్యొ వశం సమాపన్నః శత్రూణాం శత్రుకర్శన
39 సేనా జీవైశ చ కౌరవ్య తదా విషయవాసిభిః
అజ్ఞాతైర యథి వా జఞాతైః కర్తవ్యం నృపతేః పరియమ
40 పరాయొ పరధానాః పురుషాః కషొభయన్త్య అరివాహినీమ
నిగృహ్యన్తే చ యుథ్ధేషు మొక్ష్యన్తే చ సవసైనికైః
41 సేనా జీవాశ చ యే రాజ్ఞాం విషయే సన్తి మానవాః
తైః సంగమ్య నృపార్దాయ యతితవ్యం యదాతదమ
42 యథ్య ఏవం పాణ్డవై రాజన భవథ్విషయవాసిభిః
యథృచ్ఛయా మొక్షితొ ఽథయ తత్ర కా పరిథేవనా
43 న చైతత సాధు యథ రాజన పాణ్డవాస తవాం నృపొత్తమ
సవసేనయా సంప్రయాన్తం నానుయాన్తి సమ పృష్ఠతః
44 శూరాశ చ బలవన్తశ చ సంయుగేష్వ అపలాయినః
భవతస తే సభాయాం వై పరేష్యతాం పూర్వమ ఆగతాః
45 పాణ్డవేయాని రత్నాని తవమ అథ్యాప్య ఉపభుఞ్జసే
సత్త్వస్దాన పాణ్డవాన పశ్య న తే పరాయమ ఉపావిశన
ఉత్తిష్ఠ రాజన భథ్రం తే న చిన్తాం కర్తుమ అర్హసి
46 అవశ్యమ ఏవ నృపతే రాజ్ఞొ విషయవాసిభిః
పరియాణ్య ఆచరితవ్యాని తత్ర కా పరిథేవనా
47 మథ్వాక్యమ ఏతథ రాజేన్థ్ర యథ్య ఏవం న కరిష్యసి
సదాస్యామీహ భవత పాథౌ శుశ్రూషన్న అరిమర్థన
48 నొత్సహే జీవితుమ అహం తవథ్విహీనొ నరర్షభ
పరాయొపవిష్టస తు నృపరాజ్ఞాం హాస్యొ భవిష్యసి
49 [వై]
ఏవమ ఉక్తస తు కర్ణేన రాజా థుర్యొధనస తథా
నైవొత్దాతుం మనొ చక్రే సవర్గాయ కృతనిశ్చయః