అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 76
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 76) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వ]
తతొ యుధిష్ఠిరొ రాజా భూయః శాంతనవం నృప
గొధానే విస్తరం ధీమాన పప్రచ్ఛ వినయాన్వితః
2 గొప్రథానే గుణాన సమ్యక పునః పరబ్రూహి భారత
న హి తృప్యామ్య అహం వీర శృణ్వానొ ఽమృతమ ఈథృశమ
3 ఇత్య ఉక్తొ ధర్మరాజేన తథా శాంతనవొ నృప
సమ్యగ ఆహ రుణాంస తస్మై గొప్రథానస్య కేవలాన
4 [భ]
వత్సలాం గుణసంపన్నాం తరుణీం వస్త్రసంవృతామ
థత్త్వేథృశీం గాం విప్రాయ సర్వపాపైః పరముచ్యతే
5 అసుర్యా నామ తే లొకా గాం థత్త్వా తత్ర గచ్ఛతి
పీతొథకాం జగ్ధ తృణాం నష్టథుగ్ధాం నిర ఇన్థ్రియామ
6 జరొగ్రమ ఉపయొక్తార్దాం జీర్ణాం కూపమ ఇవాజలమ
థత్త్వా తమః పరవిశతి థవిజం కలేశేన యొజయేత
7 థుష్టా రుష్టా వయాధితా థుర్బలా వా; న థాతవ్యా యాశ చ మూలైర అథత్తైః
కలైశైర విప్రం యొ ఽఫలైః సంయునక్తి; తస్యావీర్యాశ చాఫలాశ చైవ లొకాః
8 బలాన్వితాః శీలవయొపపన్నాః; సర్వాః పరశంసన్తి సుగన్ధవత్యః
యదా హి గఙ్గా సరితాం వరిష్ఠా; తదార్జునీనాం కపిలా వరిష్ఠా
9 [య]
కస్మాత సమానే బహులా పరథానే; సథ్భిః పరశస్తం కపిలా పరథానమ
విశేషమ ఇచ్ఛామి మహానుభావ; శరొతుం సమర్దొ హి భవాన పరవక్తుమ
10 [భ]
వృథ్ధానాం బరువతాం తాత శరుతం మే యత పరభాషసే
వక్ష్యామి తథ అశేషేణ రొహిణ్యొ నిర్మితా యదా
11 పరజాః సృజేతి వయాథిష్టః పూర్వం థక్షః సవయమ్భువా
అసృజథ వృత్తిమ ఏవాగ్రే పరజానాం హితకామ్యయా
12 యదా హయ అమృతమ ఆశ్రిత్య వర్తయన్తి థివౌకసః
తదా వృత్తిం సమాశ్రిత్య వర్తయన్తి పరజా విభొ
13 అచరేభ్యశ చ భూతేభ్యశ చరాః శరేష్ఠాస తతొ నరాః
బరాహ్మణాశ చ తతః శరేష్ఠాస తేషు యజ్ఞాః పరతిష్ఠితాః
14 యజ్ఞైర ఆప్యాయతే సొమః స చ గొషు పరతిష్ఠితః
సర్వే థేవాః పరమొథన్తే పూర్వవృత్తాస తతః పరజాః
15 ఏతాన్య ఏవ తు భూతాని పరాక్రొశన వృత్తి కాఙ్క్షయా
వృత్తిథం చాన్వపథ్యన్త తృషితాః పితృమాతృవత
16 ఇతీథం మనసా గత్వా పరజా సర్గార్దమ ఆత్మనః
పరజాపతిర బలాధానమ అమృతం పరాపిబత తథా
17 స గతస తస్య తృప్తిం తు గన్ధం సురభిమ ఉథ్గిరన
థథర్శొథ్గార సంవృత్తాం సురభిం ముఖజాం సుతామ
18 సాసృజత సౌరభేయీస తు సురభిర లొకమాతరః
సువర్ణవర్ణాః కపిలాః పరజానాం వృత్తి ధేనవః
19 తాసామ అమృతవర్ణానాం కషరన్తీనాం సమన్తతః
బభూవామృతజః ఫేనః సరవన్తీనామ ఇవొర్మిజః
20 స వత్స ముఖవిభ్రష్టొ భవస్య భువి తిష్ఠతః
శిరస్య అవాప తత కరుథ్ధః స తథొథైక్షత పరభుః
లలాటప్రభవేనాక్ష్ణా రొహిణీః పరథహన్న ఇవ
21 తత తేజస తు తతొ రౌథ్రం కపిలా గా విశాం పతే
నానావర్ణత్వమ అనయన మేఘాన ఇవ థివాకరః
22 యాస తు తస్మాథ అపక్రమ్య సొమమ ఏవాభిసంశ్రితాః
యదొత్పన్నాః సవవర్ణస్దాస తా నీతా నాన్యవర్ణతామ
23 అద కరుథ్ధం మహాథేవం పరజాపతిర అభాషత
అమృతేనావసిక్తస తవం నొచ్ఛిష్టం విథ్యతే గవామ
24 యదా హయ అమృతమ ఆథాయ సొమొ విష్యన్థతే పునః
తదా కషీరం కషరన్త్య ఏతా రొహిణ్యొ ఽమృతసంభవాః
25 న థుష్యత్య అనిలొ నాగ్నిర న సువర్ణం న చొథధిః
నామృతేనామృతం పీతం వత్స పీతా న వత్సలా
26 ఇమాఁల లొకాన భరిష్యన్తి హవిషా పరస్నవేన చ
ఆసామ ఐశ్వర్యమ అశ్నీహి సర్వామృత మయం శుభమ
27 వృషభం చ థథౌ తస్మై సహ తాభిః పరజాపతిః
పరసాథయామ ఆస మనస తేన రుథ్రస్య భారత
28 పరీతశ చాపి మహాథేవశ చకార వృషభం తథా
ధవజం చ వాహనం చైవ తస్మాత స వృషభధ్వజః
29 తతొ థేవైర మహాథేవస తథా పశుపతిః కృతః
ఈశ్వరః స గవాం మధ్యే వృషాఙ్క ఇతి చొచ్యతే
30 ఏవమ అవ్యగ్రవర్ణానాం కపిలానాం మహౌజసామ
పరథానే పరదమః కల్పః సర్వాసామ ఏవ కీర్తితః
31 లొకజ్యేష్ఠా లొకవృత్తి పరవృత్తా; రుథ్రొపేతాః సొమవిష్యన్థ భూతాః
సౌమ్యాః పుణ్యాః కామథాః పరాణథాశ చ; గా వై థత్త్వా సర్వకామప్రథః సయాత
32 ఇమం గవాం పరభవ విధానమ ఉత్తమం; పఠన సథా శుచిర అతి మఙ్గలప్రియః
విముచ్యతే కలికలుషేణ మానవః; పరియం సుతాన పశుధనమ ఆప్నుయాత తదా
33 హవ్యం కవ్యం తర్పణం శాన్తి కర్మ; యానం వాసొ వృథ్ధబాలస్య పుష్టిమ
ఏతాన సర్వాన గొప్రథానే గుణాన వై; థాతా రాజన్న ఆప్నుయాథ వై సథైవ
34 [వ]
పితామహస్యాద నిశమ్య వాక్యం; రాజా సహ భరాతృభిర ఆజమీఢః
సౌవర్ణకాంస్యొపథుహాస తతొ గాః; పార్దొ థథౌ బరాహ్మణసత్తమేభ్యః
35 తదైవ తేభ్యొ ఽభిథథౌ థవిజేభ్యొ; గవాం సహస్రాణి శతాని చైవ
యజ్ఞాన సముథ్థిశ్య చ థక్షిణార్దే; లొకాన విజేతుం పరమాం చ కీర్తిమ