అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 61
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 61) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [య]
ఇథం థేయమ ఇథం థేయమ ఇతీయం శరుతిచొథనా
బహు థేయాశ చ రాజానః కిం సవిథ థేయమ అనుత్తమమ
2 [భ]
అతి థానాని సర్వాణి పృదివీ థానమ ఉచ్యతే
అచలా హయ అక్షయా భూమిర థొగ్ధ్రీ కామాన అనుత్తమాన
3 థొగ్ధ్రీ వాసాంసి రత్నాని పశూన వరీహి యవాంస తదా
భూమిథః సర్వభూతేషు శాశ్వతీర ఏధతే సమాః
4 యావథ భూమేర ఆయుర ఇహ తావథ భూమిథ ఏధతే
న భూమిథానాథ అస్తీహ పరం కిం చిథ యుధిష్ఠిర
5 అప్య అల్పం పరథథుః పూర్వే పృదివ్యా ఇతి నః శరుతమ
భూమిమ ఏతే థథుః సర్వే యే భూమిం భుఞ్జతే జనాః
6 సవకర్మైవొపజీవన్తి నరా ఇహ పరత్ర చ
భూమిర భూతిర మహాథేవీ థాతారం కురుతే పరియమ
7 య ఏతాం థక్షిణాం థథ్యాథ అక్షయాం పృదివీపతిః
పునర నరత్వం సంప్రాప్య భవేత స పృదివీపతిః
8 యదా థానం తదా భొగ ఇతి ధర్మేషు నిశ్చయః
సంగ్రామే వా తనుం జహ్యాథ థథ్యాథ వా పృదివీమ ఇమామ
9 ఇత్య ఏతాం కషత్రబన్ధూనాం వథన్తి పరమ ఆశిషమ
పునాతి థత్తా పృదివీ థాతారమ ఇతి శుశ్రుమ
10 అపి పాపసమాచారం బరహ్మఘ్నమ అపి వానృతమ
సైవ పాపం పావయతి సైవ పాపాత పరమొచయేత
11 అపి పాపకృతాం రాజ్ఞాం పరతిగృహ్ణన్తి సాధవః
పృదివీం నాన్యథ ఇచ్ఛన్తి పావనం జననీ యదా
12 నామాస్యాః పరియ థత్తేతి గుహ్యం థేవ్యాః సనాతనమ
థానం వాప్య అద వా జఞానం నామ్నొ ఽసయాః పరమం పరియమ
తస్పాత పరాప్యైవ పృదివీం థథ్యాథ విప్రాయ పార్దివః
13 నాభూమి పతినా భూమిర అధిష్ఠేయా కదం చన
న వా పాత్రేణ వా గూహేథ అన్తర్ధానేన వా చరేత
యే చాన్యే భూమిమ ఇచ్ఛేయుః కుర్యుర ఏవమ అసంశయమ
14 యః సాధొర భూమిమ ఆథత్తే న భూమిం విన్థతే తు సః
భూమిం తు థత్త్వా సాధుభ్యొ విన్థతే భూమిమ ఏవ హి
పరేత్యేహ చ స ధర్మాత్మా సంప్రాప్నొతి మహథ యశః
15 యస్య విప్రానుశాసన్తి సాధొర భూమిం సథైవ హి
న తస్య శత్రవొ రాజన పరశాసన్తి వసుంధరామ
16 యత కిం చిత పురుషః పాపం కురుతే వృత్తి కర్శితః
అపి గొచర్మ మాత్రేణ భూమిథానేన పూయతే
17 యే ఽపి సంకీర్ణ కర్మాణొ రాజానొ రౌథ్రకర్మిణః
తేభ్యః పవిత్రమ ఆఖ్యేయం భూమిథానమ అనుత్తమమ
18 అల్పాన్తరమ ఇథం శశ్వత పురాణా మేనిరే జనాః
యొ యజేథ అశ్వమేధేన థథ్యాథ వా సాధవే మహీమ
19 అపి చేత సుకృతం కృత్వా శఙ్కేరన్న అపి పణ్డితాః
అశక్యమ ఏకమ ఏవైతథ భీమి థానమ అనుత్తమమ
20 సువర్ణం రజతం వస్త్రం మణిముక్తా వసూని చ
సర్వమ ఏతన మహాప్రాజ్ఞ థథాతి వసుధాం థథత
21 తపొయజ్ఞః శరుతం శీలమ అలొభః సత్యసంధతా
గురు థైవతపూజా చ నాతివర్తన్తి భూమిథమ
22 భర్తుర నిఃశ్రేయసే యుక్తాస తయక్తాత్మానొ రణే హతాః
బరహ్మలొకగతాః సిథ్ధా నాతిక్రామన్తి భూమిథమ
23 యదా జనిత్రీ కషీరేణ సవపుత్రం భరతే సథా
అనుగృహ్ణాతి థాతారం తదా సర్వరసైర మహీ
24 మృత్యొర వై కింకరొ థణ్డస తాపొ వహ్నేః సుథారుణః
ఘొరాశ చ వారుణాః పాశా నొపసర్పన్తి భూమిథమ
25 పితౄంశ చ పితృలొకస్దాన థేవలొకే చ థేవతాః
సంతర్పయతి శాన్తాత్మా యొ థథాతి వసుంధరామ
26 కృశాయ మిర్యమాణాయ వృత్తి మలానాయ సీథతే
భూమిం వృత్తి కరీం థత్త్వా సత్రీ భవతి మానవః
27 యదా ధావతి గౌర వత్సం కషీరమ అభ్యుత్సృజన్త్య ఉత
ఏవమ ఏవ మహాభాగ భూమిర భవతి భూమిథమ
28 హలకృష్టాం మహీం థత్త్వా స బీజాం సఫలామ అపి
ఉథీర్ణం వాపి శరణం తదా భవతి కామథః
29 బరాహ్మణం వృత్తసంపన్నమ ఆహితాగ్నిం శుచివ్రతమ
నరః పరతిగ్రాహ్య మహీం న యాతి యమసాథనమ
యదా చన్థ్రమసొ వృథ్ధిర అహన్య అహని జాయతే
30 తదా భూమికృతం థానం సస్యే సస్యే వివర్ధతే
31 అత్ర గాదా భూమిగీతాః కీర్తయన్తి పురా విథః
యాః శరుత్వా జామథగ్న్యేన థత్తా భూః కాశ్యపాయ వై
32 మామ ఏవాథత్త మాం థత్తమాం థత్త్వా మామ అవాప్స్యద
అస్మిఁల లొకే పరే చైవ తతశ చాజననే పునః
33 య ఇమాం వయాహృతిం వేథ బరాహ్మణొ బరహ్మ సంశ్రితః
శరాథ్ధస్య హూయమానస్య బరహ్మభూయం స గచ్ఛతి
34 కృత్యానామ అభిశస్తానాం థురిష్ట శమనం మహత
పరాయశ్చిత్తమ అహం కృత్వా పునాత్య ఉభయతొ థశ
35 పునాతి య ఇథం వేథ వేథ చాహం తదైవ చ
పరకృతిః సర్వభూతానాం భూమిర వై శాశ్వతీ మతా
36 అభిషిచ్యైవ నృపతిం శరావయేథ ఇమమ ఆగమమ
యదా శరుత్వా మహీం థథ్యాన నాథథ్యాత సాధుతశ చ తామ
37 సొ ఽయం కృత్స్నొ బరాహ్మణార్దొ రాజార్దశ చాప్య అసంశయమ
రాజా హి ధర్మకుశలః పరదమం భూతిలక్షణమ
38 అద యేషామ అధర్మజ్ఞొ రాజా భవతి నాస్తికః
న తే సుఖం పరబుధ్యన్తే న సుఖం పరస్వపన్తి చ
39 సథా భవన్తి చొథ్విగ్నాస తస్య థుశ్చరితైర నరాః
యొగక్షేమా హి బహవొ రాష్ట్రం నాస్యావిశన్తి తత
40 అద యేషాం పునః పరాజ్ఞొ రాజా భవతి ధార్మికః
సుఖం తే పరతిబుధ్యన్తే సుసుఖం పరస్వపన్తి చ
41 తస్య రాజ్ఞః శుభైర ఆర్యైః కర్మభిర నిర్వృతాః పరజాః
యొగక్షేమేణ వృష్ట్యా చ వివర్ధన్తే సవకర్మభిః
42 స కులీనః స పురుషః స బన్ధుః స చ పుణ్యకృత
స థాతా స చ విక్రాన్తొ యొ థథాతి వసుంధరామ
43 ఆథిత్యా ఇవ థీప్యన్తే తేజసా భువి మానవాః
థథన్తి వసుధాం సఫీతాం యే వేథవిథుషి థవిజే
44 యదా బీజాని రొహన్తి పరకీర్ణాని మహీతలే
తదా కామాః పరరొహన్తి భూమిథానసమార్జితాః
45 ఆథిత్యొ వరుణొ విష్ణుర బరహ్మా సొమొ హుతాశనః
శూలపాణిశ చ భగవాన పరతినన్థన్తి భూమిథమ
46 భూమౌ జాయన్తి పురుషా భూమౌ నిష్ఠాం వరజన్తి చ
చతుర్విధొ హి లొకొ ఽయం యొ ఽయం భూమిగుణాత్మకః
47 ఏషా మాతా పితా చైవ జగతః పృదివీపతే
నానయా సథృశం భూతం కిం చిథ అస్తి జనాధిప
48 అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
బృహస్పతేశ చ సంవాథమ ఇన్థ్రస్య చ యుధిష్ఠిర
49 ఇష్ట్వా కరతుశతేనాద మహతా థక్షిణావతా
మఘవా వాగ విథాం శరేష్ఠం పప్రచ్ఛేథం బృహస్పతిమ
50 భగవన కేన థానేన సవర్గతః సుఖమ ఏధతే
యథ అక్షయం మహార్ఘం చ తథ బరూహి వథతాం వర
51 ఇత్య ఉక్తః స సురేన్థ్రేణ తతొ థేవపురొహితః
బృహస్పతిర మహాతేజాః పరత్యువాచ శతక్రతుమ
52 సువర్ణథానం గొథానం భూమిథానం చ వృత్రహన
థథథ ఏతాన మహాప్రాజ్ఞః సర్వపాపైః పరముచ్యతే
53 న భూమిథానాథ థేవేన్థ్ర పరం కిం చిథ ఇతి పరభొ
విశిష్టమ ఇతి మన్యామి యదా పరాహుర మనీషిణః
54 యే శూరా నిహతా యుథ్ధే సవర్యాతా థానగృథ్ధినః
సర్వే తే విబుధశ్రేష్ఠ నాతిక్రామన్తి భూమిథమ
55 భర్తుర నిఃశ్రేయసే యుక్తాస తయక్తాత్మానొ రణే హతాః
బరహ్మలొకగతాః శూరా నాతిక్రామన్తి భూమిథమ
56 పఞ్చ పూర్వాథి పురుషాః షట చ యే వసుధాం గతాః
ఏకాథశ థథథ భూమిం పరిత్రాతీహ మానవః
57 రత్నొపకీర్ణాం వసుధాం యొ థథాతి పురంథర
స ముక్తః సర్వకలుషైః సవర్గలొకే మహీయతే
58 మహీం సఫీతాం థథథ రాజా సర్వకామగుణాన్వితామ
రాజాధిరాజొ భవతి తథ ధి థానమ అనుత్తమమ
59 సర్వకామసమాయుక్తాం కాశ్యపీం యః పరయచ్ఛతి
సర్వభూతాని మన్యన్తే మాం థథాతీతి వాసవ
60 సర్వకామథుఘాం ధేనుం సర్వకామపురొగమామ
థథాతి యః సహస్రాక్ష సస్వర్గం యాతి మానవః
61 మధు సర్పిః పరవాహిన్యః పయొ థధి వహాస తదా
సరితస తర్పయన్తీహ సురేన్థ్ర వసుధా పరథమ
62 భూమిప్రథానాన నృపతిర ముచ్యతే రాజకిల్బిషాత
న హి భూమిప్రథానేన థానమ అన్యథ విశిష్యతే
63 థథాతి యః సముథ్రాన్తాం పృదివీం శస్త్రనిర్జితామ
తం జనాః కదయన్తీహ యావథ ధరతి గౌర ఇయమ
64 పుణ్యామ ఋథ్ధరసాం భూమిం యొ థథాతి పురంథర
న తస్య లొకాః కషీయన్తే భూమిథానగుణార్జితాః
65 సర్వదా పార్దివేనేహ సతతం భూతిమ ఇచ్ఛతా
భూర థేయా విధివచ ఛక్ర పాత్రే సుఖమ అభీప్సతా
66 అపి కృత్వా నరః పాపం భూమిం థత్త్వా థవిజాతయే
సముత్సృజతి తత పాపం జీర్ణాం తవచమ ఇవొరగః
67 సాగరాన సరితః శైలాన కాననాని చ సర్వశః
సర్వమ ఏతన నరః శక్ర థథాతి వసుధాం థథత
68 తడాగాన్య ఉథపానాని సరొతాంసిచ సరాంసి చ
సనేహాన సర్వరసాంశ చైవ థథాతి వసుధాం థథత
69 ఓషధీః కషీరసంపన్నా నగాన పుష్పఫలాన్వితాన
కాననొపల శైలాంశ చ థథాతి వసుధాం థథత
70 అగ్నిష్టొమప్రభృతిభిర ఇష్ట్వా చ సవాప్తథక్షిణైః
న తత ఫలమ అవాప్నొతి భూమిథానాథ యథ అశ్నుతే
71 థాతా థశానుగృహ్ణాతి థశ హన్తి తదా కషిపన
పూర్వథత్తాం హరన భూమిం నరకాయొపగచ్ఛతి
72 న థథాతి పరతిశ్రుత్య థత్త్వా వా హరతే తు యః
స బథ్ధొవారుణైః పాశైస తప్యతే మృత్యుశాసనాత
73 ఆహితాగ్నిం సథా యజ్ఞం కృశ భృత్యం పరియాతిదిమ
యే భరన్తి థవిజశ్రేష్ఠం నొపసర్పన్తి తే యమమ
74 బరాహ్మణేష్వ ఋణ భూతం సయాత పార్దివస్య పురంథర
ఇతరేషాం తు వర్ణానాం తారయేత కృశ థుర్బలాన
75 నాచ్ఛిన్థ్యాత సర్శితాం భూమిం పరేణ తరిథశాథిప
బరాహ్మణాయ సురశ్రేష్ఠ కృశ భృత్యాయ కశ చన
76 అదాశ్రు పతితం తేషాం థీనానామ అవసీథతామ
బరాహ్మణానాం హృతే కషేత్రే హన్యాత తరిపురుషం కులమ
77 భూమిపాలం చయుతం రాష్ట్రాథ యస తు సంస్దాపయేత పునః
తస్య వాసః సహస్రాక్ష నాకపృష్ఠే మహీయతే
78 ఇక్షుభిః సంతతాం భూమిం యవగొధూమసంకులామ
గొఽశవవాహన సంపూర్ణాం బాహువీర్యసమార్జితామ
79 నిధిగర్భాం థథథ భూమిం సర్వరత్నపరిచ్ఛథామ
అక్షయాఁల లభతే లొకాన భూమిసత్రం హి తస్య తత
80 విధూయ కలుషం సర్వం విరజాః సంమతః సతామ
లొకే మహీయతే సథ్భిర యొ థథాతి వసుంధరామ
81 యదాప్సు పతితః శక్ర తైలబిన్థుర విసర్పతి
తదా భూమికృతం థానం సస్యే సస్యే విసర్పతి
82 యే రణాగ్రే మహీపాలాః శూరాః సమితిశొభనాః
వధ్యన్తే ఽభిముఖాః శక్ర బరహ్మలొకం వరజన్తి తే
83 నృత్యగీతపరా నార్యొ థివ్యమాల్యవిభూషితాః
ఉపతిష్ఠన్తి థేవేన్థ్ర సథా భూమిప్రథం థివి
84 మొథతే చ సుఖం సవర్గే థేవగన్ధర్వపూజితః
యొ థథాతి మహీం సమ్యగ విధినేహ థవిజాతయే
85 శతమ అప్సరసశ చైవ థివ్యమాల్యవిభూషితాః
ఉపతిష్ఠన్తి థేవేన్థ్ర సథా భూమిప్రథం నరమ
86 శఙ్ఖం భథ్రాసనం ఛత్రం వరాశ్వా వరవారణాః
భూమిప్రథానాత పుష్పాణి హిరణ్యనిచయాస తదా
87 ఆజ్ఞా సథా పరతిహతా జయశబ్థొ భవత్య అద
భూమిథానస్య పుష్పాణి ఫలం సవర్గః పురంథర
88 హిరణ్యపుష్పాశ చౌషధ్యః కుశ కాఞ్చనశాడ్వలాః
అమృతప్రసవాం భూమిం పరాప్నొతి పురుషొ థథత
89 నాస్తి భూమిసమం థానం నాస్తి మాతృసమొ గురుః
నాస్తి సత్యసమొ ధర్మొ నాస్తి థానసమొ నిధిః
90 ఏతథ ఆఙ్గిరసాచ ఛరుత్వా వాసవొ వసుధామ ఇమామ
వసు రత్నసమాకీర్ణాం థథావ ఆఙ్గిరసే తథా
91 య ఇమం శరావయేచ ఛరాథ్ధే భూమిథానస్య సంస్తవమ
న తస్య రక్షసాం భాగొ నాసురాణాం భవత్య ఉత
92 అక్షయం చ భవేథ థత్తం పితృభ్యస తన న సంశయః
తస్మాచ ఛరాథ్ధేష్వ ఇథం విప్ర భుఞ్జతః శరావయేథ థవిజాన
93 ఇత్య ఏత సర్వథానానాం శరేష్ఠమ ఉక్తం తవానఘ
మయా భరతశార్థూల కిం భూయః శరొతుమ ఇచ్ఛసి