152
స్మృతికాలపుస్త్రీలు
గోపశౌండిక శైలూష రజకవ్యాధయోషితాం
ఋణంద ద్యా త్పతిస్తాసాం యస్మాద్వృత్తిస్తదాశ్రయా
(యాజ్ఞ 2-47)
(గొల్ల, కలార, చాకలి, యెఱుకల కులములలోను నటకుల కులములోను స్త్రీ చేసిన ఋణమును భర్త తీర్పవలెను. ఏలన నందు వృత్తి స్త్రీల నాశ్రయించి యుండును.)
యాజ్ఞవల్క్యుని కాలమునాటి కీకులములలోని స్త్రీలు పనిచేసి ధనము సంపాదించెడివారని దీనివలన తెలియుచున్నది. వీరుకాక వివిధవర్ణములకు చెందిన స్త్రీలు ధనికుల యిండ్లలో పరిచారకు రాండ్రుగనుండి ధనమార్జించు చుండినట్లు స్మృతుల వలన తెలియుచున్నది. వారు తఱుచుగ 'స్త్రియ:' అను పదముచేతనే తెలుప బడుచున్నారు.
వస్త్రం పత్రమలంకారం కృతాన్నముదకం స్త్రియః
యోగక్షేమం ప్రచారంచ నవిభాజ్యం ప్రచక్షతే
(మను 9-219)
(వస్త్రములు, వాహనములు, అలంకారములు, పక్వముచేసిన తినుబండ పదార్థములు, బావిలోని నీరు, స్త్రీ సేవకురాండ్రు, మంత్రి పురోహితుడు మున్నగువారు రాకపోకలదారులు - వీనిని పంచుకొనరాదు.)
ధార్మిక జీవనముగల కులములలో స్త్రీకి స్వతంత్ర జీవనము లేదు.
