సామాన్య వాక్యాలు
3
| (3) | a. నేను విద్యార్థిని. | |
పై వాక్యాలలో ని, ము, అనే ప్రత్యయాలు క్రమంగా ఉత్తమ పురుష, ఏకవచన బోధకాలు. పు మధ్యమ పురుష ఏకవచన ప్రత్యయం. మధ్యమపురుష బహువచనానికి, ప్రథమపురుష బహువచనంకన్నా భిన్న మైనరూపంలేదు. ఈ ప్రత్యయాలు ము, ను, వు, లు. ఇవి ఇకారాంతనామాల తర్వాత మి, ని, వి గా మారతై. ఇది స్వర సమీకరణంవల్ల జరిగిన మార్పు.
1.12 ప్రాధాన్య వివక్షననుసరించి పై వాక్యాలలో ఉద్దేశ్య, విధేయ వ్యత్యాసం జరగవచ్చు. ఆ వ్యత్యాసం కింది ఉదాహరణలలో చూడవచ్చు.
| (4) | a. నువ్వు గాడిదవు -> గాడిదవు నువ్వు. | |
పదక్రమంలో ఈ మార్పు ప్రాధాన్య వివక్షకోసంవచ్చింది. ఈ మార్పువల్ల ఆఖ్యాతస్థానానికి (Predicate-position) చేరిన నామం అధిక ప్రాధాన్యాన్ని వహిస్తుంది. ప్రాధాన్య వివక్షకు పదక్రమవ్యత్యాసం తెలుగుభాష అనుసరించే మార్గాలలో ఒకటి. ఇంకొకమార్గం క్రమవ్యత్యాసం లేకుండా ప్రాధాన్యాన్ని చెప్పదలచుకొన్న పదాన్ని ఉచ్చారణలో ఊనికతో నొక్కి పలకటం. ఇదికాక ప్రశ్నార్ధకాది రూపాలను ఉద్దిష్ట నామానికి చేర్చటం ఇంకో పద్ధతి. ఈ పద్ధతి ముందుముందు వివరించబడుతుంది. ఈ క్రియారహిత వాక్యాలలో ఉద్దేశ్య, విధేయనామాలు ఏకవస్తుబోధకాలైనా ఏకరూపకాలుకావు. సాధారణంగా రెండూ సర్వనామాలుగా ఉండవు. కాని కొన్ని అర్ధవిశేషాలలో ఇట్లాంటివి కన్పిస్తాయి. అట్లాంటప్పుడు ఏవార్థకమైన ఏ ప్రత్యయం వీటిల్లో ఒక నామానికి చేరుతుంది. ఈ కింది వాక్యాలు అందుకు ఉదాహరణాలు.
| (5) | a. వాడే వీడు. | |
