ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది
చేత - చేత 793 చేత - చేత
- "ఊరికే చేతగాని మాటలు మాట్లాడ వద్దు." వా.
చేత గుండెకాయ యిడినా
- ఎంత నమ్మించినా.
- "వారల నమ్మంగఁ, గాదు సేత గుండె కాయ యిడిన." భార. శల్య. 2. 397.
చే తడి యార లేదు
- పని ముగిసి ఇంకా కాసింత సే పైనను కాలేదు. ఆ పని చేసి యింకా క్షణ మైనా కాలేదు - చేతడి యారునంత సేపు కూడా పట్ట లే దనుట. పని ముగించగనే చేతులు కడుగుకొనుట - నిత్య నైమిత్తిక కర్మలలో 'అప ఉపస్పృశ్య' అనుకొనుట ఆచారము. అది యాఱ లే దనగా ఆ తడి యింకా ఆఱ లే దనుట.
- "ఆజ్ఞ వెట్టించి చే తడియార దిపుడు, దీని కెబ్భంగి మోహనం బైనవేణి, గలిగె." కా. మా. 1. 54.
- రూ. చే తడి యాఱ లేదు.
- "చెట్టులఁ గట్టి నమ్ము మని చే తడి యాఱదు చంపు టెట్లు..." పంచ. వేం. 1. 49.
- చూ. చేతడి యాఱకుండ.
చే తడి యాఱకుండ
- వెనువెంటనే.
- "చెలువ కుమారునిన్ వడుగు చేసిన చేతడి యాఱకుండఁగాఁ బొలు పెస లారఁగా..." హరవి. 2. 103.
చేత తడాఱదు
- ఇప్పు డిప్పుడే ఆ పని చేసితి నను సందర్భంలో ఈ పలుకు బడిని ఉపయోగిస్తారు.
- దానం చేసేటప్పుడు ధారా పూర్వకంగా చేసే అలవాటుపై వచ్చిన పలుకుబడి.
- "చేతి తడాఱ దుచ్ఛిష్టపు లేమ." గౌ. హరి. ద్వితీ. పంక్తి. 390.
- "వాడికి ఎంత పెట్టానో లెక్క లేదు. ఇంకా నా చేతి తడి ఆరక ముందే వాడు ఎదురు తిరగడం మొదలు పెట్టాడు." వా.
- క్రమేణా ఈ పలుకుబడి ఏ పనైనా చేసీ చేయక ముందే అనే అర్థంలో కూడా పరిణమించింది.
- చూ. చే తడి యార లేదు.
చేత తీఱ కుండు
- చేయి తీరక పోవు, తీరుబడి లేక పోవు.
- "తెంపు సేయఁగఁ జేతఁ దీఱకున్నదియొ." వర. రా. సుం. పు. 91. పంక్తి. 3.
చేత దీఱు
- చేత అగు.
- "పో నేర నచ్చటికి నా చేతఁ దీఱదు." వర. రా. బా. పు. 191. పంక్తి. 9.
- చేత తీఱ దనగా, చేత కా దనుట.
చేత నగు
- చేయుటకు సమర్థు డగు.
