పుట:PadabhamdhaParijathamu.djvu/817

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

చేజో - చేట 791 చేట - చేటు

చేజోడి

  • చేతులు చేతులు పట్టుకొని పోవువాడు.
  • "వ్రీడ యించుక లేని చేజోడి బొజుగు." కవిక. 4. 99.

చేట కొట్టు

  • ఇం కేమీ లే దను.
  • ధాన్యం అయిపోయిన దని చేటను తట్టుటపై వచ్చిన పలుకుబడి.

చేటకొల్లారు

  • త్రిశాల. గృహవిశేషం. ఆంధ్ర. భా. ద్వి. 161.

చేట చేరుపుగా

  • గోడకు చేట నానించినట్లు - కొంచె మేటవాలుగా.
  • "చేట చేరుపుగా పెట్టవే పళ్ళెం. పడ గలదు." వా.

చేట పెయ్య

  • 1. పనికి మాలినవాడు.
  • "చెఱచుటకు చేట పెయ్య చాలును." సా.
  • 2. దూడ పోగా గడ్డి, చర్మంతో కుట్టిన దూడరూపు.

చేటప్పు

  • చేబదులు.
  • అందులో డబ్బయితే చేతి అప్పు, ధాన్యమయితే చేటప్పు.

చేట యెత్తుక వచ్చు

  • తన్నుటకై వచ్చు.
  • ఆడవాళ్లు సామాన్యంగా చేటతోనూ, పొరకతోనూ కొట్టుటా, కొట్టుదు మనుటా అలవాటు. అందుపై వచ్చిన పలుకుబడి.
  • "చెవు డనఁగా రాదు చేట యెత్తుక వచ్చు." శుక. 3. 21.

చేటలో పడినదిమొదలు కాటిలో పడువఱకు

  • పుట్టినదిమొదలు చచ్చు వఱకు.
  • "చేటలోఁ బడినదిమొదలు కాటిలోఁ బడువఱకు, మనము ప్రత్యక్షముగ, నిరంతరముగ నేడువవలసిన యేడుపులు మనకుఁ జాలునా?" సాక్షి. 66.
  • పూర్వకాలం మంత్రసానులు పిండం బయట పడగానే చేటలో పెట్టు అలవాటుపై వచ్చిన పలుకుబడి.

చేటలో పడు

  • పుట్టు.
  • చూ. చేటలో పడినది మొదలు...

చేటుకాలము

  • వినాశకాలము.
  • "చేటుకాల మైనఁ బ్రతిపట్టి నంతియ." భార. ద్రోణ. 4. 291.
  • "నరకుఁ డిమ్మెయి, గారించెం దనకుఁ జేటుకాలంబునకున్." ఉ. హరి. 1. 114.
  • ఇది నేటికీ చిత్తూరు ప్రాంతంలో విశేషంగా ఉపయోగిస్తారు.