26
కాదంబరి
కళల శృంగారరస దలంకారములను
సకలవిద్యల నక్కుమారకుల కపుడు
కలిగె నత్యంత పాండిత్య కల్పనంబు.
మఱియు నా రాజపుత్రునకు బాల్యమునందె సర్వలోక విస్మయ జనకమగు మహాబలంబు గలిగియుండె.
యదృచ్ఛముగా నెదురుపడిన కరికలభంబుల చెవులు పట్టుకొని వంచిన నవి సింహపోతభంజితములవలెఁ గదలలేక నిలువంబడునవి.
కదళీకాండములవలెఁ దాళవృక్షముల నొక్కవ్రేటున నరికి వైచును. పరశురాముండువలె నతం డేయు బాణములచేఁ బర్వతములు గూడఁ జిల్లులుపడుచుండును. పదుగురు మోయలేని యినుపదండ మవలీలఁ గేలం దాల్చి గిరగిరఁ ద్రిప్పును.
ఒక మహాశక్తి తక్క తక్కిన విద్యలన్నియుఁ జంద్రాపీడునితో సమముగా వైశంపాయనుఁడు గ్రహించెను. విద్యాపరిచయ బహుమానంబున శుకసాసునియందుఁ గల గౌరవమునఁ బుట్టినది మొదలు పాంశుక్రీడ లాడుచు నేకముగాఁ బెరుగుట లోనగు కారణములచే రాజపుత్రునకు వైశంపాయనుఁడు రెండవహృదయమువలె విస్రంభపాత్రమగు మిత్రమై యొప్పుచుండెను. నిమిషమైన వాని విడిచి యొక్కఁడు వసింపఁడు.
వైశంపాయనుఁడును సూర్యునిదివసమువలె విడువక సంతత మనుసరించి తిరుగుచుండును. అట్లు విద్యాభ్యాసము చేయుచుండ బ్రదోషమునకుఁ జంద్రోదయమువలె సముద్రున కమృతరసమట్లు కల్పపాదమునకు ప్రసూనోద్గమముభంగి కమలవనమునకు సూర్యోదయము భాతి సౌందర్యమున కధికశోభ దెచ్చుచు నా నరేంద్ర నందనునకు యౌవనోదయమైనది.
సమయము నరసి మన్మధుఁడు సేవకుఁడువలెనే వారినాశ్రయిం
