ప్రకరణము.
రసాత్మకం వాక్యం కావ్యమ్.
( విప్లవమునకును, అవతారములకును ) గలప్రయోజనములు.
23
జ్ఞానభాను డస్తమయముగా నున్న యట్టి సమయములల బ్రజలకు నిశ్చితార్థములు సహజములుగఁగాని గురు ప్రసాద మునఁగాని యలవడుట యరుదు. కాని దయామయుఁడగు పరమేశ్వరుఁడు ప్రపంచ మంధకారబంధురమై యుండుట కంగీకరింపక, విప్లనములను సాధనములచే జ్ఞానోదయముఁ గావించును. లేదా, యవతారము లెత్తియైన జనులలో సంశయవిచ్చేదముఁ గొవించును. పాఠ్చాత్య దేశముల విప్లవములకు దఱచు ప్రసక్తి గలిగినది. కారణము; వారు రాజపురుషు లగుటయు మన వారివలెఁ గారణ మరయక యొకదానినిగాని యొక నిసిద్ధాంతముసుగాని మూఢభ క్తితో సేవింపక స్వచ్చంద వృత్తిని 'సత్యాన్వేషణముఁ గావింపఁ బ్రయత్నించుటయు, నట్టి ప్రయత్నముల సఫల మొంభించుటకయి ధన ప్రాణముల నయినఁ దృణీకరింపఁ జూచుటయే! మనమన్న నో ప్రమాణ బుద్ది గలవార మగుటను, సహజదయాంతఃకరణుల మగుటను, విప్లవమున్న జంకుదుముగావుటను, మనకుఁ బరమేశ్వరుఁడే కష్టసమయముల శరణమగుచున్నాడు. ఈభావమునే భగ వానుఁడగు శ్రీకృష్ణుఁడు గీతలలో నీ క్రింది శ్లోకముల సుపదేశించినాఁడు.
శ్లో. యదాయదా హి ధర్మస్య గ్లాని ర్భవతి భారత!
అభ్యుస్థాన మధర్మస్య తదాత్మానం సృజామ్యహమ్.
శ్లో. పరిత్రాణాయ సాధూనాం వినాళాయ చ దుష్కృతామ్,
ధర్మసంస్థాపనార్థాయ సంభవామి యుగేయుగే.
