స్త్రీ పర్వము - అధ్యాయము - 2
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (స్త్రీ పర్వము - అధ్యాయము - 2) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వ]
తతొ ఽమృతసమైర వాక్యైర హలాథయన పురుషర్షభమ
వైచిత్ర వీర్యం విథురొ యథ ఉవాచ నిబొధ తత
2 [విథుర]
ఉత్తిష్ఠ రాజన కిం శేషే ధారయాత్మానమ ఆత్మనా
సదిరజఙ్గమ మర్త్యానాం సర్వేషామ ఏష నిర్ణయః
3 సర్వే కషయాన్తా నిచయాః పతనాన్తాః సముచ్ఛ్రయాః
సంయొగా విప్రయొగాన్తా మరణాన్తం హి జీవితమ
4 యథా శూరం చ భీరుం చ యమః కర్షతి భారత
తత కిం న యొత్స్యన్తి హి తే కషత్రియాః కషత్రియర్షభ
5 అయుధ్యమానొ మరియతే యుధ్యమానశ చ జీవతి
కాలం పరాప్య మహారాజ న కశ చిథ అతివర్తతే
6 న చాప్య ఏతాన హతాన యుథ్ధే రాజఞ శొచితుమ అర్హసి
పరమాణం యథి శాస్త్రాణి గతాస తే పరమాం గతిమ
7 సర్వే సవాధ్యాయవన్తొ హి సర్వే చ చరితవ్రతాః
సర్వే చాభిముఖాః కషీణాస తత్ర కా పరిథేవనా
8 అథర్శనాథ ఆపతితాః పునశ చాథర్శనం గతాః
న తే తవ న తేషాం తవం తత్ర కా పరిథేవనా
9 హతొ ఽపి లభతే సవర్గం హత్వా చ లభతే యశః
ఉభయం నొ బహుగుణం నాస్తి నిష్ఫలతా రణే
10 తేషాం కామథుఘాఁల లొకాన ఇన్థ్రః సంకల్పయిష్యతి
ఇన్థ్రస్యాతిదయొ హయ ఏతే భవన్తి పురుషర్షభ
11 న యజ్ఞైర థక్షిణావథ్భిర న తపొభిర న విథ్యయా
సవర్గం యాన్తి తదా మర్త్యా యదా శూరా రణే హతాః
12 మాతా పితృసహస్రాణి పుత్రథారశతాని చ
సంసారేష్వ అనుభూతాని కస్య తే కస్య వా వయమ
13 శొకస్దాన సహస్రాణి భయస్దాన శతాని చ
థివసే థివసే మూఢమ ఆవిశన్తి న పణ్డితమ
14 న కాలస్య పరియః కశ చిన న థవేష్యః కురుసత్తమ
న మధ్యస్దః కవ చిత కాలః సర్వం కాలః పరకర్షతి
15 అనిత్యం జీవితం రూపం యౌవనం థరవ్యసంచయః
ఆరొగ్యం పరియ సంవాసొ గృధ్యేథ ఏషు న పణ్డితః
16 న జానపథికం థుఃఖమ ఏకః శొచితుమ అర్హసి
అప్య అభావేన యుజ్యేత తచ చాస్య న నివర్తతే
17 అశొచన పరతికుర్వీత యథి పశ్యేత పరాక్రమమ
భైషజ్యమ ఏతథ థుఃఖస్య యథ ఏతన నానుచిన్తయేత
చిన్త్యమానం హి న వయేతి భూయశ చాపి వివర్ధతే
18 అనిష్ట సంప్రయొగాచ చ విప్రయొగాత పరియస్య చ
మనుష్యా మానసైర థుఃఖైర యుజ్యన్తే యే ఽలపబుథ్ధయః
19 నార్దొ న ధర్మొ న సుఖం యథ ఏతథ అనుశొచసి
న చ నాపైతి కార్యార్దాత తరివర్గాచ చైవ భరశ్యతే
20 అన్యామ అన్యాం ధనావస్దాం పరాప్య వైశేషికీం నరాః
అసంతుష్టాః పరముహ్యన్తి సంతొషం యాన్తి పణ్డితాః
21 పరజ్ఞయా మానసం థుఃఖం హన్యాచ ఛారీరమ ఔషధైః
ఏతజ జఞానస్య సామర్ద్యం న బాలైః సమతామ ఇయాత
22 శయానం చానుశయతి తిష్ఠన్తం చానుతిష్ఠతి
అనుధావతి ధావన్తం కర్మ పూర్వకృతం నరమ
23 యస్యాం యస్యామ అవస్దాయాం యత కరొతి శుభాశుభమ
తస్యాం తస్యామ అవస్దాయాం తత తత ఫలమ ఉపాశ్నుతే