సౌప్తిక పర్వము - అధ్యాయము - 9
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (సౌప్తిక పర్వము - అధ్యాయము - 9) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [స]
తే హత్వా సర్వపాఞ్చాలాన థరౌపథేయాంశ చ సర్వశః
అగచ్ఛన సహితాస తత్ర యత్ర థుర్యొధనొ హతః
2 గత్వా చైనమ అపశ్యంస తే కిం చిత పరాణం నరాధిపమ
తతొ రదేభ్యః పరస్కన్థ్య పరివవ్రుస తవాత్మజమ
3 తం భగ్నసక్దం రాజేన్థ్ర కృచ్ఛ్రప్రాణమ అచేతసమ
వమన్తం రుధిరం వక్త్రాథ అపశ్యన వసుధాతలే
4 వృతం సమన్తాథ బహుభిః శవాపథైర ఘొరథర్శనైః
శాలా వృకగడైశ చైవ భక్షయిష్యథ్భిర అన్తికాత
5 నివారయన్తం కృచ్ఛ్రాత తాఞ శవాపథాన సంచిఖాథిషూన
వివేష్టమానం మహ్యాం చ సుభృశం గాఢవేథనమ
6 తం శయానం మహాత్మానం భూమౌ సవరుధిరొక్షితమ
హతశిష్టాస తరయొ వీరాః శొకార్తాః పర్యవారయన
అశ్వత్దామా కృపశ చైవ కృతవర్మా చ సాత్వతః
7 తైస తరిభిః శొణితాథిగ్ధైర నిఃశ్వసథ్భిర మహారదైః
శుశుభే సంవృతొ రాజా వేథీ తరిభిర ఇవాగ్నిభిః
8 తే తం శయానం సంప్రేక్ష్య రాజానమ అతదొచితమ
అవిషహ్యేన థుఃఖేన తతస తే రురుథుస తరయః
9 తతస తే రుధిరం హస్తైర ముఖాన నిర్మృజ్య తస్య హ
రణే రాజ్ఞః శయానస్య కృపణం పర్యథేవయన
10 [కృప]
న థైవస్యాతిభారొ ఽసతి యథ అయం రుధిరొక్షితః
ఏకాథశ చమూ భర్తా శేతే థుర్యొధనొ హతః
11 పశ్య చామీకరాభస్య చామీకరవిభూషితామ
గథాం గథా పరియస్యేమాం సమీపే పతితాం భువి
12 ఇయమ ఏనం గథా శూరం న జహాతి రణే రణే
సవర్గాయాపి వరజన్తం హి న జహాతి యశస్వినమ
13 పశ్యేమాం సహ వీరేణ జామ్బూనథవిభూషితామ
శయానాం శయనే ధర్మే భార్యాం పరీతిమతీమ ఇవ
14 యొ వై మూర్ధావసిక్తానామ అగ్రే యాతః పరంతపః
స హతొ గరసతే పాంసూన పశ్య కాలస్య పర్యయమ
15 యేనాజౌ నిహతా భూమావ అశేరత పురా థవిషః
స భూమౌ నిహతః శేతే కురురాజః పరైర అయమ
16 భయాన నమన్తి రాజానొ యస్య సమ శతసంఘశః
స వీరశయనే శేతే కరవ్యాథ్భిః పరివారితః
17 ఉపాసత నృపాః పూర్వమ అర్దహేతొర యమ ఈశ్వరమ
ధిక సథ్యొ నిహతః శేతే పశ్య కాలస్య పర్యయమ
18 [స]
తం శయానం నృపశ్రేష్ఠం తతొ భరతసత్తమ
అశ్వత్దామా సమాలొక్య కరుణం పర్యథేవయత
19 ఆహుస తవాం రాజశార్థూల ముఖ్యం సర్వధనుష్మతామ
ధనాధ్యక్షొపమం యుథ్ధే శిష్యం సంకర్షణస్య హ
20 కదం వివరమ అథ్రాక్షీథ భీమసేనస తవానఘ
బలినః కృతినొ నిత్యం స చ పాపాత్మవాన నృప
21 కాలొ నూనం మహారాజ లొకే ఽసమిన బలవత్తరః
పశ్యామొ నిహతం తవాం చేథ భీమసేనేన సంయుగే
22 కదం తవాం సర్వధర్మజ్ఞం కషుథ్రః పాపొ వృకొథరః
నికృత్యా హతవాన మన్థొ నూనం కాలొ థురత్యయః
23 ధర్మయుథ్ధే హయ అధర్మేణ సమాహూయౌజసా మృధే
గథయా భీమసేనేన నిర్భిన్నే సక్దినీ తవ
24 అధర్మేణ హతస్యాజౌ మృథ్యమానం పథా శిరః
యథ ఉపేక్షితవాన కషుథ్రొ ధిక తమ అస్తు యుధిష్ఠిరమ
25 యుథ్ధేష్వ అపవథిష్యన్తి యొధా నూనం వృకొథరమ
యావత సదాస్యన్తి భూతాని నికృత్యా హయ అసి పాతితః
26 నను రామొ ఽబరవీథ రాజంస తవాం సథా యథునన్థనః
థుర్యొధన సమొ నాస్తి గథయా ఇతి వీర్యవాన
27 శలాఘతే తవాం హి వార్ష్ణేయొ రాజన సంసత్సు భారత
సుశిష్యొ మమ కౌరవ్యొ గథాయుథ్ధ ఇతి పరభొ
28 యాం గతిం కషత్రియస్యాహుః పరశస్తాం పరమర్షయః
హతస్యాభిముఖస్యాజౌ పరాప్తస తవమ అసి తాం గతిమ
29 థుర్యొధన న శొచామి తవామ అహం పురుషర్షభ
హతపుత్రాం తు శొచామి గాన్ధారీం పితరం చ తే
భిక్షుకౌ విచరిష్యేతే శొచన్తౌ పృదివీమ ఇమామ
30 ధిగ అస్తు కృష్ణం వార్ష్ణేయమ అర్జునం చాపి థుర్మతిమ
ధర్మజ్ఞ మానినౌ యౌ తవాం వధ్యమానమ ఉపేక్షతామ
31 పాణ్డవాశ చాపి తే సర్వే కిం వక్ష్యన్తి నరాధిపాన
కదం థుర్యొధనొ ఽసమాభిర హత ఇత్య అనపత్రపాః
32 ధన్యస తవమ అసి గాన్ధారే యస తవమ ఆయొధనే హతః
పరయాతొ ఽభిముఖః శత్రూన ధర్మేణ పురుషర్షభ
33 హతపుత్రా హి గాన్ధారీ నిహతజ్ఞాతిబాన్ధవా
పరజ్ఞా చక్షుశ చ థుర్ధర్షః కాం గతిం పరతిపత్స్యతే
34 ధిగ అస్తు కృతవర్మాణం మాం కృపం చ మహారదమ
యే వయం న గతాః సవర్గం తవాం పురస్కృత్య పార్దివమ
35 థాతారం సర్వకామానాం రక్షితారం పరజాహితమ
యథ వయం నానుగచ్ఛామస తవాం ధిగ అస్మాన నరాధమాన
36 కృపస్య తవ వీర్యేణ మమ చైవ పితుశ చ మే
సభృత్యానాం నరవ్యాఘ్ర రత్నవన్తి గృహాణి చ
37 భవత్ప్రసాథాథ అస్మాభిః సమిత్రైః సహ బాన్ధవైః
అవాప్తాః కరతవొ ముఖ్యా బహవొ భూరిథక్షిణాః
38 కుతశ చాపీథృశం సార్దమ ఉపలప్స్యామహే వయమ
యాథృశేన పురస్కృత్య తవం గతః సర్వపార్దివాన
39 వయమ ఏవ తరయొ రాజన గచ్ఛన్తం పరమాం గతిమ
యథ వై తవాం నానుగచ్ఛామస తేన తప్స్యామహే వయమ
40 తవత సవర్గహీనా హీనార్దాః సమరన్తః సుకృతస్య తే
కింనామ తథ భవేత కర్మ యన తవానువ్రజేమ వై
41 థుఃఖం నూనం కురుశ్రేష్ఠ చరిష్యామొ మహీమ ఇమామ
హీనానాం నస తవయా రాజన కుతః శాన్తిః కుతః సుఖమ
42 గత్వైతాంస తు మహారాజ సమేత్య తవం మహారదాన
యదా శరేష్ఠం యదా జయేష్ఠం పూజయేర వచనాన మమ
43 ఆచార్యం పూజయిత్వా చ కేతుం సర్వధనుష్మతామ
హతం మయాథ్య శంసేదా ధృష్టథ్యుమ్నం నరాధిప
44 పరిష్వజేదా రాజానం బాహ్లికం సుమహారదమ
సైన్ధవం సొమథత్తం చ భూరిశ్రవసమ ఏవ చ
45 తదా పూర్వగతాన అన్యాన సవర్గం పార్దివ సత్తమాన
అస్మథ వాక్యాత పరిష్వజ్య పృచ్ఛేదాస తవమ అనామయమ
46 ఇత్య ఏవమ ఉక్త్వా రాజానం భగ్నసక్దమ అచేతసమ
అశ్వత్దామా సముథ్వీక్ష్య పునర వచనమ అబ్రవీత
47 థుర్యొధన జీవసి చేథ వాచం శరొత్రసుఖాం శృణు
సప్త పాణ్డవతః శేషా ధార్తరాష్ట్రాస తరయొ వయమ
48 తే చైవ భరాతరః పఞ్చ వాసుథేవొ ఽద సాత్యకిః
అహం చ కృతవర్మా చ కృపః శారథ్వతస తదా
49 థరౌపథేయా హతాః సర్వే ధృష్టథ్యుమ్నస్య చాత్మజాః
పాఞ్చాలా నిహతాః సర్వే మత్స్యశేషం చ భారత
50 కృతే పరతికృతం పశ్య హతపుత్రా హి పాణ్డవాః
51 మయా చ పాపకర్మాసౌ ధృష్టథ్యుమ్నొ మహీపతే
పరవిశ్య శిబిరం రాత్రౌ పశుమారేణ మారితః
52 థుర్యొధనస తు తాం వాచం నిశమ్య మనసః పరియామ
పరతిలభ్య పునశ చేత ఇథం వచనమ అబ్రవీత
53 న మే ఽకరొత తథ గానేయొ న కర్ణొ న చ తే పితా
యత తవయా కృప భొజాభ్యాం సహితేనాథ్య మే కృతమ
54 స చేత సేనాపతిః కషుథ్రొ హతః సార్ధం శిఖణ్డినా
తేన మన్యే మఘవతా సమమ ఆత్మానమ అథ్య వై
55 సవస్తి పరాప్నుత భథ్రం వః సవర్గే నః సంగమః పునః
ఇత్య ఏవమ ఉక్త్వా తూష్ణీం స కురురాజొ మహామనాః
పరాణాన ఉథసృజథ వీరః సుహృథాం శొకమ ఆథధత
56 తదేతి తే పరిష్వక్తాః పరిష్వజ్య చ తం నృపమ
పునః పునః పరేక్షమాణాః సవకాన ఆరురుహూ రదాన
57 ఇత్య ఏవం తవ పుత్రస్య నిశమ్య కరుణాం గిరమ
పరత్యూషకాలే శొకార్తః పరాధావం నగరం పరతి
58 తవ పుత్రే గతే సవర్గే శొకార్తస్య మమానఘ
ఋషిథత్తం పరనష్టం తథ థివ్యథర్శిత్వమ అథ్య వై
59 [వ]
ఇతి శరుత్వా స నృపతిః పుత్ర జఞాతివధం తథా
నిఃశ్వస్య థీర్ఘమ ఉష్ణం చ తతశ చిన్తాపరొ ఽభవత