శుక్ల యజుర్వేదము - అధ్యాయము 14

వికీసోర్స్ నుండి
శుక్ల యజుర్వేదము (శుక్ల యజుర్వేదము - అధ్యాయము 14)



  
ధ్రువక్షితిర్ధ్రువయోనిర్ధ్రువాసి ధ్రువం యోనిమా సీద సాధుయా |
ఉఖ్యస్య కేతుం ప్రథమం జుషాణా |
అశ్వినాధ్వర్యూ సాదయతామిహ త్వా ||

  
కులాయినీ ఘృతవతీ పురంధిః స్యోనే సీద సదనే పృథివ్యాః |
అభి త్వా రుద్రా వసవో గృణన్త్విమా బ్రహ్మ పీపిహి సౌభగాయ |
అశ్వినాధ్వర్యూ సాదయతామిహ త్వా ||

  
స్వైర్దక్షైర్దక్షపితేహ సీద దేవానాఁ సుమ్నే బృహతే రణాయ |
పితేవైధి సూనవ ఆ సుశేవా స్వావేశా తన్వా సం విశస్వ |
అశ్వినాధ్వర్యూ సాదయతామిహ త్వా ||

  
పృథివ్యాః పురీషమస్యప్సో నామ తాం త్వా విశ్వే అభి గృణన్తు
దేవాః |
స్తోమపృష్ఠా ఘృతవతీహ సీద ప్రజావదస్మే దర్విణా యజస్వ |
అశ్వినాధ్వర్యూ సాదయతామిహ త్వా ||

  
అదిత్యాస్త్వా పృష్ఠే సాదయామ్యన్తరిక్షస్య ధర్త్రీం
విష్టమ్భనీం దిశామధిపత్నీం భువనానామూర్మిర్ద్రప్సో అపామసి విశ్వకర్మా త
ఋషిః |
అశ్వినాధ్వర్యూ సాదయతామిహ త్వా ||

  
శుక్రశ్చ శుచిశ్చ గ్రైష్మావృతూ అగ్నేరన్తఃశ్లేషో సి కల్పేతాం
ద్యావాపృథివీ కల్పన్తామాప ఓషధయః కల్పన్తామగ్నయః పృథఙ్నమ జ్యైష్ఠ్యాయ
సవ్రతాః |
యే అగ్నయః సమనసో న్తరా ద్యావాపృథివీ ఇమే గ్రైష్మావృతూ
అభికల్పమానా ఇన్ద్రమివ దేవా అభిసం విశన్తు తయా దేవతయాఙ్గిరస్వద్ధ్రువే
సీదతమ్ ||

  
సజూరృతుభిః సజూర్విధాభిః సజూర్దేవైః
సజూర్దేవైర్వయోనాధైరగ్నయే త్వా వైశ్వానరాయాశ్వినాధ్వర్యూ సాదయతామిహ త్వా |
సజూరృతుభిః సజూర్విధాభిః సజూర్వసుభిః
సజూర్దేవైర్వయోనాధైరగ్నయే త్వా వైశ్వానరాయాశ్వినాధ్వర్యూ సాదయతామిహ త్వా |
సజూరృతుభిః సజూర్విధాభిః సజూ రుద్రైః
సజూర్దేవైర్వయోనాధైరగ్నయే త్వా వైశ్వానరాయాశ్వినాధ్వర్యూ సాదయతామిహ త్వా |
సజూరృతుభిః సజూర్విధాభిః సజూరాదిత్యైః
సజూర్దేవైర్వయోనాధైరగ్నయే త్వా వైశ్వానరాయాశ్వినాధ్వర్యూ సాదయతామిహ త్వా |
సజూరృతుభిః సజూర్విధాభిః సజూర్విశ్వైర్దేవైః
సజూర్దేవైర్వయోనాధైరగ్నయే త్వా వైశ్వానరాయాశ్వినాధ్వర్యూ సాదయతామిహ త్వా ||

  
ప్రాణం మే పాహి |
అపానం మే పాహి |
వ్యానం మే పాహి |
చక్షుర్మ ఉర్వ్యా వి భాహి |
శ్రోత్రం మే శ్లోకయ |
అపః పిన్వ |
ఓషధీర్జిన్వ |
ద్విపాదవ |
చతుష్పాత్పాహి |
దివో వృష్టిమేరయ ||

  
మూర్ధా వయః ప్రజాపతిశ్ఛన్దః |
క్షత్రం వయో మయందం ఛన్దః |
విష్టమ్భో వయో ధిపతిశ్ఛన్దః |
విశ్వకర్మా వయః పరమేష్ఠీ ఛన్దః |
వస్తో వయో వివలం ఛన్దః |
వృష్ణిర్వయో విశాలం ఛన్దః |
పురుషో వయస్తన్ద్రం ఛన్దః |
వ్యాఘ్రో వయో నాధృష్టం ఛన్దః |
సిఁహో వయశ్ఛదిశ్ఛన్దః |
పష్ఠవాడ్వయో బృహతీ ఛన్దః |
ఉక్షా వయః కకుప్ఛన్దః |
ఋషభో వయః సతోబృహతీ ఛన్దః ||

  
అనడ్వాన్వయః పఙ్క్తిశ్ఛన్దః |
ధేనుర్వయో జగతీ ఛన్దః |
త్ర్యవిర్వయస్త్రిష్టుప్ఛన్దః |
దిత్యవాడ్వయో విరాట్ఛన్దః |
పఞ్చావిర్వయో గాయత్రీ ఛన్దః |
త్రివత్సో వయ ఉష్ణిక్ఛన్దః |
తుర్యవాడ్వయో నుష్టుప్ఛన్దః |
లోకం పృణ ఛిద్రం పృణాథో సీద ధ్రువా త్వమ్ |
ఇన్ద్రాగ్నీ త్వా బృహస్పతిరస్మిన్యోనావసీషదన్ |
తా అస్య సూదదోహసః సోమఁ శ్రీణన్తి పృశ్నయః |
జన్మన్దేవానాం విశస్త్రిష్వా రోచనే దివః |
ఇన్ద్రం విశ్వా అవీవృధన్త్సముద్రవ్యచసం గిరః |
రథీతమఁ రథీనాం వాజానాఁ సత్పతిం పతిమ్ ||

  
ఇన్ద్రాగ్నీ అవ్యథమానామిష్టకాం దృఁహతం యువమ్ |
పృష్ఠేన ద్యావాపృథివీ అన్తరిక్షం చ విబాధసే ||

  
విశ్వకర్మా త్వా సాదయత్వన్తరిక్=చ్౫అస్య పృష్ఠే వ్యచస్వతీం
ప్రథస్వతీమన్తరిక్షం యచ్ఛాన్తరిక్షం దృఁహాన్తరిక్షం మా హిఁసీః |
విశ్వస్మై ప్రాణాయాపానాయ వ్యానాయోదానాయ ప్రతిష్ఠాయై
చరిత్రాయ |
వాయుష్ట్వాభి పాతు మహ్యా స్వస్త్యా ఛర్దిషా శంతమేన తయా
దేవతయాఙ్గిరస్వద్ధ్రువా సీద ||

  
రాజ్ఞ్యసి ప్రాచీ దిక్ |
విరాడసి దక్షిణా దిక్ |
సమ్రాడసి ప్రతిచీ దిక్ |
స్వరాడస్యుదీచీ దిక్ |
అధిపత్న్యసి బృహతీ దిక్ ||

  
విశ్వకర్మా త్వా సాదయత్వన్తరిక్=చ్౫అస్య పృష్ఠే జ్యోతిష్మతీమ్ |
విశ్వస్మై ప్రాణాయాపానాయ వ్యానాయ విశ్వం జ్యోతిర్యచ్ఛ |
వాయుష్టే ధిపతిస్తయా దేవతయాఙ్గిరస్వద్ధ్రువా సీద ||

  
నభశ్చ నభస్యశ్చ వార్షికావృతూ అగ్నేరన్తఃశ్లేషో సి కల్పేతాం
ద్యావాపృథివీ కల్పన్తామాప ఓషధయః కల్పన్తామగ్నయః పృథఙ్నమ జ్యైష్ఠ్యాయ
సవ్రతాః |
యే అగ్నయః సమనసో న్తరా ద్యావాపృథివీ ఇమే వార్షికావృతూ
అభికల్పమానా ఇన్ద్రమివ దేవా అభిసం విశన్తు తయా దేవతయాఙ్గిరస్వద్ధ్రువే
సీదతమ్ ||

  
ఇషశ్చోర్జశ్చ శారదావృతూ అగ్నేరన్తఃశ్లేషో సి కల్పేతాం
ద్యావాపృథివీ కల్పన్తామాప ఓషధయః కల్పన్తామగ్నయః పృథఙ్నమ జ్యైష్ఠ్యాయ
సవ్రతాః |
యే అగ్నయః సమనసో న్తరా ద్యావాపృథివీ ఇమే శారదావృతూ
అభికల్పమానా ఇన్ద్రమివ దేవా అభిసం విశన్తు తయా దేవతయాఙ్గిరస్వద్ధ్రువే
సీదతమ్ ||

  
ఆయుర్మే పాహి |
ప్రాణం మే పాహి |
అపానం మే పాహి |
వ్యానం మే పాహి |
చక్షుర్మే పాహి |
శ్రోత్రం మే పాహి |
వాచం మే పిన్వ |
మనో మే జిన్వ |
ఆత్మానం మే పాహి |
జ్యోతిర్మే యచ్ఛ ||

  
మా ఛన్దః |
ప్రమా ఛన్దః |
ప్రతిమా ఛన్దః |
అమ్రీవయశ్ఛన్దః |
పఙ్క్తిశ్ఛన్దః |
ఉష్ణిక్ఛన్దః |
బృహతీ ఛన్దః |
అనుష్టుప్ఛన్దః |
విరాట్ఛన్దః |
గాయత్రీ ఛన్దః |
త్రిష్టుప్ఛన్దః |
జగతీ ఛన్దః ||

  
పృథివీ ఛన్దః |
అన్తరిక్షం ఛన్దః |
ద్యౌశ్ఛన్దః |
సమాశ్ఛన్దః |
నక్షత్రాణి ఛన్దః |
వాక్ఛన్దః |
మనశ్ఛన్దః |
కృషిశ్ఛన్దః |
హిరణ్యం ఛన్దః |
గౌశ్ఛన్దః |
అజా ఛన్దః |
అశ్వశ్ఛన్దః ||

  
అగ్నిర్దేవతా |
వాతో దేవతా |
సూర్యో దేవతా |
చన్ద్రమా దేవతా |
వసవో దేవతా |
రుద్రా దేవతా |
ఆదిత్యా దేవతా |
మరుతో దేవతా |
విశ్వే దేవా దేవతా |
బృహస్పతిర్దేవతా |
ఇన్ద్రో దేవతా |
వరుణో దేవతా ||

  
మూర్ధాసి రాడ్ధ్రువాసి ధరుణా ధర్త్ర్యసి ధరణీ |
ఆయుషే త్వా వర్చసే త్వా కృష్యై త్వా క్షేమాయ త్వా ||

  
యన్త్రీ రాడ్యన్త్ర్యసి యమనీ ధ్రువాసి ధరిత్రీ |
ఇషే త్వోర్జే త్వా రయ్యై త్వా పోషాయ త్వా |
లోకం పృణ ఛిద్రం పృణాథో సీద ధ్రువా త్వమ్ |
ఇన్ద్రాగ్నీ త్వా బృహస్పతిరస్మిన్యోనావసీషదన్ |
తా అస్య సూదదోహసః సోమఁ శ్రీణన్తి పృశ్నయః |
జన్మన్దేవానాం విశస్త్రిష్వా రోచనే దివః |
ఇన్ద్రం విశ్వా అవీవృధన్త్సముద్రవ్యచసం గిరః |
రథీతమఁ రథీనాం వాజానాఁ సత్పతిం పతిమ్ ||

  
ఆశుర్త్రివృత్ |
భాన్తః పఞ్చదశః |
వ్యోమా సప్తదశః |
ధరుణ ఏకవిఁశః |
ప్రతూర్తిరష్టాదశః |
తపో నవదశః |
అభీవర్తః సవిఁశః |
వర్చో ద్వావిఁశః |
సంభరణస్త్రయోవిఁశః |
యోనిశ్చతుర్విఁశః |
గర్భాః పఞ్చవిఁశః |
ఓజస్త్రిణవః |
క్రతురేకత్రిఁశః |
ప్రతిష్ఠా త్రయస్త్రిఁశః |
బ్రధ్నస్య విష్టపం చతుస్త్రిఁశః |
నాకః షట్త్రిఁశః |
వివర్తో ష్టాచత్వారిఁశః |
ధర్త్రం చతుష్టోమః ||

  
అగ్నేర్భాగో సి దీక్షాయా ఆధిపత్యం బ్రహ్మ స్పృతం
త్రివృత్స్తోమః |
ఇన్ద్రస్య భాగో సి విష్ణోరాధిపత్యం క్సత్రఁ స్పృతం పఞ్చదశః
స్తోమః |
నృచక్షసాం భాగో సి ధాతురాధిపత్యం జనిత్రఁ స్పృతఁ సప్తదశః
స్తోమః |
మిత్రస్య భాగో సి వరుణస్యాధిపత్యం దివో వృష్టిర్వాత స్పృత
ఏకవిఁశ స్తోమః ||

  
వసూనాం భాగో సి రుద్రాణామాధిపత్యం చతుష్పాత్స్పృతం చతుర్విఁశ
స్తోమః |
ఆదిత్యానాం భాగో సి మరుతామాధిపత్యం గర్భా స్పృతాః పఞ్చవిఁశ
స్తోమః |
అదిత్యై భాగో సి పూష్ణ ఆధిపత్యమోజ స్పృతం త్రిణవ స్తోమః |
దేవస్య సవితుర్భాగో సి బృహస్పతేరాధిపత్యఁ సమీచీర్దిశ
స్పృతాశ్చతుష్టోమ స్తోమః ||

  
యవానాం భాగో స్యయవానామాధిపత్యం ప్రజా స్పృతాశ్చతుశ్చత్వారిఁశ
స్తోమః |
ఋభూణాం భాగో సి విశ్వేషాం దేవానామాధిపత్యం భూతఁ స్పృతం
త్రయస్త్రిఁశ స్తోమః ||

  
సహశ్చ సహస్యశ్చ హైమన్తికావృతూ అగ్నేరన్తఃశ్లేషో సి కల్పేతాం
ద్యావాపృథివీ కల్పన్తామాప ఓషధయః కల్పన్తామగ్నయః పృథఙ్నమ జ్యైష్ఠ్యాయ
సవ్రతాః |
యే అగ్నయః సమనసో న్తరా ద్యావాపృథివీ ఇమే హైమన్తికావృతూ
అభికల్పమానా ఇన్ద్రమివ దేవా అభిసం విశన్తు తయా దేవతయాఙ్గిరస్వద్ధ్రువే
సీదతమ్ ||

  
ఏకయాస్తువత ప్రజా అధీయన్త ప్రజాపతిరధిపతిరాసీత్ |
తిసృభిరస్తువత బ్రహ్మాసృజ్యత బ్రహ్మణస్పతిరధిపతిరాసీత్ |
పఞ్చభిరస్తువత భూతాన్యసృజ్యన్త భూతానాం పతిరధిపతిరాసీత్ |
సప్తభిరస్తువత సప్త ఋషయో సృజ్యన్త ధాతాధిపతిరాసీత్ ||

  
నవభిరస్తువత పితరో సృజ్యన్తాదితిరధ్నిపత్న్యాసీత్ |
ఏకాదశభిరస్తువత ఋతవో సృజ్యన్తార్తవా అధిపతయ ఆసన్ |
త్రయోదశభిరస్తువత మాసా అసృజ్యన్త సంవత్సరో ధిపతిరాసీత్ |
పఞ్చదశభిరస్తువత క్షత్రమసృజ్యతేన్ద్రో ధిపతిరాసీత్ |
సప్తదశభిరస్తువత గ్రామ్యాః పశవో సృజ్యన్త
బృహస్పతిరధిపతిరాసీత్ ||

  
నవదశభిరస్తువత శూద్రార్యావసృజ్యేతామహోరాత్రే అధిపత్నీ ఆస్తామ్ |
ఏకవిఁశత్యాస్తువతైకశపాః పశవో సృజ్యన్త వరుణో ధిపతిరాసీత్ |
త్రయోవిఁశత్యాస్తువత క్షుద్రాం పశవో సృజ్యన్త పూషాధిపతిరాసీత్ |
పఞ్చవిఁశత్యాస్తువతారణ్యాః పశవో సృజ్యన్త వాయురధిపతిరాసీత్ |
సప్తవిఁశత్యాస్తువత ద్యావాపృథివీ వ్యైతాం వసవో రుద్రా ఆదిత్యా
అనువ్యాయఁస్త ఏవాధిపతయ ఆసన్ ||

  
నవసిఁశత్యాస్తువత వనస్పతయో సృజ్యన్త సోమో ధిపతిరాసీత్ |
ఏకత్రిఁశతాస్తువత ప్రజా అసృజ్యన్త యవాశ్చాయవాశ్చాధిపతయ ఆసన్ |
త్రయస్త్రిఁశతాస్తువత భూతాన్యశామ్యన్ప్రజాపతిః
పరమేష్ఠ్యధిపతిరాసీత్ |
లోకం పృణ ఛిద్రం పృణాథో సీద ధ్రువా త్వమ్ |
ఇన్ద్రాగ్నీ త్వా బృహస్పతిరస్మిన్యోనావసీషదన్ |
తా అస్య సూదదోహసః సోమఁ శ్రీణన్తి పృశ్నయః |
జన్మన్దేవానాం విశస్త్రిష్వా రోచనే దివః |
ఇన్ద్రం విశ్వా అవీవృధన్త్సముద్రవ్యచసం గిరః |
రథీతమఁ రథీనాం వాజానాఁ సత్పతిం పతిమ్ ||


శుక్ల యజుర్వేదము