శుక్ల యజుర్వేదము - అధ్యాయము 11
| ←ముందరి అధ్యాయము | శుక్ల యజుర్వేదము (శుక్ల యజుర్వేదము - అధ్యాయము 11) | తరువాతి అధ్యాయము→ |
యుఞ్జానః ప్రథమం మనస్తత్వాయ సవితా ధియమ్ |
అగ్నేర్జ్యోతిర్నిచాయ్య పృథివ్యా అధ్యాభరత్ ||
యుక్తేన మనసా వయం దేవస్య సవితుః సవే |
స్వర్గ్యాయ శక్త్యా ||
యుక్త్వాయ సవితా దేవాన్త్స్వర్యతో ధియా దివమ్ |
బృహజ్జ్యోతిః కరిష్యతః సవితా ప్ర సువాతి తాన్ ||
యుఞ్జతే మన ఉత యుఞ్జతే ధియో విప్రా విప్రస్య బృహతో
విపశ్చితః |
వి హోత్రా దధే వయునావిదేక ఇన్మహీ దేవస్య సవితుః పరిష్టుతిః ||
యుజే వాం బ్రహ్మ పూర్వ్యం నమోభిర్వి శ్లోక ఏతు పథ్యేవ సూరేః |
శృణ్వన్తు విశ్వే అమృతస్య పుత్రా ఆ యే ధామాని దివ్యాని తస్థుః ||
యస్య ప్రయాణమన్వన్య ఇద్యయుర్దేవా దేవస్య మహిమానమోజసా |
యః పార్థివాని విమమే స ఏతశో రజాఁసి దేవః సవితా మహిత్వనా ||
దేవ సవితః ప్ర సువ యజ్ఞం ప్ర సువ యజ్ఞపతిం భగాయ |
దివ్యో గన్ధర్వః కేతపూః కేతం నః పునాతు వాచస్పతిర్వాచం నః స్వదతు ||
ఇమం నో దేవ సవితర్యజ్ఞం ప్ర ణయ దేవావ్యఁ సఖివిదఁ సత్రాజితం
ధనజితఁ స్వర్జితమ్ |
ఋచా స్తోమఁ సమర్ధయ గాయత్రేణ రథన్తరం బృహద్గాయత్రవర్తని
స్వాహా ||
దేవస్య త్వా సవితుః ప్రసవే శ్వినోర్బాహుభ్యాం పూష్ణో
హస్తాభ్యామ్ |
ఆ దదే గాయత్రేణ ఛన్దసాఙ్గిరస్వత్పృథివ్యాః సధస్థాదగ్నిం
పురీష్యమఙ్గిరస్వదా భర త్రైష్టుభేన ఛన్దసాఙ్గిరస్వత్ ||
అభ్రిరసి నార్యసి త్వయా వయమగ్నిఁ శకేమ ఖనితుఁ సధస్థ ఆ
జాగతేన ఛన్దసాఙ్గిరస్వత్ ||
హస్త ఆధాయ సవితా బిభ్రదభ్రిఁ హిరణ్యయీమ్ |
అగ్నేర్జ్యోతిర్నిచాయ్య పృథివ్యా అధ్యా భర |
ఆనుష్టుభేన ఛన్దసాఙ్గిరస్వత్ ||
ప్రతూర్తం వాజిన్నా ద్రవ వరిష్ఠామను సమ్వతమ్ |
దివి తే జన్మ పరమమన్తరిక్షే తవ నాభిః పృథివ్యామధి యోనిరిత్ ||
యుఞ్జాథాఁ రాసభం యువమస్మిన్యామే వృషణ్వసూ |
అగ్నిం భరన్తమస్మయుమ్ ||
యోగే-యోగే తవస్తరం వాజే-వాజే హవామహే |
సఖాయ ఇన్ద్రమూతయే ||
ప్రతూర్వన్నేహ్యవక్రామన్నశస్తో రుద్రస్య గాణపత్యం మయోభూరేహి |
ఉర్వన్తరిక్షం వీహి |
స్వస్తిగవ్యూతిరభయాని కృణ్వన్పూష్ణా సయుజా సహ ||
పృథివ్యాః సధస్థాదగ్నిం పురీష్యమఙ్గిరస్వదా భర |
అగ్నిం పురీష్యమఙ్గిరస్వదచ్ఛేమః |
అగ్నిం పురీష్యమఙ్గిరస్వద్భరిష్యామః ||
అన్వగ్నిరుషసామగ్రమఖ్యదన్వహాని ప్రథమో జాతవేదాః |
అను సూర్యస్య పురుత్రా చ రశ్మీనను ద్యావాపృథివీ ఆ తతన్థ ||
ఆగత్య వాజ్యధ్వానఁ సర్వా మృధో విధూనుతే |
అగ్నిఁ సధస్థే మహతి చక్షుషా ని చికీషతే ||
ఆక్రమ్య వాజిన్పృథివీమగ్నిమిచ్ఛ రుచా త్వమ్ |
భూమ్యా వృక్త్వాయ నో బ్రూహి యతః ఖనేమ తం వయమ్ ||
ద్యౌస్తే పృష్ఠం పృథివీ సధస్థమాత్మాన్తరిక్షఁ సముద్రో యోనిః |
విఖ్యాయ చక్షుషా త్వమభి తిష్ఠ పృతన్యతః ||
ఉత్క్రామ మహతే సౌభగాయాస్మాదాస్థానాద్ద్రవిణోదా వాజిన్ |
వయఁ స్యామ సుమతౌ పృథివ్యా అగ్నిం ఖనన్త ఉపస్థే అస్యాః ||
ఉదక్రమీద్ద్రవిణోదా వాజ్యర్వాకః సు లోకఁ సుకృతం పృథివ్యామ్ |
తతః ఖనేమ సుప్రతీకమగ్నిఁ స్వో రుహాణా అధి నాకముత్తమమ్ ||
ఆ త్వా జిఘర్మి మనసా ఘృతేన ప్రతిక్షియన్తం భువనాని విశ్వా |
పృథుం తిరశ్చా వయసా బృహన్తం వ్యచిష్ఠమన్నై రభసం దృశానమ్ ||
ఆ విశ్వతః ప్రత్యఞ్చం జిఘర్మ్యరక్షసా మనసా తజ్జుషేత |
మర్యశ్రీ స్పృహయద్వర్ణో అగ్నిర్నాభిమృశే తన్వా జర్భురాణః ||
పరి వాజపతిః కవిరగ్నిర్హవ్యాన్యక్రమీత్ |
దధద్రత్నాని దాశుషే ||
పరి త్వాగ్నే పురం వయం విప్రఁ సహస్య ధీమహి |
ధృషద్వర్ణం దివే-దివే హన్తారం భఙ్గురావతామ్ ||
త్వమగ్నే ద్యుభిస్త్వమాశుశుక్షణిస్త్వమద్భ్యస్త్వమశ్మనస్పరి |
త్వం వనేభ్యస్త్వమోషధీభ్యస్త్వం నృణాం నృపతే జాయసే శుచిః ||
దేవస్య త్వా సవితుః ప్రసవే శ్వినోర్బాహుభ్యాం పూష్ణో
హస్తాభ్యామ్ |
పృథివ్యాః సధస్థాదగ్నిం పురీష్యమఙ్గిరస్వత్ఖనామి |
జ్యోతిష్మన్తం త్వాగ్నే సుప్రతీకమజస్రేణ భానునా దీద్యతమ్ |
శివం ప్రజాభ్యో హిఁసన్తం పృథివ్యా సధస్థాదగ్నిం
పురీష్యమఙ్గిరస్వత్ఖనామః ||
అపాం పృష్ఠమసి యోనిరగ్నేః సముద్రమభితః పిన్వమానమ్ |
వర్ధమానో మహాఁ ఆ చ పుష్కరే దివో మాత్రయా వరిమ్ణా ప్రథస్వ ||
శర్మ చ స్థో వర్మ చ స్థో చ్ఛిద్రే బహులే ఉభే |
వ్యచస్వతీ సం వసాథాం భృతమగ్నిం పురీష్యమ్ ||
సంవసాథాఁ స్వర్విదా సమీచీ ఉరసా త్మనా |
అగ్నిమన్తర్భరిష్యన్తీ జ్యోతిష్మన్తమజస్రమిత్ ||
పురీష్యో సి విశ్వభరా అథర్వా త్వా ప్రథమో నిరమన్థదగ్నే |
త్వామగ్నే పుష్కరాదధ్యథర్వా నిరమన్థత |
మూర్ధ్నో విశ్వస్య వాఘతః ||
తము త్వా దధ్యఙ్ఙృషిః పుత్ర ఈధే అథర్వణః |
వృత్రహణం పురందరమ్ ||
తము త్వా పాథ్యో వృషా సమీధే దస్యుహన్తమమ్ |
ధనంజయఁ రణే-రణే ||
సీద హోతః స్వ ఉ లోకే చికిత్వాన్సాదయా యజ్ఞఁ సుకృతస్య యోనౌ |
దేవావీర్దేవాన్హవిషా యజాస్యగ్నే బృహద్యజమానే వయో ధాః ||
ని హోతా హోతృషదనే విదానస్త్వేషో దీదివాఁ అసదత్సుదక్షః |
అదబ్ధవ్రతప్రమతిర్వసిష్ఠః సహస్రమ్భరః శుచిజిహ్వో అగ్నిః ||
సఁ సీదస్వ మహాఁ అసి శోచస్వ దేవవీతమః |
వి ధూమమగ్నే అరుషం మియేధ్య సృజ ప్రశస్త దర్శతమ్ ||
అపో దేవీరుపసృజ మధుమతీరయక్ష్మాయ ప్రజాభ్యః |
తాసామాస్థానాదుజ్జిహతామోషధయః సుపిప్పలాః ||
సం తే వాయుర్మాతరిశ్వా దధాతూత్తానాయా హృదయం యద్వికస్తమ్ |
యో దేవానాం చరసి ప్రాణథేన కస్మై దేవ వషడస్తు తుభ్యమ్ ||
సుజాతో జ్యోతిషా సహ శర్మ వరూథమాసదత్స్వః |
వాసో అగ్నే విశ్వరూపఁ సంవ్యయస్వ విభావసో ||
ఉదు తిష్ఠ స్వధ్వరావా నో దేవ్యా ధియా |
దృశే చ భాసా బృహతా శుశుక్వనిరాగ్నే యాహి సుశస్తిభిః ||
ఊర్ధ్వ ఊ షు ణ ఊతయే తిష్ఠా దేవో న సవితా |
ఊర్ధ్వో వాజస్య సనితా యదఞ్జిభిర్వాఘద్భిర్విహ్వయామహే ||
స జాతో గర్భో అసి రోదస్యోరగ్నే చారుర్విభృత ఓషధీషు |
చిత్రః శిశుః పరి తమాఁస్యక్తూన్ప్ర మాతృభ్యో అధి
కనిక్రదద్గాః ||
స్థిరో భవ వీడ్వఙ్గ ఆశుర్భవ వాజ్యర్వన్ |
పృథుర్భవ సుషదస్త్వమగ్నేః పురీషవాహణః ||
శివో భవ ప్రజాభ్యో మానుషీభ్యస్త్వమఙ్గిరః |
మా ద్యావాపృథివీ అభి శోచీర్మాన్తరిక్షం మా వనస్పతీన్ ||
ప్రైతు వాజీ కనిక్రదన్నానదద్రాసభః పత్వా |
భరన్నగ్నిం పురీష్యం మా పాద్యాయుషః పురా |
వృషాగ్నిం వృషణం భరన్నపాం గర్భఁ సముద్రియమ్ |
అగ్న ఆయాహి వీతయే ||
ఋతఁ సత్యమృతఁ సత్యమ్ |
అగ్నిం పురీష్యమఙ్గిరస్వద్భరామః |
ఓషధయః ప్రతి మోదధ్వమగ్నిమేతఁ శివమాయన్తమభ్యత్ర యుష్మాః |
వ్యస్యన్విశ్వా అనిరా అమీవా నిషీదన్నో అప దుర్మతిం జహి ||
ఓషధయః ప్రతి గృభ్ణీత పుష్పవతీః సుపిప్పలాః |
అయం వో గర్భ ఋత్వియః ప్రత్నఁ సధస్థమాసదత్ ||
వి పాజసా పృథునా శోశుచానో బాధస్వ ద్విషో రక్షసో అమీవాః |
సుశర్మణో బృహతః శర్మణి స్యామగ్నేరహఁ సుహవస్య ప్రణీతౌ ||
ఆపో హి ష్ఠా మయోభువస్తా న ఊర్జే దధాతన |
మహే రణాయ చక్షసే ||
యో వః శివతమో రసస్తస్య భాజయతేహ నః |
ఉశతీరివ మాతరః ||
తస్మా అరం గమామ వో యస్య క్షయాయ జిన్వథ |
ఆపో జనయథా చ నః ||
మిత్రః సఁసృజ్య పృథివీం భూమిం చ జ్యోతిషా సహ |
సుజాతం జాతవేదసమయక్ష్మాయ త్వా సఁ సృజామి ప్రజాభ్యః ||
రుద్రాః సఁసృజ్య పృథివీం బృహజ్జ్యోతిః సమీధిరే |
తేషాం భానురజస్ర ఇచ్ఛుక్రో దేవేషు రోచతే ||
సఁసృష్టా వసుభీ రుద్రైర్ధీరైః కర్మణ్యాం మృదమ్ |
హస్తాభ్యాం మృద్వీం కృత్వా సినీవాలీ కృణోతు తామ్ ||
సినీవాలీ సుకపర్దా సుకురీరా స్వౌపశా |
సా తుభ్యమదితే మహ్యోఖాం దధాతు హస్తయోః ||
ఉఖాం కృణోతు శక్త్యా బాహుభ్యామదితిర్ధియా |
మాతా పుత్రం యథోపస్థే సాగ్నిం బిభర్తు గర్భ ఆ |
మఖస్య శిరో సి ||
వసవస్త్వా కృణ్వన్తు గాయత్రేణ ఛన్దసాఙ్గిరస్వద్ధ్రువాసి
పృథివ్యసి |
ధారయా మయి ప్రజాఁ రాయస్పోషం గౌపత్యఁ సువీర్యఁ
సజాతాన్యజమానాయ |
రుద్రాస్త్వా కృణ్వన్తు త్రైష్టుభేన
ఛన్దసాఙ్గిరస్వద్ధ్రువాస్యన్తరిక్షమసి |
ధారయా మయి ప్రజాఁ రాయస్పోషం గౌపత్యఁ సువీర్యఁ
సజాతాన్యజమానాయ |
ఆదిత్యాస్త్వా కృణ్వన్తు జాగతేన ఛన్దసాఙ్గిరస్వద్ధ్రువాసి
ద్యౌరసి |
ధారయా మయి ప్రజాఁ రాయస్పోషం గౌపత్యఁ సువీర్యఁ
సజాతాన్యజమానాయ |
విశ్వే త్వా దేవా వైశ్వానరాః కృణ్వన్త్వానుష్టుభేన
ఛన్దసాఙ్గిరస్వద్ధ్రువాసి దిశో సి |
ధారయా మయి ప్రజాఁ రాయస్పోషం గౌపత్యఁ సువీర్యఁ
సజాతాన్యజమానాయ ||
అదిత్యై రామ్నాసి |
అదితిష్టే బిలం గృభ్ణాతు |
కృత్వాయ సా మహీముఖాం మృన్మయీం యోనిమగ్నయే |
పుత్రేభ్యః ప్రాయచ్ఛదదితిః శ్రపయానితి ||
వసవస్త్వా ధూపయన్తు గాయత్రేణ ఛన్దసాఙ్గిరస్వత్ |
రుద్రాస్త్వా ధూపయన్తు త్రైష్టుభేన ఛన్దసాఙ్గిరస్వత్ |
ఆదిత్యాస్త్వా ధూపయన్తు జాగతేన ఛన్దసాఙ్గిరస్వత్ |
విశ్వే త్వా దేవా వైశ్వానరా ధూపయన్త్వానుష్టుభేన
ఛన్దసాఙ్గిరస్వత్ |
ఇన్ద్రస్త్వా ధూపయతు |
వరుణస్త్వా ధూపయతు |
విష్ణు త్వా ధూపయతు ||
అదితిష్ట్వా దేవీ విశ్వదేవ్యావతీ పృథివ్యాః సధస్థే
అఙ్గిరస్వత్ఖనత్వవట |
దేవానామ్త్వా పత్నీర్దేవీర్విశ్వదేవ్యావతీః పృథివ్యాః సధస్థే
అఙ్గిరస్వద్దధతూఖే |
ధిషణాస్త్వా దేవీర్విశ్వదేవ్యావతీః పృథివ్యాః సధస్థే
అఙ్గిరస్వదభీన్ధతాముఖే |
వరూత్రీష్ట్వా దేవీర్విశ్వదేవ్యావతీః పృథివ్యాః సధస్థే
అఙ్గిరస్వచ్ఛ్రపయన్తూఖే |
గ్నాస్త్వా దేవీర్విశ్వదేవ్యావతీః పృథివ్యాః సధస్థే
అఙ్గిరస్వత్పచన్తూఖే |
జనయస్త్వాచ్ఛిన్నపత్రా దేవీర్విశ్వదేవ్యావతీః పృథివ్యాః
సధస్థే అఙ్గిరస్వత్పచన్తూఖే ||
మిత్రస్య చర్షణీధృతో వో దేవస్య సానసి |
ద్యుమ్నం చిత్రశ్రవస్తమమ్ ||
దేవస్త్వా సవితోద్వపతు సుపాణిః స్వఙ్గురిః సుబాహురుత శక్త్యా |
అవ్యథమానా పృథివ్యామాశా దిశ ఆ పృణ ||
ఉత్థాయ బృహతీ భవోదు తిష్ఠ ధ్రుత్వా త్వమ్ |
మిత్రైతాం త ఉఖాం పరి దదామ్యభిత్త్యా ఏషా మా భేది ||
వసవస్త్వా ఛృన్దన్తు గాయత్రేణ ఛన్దసాఙ్గిరస్వత్ |
రుద్రాస్త్వా ఛృన్దన్తు త్రైష్టుభేన ఛన్దసాఙ్గిరస్వత్ |
ఆదిత్యాస్త్వా ఛృన్దన్తు జాగతేన ఛన్దసాఙ్గిరస్వత్ |
విశ్వే త్వా దేవా వైశ్వానరా ఆ ఛృన్దన్త్వానుష్టుభేన
ఛన్దసాఙ్గిరస్వత్ ||
ఆకూతిమగ్నిం ప్రయుజఁ స్వాహా |
మనో మేధామగ్నిం ప్రయుజఁ స్వాహా |
చిత్తం విజ్ఞాతమగ్నిం ప్రయుజఁ స్వాహా |
వాచో విధృతిమగ్నిం ప్రయుజఁ స్వాహా |
ప్రజాపతయే మనవే స్వాహా |
అగ్నయే వైశ్వానరాయ స్వాహా ||
విశ్వో దేవస్య నేతుర్మర్తో వురీత సఖ్యమ్ |
విశ్వో రాయ ఇషుధ్యతి ద్యుమ్నం వృణీత పుష్యసే స్వాహా ||
మా సు భిత్థా మా సు రిషో మ్బ ధృష్ణు వీరయస్వ సు |
అగ్నిశ్చేదం కరిష్యథః ||
దృఁహస్వ దేవి పృథివి స్వస్తయ ఆసురీ మాయా స్వధయా కృతాసి |
జుష్టం దేవేభ్య ఇదమస్తు హవ్యమరిష్టా త్వముదిహి యజ్ఞే అస్మిన్ ||
ద్ర్వన్న సర్పిరాసుతిః ప్రత్నో హోతా వరేణ్యః |
సహసస్పుత్రో అద్భుతః ||
పరస్యా అధి సంవతో వరాఁ అభ్యాతర |
యత్రాహమస్మి తాఁ అవ ||
పరమస్యాః పరావతో రోహిదశ్వ ఇహా గహి |
పురీష్యః పురుప్రియో గ్నే త్వం తరా మృధః ||
యదగ్నే కాని కాని చిదా తే దారూణి దధ్మసి |
సర్వం తదస్తు తే ఘృతం తజ్జుషస్వ యవిష్ఠ్య ||
యదత్త్యుపజిహ్వికా యద్వమ్రో అతిసర్పతి |
సర్వం తదస్తు తే ఘృతం తజ్జుషస్వ యవిష్ఠ్య ||
అహర్-అహరప్రయావం భరన్తో శ్వాయేవ తిష్ఠతే ఘాసమస్మై |
రాయస్పోషేణ సమిషా మదన్తో గ్నే మా తే ప్రతివేశా రిషామ ||
నాభా పృథివ్యాః సమిధానే అగ్నౌ రాయస్పోషాయ బృహతే హవామహే |
ఇరంమదం బృహదుక్థ్యం యజత్రం జేతారమగ్నిం పృతనాసు సాసహిమ్ ||
యాః సేనా అభీత్వరీరావ్యాధినీరుగణా ఉత |
యే స్తేనా యే చ తస్కరాస్తాఁస్తే అగ్నే పి దధామ్యాస్యే ||
దఁష్ట్రాభ్యాం మలిమ్లూన్జమ్భ్యైస్తస్కరాఁ ఉత |
హనుభ్యాఁ స్తేనాన్భగవస్తాఁస్త్వం ఖాద సుఖాదితాన్ ||
యే జనేషు మలిమ్లవ స్తేనాసస్తస్కరా వనే |
యే కక్షేష్వఘాయవస్తాఁస్తే దధామి జమ్భయోః ||
యో అస్మభ్యమరాతీయాద్యశ్చ నో ద్వేషతే జనః |
నిన్దాద్యో అస్మాన్ధిప్సాచ్చ సర్వం తం భస్మసా కురు ||
శఁసితం మే బ్రహ్మ శఁసితం వీర్యం బలమ్ |
శఁసితం క్షత్రం జిష్ణు యస్యాహమస్మి పురోహితః ||
ఉదేషాం బాహూ అతిరముద్వర్చో అథో బలమ్ |
క్షిణోమి బ్రహ్మణామిత్రానున్నయామి స్వాఁ అహమ్ ||
అన్నపతే న్నస్య నో దేహ్యనమీవస్య శుష్మిణః |
ప్ర-ప్ర దాతారం తారిష ఊర్జం నో ధేహి ద్విపదే చతుష్పదే ||
| ←ముందరి అధ్యాయము | శుక్ల యజుర్వేదము (శుక్ల యజుర్వేదము - అధ్యాయము 11) | తరువాతి అధ్యాయము→ |