శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 231

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 231)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [భీ]
ఇత్య ఉక్తొ ఽభిప్రశస్యైతత పరమర్షేస తు శాసనమ
మొక్షధర్మార్దసంయుక్తమ ఇథం పరస్తుం పరచక్రమే
2 [షుక]
పరజావాఞ శరొత్రియొ యజ్వా వృథ్ధః పరజ్ఞొ ఽనసూయకః
అనాగతమ అనైతిహ్యం కదం బరహ్మాధిగచ్ఛతి
3 తపసా బరహ్మచర్యేణ సర్వత్యాగేన మేధయా
సాంఖ్యే వా యథి వా యొగే ఏతత పృష్టొ ఽభిధత్స్వ మే
4 మనసశ చేన్థ్రియాణాం చాప్య ఐకాగ్ర్యం సమవాప్యతే
యేనొపాయేన పురుషైస తచ చ వయాఖ్యాతుమ అర్హసి
5 [వయాస]
నాన్యత్ర విథ్యా తపసొర నాన్యత్రేన్థ్రియ నిగ్రహాత
నాన్యత్ర సర్వసంత్యాగాత సిథ్ధిం విన్థతి కశ చన
6 మహాభూతాని సర్వాణి పూర్వసృష్టిః సవయమ్భువః
భూయిష్ఠం పరాణ భృథ గరామే నివిష్టాని శరీరిషు
7 భూమేర థేహొ జలాత సారొ జయొతిషశ చక్షుషీ సమృతే
పరాణాపానాశ్రయొ వాయుః ఖేష్వ ఆకాశం శరీరిణామ
8 కరాన్తే విష్ణుర బలే శక్రః కొష్ఠే ఽగనిర భుక్తమ అర్ఛతి
కర్ణయొః పరథిశః శరొత్రే జిహ్వాయాం వాక సరస్వతీ
9 కర్ణౌ తవక చక్షుషీ జిహ్వా నాసికా చైవ పఞ్చమీ
థర్శనానీన్థ్రియొక్తాని థవారాణ్య ఆహారసిథ్ధయే
10 శబ్థం సపర్శం తదారూపం రసం గన్ధం చ పఞ్చమమ
ఇన్థ్రియాణి పృదక తవ అర్దాన మనసొ థర్శయన్త్య ఉత
11 ఇన్థ్రియాణి మనొ యుఙ్క్తే వశ్యాన యన్తేవ వాజినః
మనశ చాపి సథా యుఙ్క్తే భూతాత్మా హృథయాశ్రితః
12 ఇన్థ్రియాణాం తదైవైషాం సర్వేషామ ఈశ్వరం మనః
నియమే చ విసర్గే చ భూతాత్మా మనసస తదా
13 ఇన్థ్రియాణీన్థ్రియార్దాశ చ సవభావశ చేతనా మనః
పరాణాపానౌ చ జీవశ చ నిత్యం థేహేషు థేహినామ
14 ఆశ్రయొ నాస్తి సత్త్వస్య గుణశబ్థొ న చేతనా
సత్త్వం హి తేజః సృజతి న గుణాన వై కథా చన
15 ఏవం సప్త థశం థేహే వృతం సొథశభిర గుణైః
మనీసీ మనసా విప్రః పశ్యత్య ఆత్మానమ ఆత్మని
16 న హయ అయం చక్షుషా థృశ్యొ న చ సర్వైర అపీన్థ్రియైః
మనసా సంప్రథీప్తేన మహాన ఆత్మా పరకాశతే
17 అశబ్థ సపర్శరూపం తథ అరసాగన్ధమ అవ్యయమ
అశరీరం శరీరే సవే నిరీక్షేత నిరిన్థ్రియమ
18 అవ్యక్తం వయక్తథేహేషు మర్త్యేష్వ అమరమ ఆశ్రితమ
యొ ఽనుపశ్యతి స పరేత్య కల్పతే బరహ్మభూయసే
19 విథ్యాభిజన సంపన్నే బరాహ్మణే గవి హస్తిని
శుని చైవ శవపాకే చ పణ్డితాః సమథర్శినః
20 స హి సర్వేషు భూతేషు జఙ్గమేషు ధరువేషు చ
వసత్య ఏకొ మహాన ఆత్మా యేన సర్వమ ఇథం తతమ
21 సర్వభూతేషు చాత్మానం సర్వభూతాని చాత్మని
యథా పశ్యతి భూతాత్మా బరహ్మ సంపథ్యతే తథా
22 యావాన ఆత్మని వేథాత్మా తావాన ఆత్మా పరాత్మని
య ఏవం సతతం వేథ సొ ఽమృతత్వాయ కల్పతే
23 సర్వభూతాత్మ భూతస్య సర్వభూతహితస్య చ
థేవాపి మార్గే ముహ్యన్తి అపథస్య పథైషిణః
24 శకునీనామ ఇవాకాశే జలే వారి చరస్య వా
యదాగతిర న థృశ్యేత తదైవ సుమహాత్మనః
25 కాలః పచతి భూతాని సర్వాణ్య ఏవాత్మనాత్మని
యస్మింస తు పచ్యతే కాలస తం న వేథేహ కశ్చనన
26 న తథ ఊర్ధ్వం న తిర్యక చ నాధొ న చ తిరః పునః
న మధ్యే పరతిగృహ్ణీతే నైవ కశ చిత కుతశ చన
27 సర్వే ఽనతఃస్దా ఇమే లొకా బాహ్యమ ఏషాం న కిం చన
యః సహస్రం సమాగచ్ఛేథ యదా బానొ గుణచ్యుతః
28 నైవాన్తం కారణస్యేయాథ యథ్య అపి సత్యా మనొజవః
తస్మాత సూక్ష్మాత సూక్ష్మతరం నాస్తి సదూలతరం తతః
29 సర్వతః పని పాథాన్తం సర్వతొ ఽకషిశిరొముఖమ
సర్వతః శరుతిమల లొకే సర్వమ ఆవృత్య తిష్ఠతి
30 తథ ఏవానొర అనుతరం తన మహథ భయొ మహత్తరమ
తథ అన్తః సర్వభూతానాం ధరువం తిష్ఠన న థృశ్యతే
31 అక్షరం చ కషరం చైవ థవైధీ భావొ ఽయమ ఆత్మనః
కషరః సర్వేషు భూతేషు థివ్యం హయ అమృతమ అక్షరమ
32 నవథ్వారం పురం గత్వ హంసొ హి నియతొ వశీ
ఈశః సర్వస్య భూతస్య సదావరస్య చరస్య చ
33 హాని భఙ్గవికల్పానాం నవానాం సంశ్రయేణ చ
శరీరాణామ అజస్యాహుర హంసత్వం పారథర్శినః
34 హంసొక్తం చాక్షరం చైవ కూతస్దం యత తథ అక్షరమ
తథ విథ్వాన అక్షరం పరాప్య జహాతి పరాణ జన్మనీ