శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 198
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 198) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [మను]
జఞానం జఞేయాభినిర్వృత్తం విథ్ధి జఞానగుణం మనః
పరజ్ఞా కరణ సంయుక్తం తతొ బుథ్ధిః పరవర్తతే
2 యథా కర్మ గుణొపేతా బుథ్ధిర మనసి వర్తతే
తథా పరజ్ఞాయతే బరహ్మ ధయానయొగసమాధినా
3 సేయం గుణవతీ బుథ్ధిర గుణేష్వ ఏవాభివర్తతే
అవతారాభినిఃస్రొతం గిరేః శృఙ్గాథ ఇవొథకమ
4 యథా నిర్గుణమ ఆప్నొతి ధయానం మనసి పూర్వజమ
తథా పరజ్ఞాయతే బరహ్మ నికస్యం నికసే యదా
5 మనస తవ అపహృతం బుథ్ధిమ ఇన్థ్రియార్ద నిథర్శనమ
న సమక్షం గుణావేక్షి నిర్గుణస్య నిథర్శనమ
6 సర్వాణ్య ఏతాని సంవార్య థవారాణి మనసి సదితః
మనస్య ఏకాగ్రతాం కృత్వా తత్పరం పరథిపథ్యతే
7 యదా మహాన్తి భూతాని నివర్తన్తే గుణక్షయే
తదేన్థ్రియాణ్య ఉపాథాయ బుథ్ధిర మనసి వర్తతే
8 యథా మనసి సా బుథ్ధిర వర్తతే ఽనతరచారిణీ
వయవసాయగుణొపేతా తథా సంపథ్యతే మనః
9 గుణవథ్భిర గుణొపేతం యథా ధయానగుణం మనః
తథా సర్వగుణాన హిత్వా నిర్గుణం పరతిపథ్యతే
10 అవ్యక్తస్యేహ విజ్ఞానే నాస్తి తుల్యం నిథర్శనమ
యద నాస్తి పథన్యాసః కస తం విషయమ ఆప్నుయాత
11 తపసా చానుమానేన గుణైర జాత్యా శరుతేన చ
నినీసేత తత్పరం బరహ్మ విశూధేనాన్తరాత్మనా
12 గుణహీనొ హి తం మార్గం బహిర సమనువర్తతే
గుణాభావాత పరకృత్యా చ నిస్తర్క్యం జఞేయ సంమితమ
13 నైర్గుణ్యాథ బరహ్మ చాప్నొతి సగుణత్వాన నివర్తతే
గుణప్రసారిణీ బుథ్ధిర హుతాశన ఇవేన్ధనే
14 యదా పఞ్చ విముక్తాని ఇన్థ్రియాణి సవకర్మభిః
తదా తత్పరమం బరహ్మ విముక్తం పరకృతేః పరమ
15 ఏవం పరకృతితః సర్వే పరభవన్తి శరీరిణః
నివర్తన్తే నివృత్తౌ చ సర్వం నైవొపయాన్తి చ
16 పురుషః పరకృతిర బుథ్ధిర విశేషాశ చేన్థ్రియాణి చ
అహంకారొ ఽభిమానశ చ సంభూతొ భూతసంజ్ఞకః
17 ఏకస్యాథ్యా పరవృత్తిస తు పరధానాత సంప్రవర్తతే
థవితీయా మిదున వయక్తిమ అవిశేషాన నియచ్ఛతి
18 ధర్మాథ ఉత్కృష్యతే శరేయస తదాశ్రేయొ ఽపయ అధర్మతః
రాగవాన పరకృతిం హయ ఏతి విరక్తొ జఞానవాన భవేత