శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 162
←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 162) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
1 [య]
పితామహ మహాప్రాజ్ఞ కురూణాం కీర్తివర్ధన
పరశ్నం కం చిత పరవక్ష్యామి తన మే వయాఖ్యాతుమ అర్హసి
2 కీథృశా మానవాః సౌమ్యాః కైః పరీతిః పరమా భవేత
ఆయత్యాం చ తథాత్వే చ కే కషమాస తాన వథస్వ మే
3 న హి తత్ర ధనం సఫీతం న చ సంబన్ధిబాన్ధవాః
తిష్ఠన్తి యత్ర సుహృథస తిష్ఠన్తీతి మతిర మమ
4 థుర్లభొ హి సుహృచ ఛరొతా థుర్లభశ చ హితః సుహృత
ఏతథ ధర్మభృతాం శరేష్ఠ సర్వం వయాఖ్యాతుమ అర్హసి
5 [భ]
సంధేయాన పురుషాన రాజన్న అసంధేయాంశ చ తత్త్వతః
వథతొ మే నిబొధ తవం నిఖిలేన యుధిష్ఠిర
6 లుబ్ధః కరూరస తయక్తధర్మా నికృతః శఠ ఏవ చ
కషుథ్రః పాపసమాచారః సర్వశఙ్కీ తదాలసః
7 థీర్ఘసూత్రొ ఽనృజుః కష్టొ గురు థారప్రధర్షకః
వయసనే యః పరిత్యాగీ థురాత్మా నిరపత్రపః
8 సర్వతః పాపథర్శీ చ నాస్తికొ వేథ నిన్థకః
సంప్రకీర్ణేన్థ్రియొ లొకే యః కామనిరతశ చరేత
9 అసత్యొ లొకవిథ్విష్టః సమయే చానవస్దితః
పిశునొ ఽదాకృత పరజ్ఞొ మత్సరీ పాపనిశ్చయః
10 థుఃశీలొ ఽదాకృతాత్మా చ నృశంసః కితవస తదా
మిత్రైర అర్దకృతీ నిత్యమ ఇచ్ఛత్య అర్దపరశ చ యః
11 వహతశ చ యదాశక్తి యొ న తుష్యతి మన్థధీః
అమిత్రమ ఇవ యొ భుఙ్క్తే సథా మిత్రం నరర్షభ
12 అస్దాన కరొధనొ యశ చ అకస్మాచ చ విరజ్యతే
సుహృథశ చైవ కల్యాణాన ఆశు తయజతి కిల్బిషీ
13 అల్పే ఽపయ అపకృతే మూఢస తదాజ్ఞానాత కృతే ఽపి చ
కార్యొపసేవీ మిత్రేషు మిత్ర థవేషీ నరాధిప
14 శత్రుర మిత్ర ముఖొ యశ చ జిహ్మప్రేక్షీ విలొభనః
న రజ్యతి చ కల్యాణే యస తయజేత తాథృశం నరమ
15 పానపొ థవేషణః కరూరొ నిర్ఘృణః పరుషస తదా
పరొపతాపీ మిత్రధ్రుక తదా పరాణివధే రతః
16 కృతఘ్నశ చాధమొ లొకే న సంధేయః కదం చన
ఛిథ్రాన్వేషీ న సంధేయః సంధేయాన అపి మే శృణు
17 కులీనా వాక్యసంపన్నా జఞానవిజ్ఞానకొవిథాః
మిత్రజ్ఞాశ చ కృతజ్ఞాశ చ సర్వజ్ఞాః శొకవర్జితాః
18 మాధుర్యగుణసంపన్నాః సత్యసంధా జితేన్థ్రియాః
వయాయామశీలాః సతతం భృతపుత్రాః కులొథ్గతాః
19 రూపవన్తొ గుణొపేతాస తదాలుబ్ధా జితశ్రమాః
థొషైర వియుక్తాః పరదితైస తే గరాహ్యాః పార్దివేన హ
20 యదాశక్తి సమాచారాః సన్తస తుష్యన్తి హి పరభొ
నాస్దానే కరొధవన్తశ చ న చాకస్మాథ విరాగిణః
21 విరక్తాశ చ న రుష్యన్తి మనసాప్య అర్దకొవిథాః
ఆత్మానం పీడయిత్వాపి సుహృత కార్యపరాయణాః
న విరజ్యన్తి మిత్రేభ్యొ వాసొ రక్తమ ఇవావికమ
22 థొషాంశ చ లొభమొహాథీన అర్దేషు యువతిష్వ అద
న థర్శయన్తి సుహృథాం విశ్వస్తా బన్ధువత్సలాః
23 లొష్ట కాఞ్చనతుల్యార్దాః సుహృత్స్వ అశఠ బుథ్ధయః
యే చరన్త్య అనభీమానా నిసృష్టార్ద విభూషణాః
సంగృహ్ణన్తః పరిజనం సవామ్య అర్దపరమాః సథా
24 ఈథృశైః పురుషశ్రేష్ఠైః సంధిం యః కురుతే నృపః
తస్య విస్తీర్యతే రాష్ట్రం జయొత్స్నా గరహపతేర ఇవ
25 శాస్త్రనిత్యా జితక్రొధా బలవన్తొ రణప్రియాః
కషాన్తాః శీలగుణొపేతాః సంధేయాః పురుషొత్తమాః
26 యే చ థొషసమాయుక్తా నరాః పరొక్తా మయానఘ
తేషామ అప్య అధమొ రాజన కృతఘ్నొ మిత్ర ఘాతకః
తయక్తవ్యః స థురాచారః సర్వేషామ ఇతి నిశ్చయః
27 [య]
విస్తరేణార్ద సంబన్ధం శరొతుమ ఇచ్ఛామి పార్దివ
మిత్రథ్రొహీ కృతఘ్నశ చ యః పరొక్తస తం చ మే వథ
28 [భ]
హన్త తే వర్తయిష్యే ఽహమ ఇతిహాసం పురాతనమ
ఉథీచ్యాం థిశి యథ్వృత్తం మలేచ్ఛేషు మనుజాధిప
29 బరాహ్మణొ మధ్యథేశీయః కృష్ణాఙ్గొ బరహ్మ వర్జితః
గరామం పరేక్ష్య జనాకీర్ణం పరావిశథ భైక్ష కాఙ్క్షయా
30 తత్ర థస్యుర ధనయుతః సర్వవర్ణవిశేషవిత
బరహ్మణ్యః సత్యసంధశ చ థానే చ నిరతొ ఽభవత
31 తస్య కషయమ ఉపాగమ్య తతొ భిక్షామ అయాచత
పరతిశ్రయం చ వాసార్దం భిక్షాం చైవాద వార్షికీమ
32 పరాథాత తస్మై స విప్రాయ వస్త్రం చ సథృశం నవమ
నారీం చాపి వయొ పేతాం భర్త్రా విరహితాం తథా
33 ఏతత సంప్రాప్య హృష్టాత్మా థస్యొః సర్వం థవిజస తథా
తస్మిన గృహవరే రాజంస తయా రేమే స గౌతమః
34 కుటుమ్బార్దేషు థస్యొః స సాహాయ్యం చాప్య అదాకరొత
తత్రావసత సొ ఽద వర్షాః సమృథ్ధే శబరాలయే
బాణవేధ్యే పరం యత్నమ అకరొచ చైవ గౌతమః
35 వక్రాఙ్గాంస తు స నిత్యం వై సర్వతొ బాణగొచరే
జఘాన గౌతమొ రాజన యదా థస్యు గణస తదా
36 హింసా పరొ ఘృణా హీనః సథా పరాణివధే రతః
గౌతమః సంనికర్షేణ థస్యుభిః సమతామ ఇయాత
37 తదా తు వసతస తస్య థస్యు గరామే సుఖం తథా
అగచ్ఛన బహవొ మాసా నిఘ్నతః పక్షిణొ బహూన
38 తతః కథా చిథ అపరొ థవిజస తం థేశమ ఆగమత
జటీ చీరాజినధరః సవాధ్యాయపరమః శుచిః
39 వినీతొ నియతాహారొ బరహ్మణ్యొ వేథపారగః
స బరహ్మ చారీ తథ థేశ్యః సఖా తస్యైవ సుప్రియమ
తం థస్యు గరామమ అగమథ యత్రాసౌ గౌతమొ ఽభవత
40 స తు విప్ర గృహాన్వేషీ శూథ్రాన్న పరివర్జకః
గరామే థస్యు జనాకీర్ణే వయచరత సర్వతొథిశమ
41 తతః స గౌతమ గృహం పరవివేశ థవిజొత్తమః
గౌతమశ చాపి సంప్రాప్తస తావ అన్యొన్యేన సంగతౌ
42 వక్రాఙ్గభారహస్తం తం ధనుష్పాణిం కృతాగసమ
రుధిరేణావసిక్తాఙ్గం గృహథ్వారమ ఉపాగతమ
43 తం థృష్ట్వా పురుషాథాభమ అపధ్వస్తం కషయాగతమ
అభిజ్ఞాయ థవిజొ వరీడామ అగమథ వాక్యమ ఆహ చ
44 కిమ ఇథం కురుషే మౌఢ్యాథ విప్రస తవం హి కులొథ్గతః
మధ్యథేశపరిజ్ఞాతొ థస్యు భావం గతః కదమ
45 పూర్వాన సమర థవిజాగ్ర్యాంస తాన పరఖ్యాతాన వేథపారగాన
యేషాం వంశే ఽభిజాతస తవమ ఈథృశః కులపాంసనః
46 అవబుధ్యాత్మనాత్మానం సత్యం శీలం శరుతం థమమ
అనుక్రొశం చ సంస్మృత్య తయజ వాసమ ఇమం థవిజ
47 ఏవమ ఉక్తః ససుహృథా తథా తేన హితైషిణా
పరత్యువాచ తతొ రాజన వినిశ్చిత్య తథార్తవత
48 అధనొ ఽసమి థవిజశ్రేష్ఠ న చ వేథవిథ అప్య అహమ
వృత్త్యర్దమ ఇహ సంప్రాప్తం విథ్ధి మాం థవిజసత్తమ
49 తవథ్థర్శనాత తు విప్రర్షే కృతార్దం వేథ్మ్య అహం థవిజ
ఆత్మానం సహ యాస్యావః శవొ వసాథ్యేహ శర్వరీమ