శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 24
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 24) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [స]
అస్యతాం యతమానానాం శూరాణామ అనివర్తినామ
సంకల్పమ అకరొన మొఘం గాణ్డీవేన ధనంజయః
2 ఇన్థ్రాశనిసమస్పర్శాన అవిషహ్యాన మహౌజసః
విసృజన థృశ్యతే బాణాన ధారా ముఞ్చన్న ఇవామ్బుథః
3 తత సైన్యం భరతశ్రేష్ఠ వధ్యమానం కిరీత్టినా
సంప్రథుథ్రావ సంగ్రామాత తవ పుత్రస్య పశ్యతః
4 హతధుర్యా రదాః కేచిథ ధతసూతాస తదాపరే
భగ్నాక్షయుగచక్రేషాః కే చిథ ఆసన విశాం పతే
5 అన్యేషాం సాయకాః కషీణాస తదాన్యే శరపీడితాః
అక్షతా యుగపత కే చిత పరాథ్రవన భయపీడితాః
6 కే చిత పుత్రాన ఉపాథాయ హతభూయిష్ఠ వాహనాః
విచుక్రుశుః పితౄన అన్యే సహాయాన అపరే పునః
7 బాన్ధవాంశ చ నరవ్యాఘ్ర భరాతౄన సంబన్ధినస తదా
థుథ్రువుః కే చిథ ఉత్సృజ్య తత్ర తత్ర విశాం పతే
8 బహవొ ఽతర భృశం విథ్ధా ముహ్యమానా మహారదాః
నిష్టనన్తః సమ థృశ్యన్తే పార్ద బాణహతా నరాః
9 తాన అన్యే రదమ ఆరొప్య సమాశ్వాస్య ముహూర్తకమ
విశ్రాన్తాశ చ వితృష్ణాశ చ పునర యుథ్ధాయ జగ్మిరే
10 తాన అపాస్య గతాః కే చిత పునర ఏవ యుయుత్సవః
కుర్వన్తస తవ పుత్రస్య శాసనం యుథ్ధథుర్మథాః
11 పానీయమ అపరే పీత్వా పర్యాశ్వాస్య చ వాహనమ
వర్మాణి చ సమారొప్య కే చిథ భరతసత్తమ
12 సమాశ్వాస్యాపరే భరాతౄన నిక్షిప్య శిబిరే ఽపి చ
పుత్రాన అన్యే పితౄన అన్యే పునర యుథ్ధమ అరొచయన
13 సజ్జయిత్వా రదాన కే చిథ యదాముఖ్యం విశాం పతే
ఆప్లుత్య పాణ్డవానీకం పునర యుథ్ధమ అరొచయన
14 తే శూరాః కిఙ్కిణీజాలైః సమాచ్ఛన్నా బభాసిరే
తరైలొక్యవిజయే యుక్తా యదా థైతేయ థానవాః
15 ఆగమ్య సహసా కే చిథ రదైః సవర్ణవిభూషితైః
పాణ్డవానామ అనీకేషు ధృష్టథ్యుమ్నమ అయొధయన
16 ధృష్టథ్యుమ్నొ ఽపి పాఞ్చాల్యః శిఖణ్డీ చ మహారదః
నాకులిశ చ శతానీకొ రదానీకమ అయొధయన
17 పాఞ్చాల్యస తు తతః కరుథ్ధః సైన్యేన మహతా వృతః
అభ్యథ్రవత సుసంరబ్ధస తావకాన హన్తుమ ఉథ్యతః
18 తతస తవ ఆపతతస తస్య తవ పుత్రొ జనాధిప
బాణసంఘాన అనేకాన వై పరేషయామ ఆస భారత
19 ధృష్టథ్యుమ్నస తతొ రాజంస తవ పుత్రేణ ధన్వినా
నారాచైర బహుభిః కషిప్రం బాహ్వొర ఉరసి చార్పితః
20 సొ ఽతివిథ్ధొ మహేష్వాసస తొత్త్రార్థిత ఇవ థవిపః
తస్యాశ్వాంశ చతురొ బాణైః పరేషయామ ఆస మృత్యవే
సారదేశ చాస్య భల్లేన శిరః కాయాథ అపాహరత
21 తతొ థుర్యొధనొ రాజా పృష్ఠామ ఆరుధ్య వాజినః
అపాక్రామథ ధతరదొ నాతిథూరమ అరింథమః
22 థృష్ట్వా తు హతవిక్రాన్తం సవమ అనీకం మహాబలః
తవ పుత్రొ మహారాజ పరయయౌ యత్ర సౌబలః
23 తతొ రదేషు భగ్నేషు తరిసాహస్రా మహాథ్విపాః
పాణ్డవాన రదినః పఞ్చ సమన్తత పర్యవారయన
24 తే వృతాః సమరే పఞ్చ గజానీకేన భారత
అశొభన్త నరవ్యాఘ్రా గరహా వయాప్తా ఘనైర ఇవ
25 తతొ ఽరజునొ మహారాజ లబ్ధలక్షొ మహాభుజః
వినిర యయౌ రదేనైవ శవేతాశ్వః కృష్ణసారదిః
26 తైః సమన్తాత పరివృతః కుఞ్జరైః పర్వతొపమైః
నారాచైర విమలైస తీక్ష్ణైర గజానీకమ అపొదయత
27 తత్రైకబాణనిహతాన అపశ్యామ మహాగజాన
పతితాన పాత్యమానాంశ చ విభిన్నాన సవ్యసాచ్చినా
28 భీమసేనస తు తాన థృష్ట్వా నాగాన మత్తగజొపమః
కరేణ గృహ్య మహతీం గథామ అభ్యపతథ బలీ
అవప్లుత్య రదాత తూర్ణం థణ్డపాణిర ఇవాన్తకః
29 తమ ఉథ్యతగథం థృష్ట్వా పాణ్డవానాం మహారదమ
విత్రేసుస తావకాః సైన్యాః శకృన మూత్రం పరసుస్రువుః
ఆవిగ్నం చ బలం సర్వం గథాహస్తే వృకొథరే
30 గథయా భీమసేనేన భిన్నకుమ్భాన రజస్వలాన
ధావమానాన అపశ్యామ కున్రజాన పర్వతొపమాన
31 పరధావ్య కుఞ్జరాస తే తు భీమసేనగథా హతాః
పేతుర ఆర్తస్వరం కృత్వా ఛిన్నపక్షా ఇవాథ్రయః
32 తాన భిన్నకుమ్భాన సుబహూన థరవమాణాన ఇతస తతః
పతమానాంశ చ సంప్రేక్ష్య విత్రేసుస తవ సైనికాః
33 యుధిష్ఠిరొ ఽపి సంక్రుథ్ధొ మాథ్రీపుత్రౌ చ పాణ్డవౌ
గృధ్రపక్షైః శితైర బాణైర జఘ్నుర వై గజయొధినః
34 ధృష్టథ్యుమ్నస తు సమరే పరాజిత్య నరాధిపమ
అపక్రాన్తే తవ సుతే హయపృష్ఠం సమాశ్రితే
35 థృష్ట్వా చ పాణ్డవాన సర్వాన కుఞ్జరైః పరివారితాన
ధృష్టథ్యుమ్నొ మహారాజ సహ సర్వైః పరభథ్రకైః
పుత్రః పాఞ్చాలరాజస్య జిఘాంసుః కుఞ్జరాన యయౌ
36 అథృష్ట్వా తు రదానీకే థుర్యొధనమ అరింథమమ
అశ్వత్దామా కృపశ చైవ కృతవర్మా చ సాత్వతః
అపృచ్ఛన కషత్రియాంస తత్ర కవ ను థుర్యొధనొ గతః
37 అపశ్యమానా రాజానం వర్తమానే జనక్షయే
మన్వానా నిహతం తత్ర తవ పుత్రం మహారదాః
విషణ్ణవథనా భూత్వా పర్యపృచ్ఛన్త తే సుతమ
38 ఆహుః కేచ్చిథ ధతే సూతే పరయాతొ యత్ర సౌబలః
అపరే తవ అబ్రువంస తత్ర కషత్రియా భృశవిక్షితాః
39 థుర్యొధనేన కిం కార్యం థరక్ష్యధ్వం యథి జీవతి
యుధ్యధ్వాం సహితాః సర్వే కిం వొ రాజా కరిష్యతి
40 తే కషత్రియాః కషతైర గాత్రైర హతభూయుష్ఠ వాహనాః
శరైః సంపీడ్యమానాశ చ నాతివ్యక్తమ ఇవాబ్రువన
41 ఇథం సర్వం బలం హన్మొ యేన సమ పరివారితాః
ఏతే సర్వే గజాన హత్వా ఉపయాన్తి సమ పాణ్డవాః
42 శరుత్వా తు వచనం తేషామ అశ్వత్దామా మహాబలః
హిత్వా పాఞ్చాలరాజస్య తథ అనీకం థురుత్సహమ
43 కృపశ చ కృతవర్మా చ పరయయుర యత్త్ర సౌబలః
రదానీకం పరిత్యజ్య శూరాః సుథృఢ ధన్వినః
44 తతస తేషు పరయాతేషు ధృష్టథ్యుమ్నపురొగమాః
ఆయయుః పాణ్డవా రాజన వినిఘ్నాన్తః సమ తావకాన
45 థృష్ట్వా తు తాన ఆపతతః సంప్రహృష్టాన మహారదాన
పరాక్రాన్తాంస తతొ వీరాన నిరాశాఞ జీవితే తథా
వివర్ణముఖ భూయిష్ఠమ అభవత తావకం బలమ
46 పరిక్షీణాయుధాన థృష్ట్వా తాన అహం పరివారితాన
రాజన బలేన థవ్యఙ్గేన తయక్త్వా జీవితమ ఆత్మనః
47 ఆత్మనా పఞ్చమొ ఽయుధ్యం పాఞ్చాలస్య బలేన హ
తస్మిన థేశే వయవస్దాప్య యత్ర శారథ్వతః సదితః
48 సంప్రయుథ్ధా వయం పఞ్చ కిరీటిశరపీడితాః
ధృష్టాథ్యుమ్నం మహానీకం తత్ర నొ ఽభూథ రణొ మహాన
జితాస తేన వయం సర్వే వయపయామ రణాత తతః
49 అదాపశ్యాం సత్యకిం తమ ఉపాయాన్తం మహారదమ
రదైశ చతుఃశతైర వీరొ మాం చాభ్యథ్రవథ ఆహవే
50 ధృష్టథ్యుమ్నాథ అహం ముక్తః కదం చిచ ఛాన్త వాహనః
పతితొ మాధవానీకం థుష్కృతీ నరకం యదా
తత్ర యుథ్ధమ అభూథ ఘొరం ముహూర్తమ అతిథారుణమ
51 సాత్యకిస తు మహాబాహుర మమ హత్వా పరిచ్ఛథమ
జీవగ్రాహమ అగృహ్ణాన మాం మూర్ఛితం పతితం భువి
52 తతొ ముహూర్తాథ ఇవ తథ గజానీకమ అవధ్యత
గథయా భీమసేనేన నారాచైర అర్జునేన చ
53 పరతిపిష్టైర మహానాగైః సమన్తాత పర్వతొపమైః
నాతిప్రసిథ్ధేవ గతిః పాణ్డవానామ అజాయత
54 రదమార్గాంస తతశ చక్రే భీమసేనొ మహాబలః
పాణ్డవానాం మహారాజ వయపకర్షన మహాగజాన
55 అశ్వత్దామా కృపశ చైవ కృతవర్మా చ సాత్వతః
అపశ్యన్తొ రదానీకే థుర్యొధనమ అరింథమమ
రాజానం మృగయామ ఆసుస తవ పుత్రం మహారదమ
56 పరిత్యజ్య చ పాఞ్చాలం పరయాతా యత్ర సౌబలః
రాజ్ఞొ ఽథర్శన సంవిగ్నా వర్తమానే జనక్షయే