శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 2

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 2)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వై]
విసృష్టాస్వ అద నారీషు ధృతరాష్ట్రొ ఽమబికా సుతః
విలలాప మహారాజ థుఃఖాథ థుఃఖతరం గతః
2 సధూమమ ఇవ నిఃశ్వస్య కరౌ ధున్వన పునః పునః
విచిన్త్య చ మహారాజ తతొ వచనమ అబ్రవీత
3 అహొ బత మహథ థుఃఖం యథ అహం పాణ్డవాన రణే
కషేమిణశ చావ్యయాంశ చైవ తవత్తః సూత శృణొమి వై
4 వజ్రసార మయం నూనం హృథయం సుథృఢం మమ
యచ ఛరుత్వా నిహతాన పుత్రాన థీర్యతే న సహస్రధా
5 ఇన్తయిత్వా వచస తేషాం బాల కరీడాం చ సంజయ
అథ్య శరుత్వా హతాన పుత్రాన భృశం మే థీర్యతే మనః
6 అన్ధత్వాథ యథి తేషాం తు న మే రూపనిథర్శనమ
పుత్రస్నేహ కృతా పరీతిర నిత్యమ ఏతేషు ధారితా
7 బాలభావమ అతిక్రాన్తాన యౌవనస్దాంశ చ తాన అహమ
మధ్యప్రాప్తాంస తదా శరుత్వా హృష్ట ఆసం తదానఘ
8 తాన అథ్య నిహతన శరుత్వా హృతైశ్వర్యాన హృతౌజసః
న లభే వై కవ చిచ ఛాన్తిం పుత్రాధిభిర అభిప్లుతః
9 ఏహ్య ఏహి పుత్ర రాజేన్థ్ర మమానాదస్య సాంప్రతమ
తవయా హీనొ మహాబాహొ కాం ను యాస్యామ్య అహం గతిమ
10 గతిర భూత్వా మహారాజ జఞాతీనాం సుహృథాం తదా
అన్ధం వృథ్ధం చ మాం వీర విహాయ కవ ను గచ్ఛసి
11 సా కృపా సా చ తే పరీతిః సా చ రాజన సుమానితా
కదం వినిహతః పార్దైః సంయుగేష్వ అపరాజితః
12 కదం తవం పృదివీపాలాన భుక్త్వా తాద సమాగతాన
శేషే వినిహతొ భూమౌ పరాకృతః కునృపొ యదా
13 కొ ను మామ ఉత్దితం కాల్యే తాత తాతేతి వక్ష్యతి
మహారాజేతి సతతం లొకనాదేతి చాసకృత
14 పరిష్వజ్య చ మాం కణ్ఠే సనేహేనాక్లిన్న లొచనః
అనుశాధీతి కౌరవ్య తత సాధు వథ మే వచః
15 నను నామాహమ అశ్రౌషం వచనం తవ పుత్రక
భూయసీ మమ పృద్వీయం యదా పార్దస్య నొ తదా
16 భగథత్తః కృపః శల్య ఆవన్త్యొ ఽద జయథ్రదః
భూరిశ్రవాః సొమథత్తొ మహారాజొ ఽద బాహ్లికః
17 అశ్వత్దామా చ భొజశ చ మాగధశ చ మహాబలః
బృహథ్బలశ చ కాశీశః శకునిశ చాపి సౌబలః
18 మలేచ్ఛాశ చ బహుసాహస్రాః శకాశ చ యవనైః సహ
సుథక్షిణశ చ కామ్బొజస తరిగర్తాధిపతిస తదా
19 భీష్మః పితామహశ చైవ భారథ్వాజొ ఽద గౌతమః
శరుతాయుశ చాచ్యుతాయుశ చ శతాయుశ చాపి వీర్యవాన
20 జలసంధొ ఽదార్శ్యశృఙ్గీ రాక్షసశ చాప్య అలాయుధః
అలమ్బుసొ మహాబాహుః సుబాహుశ చ మహారదః
21 ఏతే చాన్యే చ బహవొ రాజానొ రాజసత్తమ
మథర్దమ ఉథ్యతాః సర్వే పరాణాంస తయక్త్వా రణే పరభొ
22 యేషాం మధ్యే సదితొ యుథ్ధే భరాతృభిః పరివారితః
యొధయిష్యామ్య అహం పార్దాన పాఞ్చాలాంశ చైవ సర్వశః
23 చేథీంశ చ నృపశార్థూల థరౌపథేయాంశ చ సంయుగే
సాత్యకిం కున్తిభొజం చ రాక్షసం చ ఘటొత్కచమ
24 ఏకొ ఽపయ ఏషాం మహారాజ సమర్దః సంనివారణే
సమరే పాణ్డవేయానాం సంక్రుథ్ధొ హయ అభిధావతామ
కిం పునః సహితా వీరాః కృతవైరాశ చ పాణ్డవైః
25 అద వా సర్వ ఏవైతే పాణ్డవస్యానుయాయిభిః
యొత్స్యన్తి సహ రాజైన్థ్ర హనిష్యన్తి చ తాన మృధే
26 కర్ణస తవ ఏకొ మయా సార్ధం నిహనిష్యతి పాణ్డవాన
తతొ నృపతయొ వీరాః సదాస్యన్తి మమ శాసనే
27 యశ చ తేషాం పరణేతా వై వాసుథేవొ మహాబలః
న స సంనహ్యతే రాజన్న ఇతి మామ అబ్రవీథ వచః
28 తస్యాహం వథతః సూత బహుశొ మమ సంనిధౌ
యుక్తితొ హయ అనుపశ్యామి నిహతాన పాణ్డవాన మృధే
29 తేషాం మధ్యే సదితా యత్ర హన్యన్తే మమ పుత్రకాః
వయాయచ్ఛమానాః సమరే కిమ అన్యథ భాగధేయతః
30 భీష్మశ చ నిహతొ యత్ర లొకనాదః పరతాపవాన
శిఖణ్డినం సమాసాథ్య మృగేన్థ్ర ఇవ జమ్బుకమ
31 థరొణశ చ బరాహ్మణొ యత్ర సార్వ శస్త్రాస్త్రపారగః
నిహతః పాణ్డవైః సంఖ్యే కిమ అన్యథ భాగధేయతః
32 భూరి శవరా హతొ యత్ర సొమథత్తశ చ సామ్యుగే
బాహ్లీకశ చ మహారాజ కిమ అన్యాథ భగ ధేయతః
33 సుథక్షిణొ హతొ యత్ర జలసంధశ చ కౌరవః
శరుతాయుశ చాచ్యుతాయుశ చ కిమ అన్యథ భాగధేయతః
34 బృహథ్బలొ హతొ యత్ర మగధశ చ మహాబలః
ఆవన్త్యొ నిహతొ యత్ర తరిగర్తశ చ జనాధిపః
సంశప్తకాశ చ బహవః కిమ అన్యథ భాగధేయతః
35 అలమ్బుసస తదా రాజన రాక్షాసశ చాప్య అలాయుధః
ఆర్శ్యశృఙ్గశ చ నిహతః కిమ అన్యథ భాగధేయతః
36 నారాయణా హతా యత్ర గొపాలా యుథ్ధథుర్మథాః
మలేచ్ఛాశ చ బహుసాహస్రాః కిమ అన్యథ భాగధేయతః
37 శకునిః సౌబలొ యత్ర కైతవ్యశ చ మహాబలః
నిహతః సబలొ వీరః కిమ అన్యథ భాగధేయతః
38 రాజానొ రాజపుత్రాశ చ శూరాః పరిఘబాహవః
నిహతా బహవొ యత్ర కిమ అన్యథ భాగధేయతః
39 నానాథేశసమావృత్తాః కషత్రియా యత్ర సంజయ
నిహతాః సమరే సర్వే కిమ అన్యథ భాగధేయతః
40 పుత్రాశ చ మే వినిహతాః పౌత్రాశ చైవ మహాబలాః
వయస్యా భరాతరశ చైవ కిమ అన్యథ భాగధేయతః
41 భాగధేయ సమాయుక్తొ ధరువమ ఉత్పథ్యతే నరః
యశ చ భాగ్యసమాయుక్తః స శుభం పరాప్నుయాన నరః
42 అహం వియుక్తః సవైర భాగ్యైః పుత్రైశ చైవేహ సంజయ
కదమ అథ్య భవిష్యామి వృథ్ధః శత్రువశం గతః
43 నాన్యథ అత్ర పరం మన్యే వనవాసాథ ఋతే పరభొ
సొ ఽహం వనం గమిష్యామి నిర్బన్ధుర జఞాతిసంక్షయే
44 న హి మే ఽనయథ భవేచ ఛరేయొ వనాభ్యుపగమాథ ఋతే
ఇమామ అవస్దాం పరాప్తస్య లూనపక్షస్య సంజయ
45 థుర్యొధనొ హతొ యత్ర శల్యశ చ నిహతొ యుధి
థుఃశాసనొ విశస్తశ చ వికర్ణశ చ మహాబలః
46 కదం హి భీమసేనస్య శరొష్యే ఽహం శబ్థమ ఉత్తమమ
ఏకేన సమరే యేన హతం పుత్రశతం మమ
47 అసకృథ వథతస తస్య థుర్యొధన వధేన చ
థుఃఖశొకాభిసంతప్తొ న శరొష్యే పరుషా గిరః
48 ఏవం స శొకసంతప్తః పార్దివొ హతబాన్ధవః
ముహుర ముహుర ముహ్యమానః పుత్రాధిభిర అభిప్లుతః
49 విలప్య సుచిరం కాలం ధృతరాష్ట్రొ ఽమబికా సుతః
థీర్ఘమ ఉష్ణం చ నిఃశ్వస్య చిన్తయిత్వా పరాభవమ
50 థుఃఖేన మహతా రాజా సంతప్తొ భరతర్షభ
పునర్గావల్గణిం సూతం పర్యపృచ్ఛథ యదాతదమ
51 భీష్మథ్రొణౌ హతౌ శరుత్వా సూతపుత్రం చ పాతితమ
సేనాపతిం పరణేతారం కిమ అకుర్వత మామకాః
52 యం యం సేనా పరణేతారం యుధి కుర్వన్తి మామకాః
అచిరేణైవ కాలేన తం తం నిఘ్నన్తి పాణ్డవాః
53 రణమూర్ధ్ని హతొ భీష్మః పశ్యతాం వః కిరీటినా
ఏవమ ఏవ హతొ థరొణః సర్వేషామ ఏవ పశ్యతామ
54 ఏవమ ఏవ హతః కర్ణః సూతపుత్రః పరతాపవాన
సా రాజకానాం సర్వేషాం పశ్యతాం వః కిరీటినా
55 పూర్వమ ఏవాహమ ఉక్తొ వై విథురేణ మహాత్మనా
థుర్యొధనాపరాధేన పరజేయం వినశిష్యతి
56 కే చిన న సమ్యక పశ్యన్తి మూఢాః సమ్యక తదాపరే
తథ ఇథం మమ మూఢస్యా తదా భూతం వచః సమ హ
57 యథ అబ్రవీన మే ధర్మాత్మా విథురొ థీర్ఘథర్శివాన
తత తదా సమనుప్రాప్తం వచనం సత్యవాథినః
58 థైవొపహతచిత్తేన యన మయాపకృతం పురా
అనయస్య ఫలం తస్య బరూహి గావల్గణే పునః
59 కొ వా ముఖమ అనీకానామ ఆసీత కర్ణే నిపాతితే
అర్జునం వాసుథేవం చ కొ వా పరత్యుథ్యయౌ రదీ
60 కే ఽరక్షన థక్షిణం చక్రం మథ్రరాజస్య సంయుగే
వామం చ యొథ్ధుకామస్య కే వా వీరస్య పృష్ఠతః
61 కదం చ వః సమేతానాం మథ్రరాజొ మహాబలః
నిహతః పాణ్డవైః సంఖ్యే పుత్రొ వా మమ సంజయ
62 బరూహి సర్వం యదాతత్త్వం భరతానాం మహాక్షయమ
యదా చ నిహతః సంఖ్యే పుత్రొ థుర్యొధనొ మమ
63 పాఞ్చాలాశ చ యదా సర్వే నిహతాః సపథానుగాః
ధృష్టథ్యుమ్నః శిఖాణ్డీ చ థరౌపథ్యాః పఞ్చ చాత్మజాః
64 పాణ్డవాశ చ యదా ముక్తాస తదొభౌ సాత్వతౌ యుధి
కృపశ చ కృతవర్మా చ భారథ్వాజస్య చాత్మజః
65 యథ యదా యాథృశం చైవ యుథ్ధం వృత్తం చ సాంప్రతమ
అహిలం శరొతుమ ఇచ్ఛామి కుశలొ హయ అసి సంజయ