విష్ణుపురాణము (కలిదిండి భావనారాయణ)/ప్రథమాంశము
శ్రీరస్తు
విష్ణుపురాణము
భావనారాయణకృతము
ప్రథమాంశము
| 1 |
సీ. | తను భజించఁగ నేర్చు జనులకోర్కెలఁ దీర్చు, సిరిఁ గూర్చు కేలికెంజిగురు లలర | |
గీ. | నీలగిరివాస నృహరి వక్షోలవాల, దేశమున వృద్ధిఁ బొంది యర్థితము లొసఁగు | 2 |
మ. | కలధౌతాచలచాకచక్యహసదంగచ్ఛాయతో, గండమం | 3 |
చ. | మెలఁగు నినాగ్ను లుట్టిపడు మిణ్గురు లుద్దతయుద్ధబద్ధదో | 4 |
సీ. | ప్రకటప్రభావ మార్కండేయశంకరప్రముఖాష్టకము, క్షేత్రపాలనికర | |
| దలఁచినమాత్రఁ బాతకజాలములఁ ద్రుంచు పటుపైభవము తీర్థపంచకంబు | |
గీ. | కమలనేత్రునిదేహ మక్షయవటంబు, సిరులు శ్రీపురుషోత్తమక్షేత్రమునకు | 5 |
సీ. | తనకు మ్రొక్కిన మ్రొక్కు, జనుదనోకహ వినిర్దళన ప్రచండపరశ్వధంబు | |
గీ. | గాఁగ వాధూలగోత్ర సాగరశశాంక, భావనాచార్యతనయుఁడై ప్రబలు నపర | 6 |
సీ. | పూర్ణభక్తి భజింతుఁ బొయిగపూదత్త సే యాళువారుల చరణాంబుజములు | |
గీ. | నాథయామునముని కూర్మనాథ పుండరీక, దృగ్రామ మిశ్రాదిలోకవిశ్రు | 7 |
సీ. | తారకబ్రహ్మమంత్రరహస్యసంవేదిఁ బ్రాచేతసుని మనఃపదవిఁ గొలిచి | |
గీ. | ఆంజనేయ కయాధుసు తాంబరీష, నారద విభీషణాది పుణ్యస్వరూప | 8 |
సీ. | సమధికస్ఫూర్తిఁ గృష్ణాగౌతమీమధ్యదేశంబునకు భవ్యతిలక మగుచుఁ | |
గీ. | నమ్మహాత్మునకును సూరమాంబికకును, నందనుఁడఁ బూరుషోత్తమనాథపాద | 9 |
వ. | శ్రీసుభద్రాకరుణాకటాక్షవీక్షాలబ్ధకవిత్వతత్త్వపవిత్రుండనై యుండి | 10 |
గీ. | ఘనత శ్రీపురుషోత్తమఖండ మాంధ్ర, సవ్యపదబంధములఁ బ్రబంధంబు చేసి | 11 |
వ. | మఱియు నొక్కపురాణంబు తెనుంగున శ్రీజగన్నాథునకు సమర్పింపవలయు | 12 |
సీ. | ఏమునీంద్రునితాత తామరసానవ, చోద్యసంయమవసిష్ఠుఁడు వసిష్ఠుఁ | |
గీ. | జగతిఁ బొగడొందు నతఁడు జాజ్వల్యమానసవనహుతవహహుతపరాశరుఁడు భక్త | 13 |
వ. | అట్టి శ్రీపరాశరమునీంద్రుఁ డానతిచ్చిన పురాణరత్నంబైన శ్రీవిష్ణుపురా | 14 |
క. | సరసపదబంధబంధురతరకథితప్రసవమాల్యతతి శ్రీహరికిన్ | 15 |
మ. | దినమున్ శ్రీపురుషోత్తమాధిపతికిం దేదీప్యమానప్రసూ | 16 |
క. | కృతి శ్రీవిష్ణుపురాణము కృతికి నధీశ్వరుడు నీలగిరిపతి కవితా | 17 |
సీ. | కాళ్లవేళ్లఁ బెనంగి పళ్లాలదరిఁ బాలుమాలుచుఁ గూయుమార్జాలకవులు | |
గీ. | సాటి వత్తురె యింతైనఁ జక్రప్రశస్త, శాస్త్రగుణవర్ణనాపూర్ణసరసకవితఁ | 18 |
చ. | సరసతయున్ మృదుత్వమును జక్కదనంబు నలంక్రియాపరి | |
| సరసతయున్ మృదుత్వమును, జక్కదనంబు, నలంక్రియాపరి | 19 |
ఉ. | లాలితకావ్యసీమ నొకిలక్షణ మొప్పక యున్న సత్కవుల్ | 20 |
వ. | అని యిష్టదేవతానమస్కారంబును, శిష్టజనపురస్కారంబును దుష్టకవితిర | 21 |
చ. | జగములు చేసి వేసరి ప్రజాపతి సర్వజగంబు లెల్ల ము | 22 |
సీ. | కమలారి నేలు చక్కనినెమ్మొగమునకు మొలకవెన్నెలతేట కలికినవ్వు | |
గీ. | సొగసుపుట్టించఁ ద్రొక్కనిచోట్లు ద్రొక్కు, తేజుగలవాగెఱెక్క నేవాజిరాజు | 23 |
వ. | అప్పుడు. | 24 |
గీ. | అజుఁడు మ్రొక్క యిష్ట మర్థించుటయు, శ్రుతిస్మృతిపురాణతతులు చతురవంది | 25 |
క. | కమలభవ! నీవుగోరిన, క్రమమున జంతూత్కరములు గాంచు విముక్తి | 26 |
ఉ. | పొంగుచు నగ్రభాగమునఁ బూనిక నిల్పిన యాపవాహ్యచ | 27 |
ఉ. | కాంచి విరించి మున్ను తనకన్నులకుం బొడగట్టి నట్టియ | |
| ప్రాంచితుఁడై, యనేకనిగమార్ధముల న్వినుతించి యుండ నే | 28 |
ఉ. | కారణవారిపూరితసుఖప్రదరోహణనామకుండవి | 29 |
క. | నీలధరాధరవరశిఖ, రాలయగతనీలమాధవాగ్రస్థలసం | 30 |
గీ. | అపుడు దండధరుండు, నిజాధికారసంశయము మానసమ్మున సందడింప | 31 |
సీ. | నీలాద్రి కరిగి యిందిరఁ గూడియున్న శ్రీనీలమాధవు గాంచి నిభృతిభక్తి | |
గీ. | మంజుమాంజిష్ఠకాంతిసంపదలఁ బొదలు, కల్పభూజాతమై, తరంగములఁ దేలి | 32 |
క. | నగుమొగము, వాలుకన్నులు, మృగనాభిసదృక్షమైన మేచాయ, మణీ | 33 |
గీ. | స్ఫురితకుండలనీలనిచోళధవళ, దేహవనమాలికోజ్జ్వలదీప్తితతులు | 34 |
సీ. | ధవళాబ్జరుచి నేలు తనకటాక్షేక్షణాంచలము లెక్కుడుసిరుల్ సంఘటింప | |
గీ. | దనపదాబ్జములు గొల్చుమనుజతతికిఁ, గల్పతరుశాఖ యగుచు సంకల్పితార్థ | 35 |
క. | త్రిభువనశుభదాయి రవి, ప్రభము దనుజకోటిహరము భాస్వరలాక్షా | 36 |
వ. | ఇట్లు దైత్యసంహారి జతురూపధారియై నిలిచిన మొలచినహర్షోత్కర్షంబున | 37 |
ఉ. | నారదుఁ గూడి బ్రహ్మసదనంబునకున్ జని, తత్ప్రతిష్ఠకై | 38 |
వ. | ఇవ్విధంబున. | 39 |
సీ. | సకలవేదపురాణశాస్త్రేతిహాసముల్ నందులై యేక్షేత్రవరముఁ బొగడు | |
గీ. | మట్టి శ్రీపురుషోత్తమాహ్వయవిముక్తి, దాయకక్షేత్రమున నీలధరమునందు | 40 |
షష్ఠ్యంతములు
క. | ఏతాదృశగుణమణిఖద్యోత, ద్యోతప్రతానతోషితలోక | 41 |
క. | శుభమతికి దివ్యతరబో, ధభరితసామ్రాట్సహస్రతమహయమేధా | 42 |
క. | సకృదుచ్చరితనిజాఖ్యా, ప్రకటితచాంద్రమసకిరణపాళీబహుధా | 43 |
క. | కళ్యాణగుణికి, మోచితఖల్యాదుర్మోచపాపకంచుకబలసా | 44 |
క. | వైహాయనవీథీగమ, నాహమహమికాప్రవర్ధితాతిపిపాసా | 45 |
క. | కరుణాకల్పున, కురుమణి తరుణారుణబింబవిశ్రుతస్ఫుటవిలస | 46 |
క. | బహుళబ్రహ్మహననపా, పహరణచణనిత్యతావిభాసిచ్ఛాయా | 47 |
వ. | సభక్తిప్రణామపూర్వకంబుగా, నే నొనర్చి సమర్పింపంబూనిన శ్రీ విష్ణుపురా | 48 |
చ. | తళుకుమెఱుంగుఁగోరలు, నుదగ్రమహావివృతాస్యగహ్వర | 49 |
గీ. | తెలివి పౌర్వాహ్నికక్రియల్ దీర్చియధిక, గరిమనాసీనుఁ డగుపరాశరమునీంద్రుఁ | 50 |
చ. | అమితమనీష వేదములు నంగచయంబులు సర్వశాస్త్రముల్ | 51 |
సీ. | కలిగె నేలీల జగంబు క్రమ్మఱ నెట్లు గలుగు యన్మయమయి కానుపించుఁ? | |
గీ. | లన్నిమన్వంతరముల, కల్పాదికముల, వరుస యుగధర్మములును దేవర్షిరాజ | 52 |
క. | ఆనతి యిమ్మని నిజపా, దానతుఁడై వేడుకొనిన యమ్మైత్రేయున్ | 53 |
క. | భళిభళి లెస్స తలంచితి, వలఘుఁడు మాతండ్రితండ్రియైన వసిష్ఠుం | 54 |
క. | క్రూరగతి కౌశికునిచేఁ, బ్రేరితుఁ డగుదనుజుచేత మృతిబొందెను వి | 55 |
చ. | విని విని విష్టకోపశిఖివిహ్వలచిత్తత దుష్టదైత్యనా | |
| ననిమిషవైరికోటి దెగటార, మదీయపితామహుండు, క్ర | 56 |
ఉ. | కోపము మాను, రక్కసులకున్ మనకున్ బనియేమి, నీగురుం | 57 |
| ఎవ్వరి నెవ్వరు చంపెద, రెవ్వరు చచ్చెదరు జనులకెల్ల నియతమై | 58 |
గీ. | మనుజకోటి బహుక్లేశమున ఘటించి, నట్టికీర్తితపంబుల నడగఁజేయు | 59 |
క. | వాసిన్ స్వర్గశ్రేయో, వ్యాసేధనిదాన మనుచు వర్ణింతురు పు | 60 |
గీ. | అనపరాధులు దైతేయు లగ్నిలోనఁ, గాలి రింతట చాలు నీకర్మ మవని | 61 |
వ. | అని యిట్లు మహాత్ముం డైనఅస్మత్పితామహుం డనునయించినఁ దద్వాక్య | 62 |
ఉ. | వారిజసంభవాత్మజుఁ డవారితదివ్యతిపో నుండు దే | 63 |
ఉ. | వైరము మిక్కిలయ్యును నవార్యతపోధన! యివ్వసిష్ఠువా | 64 |
సీ. | సన్మునీంద్ర! మదీయసంతతిపైఁ గడునల్క గల్గియుఁ దెగవైతిగాన | |
గీ. | డానతీయ వసిష్ఠుఁ డిట్లనియె నిమ్మ, హాత్ముఁ డానతి యిచ్చినయట్లు నీకు | 65 |
వ. | అప్పురాణసంహిత నీ కెఱింగించెద ఇజ్జగంబు శ్రీవిష్ణునివలన నుద్భవించె; | 66 |
సీ. | అవికారుఁడై శుద్ధుఁడై నిత్యుండై పరమాత్ముఁడై సర్వజీవాత్ముఁ డగుచు | |
గీ. | జగములకు మూలభూతుఁడై సకలలోక, ములకు నాధారమై సర్వమునకు నంత | 67 |
వ. | ఇవ్విధంబున జగదీశ్వరుఁడగు శ్రీవిష్ణుదేవునకు మ్రొక్కి చెప్పెద. తొల్లి దక్షాది | 68 |
గీ. | పరుఁడు పరులకుఁ బరముఁడై ప్రబలమహిమఁ, జెలఁగుపరమాత్ముఁ డాత్మసంస్థితుఁడు రూప | 69 |
వాసుదేవతత్త్వము
క. | జగములలోపల తా న, జ్జగములు తనలోపలను ప్రశస్తి నిలుచుటన్ | 70 |
వ. | అవ్వాసుదేవతత్త్వంబు నిత్యంబును, నజంబును, నక్షరంబును, నవ్యయంబును | 71 |
చ. | అనయము నిత్యయై సదసదాత్మికయై యతిసూక్ష్మయై కడున్ | |
| గనుఁగొనుచున్ బ్రధానమని, కావున నింతకుఁ గారణమ్ము స | 72 |
క. | అవ్యక్త మనెడునామము, సువ్యక్తం బగుచుఁ దనకుఁ జొప్పడఁగా స | 73 |
వ. | ఆప్రధానతత్వం బక్షయంబు, నాన్యధాధారం బమేయం బమలంబు, ధ్రువంబు, | 74 |
ఉ. | రేలుఁ బగళ్లు నాకసము పృథ్వి తమంబు వెలుంగుఁగాక యు | 75 |
క. | వెలయఁగ వ్యక్త మతీత, ప్రలయంబున నణఁగి మగుడఁ బ్రకృతిభవంబై | 76 |
మ. | కమలాధీశుఁడు సుమ్ము మౌనివర! యిక్కాలంబు చర్చింప నం | 77 |
సృష్టిక్రమము
వ. | ఇట్లు ప్రవర్తిల్లుచుండ గుణసామ్యంబున నప్పురుషుండు పృథక్సంస్థితుండై | |
| దానివలన మహాబలవంతంబై స్పర్శగుణంబైన వాయువు పుట్టె. ఆకాశంబుచే | 78 |
సీ. | అనఘాత్మ తైజసంబను నహంకారంబువలన నింద్రియములు గలిగెనవియుఁ | |
గీ. | యుక్తి శిల్పాదిసిద్ధికై యొనరు నివియు, వినుము వైకారికం బన విశ్రుతిగను | 79 |
వ. | ఇట్లు వైకారికాహంకారంబువలన నింద్రియాధిదేవతలుపుట్టిరి. ఆకాశ | 80 |
సీ. | తెలివితోఁ బూరుషాధిష్ఠితత్వమున, నవ్యక్తమహానుగ్రహంబువలన | |
గీ. | నందుఁ జతురాననుం డయ్యె నబ్జనేత్రుఁ, డుల్బము సురాచలము జరాయువున గాని | 81 |
క. | గిరిసాగరాంతరీప, స్ఫురితసురాసురమనుష్యపూర్ణములై భా | 82 |
వ. | అయ్యండంబు బహిర్భాగంబున నుత్తరోత్తరదశగుణితములైన వారివహ్ని | |
| జగంబు విష్ణుత్వంబునం బాలించు; తమోగుణకలితుండై యతిభీషణంబైన | 83 |
సీ. | అఖిలంబు మ్రింగి యేకార్ణవంబున, నాగపర్యంకతలమునఁ బవ్వళించి | |
గీ. | భూతములు నింద్రియమ్ములు పూరుషుండు, కూడఁ గనుపట్టు జగమును గుణచయంబు | 84 |
వ. | అని చెప్పిన మైత్రేయుం డిట్లనియె. | 85 |
గీ. | అప్రమేయంబు నిర్గుణం బమలతరము, వరము శుద్ధంబు నైనట్టి బ్రహ్మమునకు | 86 |
వ. | అనినం బరాశరుం డి ట్లనియె. | 87 |
సీ. | యత్నంబు చేయు బ్రహ్మమునకు శక్తులు, సర్వభావము లేడ సంభవించు | |
గీ. | నాతనికి నిజమానంబుచేత వర్ష, శతము పరమాయు వది రెండుసగము లైన | 88 |
కాలవిభాగము
చ | కనుగొన విష్ణురూపమగు కాలము సు మ్మిటులై ప్రవర్తిలున్ | 89 |
వ. | పదేనునిమేషంబు లొక్కకాష్ట, ముప్పదికాష్ట లొక్కకళ, ముప్పదికళ లొక్క | |
| బండ్రెండువేలవర్షంబులు కృతత్రేతాద్వాపరకలిసంజ్ఞితం బైనయొక్కచతుర్యు | 90 |
చ. | విలయదవానలచ్ఛటలవేఁడిమి భూర్భువరాదిలోకముల్ | 91 |
క. | ఆయేకార్ణవమున ఫణి, నాయకశయనమున బద్మనాభుఁడు వెలయున్ | 92 |
వ. | దినప్రమాణమైన రాత్రి చనినఁ దదంతంబున నెప్పటియట్ల జగంబుల సృజించు. | 93 |
గీ. | అనఘచరిత! యతీతకల్పావసాన, మున నిశాసుప్తుఁడై లేచి వనజభవుఁడు | 94 |
వ. | బ్రహ్మస్వరూపియైన నారాయణుం గూర్చి యమ్మంత్రం బుదాహరించె. | 95 |
శ్లో. | ఆపోనారా ఇతిప్రోక్తా ఆపోవై నరసూనవః। | 96 |
క. | ఆరయ నరసూను లగుట, నారములన జలము లమరు నారములయనం | 97 |
వ. | అని తలంచి విశ్వంభర యంభోంతర్గత యగుట యెఱింగె నప్పుడు. | 98 |
సీ. | తనువు విదర్చ సంస్తబ్ధ తనూరుహో, ద్ధతి నజాండంబు రంధ్రములు వోవ | |
గీ. | హరియె యజ్ఞత్రయీమయంబైన ఘోణి, రూపధేయంబు తాల్చి యారూఢమహిమఁ | 99 |
వ. | ఇట్లు మత్స్యకూర్మాదిరూపంబులు దాల్చి జగద్ధితం బొనర్చు నీశ్వరుండు యజ్ఞ | 100 |
గీ. | శంఖచక్రగదాధరా! సర్వభూత, మయ! జగన్నాథ! నీకు నమస్కరింతు | 101 |
క. | ఏమొదలగు భూతంబులు, దామోదర! తావకాంశధరములు గావే | 102 |
సీ. | పరమాత్మ! ప్రకృతిరూపక! పూరుషకార! మహదహంకారతన్మాత్రభూత | |
గీ. | లీల నేకార్ణవంబైనవేళ భోగి, భోగపర్యంకతలమునఁ బూర్ణమహిమఁ | 103 |
క. | వనజాక్ష! వాసుదేవా!, నిను గొలువక దొరక నేర్చు నేమర్త్యునకున్ | 104 |
గీ. | కనునవి వినునవి మనమున, ననయముఁ దలపోయఁ గొలఁదియైనవి బుద్ధిం | 105 |
గీ. | అరయ నాధారమై స్రష్టవై యుపాశ్ర, యంబవై యాత్మవై నాకు నప్రమేయ | 106 |
క. | జ్ఞానస్వరూపజయ! ని, త్యానుపమానందగుణ! జయ! నిరుపమదయా | 107 |
వ. | యజ్ఞంబును, వషట్కారంబును, ఓంకారంబును, అగ్నులును, వేదంబులును, | 108 |
చ. | అని వసుధాపురంధ్రి వినయాతిశయంబునఁ దన్ను నీగతి | 109 |
చ. | సురుచిరదంష్ట్రచే ధరణినుస్థితఁ జేసి రమావధూమనో | 110 |
వ. | జనస్థాననివాసులైన సనందనాదులు భక్తినమ్రకంధరులై ధీరతరోద్ధతేక్ష | 111 |
క. | పరమేశ! కేశవాచ్యుత!, వరశంఖగదాసిచక్రవర్ణితబాహా! | 112 |
సీ. | వేదము ల్పాదముల్ విశదదంష్ట్రిక లుయూపములు యజ్ఞములు దంతములు చితులు | |
గీ. | తనువు ప్రాగ్వంశ మఖిలసత్రములు సంధు, లిష్టములు పూ ర్తములు చెవు లిద్ధమహిమ | 113 |
ఉ. | పన్నగశాయి! భక్తజనపాలనఖేలనలోల! లీల నీ | 114 |
గీ. | వింతగ భవత్పదక్రమాక్రాంత మయ్యె, నంతయు ననంతపదము శ్రీకాంతకాంత! | 115 |
వ. | దేవా! నీ వొక్కరుండవే పరమార్థంబవు. నీప్రభావంబున చరాచరాత్మకంబైన | 116 |
చ. | మొనసి సనందనాదిమునిముఖ్యులు తన్ను నుతింపఁ బద్మలో | 117 |
మ. | మును సర్గాంతమునన్ లయాగ్నిఖలం మోఘక్రియం గాలిపో | 118 |
వ. | ఇ ట్లమోఘవాంఛితుం డైనధరాధరుండు బ్రహ్మరూపధరుండును రజో | 119 |
క. | దేవఋషిపితృదనుజమ, ర్త్యావళులన్, వృక్షతిర్యగాదుల నా రా | 120 |
మ. | అనినన్ శక్తికుమారుఁ డిట్లనియెఁ గల్పాదిన్ సిసృక్షుత్వచిం | 121 |
వ. | తమంబును, మోహంబును, మహామోహంబును, తామిస్రంబును, అంధ | |
| మఱియ సాధకంబైన సర్గాంతరంబు తలంచుచుండ, నతనికిఁ దిర్యక్సర్గం | 122 |
క. | ప్రాచీనకర్మభావితు, లై చచ్చుచుఁ బుట్టుచున్ నిరంతరసంసా | 123 |
గీ. | అమరతిర్యఙ్మనుష్యాచరముల బొడమఁ, జేయు నజునకు మానససీమఁ బుట్టి | 124 |
క. | జలములలో మునిగిన, యజ్జలజాసనుజఘనసీమ జనియించిరి ని | 125 |
క. | వనజభవుండును నపు డ, త్తను విడువఁగ రాత్రి యగుచుఁ దనరె నది వినూ | 126 |
చ. | అనఘ పితామహుండు వపురంతర మొంది సృజించె సత్త్వయు | 127 |
గీ. | అందుఁ బితరులు జనియింప నబ్జభవుఁడు, విడిచెఁ దత్తను వదియును వెలసె సంధ్య | 128 |
క. | వినుము రజోధిక మగున, త్తనువువలన మనుజకోటి తద్దయుఁ బొడమెన్ | 129 |
వ. | జ్యోత్స్నారాత్ర్యహస్సంధ్యలు నాలుగును బ్రహ్మశరీరంబులుగా నెఱుం | 130 |
గీ. | గోవు నజమును పురుషుండు గొఱియ గుఱ్ఱ, మశ్వతరగర్దభంబులు ననఁగ నేడు | 131 |
ఉ. | ఓపరమర్షివర్య! కమలోద్భవుఁ డధ్వరకార్యభారసు | 132 |
సీ. | రుఙ్నివహంబు త్రివృద్ధధంతరము ల, గ్నిష్టోమగాయత్రినియమవిధులు | |
గీ. | ఘనుఁడు రాజీవభవుఁ డనుక్రమనిరూఢి, యొనర ప్రాక్దక్షిణప్రతీచోత్తరాస్య | 133 |
వ. | ఇట్లు దేవాసురపితృమనుష్యుల నానావిధభూతంబుల సృజించి మఱియు సంక | 134 |
క. | మునివర! యర్వాక్ఛ్రోతో, జనితులు మానవులు వారిజన్మంబులపెం | 135 |
వ. | అనినఁ బరాశరుం డిట్లనియె. | 136 |
సీ. | కల్పించె నాస్యపంకజముల సత్వైక, గుణగరిష్ఠులను బ్రాహ్మణుల ఘనుల | |
గీ. | పద్మగర్భుండు యజ్ఞనిష్పాదనార్థ, మనఘ వీరలు యజ్ఞసాధనముసువ్వె | 137 |
మ. | వినుతాచారులు నైజకర్మనిరతుల్ విఖ్యాతధర్ముల్ యశో | 138 |
క. | హరిరూపమైనకాలము, పరిపాటిం జనులయందుఁ బడవైచు సుని | 139 |
గీ. | కర్మతతులు ఫలింపక ధర్మసరణి, సాగక విశేషసిద్ధులు సంభవింప | 140 |
క. | వనగిరిజలకృత్రిమదు, ర్గనికరములు పట్టణములు ఖర్వటములు పెం | 141 |
వ. | ఇట్లు శీతాతపాదిబాధాప్రశమనంబునకుఁ బ్రతీకారంబుగా గృహాదికంబు నిర్మిం | |
| ఇందు యజ్ఞార్హంబులు వ్రీహియవమాషగోధూమాణుతిలప్రియంగుకుళు | 142 |
గీ. | ఇట్లు జీవననిర్వాహ మేర్పడంగ, కమలగర్భుండు వర్ణాశ్రమముల కఖిల | 143 |
సీ. | సత్కర్మనిరతులై జరగుబ్రాహ్మణులకు, నొదవు ప్రాజాపత్యపదనివాస | |
| ధర్మమర్యాద యింతైనఁ దప్పకుండ, జగము లెల్లను బాలించుసారసాక్షు | 144 |
క. | అష్టాశీతిసహస్రవి, శిష్టమునీంద్రవ్రజంబు చెందెడిలోకో | 145 |
క. | మౌనివర! సప్తఋషులు న, నూనత వసియించునట్టి యున్నతపదవిన్ | 146 |
చ. | అనిశము నిత్యకర్మపరులై విజితేంద్రియులై వినిష్టవ | 147 |
గీ. | చంద్రసూర్యాదులైనను జనుచుఁజనుచు, మగిడివత్తురు గాని సన్మౌనిచంద్ర! | 148 |
సీ. | తామిస్రమును నంధతమిస్రమును రౌరవంబు మహారౌరవంబు వీచి | |
గీ. | మానవులు నిజవర్ణైకమార్గవృత్తి, నాశ్రమార్హసదాచార మర్హకర్మ | 149 |
వ. | సర్వనియంతయగు వాక్కాంతోపయంత భృగుపులస్త్యపులహప్రత్యంగిరు | 150 |
చ. | మఱియు సనందనాదులగు మానసపుత్త్రులు వీతరాగులై | 151 |
గీ. | జనన మొందుచు నతఁడు రోదనము సేయు, కతన రుద్రుండు నాపేరు కలిగె నతని | 152 |
క. | విభజించుము నిను నని యీ, ప్రభు డంతర్ధాన మొంద పదపడి తన్నున్ | 153 |
వ. | అప్పురుషుండు పదునొకండుభేదంబుల నొంది శాంతంబులును ఘోరంబులును | 154 |
ఉ. | సంభృతసృష్టిచింతనవశంవదుఁడై, కమలాసనుండు స్వా | 155 |
వ. | వారిద్దఱికి ప్రియవ్రతోత్తానపాదులను పుత్త్రు లిద్దఱును ప్రసూత్యాకూతులను | |
| ప్రీతి, క్షమ, సన్నతి, అనసూయ, ఊర్జ, స్వాహ, స్వథలను పదునొక్కరి | 156 |
గీ. | పరమపుణ్య! యధర్మునిభార్య యయ్యె, హింస వారిద్దఱికిఁ గలిగె నెన్ని చూడ | 157 |
వ. | భయంబును నరకంబును ననునిద్దఱుపుత్రులను మాయయు వేదనయు నను | 158 |
క. | స్థితిసర్గవిలయములు ని, శ్చితగతి నిత్యంబు లనుచుఁ జెప్పఁబడియె నూ | 159 |
చ. | ప్రమద మెలర్ప నిట్లను బరాశరుఁ డుద్భవరక్షణాంతముల్ | 160 |
వ. | నైమిత్తికంబును బ్రాకృతికంబును నత్యంతికంబును నిత్యంబును నన సర్వ | |
| యంబు నైమిత్తికంబు. బ్రహ్మాండంబు ప్రకృతియందు లయం బొంద నది | 161 |
ఉ. | ఆది పితామహుండు తనయంతటిపుత్రకుఁ గాంతు నంచు న | 162 |
క. | ఏమిటి కేడ్చెద వని తనుఁ, దామరసప్రభవుఁ డడుగఁ దడయక నాకున్ే | 163 |
గీ. | రోదనము మానుమనిన నారుద్రుఁ డేడుఁ, మార్లు మఱియును నేడ్వ నమ్మహితమతికి | 164 |
క. | స్థానములు నందనులు బ, త్నీనివహము గలుగఁజేసె నిపుణుఁడు వాక్కాం ! | 165 |
వ. | అవియును భవుండు శర్వుం డీశానుండు పశుపతి భీముం డుగ్రుండు మహా | 166 |
ఉ. | దక్షునిమీఁదికోపమునఁ దాళక యాసతి యోగచాతురీ | 167 |
గీ. | ధాతయు విధాతయు నన ఖ్యాతులైన, సుతుల నిద్దఱి పంకజాక్షునకు మహిషి | 168 |
వ. | అనిన మైత్రేయుం డి ట్లనియె. | 169 |
క. | శ్రీతరుణి దుగ్ధసాగర, జాత యనుచుఁ జెప్పుదురు నిజంబుగ మీరల్ | 170 |
వ. | అనిన బరాశరుం డి ట్లనియె. | 171 |
గీ. | నిత్య సుమ్మా జగన్మాత నీరజాయ, తాక్షునకు ననపాయని యనఘచరిత | 172 |
సీ. | అర్ధంబు పంకజాతాక్షుండు వాక్కు పద్మాలయసుమ్ము సంయమివరేణ్య | |
గీ. | భూమిధరుఁ డబ్జనాభుండు భూమి కమల, యిభపరిత్రాత సంతోష మిందిరావ | 173 |
వ. | శ్రీవిష్ణుండు యజ్ఞంబు, శ్రీకాంత దక్షిణ, జనార్దనుఁడు పురోడాశంబు, | 174 |
ఉ. | ఎన్నని చెప్పెద న్మునికులేశ్వర! పూరుషరూపధారు లె | 175 |
ఉ. | శ్రీసతిపుణ్యగాథ మునిశేఖరుఁడైన మరీచి చెప్ప ను | 176 |
ఉ. | మేరునితంబాభోగపరిణద్ధమేఖలామణిఘంటికలు వాద్యమహిమఁ జూప | |
గీ. | నలసగతులకు రాయంచ లాసపడఁగ, పృథుకుచభరంబునకు మధ్యరేఖ వణఁక | 177 |
క. | ఆకుసుమదామసౌరభ, మాకారితమధుపనివహ మవ్వన మెల్లన్ | 178 |
ఉ. | అండజయాన! నీకు శుభమయ్యెడు నాకు నొసంగరాదె, పూ | 179 |
సీ. | కూడి ముప్పదిమూఁడుకోటులు దేవతా, సంఘము ల్మిగుల హెచ్చరికఁ గొలువ | |
గీ. | వేలసంఖ్యకు మిగులు ముత్యాలగొడుగు, లమితచామరములు దాల్చి యమరవరులు | 180 |
వ. | ఇట్లు స్వేచ్ఛాగతుండైన యాఖండలుం జూచి ప్రచండతపోమదశౌండుండగు | 181 |
క. | స్వారాజ్యపదమదాంధుడవై, రాజసమున మదీయహస్తార్పితమా | 182 |
ఉ. | సాగిలి మ్రొక్కి దేవరప్రసాదము సుమ్మని వేడ్కతో శిరో | 183 |
క. | నను నన్యులతో సరిగా, మనమునం దలంచితివొ కుపితమానసు నన్నున్ | 184 |
| అనవిని సురపతియును, గ్రక్కునం గరి దిగనుఱికి మౌనికుంజరుపదముల్ | 185 |
చ. | వదరులు మాని పొ మ్ముడుపవచ్చునె యెవ్వరికైనన న్ను నా | 186 |
గీ. | గౌతమాదులు మునులు నీకడకుఁ జేరి, కలవి లేనివి నొకకొన్ని పలుక లేని | 187 |
సీ. | తరుణారుణచ్ఛాయ దార్కొను ఘనదూర్ఘజట లుజ్ఞ్వలత్కీలజాలములుగ | |
గీ. | పేర్చుకార్చి చ్చనంగ మహాభీకరోగ్ర, మూర్తియైవ చ్చు నను జూచి ముజ్జగముల | 188 |
క. | అటునిటు నీ విప్పుడు, తటవెటమాటలు కొన్ని యాడ విడుచునె యస్మత్ | 189 |
గీ. | ఎన్ని చెప్పిననైన నే నిప్పు డాడు, మాట దప్పునె నీ వనుమాన ముడిగి | 190 |
క. | అని పరుషోక్తులు పల్కు.చు, చనియెన్ మునిపతి యథేచ్ఛ శతమన్యుఁడు గ్ర | 191 |
వ. | అంత. | 192 |
సిీ. | నిశ్చలపుణ్యతపశ్చర్య లుడివోయె సవనతంత్రంబులు సాగవయ్యె | |
గీ. | పాకదమనుండు సురలు నిశ్శ్రీకు లైరి, లోకములు లేమిచేత చికాకుపడియె | 193 |
వ. | ఎచ్చట సత్యంబు గల దచ్చట లక్ష్మి నిలుచు. ఆసత్యంబును లక్ష్మి ననుసరించు. | 194 |
చ. | పరముఁ బరాపరేశ్వరు శుభవ్రజవర్థను దైత్యమర్దనున్ | 195 |
చ. | అనియని యంత సంభ్రమనిరంతరతాంతనితాంతచింత బా | 196 |
వ. | ఇట్లు క్షీరాబ్ధి గాంచి విరించి తదుత్తరతీరం బాశ్రయించి సాష్టాంగనతి | 197 |
చ. | సరసిజనాభ సర్వగత సర్వశరణ్య యనంతనామ య | 198 |
గీ. | ఆదరమున ముముక్షువు లైనయోగు, లాత్మ దలఁతురు నిన్ను మోక్షార్థు లగుచు | 199 |
సీ. | కాలమై, శక్తియై, కారణంబై, కారణమునకు కారణత్వము వహించి | |
గీ. | శంకరుఁడు నేను నింద్రాదిసకలసురలు, తెలియఁగా లేనిమహిమచేఁ దెలివి నొంది | 200 |
క. | వనజజుఁ డన శంకరుఁ డన, వనజోదరుఁ డనఁగ భువనవందిత! యయ్యై | 201 |
వ. | భవదీయదర్శనసూర్యోదయంబున నస్మన్నయనకమలంబులు తెలివినొందుం | 202 |
గీ. | మాకు నధిపతి యైనబ్రహ్మయును దెలియ, జాలఁడట నీపరమపదం బేల తెలియ | 203 |
వ. | తదనంతరంబ బృహస్పతి పురోగములైన మును లిట్లని స్తుతియించిరి. | 204 |
క. | ఆద్యుఁడవు యజ్ఞపురుషుఁడ, వాద్యంతవిహీనుఁడవు సమస్తాగమసం | 205 |
వ. | ప్రసన్నుండవై దర్శన మొసంగుము. | 206 |
సీ. | ధాత యీతండు, పద్మామనోహర! త్రిలోచనుఁ డీతఁ డుత్ఫుల్లవనజనేత్ర | |
గీ. | సాధ్యమరుఁదశ్వివసువిశ్వసంజ్ఞసురలు, వీరు సర్వేశ! నిజపరివారసహితు | 207 |
వ. | దైత్యసేనాపరాజితులమై వచ్చి దేవరవారిశ్రీచరణంబులు శరణంబు జొచ్చి | 208 |
సీ. | ఎదబొదల్ సిరిమేన నొదగు నుంజాయల మక్కడించిన పైఁడిమణుగువాని | |
గీ. | చతురకలశాంబునిధిసుధాసౌధవీథి, జిలుగుదరగలముత్యాలచేర్లు సిరుల | 209 |
వ. | ఇ ట్లపూర్వరూపసంస్థానంబై తేజోరాశి యగు పుండరీకాక్షు నీక్షించి పితా | |
| బును నీవ, దైత్యనిర్జితులమై యార్తినొంది నిన్ను శరణంబు జొచ్చితిమి. నీ | 210 |
క. | నిను గొలిచినపుడ తొలఁగున్, ఘనతరదుఃఖములు శుభము గల్గును పాపా | 211 |
క. | అని యిట్లు సురలు పలుకఁగ, వనజాయతలోచనుం డవారితకరుణా | 212 |
ఉ. | ఓసురలార నాదగుసమున్నతతేజముచేత మీకు ను | 213 |
క. | మీరును దైత్యపతులు త, త్య్రారంభముతోడ మందరము మంథము స | 214 |
సీ. | అసురల సామోక్తి నలరించి యమృతంబు మీకు సగంబని మేర చేసి | |
గీ. | యలరెదరు పొండు సురలార యనిన మ్రొక్కి, చని రమాపతి యాన తిచ్చినవిధమునఁ | 215 |
వ. | ఇట్లు మందరంబు కవ్వంబుగా వాసుకి నంకత్రాడుగా క్షీరాబ్ధి మధించు | 216 |
ఉ. | మందరభూధరంబు దధిమధ్య నిమగ్నము గాక యుండ గో | 217 |
క. | సురలకు నసురలకును, నయ్యురగశ్రేష్ఠునకు పంకజోదరుఁ డొసఁగెన్ | 218 |
వ. | ఇట్లు మథించుచుండ క్షీరాబ్ధియందు. | 219 |
క. | సురలు వినుతింప మౌనీ, శ్వరు లుత్సాహంబు నొంద సకలమనుజులు | 220 |
క. | భూరితరనిజసముత్కట, సౌరభ మెల్లెడలను వెదజల్లుచు పారా | 221 |
సీ. | కాంక్షితప్రదము సద్గంధంబు దివ్యకాంతాసౌఖ్యదము కల్పతరువు పుట్టె | |
గీ. | అప్సరఃకోటి పుట్టె దివ్యామృతప్రపూర్ణకుండిక బూని యంభోజనేత్ర | 222 |
క. | అక్కజముగ దేవాసురు, లుక్కున వడి బట్టి తిగుచు నుద్ధతుల కడున్ | 223 |
వ. | అంత. | 224 |
సీ. | శృంగారలక్ష్మి మూర్తి వహించెనో యన మెఱుఁగుఁదీఁగ నదల్చుమేను వొరయ | |
గీ. | మానితాంభోరుహాసనాసీన యగుచు, శ్రీకరకరాంబుజముల నాళీకయుగము | 225 |
ఉ. | అప్పుడు దిక్కరుల్ నిజకరాగ్రములన్ | 226 |
ఉ. | ఆడకువారిరాశి పురుషాకృతితో జనుదెంచి యెన్నడున్ | 227 |
గీ. | తళుకు లెల్లెడ జిందుకుందనపుపనుల, ప్రచురదివ్యమణీకలాపములఁ దెచ్చి | 228 |
చ. | స్మరజనయిత్రి యప్పుడు ప్రసన్నమనోంబుజయై విలేపనాం | 229 |
క. | గంధర్వులు పాడగ నమృ, తాంధస్తరుణీగణంబు లాడగ మాపు | 230 |
వ. | ఇట్లు పుండరీకాక్షవక్షఃస్థలనివాసలక్ష్మీకటాక్షవీక్షణానిరీక్షితులై సహస్రాక్షపు | 231 |
గీ. | పద్మవదన పద్మపత్రసుందరనేత్ర, పద్మసద్మ పద్మభాస్వరకర | 232 |
శా. | శ్రద్ధామేధలు భూతినీతిగతులు స్వాహాస్వధానత్క్రియా | 233 |
గీ. | నీవ యిజ్జగమెల్లను నిండియుండు, దీవుతక్కంగ నన్యుల కెక్కఁ దరమె | 234 |
క. | నీచే విడువంబడి యతినీచత్వము బొంద జగము నీ విపుడు సుధా | 235 |
క. | దారసుతాగారమహో, దారసుహృద్ధాస్యధనవితానములు శరీ | 236 |
ఉ. | తల్లివి నీవు జీవులకుఁ దండ్రి పయోరుహలోచనుండు మీ | 237 |
గీ. | కమలసదన! మామకధనమందిరగోష్ఠ, పుత్రమిత్రతనుకళత్రచిత్ర | 238 |
క. | శీలదయాసత్యాదివి, శాలసుగుణవితతి పంచజనుని భజించున్ | 239 |
చ. | అతఁడు కులీనుఁ డాతఁడు సమగ్రయశోధనశాలి యాఁత డూ | 240 |
గీ. | అఖిలగుణములు కలిగిననైన నచట, నీకటాక్షం బొకింతైన నిలువదేని | 241 |
లయగ్రాహి. | ఇందిర! దరన్నలినమందిర! ముఖాబ్జజితచందిర! వినీలకచబృందజితమత్తేం | 242 |
క. | అని వినుతించిన పద్మా, సన యింద్రునిఁ బలికె నీదుసన్నుతిచే నా | 243 |
క. | వర మిచ్చెదేని నే నీ, కరుణకుఁ బాత్రంబయేని కమలాలయ మ | 244 |
వ. | ఇది యొక్కవరం బింక నొక్కవరంబు | 245 |
క. | ఏ నొనరించిననీస్తవ, మేనరుఁడు పఠించు నతని నిందిర భవదీ | 246 |
వ. | అనిన నరవిందమందిర పురందరున కిట్లనియె. నీవొనరించినస్తోత్రారాధనంబునం | |
| నొసంగె. ఇవ్విధంబున శ్రీదేవి భృగుమునీంద్రునివలన ఖ్యాతియందు నుద | 247 |
ఉ. | ఇందిరదివ్యజన్మకథ యెవ్వఁడు వేడ్క పఠించు నెవ్వఁ డా | 248 |
వ. | అనిన మైత్రేయుం డిట్లనియె. | 249 |
గీ. | భృగునివలన నెట్లు నెగడె సర్గము ప్రజ, లెంద ఱతని కైరి యెఱుఁగఁజెప్ప | 250 |
క. | ఖ్యాతికి భృగునకు ధాత, విధాతయు నన పుత్రయుగము తనయ జగద్వి | 251 |
వ. | ఆధాతృవిధాతలకుఁ గ్రమంబున మేరుకన్యక లైన ఆయతియు నియతియు నన | 252 |
క. | పాండిత్యధుర్య! వినుము మృ, కండునకున్ బుట్టె సుతుఁడు కల్పాంతాయు | 253 |
వ. | అమ్మార్కండేయునకు వేదశిరుండు పుట్టె ధాతృపుత్రుండైన ప్రాణులకు ద్యుతి | 254 |
ఉ. | ఆతతసత్తపోవిభవుఁడైన మరీచికి భార్యయైన సం | 255 |
వ. | సినివాలియు, మహువును, రాకయు, ననుమతియును నన నలువురిం గనియె. | |
| రుండును నన ముగ్గురు పుత్రులు పుట్టిరి. పులస్త్యునకు ప్రీతియను కాంతవలన | 256 |
గీ. | అరయ నగ్న్యభిమాని బ్రహ్మాగ్రసుతుఁడు, పావకుఁడు స్వాహాయను తనభార్యయందు | 257 |
వ. | వారలసంతతి పంచచత్వారింశద్భేదంబులం బరఁగె. పావకుండును పుత్ర | 258 |
ధ్రువచరిత్ర
సీ. | మునివర స్వాయంభువునకుఁ బ్రియవ్రతో, త్తానపాదాఖ్యు లిద్దఱుతనయులు | |
గీ. | నవ్యమణిహేమరాజాననస్థుఁడైన, తండ్రితొడ యెక్కి యున్నయుత్తముని జూచి | 259 |
ఉ. | పాపఁడ యీవృథాశ్రమము పాల్పడనేల నృపాలకాంక మే | 260 |
క. | మత్తనయుఁ డుత్తముం డీ, యుత్తమపదమునకు నర్హుఁ డుడుగుము నీ వీ | 261 |
వ. | ఈరాజాసనంబు సామ్రాజ్యచిహ్నం బిది నాపుత్రునకే యోగ్యం బేల క్లేశ | 262 |
క. | ధ్రువుఁ డవిరళతరకోపో, ద్భవుఁడై యచ్చోటు వాసి తనునొందుపరా | 263 |
క. | పరిభవపీడితు నీష, త్స్ఫురితాధరుఁ దనయు నపుడు చూచి జనని యా | 264 |
సీ. | అన్న యేటికి విన్ననైనది నీమోము? కోపకారణ మేమి? చాపలమున | |
గీ. | అల్పఫణితి సునీతి యిట్లనియె సత్యమయ్య తద్వాక్య మట్ల భాగ్యంబు లేని | 265 |
చ. | సురుచి పురాభవంబున విశుద్ధతపంబులు చేసియుండ భూ | 266 |
ఉ. | అన్న! పురాభవాంతరసమార్జితకర్మచయంబు పాకమై | 267 |
వ. | రాజాసనఛత్రచామరాశ్వవారణాదులు పుణ్యంబు లేనివారికిం గలుగవు. | 268 |
గీ. | అమ్మ! శమియించు మనుచు మీ రానతిచ్చి, నంతయు నిజంబు పరులజిహ్వాభిధాన | 269 |
చ. | అమితపరాభవానలశిఖావృతిఁ గందిన నింక నుత్తమో | 270 |
క. | అని యిల్లు వెడలి పురబా, హ్యనవీనోపవనసీమయందుఁ దనపురా | 271 |
మ. | ధృతకృష్ణాజినచేలులన్ రవిసముద్దీప్తప్రభాజాలులన్ | 272 |
ఉ. | సాగిలి మ్రొక్కి హస్తజలజంబుల మోడ్చి నృపాలసూనుఁ డ | 273 |
వ. | ఉత్తమజనకుండైన యుత్తానపాదుని కుమారుండ నని విన్నవించిన సప్తర్షు | 274 |
గీ. | నాలుగైదేండ్ల యీడు మాణవకుఁడవు వి, షాద మేటికి నీకు భూజాని తండ్రి | 275 |
క. | నిర్వేద మేమిటికి గుణ, ధూర్వహ! యెఱిఁగించుమనిన ధ్రువుఁడు వినతుఁడై | 276 |
క. | ఔరా! క్షత్త్రియతేజం, బారూఢక్రోధరసమహాభారము దు | 277 |
వ. | సవతితల్లి యుల్లసంబుల నుల్లంబు తల్లడిల్లుచున్నదని యమ్మహాత్ము లాదరించి | 278 |
చ. | అనఘచరిత్రులార! వినుఁ డర్థము రాజ్యము భోగ మేమియున్ | |
| యనుపమమై యనన్యగతమై భువనత్రయసేవ్యమానమై | 279 |
సీ. | వరదు గోవిందుఁ గొల్వకకాని సంస్థాన మబ్బునే? యటు చేయుమనె మరీచి | |
గీ. | అబ్జనేత్రుభజననగు కోర్కె యను క్రతుఁ, డిందిరేశువినతి నెసఁగు కామ | 280 |
వ. | అని సప్తర్షు లానతిచ్చిన. | 281 |
క. | బాలకుఁ డిట్లను సన్ముని, పాలురతో నయ్య! మీరు పనిచినగతి ల | 282 |
వ. | ఆరాధనక్రమం బెవ్విధం బానతీయవలయు ననినఁ జిత్తంబు బాహ్యపదార్థా | 283 |
సీ. | ఎందేని పరమమునీంద్రు లుత్తమతప, శ్చర్యనిర్వాణసంసక్తిఁ గనిరి | |
గీ. | నెపుడు నెందేని విహరించు నిపుణగోప, రూపసుకలాపుఁడైన సరోజనేత్రుఁ | 284 |
ఉ. | మౌనిపు లానతిచ్చిన క్రమంబునఁ దన్మహనీయపావన | 285 |
వ. | ఇట్లు మధువనతీర్థంబున నూర్థ్వబాహుండును వామపాదస్థితుండునునై | 286 |
మ. | ధరణీచక్రము దిద్దిరం దిరిగె భూధ్రవ్రాత మల్లాడె సా | 287 |
వ. | అప్పుడు. | 288 |
క. | యామాఖ్యదేవతల ఘో, రామితకూష్మాండతతుల నాఖండలుఁ డు | 289 |
వ. | కామరూపులగు వామాఖ్యదేవతలును గూష్మాండగణంబులును మధువనంబు | 290 |
సీ. | వసివాడు వాడిన వదనపంకజముతో, నినుపాఱివడియు కన్నీటితోడఁ | |
గీ. | గొడుక! యిడుమలఁ గుడిచెదే యడవిలోన ననెడునర్థోక్తి గళకుహాంరాంతరమున | 291 |
వ. | ఇట్లు నిలిచి. | 292 |
క. | కొడుకా దేహవ్యయకర, మిడు మిది నీ కేల మాను మెన్నేనోములున్ | 293 |
సీ. | పాటించి మగనిచేఁబట్టు లేక యనాథ, భావంబుఁ దాల్చు నాబ్రదుకుఁ దలఁచి | |
గీ. | కుడువఁ గట్టంగ లేని యీగొదవఁ దలఁచి, యొడలు చివుకంగఁజేయునీయిడుమ దలఁచి | 294 |
ఉ. | మన్నన లేక భర్త యవమానము సేయ సపత్ని నవ్వ ని | |
| కున్న భవత్పురోధర నసూత్కరముం ద్యజియించుదాన స | 295 |
క. | అనుచు విలపించు మాయా, జననిం గని యక్కుమారచంద్రుఁడు వినియున్ | 296 |
గీ. | వత్స! వత్స! మహోగ్రరావములు బెఱయ, రయసముద్యత తీవ్రశస్త్రప్రచండ | 297 |
వ. | అని యదృశ్యం బయ్యె నప్పుడు. | 298 |
క. | పొడు పొడు మని కూకలు బ, ల్విడి చంపుఁడు చంపుఁ డనెడు వికృతోక్తులు మ్రిం | 299 |
చ. | అదరులు చల్లుకైదువు లుదగ్రతఁ ద్రిప్పుచు ఘోరవాక్యముల్ | 300 |
గీ. | దీర్ఘదంష్ట్రలవదనము ల్దెఱిచి మెడలు, సాచి పెనుమంట లురుల నుచ్చైస్స్వరముల | 301 |
వ. | మఱియు నద్దానవులు సింహోష్ట్రమకరాననులై నానావిధఘోరారావంబులు | 302 |
గీ. | దేవదేవ, జగన్నాథ, శ్రీవధూసనాథ, పురుషోత్తమ, పరేశ, నవ్యమహిమ | 303 |
క. | నెలబాలుఁడు దినదినమున, కళల పసల వృద్ధి నొందు గతి నుగ్రతపో | 304 |
క. | బలరిపువరుణధనేశ్వర, జలజహితశశాంకు లేలుస్థానము లేలం | 305 |
చ. | అన విని పద్మనాభుఁ డను నమ్మహితాత్ముఁడు మీనివాసముల్ | |
| నొనరుతు దాని మీరు చనుఁ డుల్లములన్ భయమొందనేల నా | 306 |
ఉ. | పంకజపత్రలోచనుఁ డపారకృపారసధార లా నమ | 307 |
క. | ఉత్తానపాదతనయ! భ, వత్తపమునఁ దుష్టి పొంది వర మీయంగా | 308 |
వ. | అని పలికినపలు కమృతరసముపగిదిఁ జెవులం జినికిన నలరి కనుగవ విచ్చి యచ్చి | 309 |
చ. | సరసిజనాభ! నాయెడఁ బ్రసన్నుఁడవై వరమిచ్చెదేని దే | 310 |
సీ. | అని విన్నవించిన నరవిందలోచనుఁ, డధికకృపావృతస్వాంతుఁ డగుచు | |
గీ. | మోపి యానందరసము సంపూర్ణలీల, మనసు నిండి వెలార్చిన మాడ్కిఁ గన్నుఁ | 311 |
క. | భూమిజలానలవాయు, వ్యూమమనోబుద్ధులును సమున్నతసర్ల | 312 |
గీ. | అరయ శుద్ధుండు సూక్ష్ముండు వ్యాపకుండు, నై ప్రధానంబునకు నవ్వలైన పురుషుఁ | 313 |
వ. | భూతాదులకు, గంధాదులకు, బుద్ధ్యాదులకుఁ, బ్రధానంబునకుఁ, బురుషునకుం | 314 |
సీ. | వేయిశిరంబులు వేయికన్నులు వేయి, చరణము ల్గలయట్టిపురుషవరుఁడ | |
గీ. | ములును యజురాగమమును నీవలనఁ బుట్టె, నశ్వగోజాతిమృగములు నఖిలమును జ | 315 |
క. | సమ్మతి ముఖబాహూరుప, దమ్ముల బ్రాహ్మణులు రాజతతి వైశ్యనికా | 316 |
ఉ. | కన్నులఁ బ్రొద్దు, శ్రోత్రమున గాలి, ముఖంబున వహ్ని, నాభి న | 317 |
వ. | దేవా! న్యగ్రోధబీజంబునం దంకురించి వృద్ధిఁ బొందిన వృక్షంబు చందంబునఁ | |
| త్వక్పత్రంబులకంటె భిన్నంబులు గానిచందంబున జగంబునకన్న నీవు | 318 |
ఉ. | బాలక! నేఁడు నీతపము పండె ననుఁ గనుగొంటి గాన నీ | 319 |
వ. | అనిన ధ్రువుం డిట్లనియె. | 320 |
గీ. | అఖిలభూతేశ! నీవు సర్వాత్మ వగుట, కానుపింపదె మన్మనోగతము నీకు | 321 |
చ. | ఘనమగు మీప్రసాదమునఁ గాదె మహేంద్రుఁ డశేషలోకరా | 322 |
క. | "ఈరాజాసన మోయి కు, మారక! నీ కర్హ మగునె? మదుదరజాతుం | 323 |
ఉ. | గాటపుగర్వరేఖఁ గనుగానక మాసవతమ్మ యన్నయ | 324 |
వ. | జగంబున కాధారభూతంబై, సర్వస్థానంబులకు నుత్తమోత్తమంబైన స్థానంబు | 325 |
సీ. | అధిపకుమార! నీయర్ధించినట్లు లో, కోత్తరసంస్థాన మొందె దీవు | |
| నను; మిత్రుఁ డగురాజనందనుఁ గనుగొని, యభిలషించితివి నీ కందువలన | |
గీ. | సకలలోకోన్నతంబైన స్థాన మొంది, యనిశము మదీయపాదపద్మాభిరతుఁడ | 326 |
వ. | సూర్యాదిగ్రహంబులకు, సప్తఋషులకు, నశేషవైమానికులకు, నుపరితన | 327 |
ఉ. | మానితసారుఁడౌ ధ్రువకుమారుఁడు శ్రీవిభుఁ డానతిచ్చిన | 328 |
గీ. | అతనియభిమానవృద్ధ మౌనట్టిమహిమ, చూచి యసురగురుండగు శుక్రుఁ డధిక | 329 |
క. | ఈనృపసూనుపరాక్రమ, మానంత్యతపఃప్రభావ మాసప్తర్షి | 330 |
చ. | నిరుపమపుణ్యలక్షణ సునీతితపంబు వచించ నెంచ నె | 331 |
గీ. | ఆయురారోగ్యపుత్రపౌత్రాభివృద్ధి, కరము నిహపరసౌఖ్యసంఘటనకరము | 332 |
వ. | ఆధ్రువునకు శంభు వనుభార్యయందు శిష్ట యనుపుత్రుండు కలిగె. శిష్టకు | |
| యందు ఉరుండును పూరుండును శతద్యుమ్నుండును తపస్వియు సత్య | 333 |
క. | మును లేటికి వెన్నునికర, వనజము మథియించి రెట్లు వరకీర్తి మహా | 334 |
వ. | అనిన పరాశరుం డిట్లనియె. | 335 |
ఉ. | అంగుఁడు మృత్యుపుత్రియగు నంబుజనేత్ర సునీడ పేరి త | 336 |
వ. | ఇట్లు మాతామహదోషంబున దుష్టస్వభావుండగు నవ్వేనునిం బట్టాభిషిక్తుం | 337 |
గీ. | యజ్ఞములు సేయవలదు హోమాదివిధుల, మాట గూడదు దానధర్మక్రమములు | 338 |
క. | నాకన్న యజ్ఞభోక్తలు, లోకంబునఁ గలరె? నేన లోకేశ్వరుఁడన్ | 339 |
చ. | అని ఘననాస్తికత్వనిధియై కడుమూర్ఖత నున్న యంగనం | 340 |
గీ. | యజ్ఞపురుషుండు శ్రీహరి యజ్ఞవిధుల, ప్రీతుఁడై మన కొసఁగు నభీష్టతతుల | 341 |
సీ. | అన విని వేనుఁ డిట్లను నాకు మిక్కిలి పూజ్యుఁ డెవ్వఁడు జగంబులఁ దలంప | |
గీ. | భర్తృశుశ్రూషణం బెట్లు పరమధర్మ, మంగనల కట్ల మీకు రాజాజ్ఞసేత | 342 |
చ. | అన మును లిట్లు పల్కిరి జనాధిప! యానతి యిమ్ము ధర్తవ | 343 |
క. | అని పలుమాఱును జెప్పిన, విననొల్లక యతఁడు ధర్మవిముఖుం డైనన్ | 344 |
చ. | అనిశము యజ్ఞపూరుషు జనార్దను బుణ్యచరిత్రు నింద చే | 345 |
వ. | అంత. | 346 |
ఉ. | చోరులు రేగి గేహములు చొచ్చి యవధ్యులసొమ్ములెల్ల ని | 347 |
క. | మునులు నరాజకదోషం, బనుచు విచారించి యజ్జనాధిపుతొడ నే | 348 |
గీ. | చూడఁజూడంగఁ గాలినమోడువంటి, మేను మరుగుజ్జురూపు వెంబైననోరు | 349 |
క. | ఏ నేమి చేయుదున్ మీ, రానతి యిం డనుచు నాతఁ డాతురుఁడై య | 350 |
చ. | అతఁడు నిషాదనామధరుఁ డయ్యెఁ దదంగసముద్భవుల్ సము | |
| ర్జితగతి వింధ్యపర్వతదరీవనసీమల నుండి రట్టు లా, | 351 |
సీ. | అమ్మునిపుంగవు లాతనిదక్షిణకరము మథింప భాస్కరసమాన | |
గీ. | డుదయమందిన వేనుండు త్రిదశపదము చేరె, పున్నామనరకంబు చెందక తద | 352 |
వ. | ఇట్లు పుణ్యజలంబులును మణులుం గొని నదీసముద్రంబులు వచ్చె. సకలముని | 353 |
గీ. | అధికతేజుని దక్షిణహస్తకలిత, దివ్యచక్రుని శ్రీవిష్ణుదేవువంశ | 354 |
క. | హరి కొనరినట్ల యాభూవరునకు దక్షిణకరమున వర్తిల్లును భా | 355 |
గీ. | తండ్రిపగిది ప్రజకుఁ దగ రంజనము సేయు, కతన విశ్వధరణిపతికి నతని | 356 |
ఉ. | అంబుధి భూధరప్రతతులందు తదీయమహారథప్రచా | 357 |
సీ. | అతని ప్రాజాపత్యయజ్ఞసుత్యాహంబు, నందు నిద్దరు సూతుఁ డనఁగ మాగ | |
గీ. | నడవఁగలవాఁ డనిన మహానంద మొదవ, పొగడఁ దొడఁగిరి వారు విస్ఫూర్తితోడ | 358 |
వ. | సత్యవచనుండు, దానశీలుండు, సత్యదండుండు, లజ్జాశాలి, మైత్రుండు, క్షమా | |
| బ్రహ్మణ్యుఁడు, సాధువత్సలుండు, వ్యవహారంబులయెడ శత్రుమిత్రసముం | 359 |
క. | ప్రజలు క్షుధాపీడితులై, నిజవసతులు విడిచివచ్చి నృపుఁ బల్కిరి భూ | 360 |
గీ. | ఓషధులు నష్టమై పోవ నొదవదయ్యె, నన్న మేమియు మాకు సత్యముగఁ దండ్రి | 361 |
ఉ. | ఆనరపాలచంద్రుఁడు మహాజగవంబు ధరించి బాణముల్ | 362 |
గీ. | అఖిలభూతములకు నాధారమగునన్నుఁ, జంపితేని యెచట జంతుసమితి | 363 |
క. | జడియక మచ్ఛాసనమును, గడచిన నిం జంపి భూతగణముల నెల్లన్ | 364 |
చ. | క్షితితలనాథ! యోషధులు జీర్ణములయ్యె మదాత్మయందు నూ | 365 |
వ. | అనుటయు. | 366 |
క. | ఆనృపతి వింటికొప్పునఁ, బూనికతోఁ గొండలెల్లఁ బోద్రోసి సమ | 367 |
సీ. | పూర్వసర్గంబున భూతలం బతివిష, మము గానఁ బురులు గ్రామములు నేర్ప | |
గీ. | కెల్లఁ దగుకందమూలాదు లిష్టలీలఁ, దనర నాహారములు చేసి మనువరుండు | 368 |
వ. | ఆయోషధులచేతఁ బ్రజలు వృద్ధింబొందిరి. ఇట్లు ప్రాణప్రదాత యగుటం | 369 |
క. | మునినాథ! తనయు లతనికి, ననుపము లంతర్థిపాతులనువా రుదయిం | 370 |
వ. | ఇ ట్లంతర్ధికి శిఖండియందు హవిర్ధానుండు పుట్టె, హవిర్థానునికి నాగ్నేయి యయిన | 371 |
క. | ప్రాచీనబర్హి ధర్మ, ప్రాచుర్యమహాయశుండు పాథోధిసుతన్ | 372 |
ఉ. | ప్రేమ దలిర్ప శాస్త్రవిధిఁ బెండిలియాడి మనోజ్ఞలీల న | 373 |
గీ. | వారు సాగరజలమధ్యవర్తు లగుచు, దశసహస్రాబ్దములు ఘోరతపము చేసి | 374 |
ఉ. | ఏమి తలంచి యుగ్రతప మి ట్లొనరించిరి వార్ధిమగ్నులై | 375 |
చ. | అనుటయు శ్రీపరాశరుఁడు హర్ష మిగుర్పఁగఁ బల్కెఁ బుత్రులన్ | 376 |
చ. | అనుటయుఁ దండ్రిఁ జూచి వినయంబున నందను లిట్లు పల్కి రో | |
| వన వనజాక్షు సద్వరదు నచ్యుతుఁ గొల్చినకాక కోర్కు లే | 377 |
శ్లో॥ | ధర్మ మర్ధంచ కామంచ, మోక్షంచాన్విచ్ఛతా సతా। | 378 |
సీ. | ధర్మంబు వలసిన తాపసార్పితతపఃఫలు శార్ఙ్గధరునిని గొలువవలయు | |
గీ. | పూని భగవంతుని ననాదిపూరుషోత్త, ముని భజింపక పురుషార్థములు ఘటింప | 379 |
ఉ. | ఆదిఁ బితామహుండు కమలాక్షునిఁ బూజ యొనర్చి చేసె దే | 380 |
క. | అని యాదేశించిన తమ, జనకునిశాసనము మాళి సరణి నిడుచు నా | 381 |
క. | పదివేలు వత్సరంబులు, పదిలముగా హరిని మదిని బాదుకొలిపి స | 382 |
చ. | నిరతము శాశ్వతస్థితుల నిల్చు నశేషవచఃప్రతిష్ఠ యే | 383 |
క. | చోద్య మనౌపమ్యము జగ, దాద్యమగోచర మపార మాగమపదవీ | 384 |
గీ. | పగలు నిశయును సంధ్యయు ప్రచురలీలఁ బ్రబలు నేదేవదేవురూపంబు లగుచు | 385 |
చ. | అనుదినమున్ సురల్ పితరు లాత్మలఁ బొంగి భజింతు రేమహా | 386 |
గీ. | తమము వాఱదోలి తనతేజమున నభః, స్థలము వెలుఁగఁజేసి తాపశీత | 387 |
సీ. | జగములన్నియు మోచి శబ్దాదిసంశ్రయుండైన భూమ్యాత్మకు హరి భజింతు | |
గీ. | మంతటికి నవకాశ ముదగ్రలీల, నిచ్చు నాకాశరూపకుఁ గృష్ణుఁ గొలుతు | 388 |
చ. | చతురత నెప్పుడున్ విషయజాలము నొందుచు నింద్రియాత్ముఁడై | 389 |
గీ. | ఇంద్రియగృహీతవిషయంబు లెపుడు నాత్మ, కించి యంతఃకరణలీల నెసఁగి విశ్వ | 390 |
క. | తనయందు జగములన్నియు, జననవిలయసంస్థితులు నిజంబుగఁ గనఁగా | 391 |
చ. | అనయము శుద్ధుఁడై యగుణుఁడై గుణవంతుఁడపోలె భ్రాంతిచే | 392 |
సీ. | హ్రస్వదీర్ఘస్థూలతాణుత్వవిరహిత మగ్ర్యమలోహిత మతను సక్త | |
గీ. | దృష్టిజిహ్వాతిగంబునై దివ్యమహిమ, దనరు శ్రీవిష్ణుపరమపదంబునకును | 393 |
వ. | అని యిట్లు. | 394 |
ఉ. | లీలఁ గుమారు లంబుధిజలేశయులై పదివేలవర్షముల్ | |
| శ్రీలలనాధినాథునిగుఱించి స్తవం బొనరించునంత భ | 395 |
సీ. | మోముచందురునందు ముగ్ధామృతము చిందు, లలితహసాంకూరములు చెలంగ | 396 |
గీ. | కలువరేకుల నునుచాయ బలుచఁ జేయఁ, జాలుమేడాలు దిక్కులఁ గీలుకొనఁగ | 396 |
క. | నారాయణుఁ డఘవిదళన, పారాయణుఁ డట్లు నిలువఁ బార్ధివతనయుల్ | 397 |
గీ. | వారిజోదరుం డవారితకృప తమ్ము, వరము వేడు మనిన వారు తండ్రి | 398 |
ఉ. | వారును వార్ధి వారి గరువంబున వెల్వడివచ్చి భూరిభూ | 399 |
చ. | తరునివహంబు లుప్పతిలి ధారుణిఁ గప్పఁ బ్రజాక్షయంబు దు | 400 |
గీ. | ఆడకాడకు నొక్కొక్కయవనిజంబు, చిక్క నన్నింటి నీఱుగాఁ జేసె వహ్ని | 401 |
క. | ఆరయ నోయి ప్రజాపతు, లారా! యీపనులు లెస్సలా? శాంతి మదిన్ | 402 |
శా. | కన్యారత్నము వృక్షసంజనిత చక్కంజూడుఁ డీయంగనన్ | 403 |
క. | నాతేజములో సగమును, మీతేజములో సగంబు మెలతుకయం దు | 404 |
క. | మండితనిజతేజోఘన, మండలమహిమాభిభూతమధ్యందినమా | 405 |
ఉ. | అమ్మునిపుంగవుండు పరమాద్భుతచర్యల గోమతీతటీ | 406 |
ఉ. | భోరున నమ్మహాముని తపోమయవహ్ని సధూమకీలదు | 407 |
క. | జగతీస్థలి కార్చి చ్చే, ర్చుగతిన్ దుర్దాస్తలీల కూరజ్వాలా | 408 |
సీ. | అవనము పెకల్చి యందుకధ్వనులతోఁ, బారిస్వర్ణదిఁ జొచ్చె సౌరదంతి | |
గీ. | దప్పివడ డస్సి సుర లమృతంబు వెతకి, రింద్రుఁ డాగుబ్బుపొగరెప్ప లెత్తఁడయ్యె | 409 |
వ. | అప్పుడు. | 410 |
క. | వాచస్పతియనుమతి నతి, వాచాలప్రౌఢమతి దివస్పతితత్కా | 411 |
క. | నారీలలామ ధరణిన్, జేరినగ్రొక్కాఱుమెఱుఁగుచెలువున ఘనగం | 412 |
ఉ. | పాటల నాటలన్ గలికిపల్కులఁ గుల్కుల వీణెమీటులన్ | 413 |
క. | తమకమున మౌనిపతి, యక్కమలేక్షణఁ గౌగిలించి గాఢమనోజ | 414 |
ఉ. | ఆపరమర్షిపుంగవుఁ డహర్నిశమున్ వినఁగోరు పంచబా | 415 |
సీ. | కలికిచిల్కలకొల్కికుల్కునుంబలుకుల భావించు శుకవచఃప్రౌఢిమంబు | |
గీ. | సకియబొమదోయి ధర్మజిజ్ఞాస చేయు, కామనీమణియసదులేఁగౌనుతీఁగ | 416 |
గీ. | బహుతపోభ్యసనార్జితప్రచురపుణ్య, పాటవంబున నిర్ముక్తబంధుఁ డయ్యు | 417 |
సీ. | జడలు గూడఁగఁబట్టి సవరించి కోరగా సిక వేసి నిండఁ బూచేర్లు చుట్టి | |
గీ. | మించుగడ్డంబుబవిరి దిద్దించి యెదుట, దర్పణము నిల్ప విటవేష మేర్పడంగ | 418 |
క. | ఈవిధి నభిమతసుఖపరుఁ, డై వాచంయముఁడు కొన్నియహములు చపలా | 419 |
సీ. | కామినిఘర్మోదకముల మజ్జనమాడు నాదరంబున నహరాగమముల | |
గీ. | రుచిరనిర్జరభామినిరూపధేయ, చింతఁ గనుమూసియుండు సాయంతనముల | 420 |
గీ. | ఇట్లు నూఱేండ్లమీద కొన్నేండ్లు చనిన, తోయజాతదళాక్షి కేల్దోయి మొగిచి | 421 |
క. | మందరకందరమందిర, మండరమణివేదులందు సుదతీసురతా | 422 |
సీ. | తుదగోళ్ల నున్నగా దువ్వి కీల్గంటున దిండుగాఁ జుట్టు పూదండగములు | |
గీ. | తమి గదంబంబు చేసి గంధంబు పూయు, శ్రమము దీఱంగ తాలవృంతమున విసరు | 423 |
శా. | క్రీడాకందరమందిరాంతరముల గేళీగతిన్ మౌనిరాట్ | 424 |
గీ. | వారిజాక్షి మఱియు నూఱేండ్లపైఁ గొంత, కాల మరుగ మునికిఁ గేలు మొగిచి | 425 |
క. | ఆపడఁతియు నమ్మునిపతి, శాపభయముకతన విడిచి చననోడి సము | 426 |
గీ. | క్రొత్తక్రొత్తయి ప్రేమ నూల్కొనఁగ నతఁడు, నిర్జరాంగనతోడ నిర్ణిద్రసుఖము | 427 |
వ. | అంత. | 428 |
క. | అంగన పోయెదనని ముని, పుంగవు వేడుటయు నతఁడు పోనీయక యు | 429 |
ఉ. | అంగన మాటిమాటికి దయారహితాత్మకవై సురాధిరా | 430 |
వ. | అని యవ్వనంబున నవ్వధూమణి పెక్కుమారులు వేడిన క్రొన్ననవింటిజోదు | 431 |
ఉ. | అంతట నొక్కనాఁడు చతురాననసన్నిభుఁ డమ్మునీంద్రుఁ డ | 432 |
చ. | అన విని నవ్వి యవ్వికసితాంబుజలోచన లోచనప్రభల్ | 433 |
గీ. | వెలయఁ బ్రొద్దున సంధ్యాదివిధులు తీర్చి, యిన్నదీతీరవనములో నున్న నీవు | 434 |
వ. | అనినన్ ప్రమ్లోచ లోచనచ్చాయ లెల్లెడం గ్రేళ్లు దాట నజ్జటాధరున కిట్లనియె. | 435 |
ఉత్సాహ. | ఏఱుపరుప తొమ్మనూటయేడువత్సరములపై | 436 |
చ. | అనుటయు నవ్వుటాల కిటు లాడెదొ సత్యమ పల్కుమన్న నో | 437 |
క. | ఝల్లని గుండియ యదరఁగ, వెల్లనైన మోము వాంచి విప్రుఁడు మిగులన్ | 438 |
ఉ. | పూర్ణ మనూర్మిచంచల మబోధ్య మపారము నైనయట్టి బ్ర | 439 |
చ. | అనిశము దుశ్చరక్రమములైన వ్రతంబులు పెక్కు చేసి కూ | 440 |
సీ. | అలరుఁగన్నులు కన్నులని చలించుటగాక, రౌరవాకారఘోరములు గావె | |
గీ. | సత్కవీంద్రులు తమవచశ్చతురిమములు, చూప నూరకె బ్రమసి సంక్షోభ మంది | 441 |
ఉ. | ఏతఱి సత్కులప్రభవుఁ డేవము లేక విహీనుఁడై త్రపా | 442 |
సీ. | విధ్యుక్తిసాంగమౌ వేదప్రపంచంబు, చదివి యత్యంతప్రశస్తిఁ గాంచి | |
గీ. | పిదప నీరీతి చదివినచదువులెల్లఁ, జిలకచదువులు చేసి దుశ్శీలలీల | 443 |
చ. | అని తను రోసి రేచి జలజాయతలోచనమోముఁ జూచి య | 444 |
వ. | మఱియు నొకవిశేషంబు చెప్పెద. సఖ్యంబు సాప్తపదీనంబని చెప్పుదురు, | 445 |
క. | నిను గినియ నేమి యింద్రుని, ననఁ గారణ మేమి ఘనవిషాభవిషయవా | 446 |
వ. | అని యమ్ముని యధిక్షేపించి కించిదరుణాయమాననేత్రాంచలుండై పెచ్చు | 447 |
క. | అమ్మునిపతితేజము, గర్భమ్మయి స్వేదమునఁ గలిసి స్రవియించిన న | 448 |
క. | మారుత మేకము చేసిన, నారీమణి యయ్యె వినుము నాకును ప్రమ్లో | | 449 |
గీ. | కండుమునియును నప్సరఃకాంతకతనఁ, గూర్చిన తపోధనంబెల్ల కొల్లఁబోవ | 450 |
సీ. | ఆమ్నాయనివహంబు లందంద వందులై పొగడు నేక్షేత్రంబు భూరిమహిమ | |
గీ. | పతితపావనతాఖ్యాతిఁ బ్రబలుచుండు, భూమి నేక్షేత్ర మట్టి శ్రీపూరుషోత్త | 451 |
ఉ. | ఉత్కళికన్ మునిప్రవరుఁ డుబ్బుచు, గొబ్బునఁ జేరె భారతీ | 452 |
సీ. | కమలాక్షచక్రనిఖాతమార్కండేయకుండోదకంబునఁ గ్రుంకు లిడియె | |
గీ. | శ్వేతరాజతపస్తుంగ శ్వేతగంగ, సంగముల దోచె కోటిజన్మార్జితాఘ | 453 |
వ. | ఇట్లు శ్రీపురుషోత్తమదివ్యక్షేత్రంబునకు భూషణీభూతంబైన తీర్థజాతంబునం | 454 |
సీ. | అంజనాచలకాంతిభంజనాచలతనుచ్ఛాయ లెల్లెడలకు జౌకళింప | |
గీ. | సుకరసంవాసితదరారి సుకరవికచ, చకచకలు పేరెములఁ దొక్క చక్కఁదనపు | 455 |
చ. | కనుగొని యంత సంభ్రమత గాఢముదర్ణవమగ్నుఁడై మహా | 456 |
గీ. | మ్రొక్కి లేచి హస్తములు ముకుళించి, మౌళ్యగ్రసీమ నిల్పి హర్షగద్గ | 457 |
వ. | జయజయ సకలజగదుద్భవస్థితివిలయకారణభూతప్రభావ, భావభవకోటి | 458 |
అనులోమకందము-విలోమార్య
| మారపితా నిజఘనదయ, సారసనాభా సమహిమ, సరనుతవరదా | 459 |
తెనుంగున కందము - అదేశ్లోకము
| నను నేలేననివాసికి, మసు నీలా గేది గురుతు మానకు భాగే | 460 |
వ. | అని పొగడి, బ్రహ్మపారస్తవంబున నిట్లని పొగడందొడంగె. | 461 |
శ్లో॥ | పారంపరం విష్ణురపారపారః। పరఃపరేభ్యః పరమార్ధరూపీ। | 462 |
శ్లో॥ | సకారణం, కారణతస్తతోపి। తస్యాపిహేతుః పరహేతుహేతుః। | 463 |
శ్లో॥ | బ్రహ్మప్రభుర్బ్రహ్మ ససర్వభూతో। బ్రహ్మప్రజానాంపతి, రచ్యుతో, సౌ। | 464 |
శ్లో॥ | బ్రహ్మాక్షర మజంనిత్యం। యథాసౌ పురుషోత్తమః। | 465 |
శ్లో॥ | ఏతద్బ్రహ్మపరాఖ్యం వై। సంస్తవంపరమం జపన్। | 466 |
వ. | మఱియును. | 467 |
ఉ. | తారగిరీంద్రవైఖరి యదభ్రశరీరము, పండువెన్నెలన్, | 468 |
గీ. | వారియిద్దఱినడుమ నవార్యమాణ, బాలభానుప్రభాసముద్భాసమాన | 469 |
సీ. | వదనవారిజముపై వ్రాలనూహించువైఖరిఁ జలద్భ్రమరకోత్కరము వెలయ | |
గీ. | తరుణకరపల్లవాంగుళితాడ్యమాన, మాననీయవిపంచికామంజునాద | 470 |
క. | హరివామపార్శ్వమున, సుస్థిరరవికోటిప్రభావిశేషదురవలో | 471 |
వ. | ఇట్లు గాంచి, బహుప్రకారంబుల వినుతించి. | 472 |
క. | వెండియును కండుముని మార్కండేయేశాదిశంభుగణమును విమలా | 473 |
మ. | పరమర్షిప్రవరుండు భక్తివినయభోజిష్ణుఁడై కొల్చె దు | 474 |
సీ. | కమనీయముఖ్య రుక్కాండంబు తుండంబు, చటులపక్షవిభూతి సామగీతి | |
గీ. | మగుచుఁ జెలువొంద ఛందోమయత్వ మంది, యిందిరాప్రాణవల్లభు మందురాంత | 475 |
చ. | అనఘచరిత్రుఁ డమ్మునికులాగ్రణి యగ్రపథంబునందుఁ గ | 476 |
సీ. | తరలిపోవకయున్న తననీడ దుస్త్యజ, బ్రహ్మహత్యాకోటిఁ బారఁదగులఁ | |
గీ. | సిరుల శ్రీపూరుషోత్తమక్షేత్రసీమ, తాఁ ద్రివిక్రము నపరావతార మనఁగ | 477 |
వ. | క్షేత్రరాజంబు నివాసంబు చేసి నారాయణమంత్రజపపరుండై కొంత | 478 |
చ. | కలుషవినాశకారి యగుకండుమునీంద్రుచరిత్రమున్ విని | 479 |
క. | ఇల్లలన తొల్లి యొకభూ, వల్లభుసతి భర్త బాలవయసునఁ దెగిపోఁ | 480 |
ఉ. | పంకజనాభు భక్తపరిపాలనలాభు విభాసిశంఖచ | |
| త్పంకజవీథి నిల్పి వనితామణి పూజ యొనర్చికొల్చె జ్ఞా | 481 |
సీ. | మెఱుగురేయెండ సోదరము మేలిమిపైఁడి, జలపోసనపుశాల తళుకుఁ జూపఁ | |
గీ. | గొనబుసొమ్ములగములతోఁ గూడి యెదకు, తగినసొమ్మైనకలుములముగుదబెళకు | 482 |
చ. | నిరుపమపుణ్యశీలగుణ నీ వొనరించిన భక్తి కిప్డు నే | 483 |
గీ. | బాలవైధవ్యదుఃఖసంప్రాప్త పుత్ర, హీన నిర్భాగ్య యిట్టినా కిందిరేశ | 484 |
ఉ. | ఓకరిరాజరక్షక! అయోనిజనై శుభలక్షణాంగినై | 485 |
సీ. | ఇందీవరేక్షణ యింకొక్కజన్మంబు, నంద ప్రఖ్యాతు లుదారకర్ము | |
గీ. | నందుఁ దత్సంతతియె నిందు నఖిలజగతి, నందఱికిఁ బ్రీతికారిణి వగుచు నెపుడు | 486 |
క. | అమ్మానినీలలామం, బిమ్మారిష దీని మీరలిందఱు నుపయా | 487 |
ఉ. | సోమునిమాట గైకొని విశుద్ధగుణాన్విత మారిషన్ ప్రచే | 488 |
వ. | ఇట్లు అచరంబులును, చరంబులును, ద్విపదంబులును, షట్పదంబులునుగా | 489 |
గీ. | ధాతయంగుష్టమునఁ బుట్టె దక్షుఁ డనుచుఁ, జెప్పుదురు మీ రతండు ప్రచేతసులకుఁ | 490 |
క. | సోమునికిఁ బుత్రికాసుతుఁ, డామహితాత్మకుఁడు దక్షుఁ డాతఁడె మరలన్ | 491 |
సీ. | అని విన్నవించిన యమ్మునితో శ్రీపరాశరుం డిట్లను బ్రస్ఫుటముగ | |
గీ. | జ్యేష్ఠకానిష్ఠ్యములు లేవు చర్చసేయ, వారలకు భూరితపము నవార్యమాణ | 492 |
క. | సురపన్నగగంధర్వా, సురతతియుత్పత్తి మాకు సురుచిరపరమా | 493 |
చ. | కమలజునాజ్ఞ దక్షుఁ డతికౌశల మొప్పగ దేవదానవా | 494 |
క. | వీరణుఁ డనెడు ప్రజాపతి, గారాబుతనూజ పుణ్యకలిత నశిక్నిం | 495 |
క. | వారలకడ కల్లనఁ జని, నారదుఁ డిట్లనియె ప్రియము నయమునఁ గదురన్ | 496 |
చ. | భువికడ యేమి గంటిరి, నభోవివరం బది యెంత దిక్కు లె | |
| జవమునఁ బోయి వీనికడ చక్కగఁ గాంచి, యనంతరంబ ప్రా | 497 |
క. | హర్యశ్వనాము లాగుణ, ధుర్యులు నలుదిక్కులకును దోడ్తో పౌర్వా | 498 |
క. | అందఱు జనినఁ బ్రచేతో, నందనుఁ డప్పటియుసుతుల నయగుణతేజ | 499 |
ఉ. | అప్పటి వచ్చి దేవముని యాశబలాశ్వులఁ జూచి యిట్లనున్ | 500 |
ఆ. | పోయి జలధి సొచ్చి పోయిననదులట్ల, తిరుగరైరి యెపుడు ధరణియందు | 501 |
ఉ. | నందను లిట్లు క్రమ్మర వినాశమునందుట చూచి మారిషా | 502 |
వ. | ధర్మునకుం బదుండ్రను, కశ్యపునకున్ పదమువ్వురను, చంద్రునకు నిర్వదేడ్వు | |
| శివయందు మనోజవుండును, అవిజ్ఞాతగతియునుం బుట్టిరి. అనలునకు కుమా | 503 |
క. | సల్లలితగుణ బృహస్పతి, చెల్లెలు యోగప్రసిద్ధ చిరకాలము తా | 504 |
వ. | అక్కాంత అష్టమవసువగు ప్రభావసువునకు భార్య యయ్యె. వారిద్దఱికి ప్రజా | 505 |
గీ. | ఘనతపోనిధి కశ్యపమునికి భార్య, లనఘ మూర్తులు పదుమువ్వు రైరి యదితి | 506 |
వ. | వార లదితియు, దితియు, దనువు, అరిష్ట, సురస, ఖష, సురభి, వినత, తామ్ర, క్రోధ, | 507 |
గీ. | మనువు చాక్షుషుఁడై యుండ మహితమతులు, భూనుతఖ్యాతి పన్నిద్దరైన తుషితు | 508 |
వ. | వారలు విష్ణుండును, శక్రుండును, అర్యముండును, ధాతయు, త్వష్టయు, | 509 |
క. | దితికిని కశ్యపమౌనికి, సుతులిద్దఱు గలిగి రధికశూరులు సమిదూ | 510 |
గీ. | సింహికాభిధాన చెలియలు వారికి వెలఁదియొకతె గలిగె విప్రచిత్తి | 511 |
వ. | ఆహిరణ్యకశిపునకు, అనుహ్లాద, హ్లాద, ప్రహ్లాద, సంహ్లాదులన నలుగురుపుత్రులు | 512 |
క. | సమదర్శనుఁడు మహాత్ముం, డమలయశోనిధి గుణాఢ్యుఁడగు ప్రహ్లాదుం | 513 |
సీ. | చల్లనై యుండె వైశ్వానరుఁ డంభోధి, మీఁగాలిబంటియై మీఱదయ్యె | |
గీ. | విషము సుధ, కృత్య దాసియు వివిధ మాయ, లెల్ల మంచుగములు నయ్యె నిందిరాస | 514 |
మ. | అనమైత్రేయుఁడు కేలుదోయి నిజఫాలాంతంబునం గూర్చి యి | 515 |
క. | అనినఁ బరాశరముని యా, ఘనుఁ గని యను మును హిరణ్యకశిపుఁడు తప మ | 516 |
ఉ. | అక్కజమైనతత్తప ముదగ్రతఁ జూప విరించి యంచపై | 517 |
సీ. | ఇంద్రుడై సురకోటి నేలు పావకమూర్తి, యయి కయికొను కవ్యహవ్యతతులు | |
గీ. | తపనుఁడై దుస్సహోగ్రసంతాప మొసఁగు, సోముఁడై భూమి నించు నుద్దామమహిమ | 518 |
క. | సురలెల్ల బంట్లుగా న, చ్చరలెల్లం జేటికలుగ సకలధరిత్రీ | 519 |
మ. | కనదభ్రంకషరత్నసౌధములలోఁ గాంతాసహస్రంబుతో | 520 |
క. | వరమతి యాప్రహ్లాదుఁడు, పరిపాటిం జదివె బాలపాఠ్యంబులు ని | 521 |
క. | ఒకనాఁడు గురులతో, న య్యకలంకుఁడు తండ్రికడకు నరిగి తదీయాం | 522 |
ఉ. | పాపఁడ నీవు సద్గురుకృపన్ బరిపాటి గ్రహించినట్టి వి | 523 |
వ. | అనిన ప్రహ్లాదుం డిట్లనియె. | 524 |
గీ. | అచ్యుతు ననాదిమధ్యాంతు నజు మహాత్ము, నప్రమేయు నవృద్ధిక్షయాత్ము సర్వ | 525 |
చ. | అన విని కోపవహ్ని నయనాంతముల న్వెడలంగ దైత్యుఁ డి | 526 |
వ. | అనిన గురుం డిట్లనియె. | 527 |
క. | కోపింపకు దైత్యేశ్వర, మాపాళముగాఁడు నీకుమారుఁడు ఘనవి | 528 |
క. | అవిమర్శనమున శత్రుస్తవకథ నీతనయునకుఁ బ్రధానత్వమునన్ | 529 |
క. | మాచెప్పినట్టి చదువుల, రోచకములు నీసుతునకు రుచియింపవు తా | 530 |
వ. | అని పలుకు గురునివచనంబులు విని హిరణ్యకశిపుండు ప్రహ్లాదున కి ట్లనియె. | 531 |
క. | గురువు లెఱుంగక యుండన్, పరిపంథిస్తవము నీకుఁ బాఠ్యముగా నె | 532 |
వ. | అనిన ప్రహ్లాదుండు తండ్రి కి ట్లనియె. | 533 |
గీ. | సకలజంతువులకు శాస్తయై పరమాత్మ, విష్ణుఁ డెపుడు హృదయవీథి నుండు | 534 |
క. | అనుటయు దైత్యేశ్వరుఁ డి, ట్లను విష్ణుఁ డనంగ నెవ్వఁ డఖిలంబున కే | 535 |
వ. | అనిన ప్రహ్లాదుం డిట్లనియె. | 536 |
క. | యోగిధ్యేయ మదృశ్యం, బేగుణనిధిపరమపదము హెచ్చౌజగదా | 537 |
వ. | అనిన విని దైత్యేంద్రుం డిట్లనియె. | 538 |
ఉ. | ఈవెడమాట లేల పరమేశ్వరుఁ డెవ్వఁడు నాకు మిక్కి లీ | 539 |
వ. | అనుటయు ప్రహ్లాదుండు | 540 |
ఉ. | నామది నేల నీతలపునన్ భువనంబుల నిండియుండి ల | 541 |
వ. | అనుటయు. | 542 |
గీ. | వెడలఁద్రోయుఁడు వీని నివ్వేళ గురుని, శిక్ష నిఁకనైన సద్బుద్ధి చేరునేమొ | 543 |
క. | అనునెడ దానవభటు ల, య్యనఘునిఁ దోడ్కొనుచు గురునియాలయమునకున్ | 544 |
మ. | మనుజాధీశ్వరుఁ డొక్కనాఁడు నవరత్నస్తంభశుంభద్విభా | 545 |
క. | పురుషుండు ప్రకృతియును నీ, చరాచరాత్మకము నైనజగములు నగునే | 546 |
గీ. | దుష్టు వీనిఁ బట్టి ద్రుంపుఁడు జీవించె, నేని వీనివలన నేమి కలదు | 547 |
సీ. | అని యాజ్ఞ యిచ్చిన నసురులు నాయుధ, హస్తులై కవిసిన నక్కుమారుఁ | |
గీ. | రాక్షసాధీశ్వరుండు పుత్రకునిఁ జూచి, యోరి దుర్బుద్ధికాన! నీయోజ మాను | 548 |
వ. | అనిన ప్రహ్లాదుఁ డిట్లనియె. | 549 |
చ. | సకలభయాపహారియగు చక్రి మనంబున నున్నవాఁడు నా | 550 |
వ. | అనుటయు. | 551 |
శా. | రక్షోనాథుఁడు తక్షకప్రభృతిదుర్దాంతాహులం జూచి రూ | 552 |
చ. | భుగభుగమ న్విషాగ్నులు నభోవివరంబున నిండ ఫూత్కృతి | 553 |
గీ. | హరిపదాంభోజచింత దేవారిసూనుఁ, డింతయైనను విషపీడ యెఱుఁగఁడయ్యె | 554 |
క | తుమురయ్యె దంష్ట్రికలు, రత్నములెల్లం బగిలె రక్తధారలు ఫణసం | 555 |
గీ. | తీవ్రదంష్ట్రలు నాటి తదీయచర్మ, మించు కేనియు భేదిల దేమి చెప్ప | 556 |
స్రగ్ధర. | అనినన్ రోషాగ్నికీలవ్యతికరభయదోగ్రాక్షివీక్షీప్రభావం | |
| బనిచెన్ దైత్యేశ్వరుం డర్భకునిఁ బొడువ శుంభద్గతిన్ దద్గజంబుల్ | 557 |
సీ. | కులిశఘోరవిషాణకోటిఘట్టన నేలఁ గూలఁగాఁ బడఁద్రోసి కుమ్మికుమ్మి | |
గీ. | వినుతగోవిందచరణారవిందమాక, రందరసపానహర్షనిర్భరుని నతని | 558 |
వ. | అప్పుడు తండ్రికిఁ గొడు కిట్లనియె. | 559 |
ఉ. | కొమ్ములు వీలి దిక్కరటికోటి మందంబఱి పోక నాదు స | 560 |
వ. | అని ప్రహ్లాదుండు పలికిన నాక్షేపించి రక్షోవల్లభుండు నిజబలాధ్యక్షులం జూచి | 561 |
ఉ. | తీర్చగరాని వైర మిదె తెచ్చె దురాత్ముఁడు వీనిఁ గాష్టముల్ | 562 |
శా. | ఆదుర్వారమహాగ్నికీలములలో సామోదుఁడై యుండి ప్ర | 563 |
క. | అనునెడ దైత్యపురోహితు, లనునయవచనముల విభుని నని రిబ్బాలుం | 564 |
క. | బాల్యము దుష్టగుణచాం, చల్యైకాస్పదము బుద్ధి జడిమాహిత దౌ | 565 |
క. | హెచ్చగు నీకోపంబు, వియచ్చరపతిమీఁదఁ జూపనగు నర్హంబే | 566 |
క. | చదివించెద మీబాల్యము, వదులున్ బరిపాటి నగ్నివలనఁ గూమారుం | 567 |
గీ. | వినుము దైతేంద్ర మామాట వినక యితఁడు, శత్రుపక్షంబుఁ బట్టినచందమైన | 568 |
మ. | అని దైత్యేంద్రుని సమ్మతించి ఘనకీలాభీలవన్యంతరం | 569 |
గీ. | గురులు పాఠము చెప్పి నిర్భరత స్వప్ర, యోజనములకుఁ బోవ నారాజపుత్రుఁ | 570 |
సీ. | వినుఁడు దైతేయనందనులార పరమార్ధ, మెఱిఁగింతు నే మీర లితరమైన | |
గీ. | గర్భవాసపునర్జన్మగతులు తొంటి, కైవడినె గల్గు నివియ దుఃఖములు కావె | 571 |
క. | వాతాదినిశ్చలాంగకు, లై తగువ్యాయామసుఖము నర్ధించెడి రో | 572 |
క. | అక్కట మాంసశ్లేష్మా, సృక్కలితంబైన దేహ మిది యెక్కడ స | 573 |
ఉ. | హేయపుతోలు మాంసమును నెమ్ములు నెత్తురు చీము మజ్జయున్ | 574 |
గీ. | ఎన్ని యిష్టపదార్థము లిచ్చగించు, నన్నియును వానిహృదయమధ్యమున నధిక | 575 |
సీ. | ఏయేపదార్థంబు లింటిలోపల నుండు, నవి యన్నియును దనయాత్మ నుండు | |
గీ. | వాసదుఃఖంబు చెప్పఁ గావచ్చు నెట్లు, జగము దుఃఖమయంబ యీచంద మెఱిగి | 576 |
ఉ. | దేహములందు శాశ్వతుఁడు దేహి, వినుండు కుమారులార! సం | 577 |
సీ. | అనువు గా దిపుడు బాల్యావస్థ మీఁదట, నాచరింతుము యౌవనాగమమున | |
గీ. | చిత్తము చలించి పరలోకచింత లేక, తనువు దిగనాడి తీవ్రయాతనల వేఁగి | 578 |
క. | ఆటలబాల్యము, మగువల, కూటమ్ముల యౌవనమ్ము, గురుతరరోగ | 579 |
క. | కావున బాల్యమునన, లక్ష్మీవనితావిభుని భక్తమిత్రుని ముక్తి | 580 |
గీ. | అఖిలశోభనములె గల్గు నాక్షణంబె, వివిధపాపతమోరాశి విరిసిపోవు | 581 |
చ. | అనయము సర్వభూతగతుఁడై కడునెచ్చెలియైన పద్మలో | 582 |
క. | పేర్చినతాపత్రయదహ, నార్చులచే వేఁగి శోచ్యులగు ప్రాణులపై | 583 |
వ. | కావున సర్వహానికరంబగు ద్వేషంబు విడిచి జగంబు సర్వభూతమయుండగు | |
| ద్వేషేర్ష్యాసూయామత్సరంబులచేతను, రాగలోభాదులచేతను, క్షయంబు | 584 |
ఉ. | బాలునిమీఁద రెచ్చి యడబాలల బిల్వఁగనంపి దైత్యరా | 585 |
వ. | అని యాజ్ఞాపించిన. | 586 |
క. | సూదగణం బపు డాప్ర, హ్లాదునకు న్విషము వెట్ట నతఁ డన్నముతో | 587 |
క. | దితిజేశ్వరుఁ డాత్మపురోహితుల న్వేగమునఁ బిలిచి హింసింపుఁడు మీ | 588 |
చ. | సురపరిపంథి భార్గవులఁ జూచి విపక్షసపక్షు వీని ను | 589 |
ఉ. | పాపఁడ లోకపూజ్యమగు బ్రహ్మకులమ్మునఁ బుట్టినావు శౌ | 590 |
చ. | పరమగురుండు తండ్రియని పల్కఁగఁ దద్వచనంబు మీరినన్ | 591 |
చ. | అన విని నమ్రుఁడై పలుకు నయ్యసురేంద్రకుమారుఁ డిట్లు మీ | 592 |
క. | గురుల నలరింతుఁ, దండ్రికిఁ బరిచర్య యొనర్తుఁ గాని, భ్రాంతుఁడనై బం | 593 |
చ. | భళిభళి మంచివాక్యములె పల్కితి రిప్పు డనంతుఁ డేలయం | 594 |
సీ. | మనసు ఖేదము మాని వినరయ్య పురుషార్థసమితి యెవ్వరినుండి సంభవించె | |
గీ. | అట్టిజగదంతరాత్ముఁ డనంతుఁ డేమిపనికి వచ్చునటంచు దుర్భాషలాడ | 595 |
వ. | అన విని మండిపడి పురోహితు లిట్లనిరి. | 596 |
గీ. | మండిపోవకుండ మంటలో వెడలించి తెచ్చు టెల్ల మఱచి పెచ్చు పెఱిగి | 597 |
వ. | అని రాసమయంబున. | 598 |
సీ. | అమరవిద్వేషి తీవ్రాటోపమునఁ దమ్ముఁ బనుప భార్గవులు తపస్సమృద్ధి | |
గీ. | పగులదాటించి యార్చుచుఁ బారుదెంచి చటుల శూలాయుధం బెత్తి జలధిజాస | 599 |
క. | అప్పుడు వజ్రకఠినమగు నప్పుణ్యునితనువు సోకినంతన తుమురై | 600 |
ఉ. | పాపము లేని యప్పరమభాగవతోత్తము పుణ్యచర్య చూ | |
| చ్చౌ పెనుమాయ కృత్య భయదార్భటి నుగ్రదవాగ్నికీలజా | 601 |
వ. | ఇట్లు స్వయంకృతదోషంబున నద్దోషాచరపురోహితులు దహ్యమానులగుట | 602 |
గీ. | కృష్ణ! పద్మనాభ కేశవ సర్వభూతాంతరాత్మ హరి యనంత వరద | 603 |
చ. | అరయఁగ సర్వభూతములయందు సమత్వము నొంది యిందిరా | 604 |
క. | అనునెడ నందఱు సుఖులై, దనుజపురోహితులు లేచి తండ్రీ మము మ | 605 |
మ. | అని దీవించుచు నేగి దైత్యపతి కాద్యన్తంబునుం జెప్ప నం | 606 |
చ. | అన విని తండ్రి కిట్లనియె నగ్గుణభూషణుఁ డేన యేల యె | 607 |
సీ. | తంగెటిజున్ను రాధావల్లభుండు, ముకుందుఁ డెన్నంగ ముంగొంగుపసిడి | |
గీ. | మాపదలఁ బాప సంపద లందఁజేయ, నఘము లడగింపఁ బుణ్యంబు లందఁజేయ | 608 |
వ. | అనినన హంకరించి యభ్రంకషసౌధశిఖరాగ్రంబుననుండి పడద్రొబ్బించిన | |
| వాడును ననేకమాయాజాలవలాహకంబుల ధైర్యసారతిరస్కృతహేమాహా | 609 |
చ. | ప్రళయవిభాకరాయితవిభావదవక్రము దివ్యచక్ర మా | 610 |
చ | విలయవిశోషణ శ్వసనవేగమునం దనువెల్ల శోషణా | 611 |
చ. | నలుకువనొందె బుద్ధి పరిణామముఁ జెందెడి నింక దైత్యరా | 612 |
క | ఔశనసద్గ్రంథార్థ, సమాసమునఁ ద్రివర్గసారమంతయు గుర్వ | 613 |
క. | ఇంటికి వేడుకతోఁ జని, యంటి సకలకళలు చెప్పి రాచార్యులు వె | 614 |
గీ. | మనకుఁ దలయెత్తికొనఁగల్గె ననుచుఁ బోయి, గురులు చెప్పిరి దానవేశ్వరునితోడ | 615 |
క. | మోదమున దైత్యపతి ప్ర, హ్లాదునిఁ బిలిపించి పాపఁడా మేధాసం | 616 |
సీ. | ధరణీవిభుండు శాత్రవమిత్ర, మధ్యస్థు లెడయకుండగ నెట్లు నడవవలయు | |
గీ. | చటులశక్తిత్రయం బెట్లు జరుపవలయు, సామభేదాదు లేరీతి సలుపవలయు | 617 |
వ. | మఱియు పౌరజానపదులయందు నెవ్విధంబునం జరియింపవలయు తక్కుంగల | 618 |
క. | చెప్పిన చదివితినేనిం, దప్పక ధర్మార్థకామదములగు చదువుల్ | 619 |
గీ. | శత్రువులయందు దండంబు మిత్రులందు, సామమును జేయుమని చెప్పి రేమి చెప్ప | 620 |
గీ. | అనఘ నీయందు నాయందు నన్యులందు, తెలిసి చూచిన శ్రీవిష్ణుదేవు డుండు | 621 |
క. | ఈవట్టిమాట లెల్లం, బోవిడిచి శుభప్రయత్నమున కుద్యుతులై | 622 |
గీ. | ఆద్యబుద్ధి యబుద్ధి సు మ్మసురనాథ, అదియు నజ్ఞానసంజాత యగునిజంబు | 623 |
చ. | కలగొనబంధ మూడ్చగలకర్మము కర్మము, మోక్షలక్ష్మి యీ | 624 |
సీ. | వినవయ్య ప్రణమిల్లి వినుపింతు నీకు సారాంశ మొక్కటి, భూమియందు నరుఁడు | |
గీ. | రట్లగుట పుణ్యములు సేయ నలరు సిరులు, సమత నిల్పిన నిర్వాణసౌఖ్య మొందు | 625 |
క. | ఎప్పుడు నీగతిఁ జూచిన, నప్పరమేశుఁడు ప్రసన్నుఁడగు నీశ్వరుఁ డా | 626 |
గీ. | అనిన నాజ్యసమర్పణాత్యంతదీప్త, వహ్నియును బోలి దానవేశ్వరుఁడు మిగుల | 627 |
చ. | శ్రమమున విప్రజిత్తిబలిరాహుముఖాఖిలదైత్యకోటితో | |
| శముల నిబద్ధు చేసి రభసంబున నంబుధి వైవుఁడన్న దు | 628 |
ఉ. | అంబుధిమధ్యభాగమున నమ్మహితాత్ముఁడు వడ్డ భూమిచ | 629 |
ఉ. | కొండలు పెక్కు తెచ్చి యతిఘోరవిచారుని వీని కప్పు డు | 630 |
వ. | ఇట్లు మహార్ణవాంతర్జలంబున సహస్రయోజనవిస్తారంబుగా తనవై కొండల | 631 |
గీ. | పుండరీకాక్ష తే నమో భుజగశయన, పూరుషోత్తమ తే నమో౽ద్భుతచరిత్ర | 632 |
క. | బ్రహ్మణ్యదేవునకు గో, బ్రాహ్మణహితునకు ప్రపంచపాలునకుఁ బర | 633 |
చ. | ఘనత రజోగుణంబున జగంబు సృజింపుచు సత్త్వయుక్తిపా | 634 |
క. | దేవాసురాదులును ధర, ణీవారిప్రముఖభూతనిచయము తన్మా | 635 |
ఉ. | నీవయె కాల మాత్మయును నీవ గుణంబులు నీవ విద్యయున్ | 636 |
క. | యోగులు నిను చింతింతురు యాగపరులు నిను యజింతు రనిశము పితృదే | 637 |
క. | జగమంతయు నీరూపము జగదీశ్వర భూతభేదసముదయములు నీ | 638 |
గీ. | అట్టి సూక్ష్మాంతరాత్మకు నధికసూక్ష్మ మగుచు చెలు వొందు నేపరమాత్మరూప | 639 |
క. | సర్వాత్మ సర్వశక్తి సర్వజగద్వంద్య సర్వసాక్షీ కరుణా | 640 |
సీ. | వాసుదేవునకు సర్వజ్ఞున కఖిలాతిరిక్తున కఖిలవరిష్ఠునకును | |
గీ. | జగదభిన్నునకును జగదాద్యునకు జగత్ధ్యేయరూపునకు నమేయునకును | 641 |
క. | హరి సర్వజగన్మయుఁ డిది పరమార్ధము దీన భేదఫణుతులు లే వా | 642 |
శా. | ఆగోవిందుఁడ యేనటంచు మదిలో నంకించఁ దద్భావనా | 643 |
ఉ. | ఔరగపాశముల్ దునిసె, నద్రిపరంపర లెల్ల దూదియై | 644 |
సీ. | అక్షర, క్షర, పరమాత్మార్థ, స్థూలసూక్ష్మాకార, వ్యక్త, యవ్యక్తరూప | |
గీ. | వాసుదేవ, సమస్తదేవాసురాది, మూలకారణ, సర్వసంపూర్ణ, యప్ర | 645 |
వ. | ఇవ్విధంబున స్తుతియించిన. | 646 |
సీ. | అడుగుగంటినయేరు నుడువ మేలగుపేరు, జడధిలోని బిడారు జరుగువాఁడు | |
గీ. | మెరుపు గలవాఁడు, చామనమేనివాఁడు, కరుణ గలవాఁడు, జగములు గాచువాఁడు | 647 |
ఉ. | కోరిక మీర రక్కసుల గొంగమనంబు చెలంగ, ముంగిటన్ | 648 |
క. | మారునితండ్రియు, దైత్యకుమారునిపై చూడ్కి నిలిపి, మామకపాదాం | 649 |
గీ. | ఈశ కర్మవశంబున నెట్టియోనులందు నెందులఁ బుట్టిన నైన నాకు | 650 |
క. | ఇల నవివేకులు విషయం, బులపై నొనరించు ప్రేమ పురుషోత్తమ ని | 651 |
వ. | అనుటయు. | 652 |
ఉ. | నాపదభక్తి యెప్పుడు మనంబున నిండియె యుండు, మీఁడటన్ | 653 |
మ. | అనినం దైత్యకుమారకుండు జగదీశా! తీవ్రరోషోద్ధతిన్ | 654 |
వ. | అనిన వనజాక్షుం డవ్వరం బిచ్చి యింకొకవరంబు వేడుమనిన ప్రహ్లాదుం డిట్లనియె. | 655 |
క. | కృతకృత్యుఁడ నైతిన్ భవదతులితసద్భక్తియుక్తి నచ్యుత యనినన్ | 656 |
చ. | జలరుహలోచనుం డరుగఁ జయ్యన నాయనఘుండు వోయి పెం | 657 |
వ. | ఇట్లు పశ్చాత్తాపతప్తుండగు తండ్రికి గురువులకు శుశ్రూష సేయుచుండె | 658 |
సీ. | జనకుండు దివికిఁ బోయిన దైత్యపతి యయ్యెఁ బ్రహ్లాదుఁ డంత పుత్రకులు పౌత్రు | |
గీ. | దర్శపూర్ణిమలందును ద్వాదశులను, వెలయ నష్టములందును విన్నవారి | 659 |
వ. | ఆప్రహ్లాదునకు నాయుష్మచ్ఛిబి, బాష్కల, విరోచనులనఁ బుత్రులు గలిగిరి. | 660 |
గీ. | శుకియు, శ్యేనియు, భాసియు, శుచియు, గృధ్రికయును, సుగ్రీవియును నను కన్య లార్వు | 661 |
వ. | అందు శుకివలన శుకంబులును, ఉలూకివలన నులూకంబులును, శ్యేనివలన | 663 |
క. | వినతకు నిద్దఱుపుత్రులు, ఘనతేజుం డరుణుఁ డనఁగ గరుడుఁ డనంగా | 664 |
వ. | సురసకు అమితౌజస్కంబును, ననేకశిరస్కంబును, ఖేచరంబును, మహాత్మ | 665 |
క. | కొడుకులపని యీవిధమునఁ, గడతేరుట చూచి దితియుఁ గశ్యపమౌనిం | 666 |
గీ. | పాకశాసను వధియించుపాటిపుత్రు, నొసఁగుమనుటయు నతఁడు నయ్యుత్పలాక్షి | 667 |
క. | ధరియించితేని యింద్రుని, బరిమార్పఁగఁ జాలునట్టి పట్టి భవద్భా | 668 |
చ. | అమరవరేణ్యుఁ డింతయు నిజాత్మగతంబునఁ గాంచి పోయి యా | 669 |
క. | అంతరము వేచి పాకని, హంతయుఁ దత్కుక్షి సూక్ష్ముఁడై చొచ్చి సుదు | 670 |
క. | మొఱ యిడకు మంచు నింద్రుఁడు, దొఱకొని యొకటొకటి యేడుదునుకలుగ వడిన్ | 671 |
వ. | ఇట్లు ఏకోనపంచాశత్ఖండంబులై యింద్రుఁడు "మారోదిహి" అని మాటి | 672 |
చ. | మునుపు మహామునుల్ పృథుని ముఖ్యునిఁ జేసి సమస్తమేదినీ | 673 |
క. | తారాగ్రహవిప్రులకును, సారతపంబులకు యజ్ఞసముదయమునకున్ | 674 |
సీ. | రాజులకెల్ల వైశ్రవణుని వరుణుని, జలముల కాదిత్యజాలమునకు | |
గీ. | వైనతేయుని, నుచ్చైశ్శ్రవంబు నశ్వములకు, వృషభంబు గోగణంబులకు, భూధ | 675 |
క. | కపిలుని మునులకు, సర్పాధిపులకు శేషుని, వనస్పతితతికి ప్లక్షాం | 676 |
సీ. | ప్రాగ్దిశయందు వైరాజప్రజాపతితనయు సుధన్వునిం ధవునిఁ జేసె | |
గీ. | అంబురుహసూతి వీరిచే నఖిలధరణి, యెపుడు పాలితయగు ధర్మనిపుణలీల | 677 |
ఉ. | సారసపత్రలోచనుఁడు సర్వమయుండు తదంశసంభవుల్ | |
| ర్త్యోరగముఖ్యులెల్లను దదున్నతిఁ జెందనివారి కెట్లు చే | 678 |
గీ. | సృష్టియందు జగము సృజియించు స్థితియందుఁ, బ్రోచి విలయకాలమున హరించు | 679 |
క. | నాలుగురూపులు సృష్టియు, నాలుగురూపులను స్థితియు నాలుగురూపుల్ | 680 |
ఉ. | సారసగర్భుడై ధరఁ బ్రజాపతులైన మరీచిముఖ్యులై | 681 |
గీ. | విష్ణుఁడై, మనురూపియై, వితతమైన కాలమై, సర్వభూతసంఘాతచిత్త | 682 |
ఉ. | రూపర నంతకాలమున రుద్రుఁడు తా నయి యంతకాగ్నిము | 683 |
వ. | ఇట్లు జగత్సృష్టిహేతువులైన బ్రహ్మయు, మరీచ్యాదులు, కాలంబు, నఖిల | 684 |
క. | పరమపదాఖ్యము బ్రహ్మ, స్వరూప మూర్జిత మధికము జ్ఞానమయము మీ | 685 |
గీ. | సర్వవస్తువులందును జర్చసేయ, కరణ మది సాధనం బండ్రు కాంక్షితంబు | 686 |
క. | వేమఱు యోగికిఁ బ్రాణా, యామాద్యము సాధనము సమంచితసాధ్యం | 687 |
ఉ. | వెంబడి యోగిముఖ్యులకు వేగమ ముక్తి యొసంగు సాధనా | 688 |
గీ. | యోగిజనము లతిక్లేశ మొదవ సాధ్య, మైన బ్రహ్మంబు చిత్తంబునందు గూర్చు | 689 |
క. | సాధనసాధ్యాభేద మ, సాధారణభంగి యగుచుఁ జన నద్వైత | 690 |
వ. | ఏతత్జ్ఞానత్రయవిశేషనిరాకరణద్వారంబున దర్శితాత్మస్వరూపంబై | 691 |
సీ | వివరింప బ్రహ్మయు విష్ణుండు శివుఁడు ప్రధానశక్తులు బ్రహ్మతత్వమునకు | |
గీ. | శక్తిశ్రీవిష్ణుదేవుండు సకలయోగి, చింతనీయప్రభావుండు శ్రీవిభుండు | 692 |
క. | వరభూషణాస్త్రరూప, స్ఫురణంబు వహించియున్న పురుషాదుల న | 693 |
వ. | అనిన మైత్రేయుండు శ్రీపరాశరున కి ట్లనియె. | 694 |
ఉ. | నీరజలోచనుండు రమణీయవిభూషణ శస్త్రరూప ధృ | 695 |
వ. | అనిన మైత్రేయునకుఁ బరాశరుం డిట్లనియె. | 696 |
క. | సకలజగజ్జీవాకృతి, ప్రకటితరుచి మెఱయుఁ గౌస్తుభము ధరియించున్ | 697 |
క. | అమరు ప్రధానము శ్రీ, వత్స మనఁగగద యయ్యె బుద్ధితత్వము వీనిన్ | 698 |
గీ. | అమరు భూతాదియును నింద్రియాదియు ననఁ, గలుగు ద్వివిధ మహంకార మెలమితోడ | 699 |
చ. | అమితజవాధరీకృతమహానిలవేగము చంచలస్వరూ | 700 |
గీ. | పంచవర్ణకుసుమభాసమానత సుగం, ధాఢ్య యగుచు వైజయంతి యనఁగఁ | 701 |
క. | ఇరుదెఱఁగుల నింద్రియములు, శరరూపముఁ దాల్చి విజయసంభృతలీలా | 702 |
క. | ఎందు నవిద్యామయతా, మందంబగు ఫలకమును సమంచితమహిమా | 703 |
వ. | ఇవ్విధంబునఁ బురుషప్రధాన, బుద్ధ్యహంకార, భూత, మనస్సర్వేంద్రియ, | |
| యించు. సవికారంబైన ప్రధానంబును బురుషుండును, జగత్తును, విద్యావిద్య | 704 |
క. | వేదము లితిహాసంబులు, వేదాంతోక్తులు పురాణవితతులు స్మృతులున్ | 705 |
క. | హరినేను జగములన్నియు, హరి తద్వ్యతిరిక్తమొకటి యరయగ లేదం | 706 |
వ. | ఇప్పురాణంబునందు నిది మొదలియంశంబు నీ కెఱింగించితి. శ్రద్ధాపరుండై విను | 707 |
శా. | శంఖక్షేత్రవిహార, హారకనకస్వచ్ఛీభవత్ఫాల్గునీ | 708 |
క. | దారూభవదాత్మ తనూ, చారూభవదతులమలయ జద్రవమృదుచ | 709 |
తోదకము. | ఖేటకఘోటకఖేలనధీరా, హాటకశాటకహారికటీరా | 710 |
గద్య. | ఇది శ్రీసుభద్రాకరుణాకటాక్షవీక్షణలబ్ధకవిత్వతత్వపవిత్ర వేంకటా | |
| త్తియు, సప్తావరణప్రకారంబును, కాలనిర్ణయంబును, యుగపరిణామంబు | |
శ్రీ కృష్ణార్పణమస్తు.
శ్రీ శ్రీ శ్రీ శ్రీ శ్రీ