భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 7
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 7) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [ధృ]
ఉక్తొ థవీపస్య సంక్షేపొ విస్తరం బరూహి సంజయ
యావథ భూమ్యవకాశొ ఽయం థృశ్యతే శశలక్షణే
తస్య పరమాణం పరబ్రూహి తతొ వక్ష్యసి పిప్పలమ
2 [వ]
ఏవమ ఉక్తః స రాజ్ఞా తు సంజయొ వాక్యమ అబ్రవీత
పరాగ ఆయతా మహారాజ షడ ఏతే రత్నపర్వతాః
అవగాఢా హయ ఉభయతః సముథ్రౌ పూర్వపశ్చిమౌ
3 హిమవాన హేమకూటశ చ నిషధశ చ నగొత్తమః
నీలశ చ వైడూర్యమయః శవేతశ చ రజతప్రభః
సర్వధాతువినథ్ధశ చ శృఙ్గవాన నామ పర్వతః
4 ఏతే వై పర్వతా రాజన సిథ్ధచారణసేవితాః
తేషామ అన్తరవిష్కమ్భొ యొజనాని సహస్రశః
5 తత్ర పుణ్యా జనపథాస తాని వర్షాణి భారత
వసన్తి తేషు సత్త్వాని నానా జాతీని సర్వశః
6 ఇథం తు భారతం వర్షం తతొ హైమవతం పరమ
హేమకూటాత పరం చైవ హరివర్షం పరచక్షతే
7 థక్షిణేన తు నీలస్య నిషధస్యొత్తరేణ చ
పరాగ ఆయతొ మహారాజ మాల్యవాన నామ పర్వతః
8 తతః పరం మాల్యవతః పర్వతొ గన్ధమాథనః
పరిమణ్డలస తయొర మధ్యే మేరుః కనకపర్వతః
9 ఆథిత్యతరుణాభాసొ విధూమ ఇవ పావకః
యొజనానాం సహస్రాణి షొడశాధః కిల సమృతః
10 ఉచ్చైశ చ చతురాశీతిర యొజనానాం మహీపతే
ఊర్ధ్వమ అన్తశ చ తిర్యక చ లొకాన ఆవృత్య తిష్ఠతి
11 తస్య పార్శ్వే తవ ఇమే థవీపాశ చత్వారః సంస్దితాః పరభొ
భథ్రాశ్వః కేతుమాలశ చ జమ్బూథ్వీపశ చ భారత
ఉత్తరాశ చైవ కురవః కృతపుణ్యప్రతిశ్రయాః
12 విహగః సుముఖొ యత్ర సుపర్ణస్యాత్మజః కిల
స వై విచిన్తయామ ఆస సౌవర్ణాన పరేక్ష్య వాయసాన
13 మేరుర ఉత్తమమధ్యానామ అధమానాం చ పక్షిణామ
అవిశేష కరొ యస్మాత తస్మాథ ఏనం తయజామ్య అహమ
14 తమ ఆథిత్యొ ఽనుపర్యేతి సతతం జయొతిషాం పతిః
చన్థ్రమాశ చ స నక్షత్రొ వాయుశ చైవ పరథక్షిణమ
15 స పర్వతొ మహారాజ థివ్యపుష్పఫలాన్వితః
భవనైర ఆవృతః సర్వైర జామ్బూనథమయైః శుభైః
16 తత్ర థేవగణా రాజన గన్ధర్వాసురరాక్షసాః
అప్సరొగణసంయుక్తాః శైలే కరీడన్తి నిత్యశః
17 తత్ర బరహ్మా చ రుథ్రశ చ శక్రశ చాపి సురేశ్వరః
సమేత్య వివిధైర యజ్ఞైర యజన్తే ఽనేకథక్షిణైః
18 తుమ్బురుర నారథశ చైవ విశ్వావసుర హహాహుహూః
అభిగమ్యామర శరేష్ఠాః సతవై సతున్వన్తి చాభిభొ
19 సప్తర్షయొ మహాత్మానః కశ్యపశ చ పరజాపతిః
తత్ర గచ్ఛన్తి భథ్రం తే సథా పర్వణి పర్వణి
20 తస్యైవ మూర్ధన్య ఉశనాః కావ్యొ థైత్యైర మహీపతే
తస్య హీమాని రత్నాని తస్యేమే రత్నపర్వతాః
21 తస్మాత కుబేరొ భగవాంశ చతుర్దం భాగమ అశ్నుతే
తతః కలాంశం విత్తస్య మనుష్యేభ్యః పరయచ్ఛతి
22 పార్శ్వే తస్యొత్తరే థివ్యం సర్వర్తుకుసుమం శివమ
కర్ణికారవనం రమ్యం శిలా జాలసముథ్గతమ
23 తత్ర సాక్షాత పశుపతిర థివ్యైర భూతైః సమావృతః
ఉమా సహాయొ భగవాన రమతే భూతభావనః
24 కర్ణికారమయీం మాలాం బిభ్రత పాథావలమ్బినీమ
తరిభిర నేత్రైః కృతొథ్థ్యొతస తరిభిః సూర్యైర ఇవొథితైః
25 తమ ఉగ్రతపసః సిథ్ధాః సువ్రతాః సత్యవాథినః
పశ్యన్తి న హి థుర్వృత్తైః శక్యొ థరష్టుం మహేశ్వరః
26 తస్య శైలస్య శిఖరాత కషీరధారా నరేశ్వర
తరింశథ బాహుపరిగ్రాహ్యా భీమ నిర్ఘత నిస్వనా
27 పుణ్యా పుణ్యతమైర జుష్టా గఙ్గా భాగీరదీ శుభా
పతత్య అజస్ర వేగేన హరథే చాన్థ్రమసే శుభే
తయా హయ ఉత్పాథితః పుణ్యః స హరథః సాగరొపమః
28 తాం ధారయామ ఆస పురా థుర్ధరాం పర్వతైర అపి
శతం వర్షసహస్రాణాం శిరసా వై మహేశ్వరః
29 మేరొస తు పశ్చిమే పార్శ్వే కేతుమాలొ మహీపతే
జమ్బూ షణ్డశ చ తత్రైవ సుమహాన నన్థనొపమః
30 ఆయుర థశసహస్రాణి వర్షాణాం తత్ర భారత
సువర్ణవర్ణాశ చ నరాః సత్రియశ చాప్సరసొపమాః
31 అనామయా వీతశొకా నిత్యం ముథితమానసాః
జాయన్తే మానవాస తత్ర నిష్టప్త కనకప్రభాః
32 గన్ధమాథన శృఙ్గేషు కుబేరః సహ రాక్షసైః
సంవృతొ ఽపసరసాం సంఘైర మొథతే గుహ్యకాధిపః
33 గన్ధమాథన పాథేషు పరేష్వ అపరగణ్డికాః
ఏకాథశ సహస్రాణి వర్షాణాం పరమాయుషః
34 తత్ర కృష్ణా నరా రాజంస తేజొయుక్తా మహాబలాః
సత్రియశ చొత్పలపత్రాభాః సర్వాః సుప్రియథర్శనాః
35 నీలొత్పరతరం శవేతం శవేతాథ ధైరణ్యకం పరమ
వర్షమ ఐరావతం నామ తతః శృఙ్గవతః పరమ
36 ధనుఃసంస్దే మహారాజ థవే వర్షే థక్షిణొత్తరే
ఇలా వృతం మధ్యమం తు పఞ్చవర్షాణి చైవ హ
37 ఉత్తరొత్తరమ ఏతేభ్యొ వర్షమ ఉథ్రిచ్యతే గుణైః
ఆయుష పరమాణమ ఆరొగ్యం ధర్మతః కామతొ ఽరదతః
38 సమన్వితాని భూతాని తేషు వర్షేషు భారత
ఏవమ ఏషా మహారాజ పర్వతైః పృదివీ చితా
39 హేమకూటస తు సుమహాన కైలాసొ నామ పర్వతః
యత్ర వైశ్రవణొ రాజా గుహ్యకైః సహ మొథతే
40 అస్త్య ఉత్తరేణ కైలాసం మైనాకం పర్వతం పరతి
హిరణ్యశృఙ్గః సుమహాన థివ్యొ మణిమయొ గిరిః
41 తస్య పార్శ్వే మహథ థివ్యం శుభం కాఞ్చనవాలుకమ
రమ్యం బిన్థుసరొ నామ యత్ర రాజా భగీరదః
థృష్ట్వా భాగీరదీం గఙ్గామ ఉవాస బహులాః సమాః
42 యూపా మణిమయాస తత్ర చిత్యాశ చాపి హిరణ్మయాః
తత్రేష్ట్వా తు గతః సిథ్ధిం సహస్రాక్షొ మహాయశాః
43 సృష్ట్వా భూతపతిర యత్ర సర్వలొకాన సనాతనః
ఉపాస్యతే తిగ్మతేజా వృతొ భూతైః సమాగతైః
నరనారాయణౌ బరహ్మా మనుః సదాణుశ చ పఞ్చమః
44 తత్ర తరిపదగా థేవీ పరదమం తు పరతిష్ఠితా
బరహ్మలొకాథ అపక్రాన్తా సప్తధా పరతిపథ్యతే
45 వస్వ ఓక సారా నలినీ పావనా చ సరస్వతీ
జమ్బూనథీ చ సీతా చ గఙ్గా సిన్ధుశ చ సప్తమీ
46 అచిన్త్యా థివ్యసంకల్పా పరభొర ఏషైవ సంవిధిః
ఉపాసతే యత్ర సత్రం సహస్రయుగపర్యయే
47 థృశ్యాథృశ్యా చ భవతి తత్ర తత్ర సరస్వతీ
ఏతా థివ్యాః సప్త గఙ్గాస తరిషు లొకేషు విశ్రుతాః
48 రక్షాంసి వై హిమవతి హేమకూటే తు గుహ్యకాః
సర్పా నాగాశ చ నిషధే గొకర్ణే చ తపొధనాః
49 థేవాసురాణాం చ గృహం శవేతః పర్వత ఉచ్యతే
గన్ధర్వా నిషధే శైలే నీలే బరహ్మర్షయొ నృప
శృఙ్గవాంస తు మహారాజ పితౄణాం పరతిసంచరః
50 ఇత్య ఏతాని మహారాజ సప్త వర్షాణి భాగశః
భూతాన్య ఉపనివిష్టాని గతిమన్తి ధరువాణి చ
51 తేషామ ఋథ్ధిర బహువిధా థృశ్యతే థైవమానుషీ
అశక్యా పరిసంఖ్యాతుం శరథ్ధేయా తు బుభూషతా
52 యాం తు పృచ్ఛసి మా రాజన థివ్యామ ఏతాం శశాకృతిమ
పార్శ్వే శశస్య థవే వర్షే ఉభయే థక్షిణొత్తరే
కర్ణౌ తు నాగథ్వీపం చ కశ్యప థవీపమ ఏవ చ
53 తామ్రవర్ణః శిరొ రాజఞ శరీమాన మలయపర్వతః
ఏతథ థవితీయం థవీపస్య థృశ్యతే శశసంస్దితమ