భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 36

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 36)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 శరీభగవాన ఉవాచ
పరం భూయః పరవక్ష్యామి జఞానానాం జఞానమ ఉత్తమమ
యజ జఞాత్వా మునయః సర్వే పరాం సిథ్ధిమ ఇతొ గతాః
2 ఇథం జఞానమ ఉపాశ్రిత్య మమ సాధర్మ్యమ ఆగతాః
సర్గే ఽపి నొపజాయన్తే పరలయే న వయదన్తి చ
3 మమ యొనిర మహథ బరహ్మ తస్మిన గర్భం థధామ్య అహమ
సంభవః సర్వభూతానాం తతొ భవతి భారత
4 సర్వయొనిషు కౌన్తేయ మూర్తయః సంభవన్తి యాః
తాసాం బరహ్మ మహథ యొనిర అహం బీజప్రథః పితా
5 సత్త్వం రజస తమ ఇతి గుణాః పరకృతిసంభవాః
నిబధ్నన్తి మహాబాహొ థేహే థేహినమ అవ్యయమ
6 తత్ర సత్త్వం నిర్మలత్వాత పరకాశకమ అనామయమ
సుఖసఙ్గేన బధ్నాతి జఞానసఙ్గేన చానఘ
7 రజొ రాగాత్మకం విథ్ధి తృష్ణాసఙ్గసముథ్భవమ
తన నిబధ్నాతి కౌన్తేయ కర్మసఙ్గేన థేహినమ
8 తమస తవ అజ్ఞానజం విథ్ధి మొహనం సర్వథేహినామ
పరమాథాలస్యనిథ్రాభిస తన నిబధ్నాతి భారత
9 సత్త్వం సుఖే సంజయతి రజః కర్మణి భారత
జఞానమ ఆవృత్య తు తమః పరమాథే సంజయత్య ఉత
10 రజస తమశ చాభిభూయ సత్త్వం భవతి భారత
రజః సత్త్వం తమశ చైవ తమః సత్త్వం రజస తదా
11 సర్వథ్వారేషు థేహే ఽసమిన పరకాశ ఉపజాయతే
జఞానం యథా తథా విథ్యాథ వివృథ్ధం సత్త్వమ ఇత్య ఉత
12 లొభః పరవృత్తిర ఆరమ్భః కర్మణామ అశమః సపృహా
రజస్య ఏతాని జాయన్తే వివృథ్ధే భరతర్షభ
13 అప్రకాశొ ఽపరవృత్తిశ చ పరమాథొ మొహ ఏవ చ
తమస్య ఏతాని జాయన్తే వివృథ్ధే కురునన్థన
14 యథా సత్త్వే పరవృథ్ధే తు పరలయం యాతి థేహభృత
తథొత్తమవిథాం లొకాన అమలాన పరతిపథ్యతే
15 రజసి పరలయం గత్వా కర్మసఙ్గిషు జాయతే
తదా పరలీనస తమసి మూఢయొనిషు జాయతే
16 కర్మణః సుకృతస్యాహుః సాత్త్వికం నిర్మలం ఫలమ
రజసస తు ఫలం థుఃఖమ అజ్ఞానం తమసః ఫలమ
17 సత్త్వాత సంజాయతే జఞానం రజసొ లొభ ఏవ చ
పరమాథమొహౌ తమసొ భవతొ ఽజఞానమ ఏవ చ
18 ఊర్ధ్వం గచ్ఛన్తి సత్త్వస్దా మధ్యే తిష్ఠన్తి రాజసాః
జఘన్యగుణవృత్తస్దా అధొ గచ్ఛన్తి తామసాః
19 నాన్యం గుణేభ్యః కర్తారం యథా థరష్టానుపశ్యతి
గుణేభ్యశ చ పరం వేత్తి మథ్భావం సొ ఽధిగచ్ఛతి
20 గుణాన ఏతాన అతీత్య తరీన థేహీ థేహసముథ్భవాన
జన్మమృత్యుజరాథుఃఖైర విముక్తొ ఽమృతమ అశ్నుతే
21 అర్జున ఉవాచ
కైర లిఙ్గైస తరీన గుణాన ఏతాన అతీతొ భవతి పరభొ
కిమాచారః కదం చైతాంస తరీన గుణాన అతివర్తతే
22 శరీభగవాన ఉవాచ
పరకాశం చ పరవృత్తిం చ మొహమ ఏవ చ పాణ్డవ
న థవేష్టి సంప్రవృత్తాని న నివృత్తాని కాఙ్క్షతి
23 ఉథాసీనవథ ఆసీనొ గుణైర యొ న విచాల్యతే
గుణా వర్తన్త ఇత్య ఏవ యొ ఽవతిష్ఠతి నేఙ్గతే
24 సమథుఃఖసుఖః సవస్దః సమలొష్టాశ్మకాఞ్చనః
తుల్యప్రియాప్రియొ ధీరస తుల్యనిన్థాత్మసంస్తుతిః
25 మానాపమానయొస తుల్యస తుల్యొ మిత్రారిపక్షయొః
సర్వారమ్భపరిత్యాగీ గుణాతీతః స ఉచ్యతే
26 మాం చ యొ ఽవయభిచారేణ భక్తియొగేన సేవతే
స గుణాన సమతీత్యైతాన బరహ్మభూయాయ కల్పతే
27 బరహ్మణొ హి పరతిష్ఠాహమ అమృతస్యావ్యయస్య చ
శాశ్వతస్య చ ధర్మస్య సుఖస్యైకాన్తికస్య చ