భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 113
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 113) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [స]
ఏవం వయూఢేష్వ అనీకేషు భూయిష్ఠమ అనువర్తిషు
బరహ్మలొకపరాః సర్వే సమపథ్యన్త భారత
2 న హయ అనీకమ అనీకేన సమసజ్జత సంకులే
న రదా రదిభిః సార్ధం న పథాతాః పథాతిభిః
3 అశ్వా నాశ్వైర అయుధ్యన్త న గజా గజయొధిభిః
మహాన వయతికరొ రౌథ్రః సేనయొః సమపథ్యత
4 నరనాగరదేష్వ ఏవం వయవకీర్ణేషు సర్వశః
కషయే తస్మిన మహారౌథ్రే నిర్విశేషమ అజాయత
5 తతః శల్యః కృపశ చైవ చిత్రసేనశ చ భారత
థుఃశాసనొ వికర్ణశ చ రదాన ఆస్దాయ స తవరాః
పాణ్డవానాం రణే శూరా ధవజినీం సమకమ్పయన
6 సా వధ్యమానా సమరే పాణ్డుసేనా మహాత్మభిః
తరాతారం నాధ్యగచ్ఛథ వై మజ్జమానేవ నైర జలే
7 యదా హి శైశిరః కాలొ గవాం మర్మాణి కృన్తతి
తదా పాణ్డుసుతానాం వై భీష్మొ మర్మాణ్య అకృన్తత
8 అతీవ తవ సైన్యస్య పార్దేన చ మహాత్మనా
నగమేఘప్రతీకాశాః పతితా బహుధా గజాః
9 మృథ్యమానాశ చ థృశ్యన్తే పార్దేన నరయూదపాః
ఇషుభిస తాడ్యమానాశ చ నారాచైశ చ సహస్రశః
10 పేతుర ఆర్తస్వరం కృత్వా తత్ర తత్ర మహాగజాః
ఆబథ్ధాభరణైః కాయైర నిహతానాం మహాత్మనామ
11 ఛన్నమ ఆయొధనం రేజే శిరొభిశ చ సకుణ్డలైః
తస్మిన్న అతిమహాభీమే రాజన వీరవరక్షయే
భీష్మే చ యుధి విక్రాన్తే పాణ్డవే చ ధనంజయే
12 తే పరాక్రాన్తమ ఆలొక్య రాజన యుధి పితామహమ
న నయవర్తన్త కౌరవ్యా బరహ్మలొకపురస్కృతాః
13 ఇచ్ఛన్తొ నిధనం యుథ్ధే సవర్గం కృత్వా పరాయణమ
పాణ్డవాన అభ్యవర్తన్త తస్మిన వీరవరక్షయే
14 పాణ్డవాపి మహారాజ సమరన్తొ వివిధాన బహూన
కలేశాన కృతాన సపుత్రేణ తవయా పూర్వం నరాధిప
15 భయం తయక్త్వా రణే శూరా బరహ్మలొకపురస్కృతాః
తావకాంస తవ పుత్రాంశ చ యొధయన్తి సమ హృష్టవత
16 సేనాపతిస తు సమరే పరాహ సేనాం మహారదః
అభిథ్రవత గాఙ్గేయం సొమకాః సృఞ్జయైః సహ
17 సేనాపతివచః శరుత్వా సొమకాః సహ సృఞ్జయైః
అభ్యథ్రవన్త గాఙ్గేయం శస్త్రవృష్ట్యా సమన్తతః
18 వధ్యమానస తతొ రాజన పితా శాంతనవస తవ
అమర్షవశమ ఆపన్నొ యొధయామ ఆస సృఞ్జయాన
19 తస్య కీర్తిమతస తాత పురా రాణేమ ధీమతా
సంప్రథత్తాస్త్ర శిక్షా వై పరానీక వినాశినీ
20 స తాం శిక్షామ అధిష్ఠాయ కృత్వా పరబలక్షయమ
అహన్య అహని పార్దానాం వృథ్ధః కురుపితామహః
భీష్మొ థశసహస్రాణి జఘాన పరవీరహా
21 తస్మింస తు థివసే పరాప్తే థశమే భరతర్షభ
భీష్మేణైకేన మత్స్యేషు పాఞ్చాలేషు చ సంయుగే
గజాశ్వమ అమితం హత్వా హతాః సప్త మహారదాః
22 హత్వా పఞ్చ సహస్రాణి రదినాం పరపితామహః
నరాణాం చ మహాయుథ్ధే సహస్రాణి చతుర్థశ
23 తదా థన్తి సహస్రం చ హయానామ అయుతం పునః
శిక్షా బలేన నిహతం పిత్రా తవ విశాం పతే
24 తతః సర్వమహీపానాం కషొభయిత్వా వరూదినీమ
విరాటస్య పరియొ భరాతా శతానీకొ నిపాతితః
25 శతానీకం చ సమరే హత్వా భీష్మః పరతాపవాన
సహస్రాణి మహారాజ రాజ్ఞాం భల్లైర నయపాతయత
26 యే చ కే చన పార్దానామ అభియాతా ధనంజయమ
రాజానొ భీష్మమ ఆసాథ్య గతాస తే యమసాథనమ
27 ఏవం థశ థిశొ భీష్మః శరజాలైః సమన్తతః
అతీత్య సేనాం పార్దానామ అవతస్దే చమూముఖే
28 స కృతా సుమహత కర్మ తస్మిన వై థశమే ఽహని
సేనయొర అన్తరే తిష్ఠన పరగృహీతశరాసనః
29 న చైనం పాదివా రాజఞ శేకుః కే చిన నిరీక్షితుమ
మధ్యం పరాప్తం యదా గరీష్మే తపన్తం భాస్కరం థివి
30 యదా థైత్య చమూం శక్రస తాపయామ ఆస సంయుగే
తదా భీష్మః పాణ్డవేయాంస తాపయామ ఆస భారత
31 తదా చ తం పరాక్రాన్తమ ఆలొక్య మధుసూథనః
ఉవాచ థేవకీపుత్రః పరీయమాణొ ధనంజయమ
32 ఏష శాంతనవొ భీష్మః సేనయొర అన్తరే సదితః
నానిహత్య బలాథ ఏనం విజయస తే భవిష్యతి
33 యత్తః సంస్తమ్భయస్వైనం యత్రైషా భిథ్యతే చమూః
న హి భీష్మ శరాన అన్యః సొఢుమ ఉత్సహతే విభొ
34 తతస తస్మిన కషణే రాజంశ చొథితొ వానరధ్వజః
స ధవజం స రదం సాశ్వం భీష్మమ అన్తర్థధే శరైః
35 స చాపి కురుముఖ్యానామ ఋషభః పాణ్డవేరితాన
శరవ్రాతైః శరవ్రాతాన బహుధా విథుధావ తాన
36 తేన పాఞ్చాలరాజశ చ ధృష్టకేతుశ చ వీర్యవాన
పాణ్డవొ భీమసేనశ చ ధృష్టథ్యుమ్నశ చ పార్షతః
37 యమౌ చ చేకితానశ చ కేకయాః పఞ్చ చైవ హ
సాత్యకిశ చ మహారాజ సౌభథ్రొ ఽద ఘటొత్కచః
38 థరౌపథేయాః శిఖణ్డీ చ కున్తిభొజశ చ వీర్యవాన
సుశర్మా చ విరాటశ చ పాణ్డవేయా మహాబలాః
39 ఏత చాన్యే చ బహవః పీడితా భీష్మసాయకైః
సముథ్ధృతాః ఫల్గునేన నిమగ్నాః శొకసాగరే
40 తతః శిఖణ్డీ వేగేన పరగృహ్య పరమాయుధమ
భీష్మమ ఏవాభిథుథ్రావ రక్ష్యమాణః కిరీటినా
41 తతొ ఽసయానుచరాన హత్వ సర్వాన రణవిభాగవిత
భీష్మమ ఏవాభిథుథ్రావ బీభత్సుర అపరాజితః
42 సాత్యకిశ చేకితానశ చ ధృష్టథ్యుమ్నశ చ పార్షతః
విరాటొ థరుపథశ చైవ మాథ్రీపుత్రౌ చ పాణ్డవౌ
థుథ్రువుర భీష్మమ ఏవాజౌ రక్షితా థృఢధన్వనా
43 అభిమన్యుశ చ సమరే థరౌపథ్యాః పఞ్చ చాత్మజాః
థుథ్రువుః సమరే భీష్మం సముథ్యతమహాయుధాః
44 తే సర్వే థృఢధన్వానః సంయుగేష్వ అపలాయినః
బహుధా భీష్మమ ఆనర్ఛన మార్గణైః కృతమార్గణాః
45 విధూయ తాన బాణగణాన యే ముక్తాః పార్దివొత్తమైః
పాణ్డవానామ అథీనాత్మా వయగాహత వరూదినీమ
కృత్వా శరవిఘాతం చ కరీడన్న ఇవ పితామహః
46 నాభిసంధత్త పాఞ్చాల్యం సమయమానొ ముహుర ముహుః
సత్రీత్వం తస్యానుసంస్మృత్య భీష్మొ బాణాఞ శిఖణ్డినః
జఘాన థరుపథానీకే రదాన సప్త మహారదః
47 తతః కిల కిలా శబ్థః కషణేన సమపథ్యత
మత్స్యపాఞ్చాల చేథీనాం తమ ఏకమ అభిధావతామ
48 తే వరాశ్వరదవ్రాతైర వారణైః స పథాతిభిః
తమ ఏకం ఛాథయామ ఆసుర మేఘా ఇవ థివాకరమ
భీష్మం భాగిరదీ పుత్రం పరతపన్తం రణే రిపూన
49 తతస తస్య చ తేషాం చ యుథ్ధే థేవాసురొపమే
కిరీటీ భీష్మమ ఆనర్ఛత పురస్కృత్య శిఖణ్డినమ