పీఠిక
ఈశతకము రచించినది కొమఱ్ఱాజు వేంకటశివుఁడని గ్రంథాంతమునఁగలపద్యమువలనఁ దెలియుచున్నది. ఈ వేంకటశివునివ్యవహారనామము వెంకటప్పయ్య యనియు కృష్ణామండలములోని పెనుకంచిప్రోలువాస్తవ్యుఁ డనియు ఆంధ్రవాఙ్మయమునకు జీవకళల బ్రసాదించిన - కొమఱ్ఱాజు వేంకటలక్ష్మణరావు, ఎం.ఏ, గారి కీకవి జనకుఁడనియుఁ దెలియుచున్నది.
వేంకటశివుఁ డాఱువేలనియోగి బ్రాహ్మణుఁడు. లింగధారిమతములోనివాఁడు. ఉద్భటారాధ్యవంశపరంపరలోని యారాధ్యు లీకవిగురుకుటుంబములోనివారు. ఈకవి మునగాలసంస్థానప్రభుత్వము గావించి యిప్పటి మునగాల ప్రభువులగు శ్రీనాయని వేంకటరంగారావు బహద్దరువారిని దత్తులుగా దీసికొనిన లచ్చమారావుగారివద్ద మంత్రిగా నుండి చిరకాలము రాజకీయవ్యవహారములలోఁ బాలుగొనెను. ఈకవి మఱి కొన్ని శతకములు జ్యోతిషగ్రంథములు రచించినటుల శతకకవులచరిత్రము పేర్కొనుచున్నది గాని
యాపుస్తకములనామములే తెలియవచ్చుట లేదు. అందులకుఁ బ్రయత్నించి కృషి చేయవలసియున్నది.
ఈశతకమునఁ బేర్కొనఁబడిన రాజలింగస్వామి రేపాలలోని యర్చాదైవతము. రేపొల మునగాల
ప్రకృతశతకము నూటయిరువదియేడు సీసపద్యములతో నిండియున్నది. శతకకవిత ధారాశోభితమై సులభసాధ్యమగు భాషలో మృదుమధురముగా నున్నది. అందందు వ్యాకరణదోషములుగూడఁ గలవు. వేంకటశివుఁడు మతావేశము గలవాడగుటచే నీశతకమున శివునికంటె దైవము లేడనియు నితరదైవతములు శివభక్తులనియు నీశ్వరశబ్దవాచ్యుడగు శివుఁడే నిఖిలదేవస్తుత్యుఁడనియు భస్మము రుద్రాక్షలు బ్రాహణుఁడు ధరించితీఱవలెననియుఁ గొన్నిపద్యములలో బోధించెను. మఱికొన్నిపద్యములలో స్కాందాదిపురాణములనుండి విషయసంగ్రహము గావించి శివపరేశ్వరత్వము పలుమాఱు స్థాపింప యత్నించెను. గంగ విష్ణుపదోద్భవియనునంశము, బ్రహ్మతల ఖండించుటచే శివునకు బ్రహ్మహత్య వచ్చినదను విషయము శివుఁడు మోహి
పరమతనిందాగర్భితముగ శ్రీగిరిమల్లేశ, వీరభద్రశతకాదులు రచించిన కొమఱ్ఱాజు రామలింగకవి యీవేంకటశివునకుఁ బినతండ్రి యగుటచేఁ గాఁబోలు అన్యదైవదూషణమునఁ దండ్రి నటులుండుమనుచున్నాఁడు. మొత్తముమీఁద నీరాజలింగశతకమును వీరశైవమతసిద్ధాంతబోధకమని చెప్పవచ్చును. ఇందు బసవేశ్వర, సోమనాథ, మల్లికార్జునాది వీరశైవులు నెలకొల్పిన సంప్రదాయములు లక్ష్యమునందుంచి వ్రాయఁబడినపద్యములు పెక్కులు గలవు. శైవమతప్రతికూలురగు కొందఱు పురాణములలో శివునకుఁ గలయీశ్వరత్వము లోపింపఁజేయుటకుఁ గొన్నికల్పితకథలుఁ జేర్చిరనియు భాగవతమునఁ బోతరాజు సైతము విష్ణుమతాభిమానవశమునఁ గొన్ని శివప్రాముఖ్యముఁ దెలుపుకథలు లోపించెనని యీ క్రిందిపద్యములోఁ దనయభిప్రాయము దెలిపియున్నాఁడు.
సీ.
భాగవతంబునఁ బాక్షికుఁ డై కవి
122
ఇటులె మతావేశములగు నంశములకు నితరమతనిందలకుఁ దార్కాణలు కాంచనగును. కేవలమతధర్మములు దెలుపుశతకకదంబములో నీశతక మొకటియైయున్నది. చిరకాలముక్రింద నీశతకము తప్పులతడికగా ముద్రింపఁబడి యుంటచేఁ గవిభావానుసారముగఁ గొంచెము సవరించి శుద్ధప్రతి సిద్ధపఱచి యీశతకము ప్రచురించితిమి.
ఈశతకకర్త రమారమి 40 సంవత్సరములక్రిందట లింగైక్యము నొందెను. శైవమతోద్బోధకమగు అన్వాదకోలాహల మంతప్రౌఢముగా నీశతకము లేకున్నను ఇందలిపద్యములు సుబోధకములై మతావేశమున కనుగుణముగ నుద్రేకకరములుగా నున్నవి.
ఈకవి యితరగ్రంథములకొఱ కాంధ్రులు యత్నించిన విరశైవమతగ్రంథమండలికిఁ దోడ్పడినటు లగును.
కొమఱ్ఱాజు వేంకటశివకవిప్రణీత
రేపాలరాజలింగశతకము
సీ.
శ్రీగిరీశ్వర నీదుసేవ ముక్తికిఁ ద్రోవ
గీ.
సకలసురలందు బ్రాహ్మణజాతి వీవ
1
సీ.
నీవు బట్టినవిల్లు నేటైనబల్ గట్టు
నీగళచ్ఛాయకు నీగును చలినట్టు
గీ.
మట్టుమీఱిన నీ చర్య లెట్టు కట్టు
2
సీ.
చలిమలసుత నీకు వలసిన పెన్ రాణి
గీ.
లీల గణియింప వేదము లేనిరాణి
3
సీ.
నొసలికన్గాకకు బుసబుసమనునిల్లు
పెద్దకొమరున కెట్లు పెండ్లి గానిదిగుల్లు
గీ.
ఇట్టిగృహభార మహహ మీకెట్టు జెల్లు
4
సీ.
కల్పవృక్షము గొప్పకలముగాఁదగె నోయి[ 1]
గీ.
ఇవియు ఘనముగ శుభముల నిమ్ముభాయి
5
సీ.
బసవపురాణంబు బండితచారిత్ర
రచనాధికారి యై రయ మొప్ప పరవాద
గీ.
శివదీక్షలొసంగిన శంకరుండు
6
సీ.
బసవా ద్యసంఖాత్యభక్తులఁ గొనియాడి
గీ.
బరసవేది యయస్స్థితిభర్మమైన
7
సీ.
శంకర పరమేశ శాశ్వత సర్వేశ
ఫాలనేత్ర గిరీశ పంచాక్షరీరూప
గీ.
యనుచుఁ బఠియించువారికి ఘనతమీఱ
8
సీ.
వేల్పులందఱిలోన విప్రుండ వీవని
గీ.
పశుపతివి నీవు సురలంత పశువు లగుట
9
సీ.
సర్వేశ త్రిపురముల్ సాధించుపనికైన
రథము గుఱ్ఱంబు రథసారథియు ముల్కి
గీ.
దేవదేవ మహాదేవ దివిజరాజ
10
సీ.
విధి కపాలంబును వింతగాఁ బేరులై
గీ.
జావు పుట్టుక లేనట్టి స్వామి వగుట
11
సీ.
గ్రామాధికారిని గని యాశ్రయించిన
లోకాధికారిని నీకు మ్రొక్కెదనన్న
గీ.
పశుపతిత్వముగల మీకుబలెను పశువు
12
సీ.
బాదరాయణి తాను వారణాసీస్థుల
గీ.
లోనఁ జావంగఁగోరరు మానుషంబె
13
సీ.
హరవృషమధ్యంబునందుండి వ్యాసులు
నెత్తిన బాహువు లెత్తినట్లుగ వాక్కు
గీ.
విశ్వనాథుని గొనియాడి విగతభయదుఁ
14
సీ.
దారుకావనఋషుల్ దైవంబు లేఁ డని
గీ.
శౌరిపీఠంబు లింగంబు మీరుగాఁగఁ
15
సీ.
పద్మనాభుండును బద్మజుండునుగూడ
డరిగె పదము గన శిరము జూడఁగ బ్రహ్మ
గీ.
నయ్యె భువిఁ బూజ లేకుండ నయ్యె మొగలి
16
సీ.
గతజన్మమున మిమ్ము మతిఁదలంపమి తప్పు
గీ.
డఖలలోకేశ సర్వేశ యఘవినాశ
17
సీ.
లూత యేవేదంబు లూతగాఁ జదివెను
కాటకోటం డెట్టికవితఁ జెప్పఁగఁజాలె
గీ.
కావు ముఖ్యంబు లివి భక్తకారణముగఁ
18
సీ.
ఘనమృకండజుపైనిఁ గల్గినప్రేమయు
గీ.
గూడ నామీఁద నుంచు మేజాడనైన
19
సీ.
ఫక్కియందును రెండు చక్కనిబొల్లివి
ఆలిపై యాండ్లను నార్జించుపనికిని
గీ.
చావు పుట్టుక గలిగినసామి శౌరి
20
సీ.
పంచాక్షరీమంత్రపఠనంబు పఠనంబు
గీ.
అనుచుఁ దెలియక కొందఱు నధము లితర
21
సీ.
ఇక్షుఖండంబున కెన్ని వంకరలున్న
గోవుపొదుగున నెన్ని గోమారులుండిన
గీ.
మత్కవిత్వంబునను తగ్గుమాటలున్న
22
సీ.
దీర్ఘాయువులు లేవు స్థిరమతులా లేవు
గీ.
కలియుగం బిది యీరీతి ఘటనపడియె
23
సీ.
అఱువదివేలేండ్లు నాయువు తండ్రికిఁ
తండ్రి స్వర్గము కేగి దనుజుల మర్ధించె
గీ.
నాయురర్థబలంబులు నంతకంత
24
సీ.
వాలినిఁ జాటుగాఁ గూలనేసిన తాన
గీ.
నంతవారికి గృతకర్మ మనుభవంబు
25
సీ.
శ్రీకృష్ణుభార్య లంచితగుణ లెనమండ్రు
శ్రీహరిచేఁ గర్మ చేయుప్రాప్తము లేక
గీ.
అంతవారికి గృతకర్మ మనుభవంబు
26
సీ.
అవిముక్తమం దుండ నర్హుండు గాదని
గీ.
నంతవారికిఁ గృతకర్మ మనుభవంబు
27
సీ.
బ్రాహ్మణ్యముకుఁ దగు భస్మధారణయము
రో యాగమంబులు వాయాడ భస్మము
గీ.
జగతి విప్రులు గొందఱు నిగమ మెఱిఁగి
28
సీ.
ముఖబాహుజులకును సుఖము త్రిపుండ్రంబు
గీ.
జగతి విప్రులు గొందఱు నిగమ మెఱిఁగి
29
సీ.
ఉపనీతుఁడగువేళ విపరీతమేదయా
మంత్రోపదేశంబు మఱి యగ్నిముఖముస
గీ.
జగతి విప్రులు గొందఱు నిగమ మెఱిఁగి
30
సీ.
ఉపనయనాగ్నియం దుండుభస్మముఁ దాల్ప
గీ.
జగతి విప్రులు గొందఱు నిగమ మెఱిఁగి
31
సీ.
వాల్మీకి కుంభజ వాసిష్ఠ గౌతమ
విధి విష్ణు రవి చంద్ర బుధ బృహస్పతి శచీ
గీ.
భస్మ ధరియించి రని గ్రంథబహుళ మున్న
32
సీ.
భస్మనిషేవణ భస్మధూళనములు
గీ.
భస్మమును గూర్చి దగుగ్రంథబహుళ మున్న
33
సీ.
భూతభేతాళముల్ పొరిబుచ్చఁగలశక్తి
వీరవైష్ణవు లెట్లు జేరరానిమహత్తు
గీ.
భస్మముకెకాక యొంటి కీపగిది గలదె
34
సీ.
తపసియై వనముకుఁ దర్లిపొయ్యేవేళ
గీ.
వ్యాసవాల్మీకకావ్యముల్ వసుధ లేవె
35
సీ.
భస్మంబు ధరియింపఁ బాపముల్ విడిపోవు
భస్మంబు త్రైలోక్యపద మబ్బఁగాఁజేయు
గీ.
ననుచు మొఱలిడు వేదంబు లధికముగను
36
సీ.
జలమిశ్రితసుభస్మ మిలను బూయఁగవలెఁ
గీ.
శ్రుతులు స్మృతులును జెప్పుటఁ జూచి యెఱిఁగి
37
సీ.
భస్మధారణవిధి పరిమితిఁ జెప్పెదఁ
యురమున స్తనముల నుదరమందున నాభి
సీ.
బాహువులమధ్య నూరువు పాదములను
38
సీ.
నియతి రుద్రాక్షోపనిషదర్థములు విని
గీ.
యెలమి రుద్రాక్షధారణ గలుగునరుని
39
సీ.
పదునాల్గుముఖములు పదునాల్గుభేదముల్ :
ముద మొప్పఁగా నేకముఖముఖ్యమైయుండు
గీ.
ధన్యమైయుండు రుద్రాక్షధారణంబు
40
సీ.
సకలపాపంబులు సమయింపఁగాఁజాలు
గీ.
రుద్రరూపంబుగా మది రూఢిగల్గి
41
సీ.
శంకర మీయక్షిజాతంబు లగుటను
దుష్టుల దుఃఖించి తొలఁగునట్లుగఁ జేయ
గీ.
జగతి రుద్రాక్షతో సరిజేయఁదగిన
42
సీ.
శంకర దేవేశ జ్వలన పద్మాసన
గీ.
శాస్త్రసమ్మతి రుద్రాక్షసరులు దాల్ప
43
సీ.
శిఖను నొక్కటియును శిరమున ముప్పది
మున నైదుశతములు ఘనబాహువులకును
గీ.
రెండునూఱుల ముప్పదినుండు మెండు
44
సీ.
శిఖ నేకముఖియును శిరమున ద్వాదశ
గీ.
నన్నిముఖముల రుద్రాక్షలగు కిరీట
45
సీ.
కాయశోషణ జేసి కష్టమందుటకంటె
పవనబంధనఁ జేసి బాధ లొందుటకంటె
గీ.
పాపము హరించు ఘనమోక్షపదవి నిచ్చు
46
సీ.
ధర యజుర్వేదమన్ తారహారములోన
గీ.
గాన నీమంత్రరాజంబుఁ గాంక్ష సేయు
47
సీ.
పంచాక్షరీమంత్రపరసవేదియు నబ్బె
చిత్రపంచాక్షరీచింతామణియు గూడె
గీ.
నిన్ను నన్నుగఁ జేయఁగా నేర్చినట్టి
48
సీ.
మహితపంచాక్షరీమహిమయుఁ దెలుపంగ
గీ.
గాన పంచాక్షరీమంత్రఘనతఁ దెలుప
49
సీ.
పంచాక్షరీమంత్రపఠనఁ జేసినయంత
పంచాక్షరీమంత్రపఠనఁ జేసినయంత
గీ.
దల్లి దాతయు నేతయు దండ్రి యగుచు
50
సీ.
కుంభసంభవువల్లఁ గొనియు పంచాక్షరి
సీ.
మంత్రసంతతి కిది మూలమంత్రమయ్యె
51
సీ.
పంచాక్షరీ యనుబలువైననావచే
పంచాక్షరీ యనుభానుదీప్తులవల్ల
గీ.
మోక్షలక్ష్మీప్రదాయకదీక్షితంబు
52
సీ.
ప్రణవయుక్తంబుగాఁ బంచాక్షరీమంత్ర
గీ.
మోక్ష మఱచేతిదై యుండు దీక్షలేక
53
సీ.
గతజన్మసుకృతసత్కారణంబునఁ జేసి
గతజన్మసుకృతసత్కారణంబునఁ జేసి
గీ.
దుష్కృతుల కిది గల్గుట దుర్ఘటంబు
54
సీ.
పంచాక్షరీమంత్రఫలమెకా క్రీడికిఁ
గీ.
భారతము శివగీతలు భాగవతము
55
సీ.
శైవపంచాక్షరీజపముకు ముఖ్యండు
వాకారదు యకారవైఖరి లిఖయింప
గీ.
మున్నుఁ జెప్పెను గొందఱు మూర్ఖులగుచు
56
సీ.
గ్రహణజనములు భక్తితోడను లింగ
గీ.
ధరను గొందఱు దనులింగధారణంబు
57
సీ.
ధర యిష్టలింగంబుఁ దగు స్థూలమునకును
ధరియింపవలెనని మొఱయును శ్రుతులన్ని
గీ.
ముగను జేసియు గురుమూర్తి నిగమసూక్తి
58
సీ.
లింగధారినిఁ గని లొంగి మ్రొక్కినఁ జాలు
గీ.
ననినచో లింగధారణ ఘనసభక్తి
59
సీ.
అంగమందున లింగ మమరియుండినవాఁడు
అంగమందున లింగ మమరుచున్నట్టివాఁ
గీ.
ననెడియర్థంబు స్కాందంబునందు గలదు
60
సీ.
తనువులు మూఁటను దగినవస్త్రంబుల
గీ.
నట్టిపురుషుని సాంగత్య మతనిసేవ
61
సీ.
అద్వైతసిద్ధైననాతని ఘటవర్త
ధరియించి పూజింప ధర్మమైయుండును
గీ.
దాచి పూజింపఁదగదు నద్వైతు లిట్లు
62
సీ.
ద్వైతుఁడై యుండె నద్వైతుఁడై యుండెను
గీ.
దేవుఁ డెవఁ డైనసరె స్థూలదేహమందుఁ
63
సీ.
శివుని ప్రసాదంబు శ్రేష్టంబుఁ గాదని
జ్ఞానహీనం బిది సత్యవాక్యముగాదు
గీ.
ననుచు శ్రీభాగవతమున వినఁగఁ జెప్పె
64
సీ.
పిత్రార్పితాన్నంబుఁ బ్రియ మొప్ప భోక్తలు
సీ.
గాని శర్వుప్రసాదంబుగాదు గొనఁగ
65
సీ.
శ్రాద్ధకాలంబున శ్రద్ధతోఁ బెట్టెడు
నాపిండ మాకర్త కర్ధాంగి యగుసతి
గీ.
శివుప్రసాదంబు గొనఁగ నిషిద్ధ మెట్లు
66
సీ.
పంచభూతంబులు బరమేశ్వరప్రసాద
గీ.
భవుప్రసాదమహత్వంబు భాగవతము
67
సీ.
హరునకు శివభక్తు లర్పిందుభూములు
యివి యనర్హంబులౌ నెవ్వరు గొనరాదు
గీ.
పత్త్రపుష్పఫలంబులు పక్వములును
68
సీ.
ఏమంత్రన్యాసాదు లామంత్రమునకును
గీ.
యొప్పవచ్చునె యీమాట దప్పుగాక
69
సీ.
బిల్వవృక్షముఁ జూచి ప్రీతితో మ్రొక్కిన
బిల్వవృక్షము వేసి పెంచినపుణ్యుండు
గీ.
నని పురాణంబులందున్నఁ గనరు వినరు
70
సీ.
కాశికాపురమందుఁ గాలభైరవుకన్న
గీ.
నేకబిల్వార్చనంబున నిత్తుననుచుఁ
71
సీ.
బహుళాష్టమిని బిల్వపత్త్రంబుతో మిమ్ము
లక్షబిల్వార్చన దక్షులై చేసిన
గీ.
నేకబిల్వమహత్వ మమేకముగను
72
సీ.
బిల్వవృక్షముక్రిందఁ బ్రేమతో వైశాఖ
గీ.
సత్యమిది సత్యమిదియును సత్యమనుచు
73
సీ.
మారేడుదళములు నూరిలో లేకున్న
నది యసంభవమైన నన్యపత్రంబులు
గీ.
సత్యమిది సత్యమిదియును సత్యమనుచు
74
సీ.
భృగుపత్ని నన్యాయముగఁ జంపినందున
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
75
సీ.
జలచరంబులలోన శ్రావ్యముగాఁబోలు
మత్స్యకేశ్వరుఁ డనుమారారి నతిభక్తి
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
76
సీ.
రెండవజన్మకు దండిది కాఁబోలు
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
77
సీ.
అడవిమృగములలో వడిగలదని హరి
శ్రీవరాహేశ్వరు శ్రీగిరిపై నిల్పి
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
78
సీ.
ప్రహ్లాదుకొఱకు స్తంభంబున నరసింహ
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
79
సీ.
లచ్చిపెనిమిటి గొప్పబిచ్చ మెత్తుటకునై
వామనేశ్వరు హిమవంతంబుపై నిల్పి
సీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
80
సీ.
నూనసాయకుతండ్రి శుభముహూర్తంబునఁ
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
81
సీ.
దశరథరాజుకు తనయుఁడై శ్రీవిష్ణు
శివదీక్షితుండునై శివగీతలు గ్రహించి
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
82
సీ.
కమలాక్షునంశనే గలిగెను యదువంశ
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
83
సీ.
వసుదేవసుతుఁడునై వాసుదేవుండన
డతిప్రయాసము నోర్చి మతినిల్పి హరుఁ గూర్చి
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
84
సీ.
కృష్ణుండు కాశిలోఁ గృష్ణేశలింగంబు
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
85
సీ.
పూర్వకాలంబునఁ బురుషోత్తముఁడు వచ్చి
బరమగుహ్యం జగుపరతత్త్వమును జెప్ప
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
86
సీ.
కరకంఠుఁ బూజింపఁ గమలసహస్రంబు
గీ.
నాదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
87
సీ.
శ్రీహరియంశను శ్రీపరాశరసూనుఁ
దన గ్రంథములయందు తక్కినసురలంత
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివుభక్తుఁ డగుట నిజము
88
సీ.
జైనవంశమునందు జన్మించి మాపతి
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివుభక్తుఁ డగుట నిజము
89
సీ.
కల్కిజన్మము ముందుగాఁ గలదందురు
గల్కేశ్వరంటులు గలవు పెన్నానది
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
90
సీ.
దక్షజమూర్తికి ధర్మునకునుబుట్టి
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
91
సీ.
పాండురంగంబనఁ బ్రబల మైనస్థలంబు
శివదీక్షితుండైన శ్రేష్ఠత్వమునఁ జేసి
గీ.
ఆదివిష్ణువు శివభక్తుఁ డగుట నిజము
92
సీ.
బ్రహ్మప్రతిష్ఠలు బ్రహ్మేశ్వరంబులు
గీ.
అట్టివారలు శివభక్తు లగుట నెఱిఁగి
93
సీ.
తమపేరు శివునితో దంటించి లింగముల్
సంఘంబు సిద్ధులు స్థావరంబులు భూమి
గీ.
వీరలందఱు శివభక్తిపారమతులు
94
సీ.
అదితినందనుఁ డైనయావామునునిపాద
గీ.
బూర్వపక్షంబు జెప్పెదఁ బొందుగాను
95
సీ.
మునిశాపవృతమైన మురవైరిజన్మముల్
గత కాలమున గంగ గనుపడకుండిన
గీ.
గాన జలములు బూర్వమే కలవటంచు
96
సీ.
బలి వామనునిపాదపద్మముల్ గడుగంగ
గీ.
కాన జలములు బూర్వమే కలవటంచు
97
సీ.
బలికొఱకై పుట్టుపని తనపనిగాని
బలిని భిక్షించెడిపని తనపనిగాని
గీ.
కారణము లేనిచో గంగ కలుగు టెట్టు
98
సీ.
హరిపాదమున గంగ యది పుట్టుకుండిన
గీ.
విష్ణు తనపాదమునకని వేరె గంగ
99
సీ.
ఘనత్రివిక్రము మింటికాల్ గడుగకమున్ను
వారలు ద్రావిరి వామనుపదముకుఁ
గీ.
నాలుగవతత్త్వ మిది వటుకాలు సోకి
100
సీ.
ఆది కనాదియౌ నాకాలమునఁగదా
గీ.
నకును గంగాధరత్వంబు ప్రకటమనుట
101
సీ.
ఆకాశవీథికి హరిపాదమునకును
హరి కప్పఁగాఁ బోవ డాకాశవీథియు
గీ.
బ్రహ్మ నడిగిన నీ రిలఁబడియె నదియె
102
సీ.
భాగీరథిని జూచి భక్తితో నర్చింప
గీ.
పరమభాగీరథికి హరిపాదమునను
103
సీ.
భాగీరథిని జొచ్చి ప్రాణంబు విడిచిన
భాగీరథిని శల్యపాతంబుఁ గల్పిన
గీ.
పరగ భాగీరథికి హరిపాదమునను
104
సీ.
సరయువులోఁ బడి చనియెఁగా రాముండు
గీ.
గంగచే హరి పూతుఁడౌ కతలు గలవు
105
సీ.
ఆదికాలంబున నంబిక హరినేత్ర
ఫాలనేత్రము విప్ప ప్రళయాగ్ని జగములఁ
గీ.
గంగ జగములు ముంపఁగ నంగజారి
106
సీ.
కమలాననుఁడు మది గర్వించి మించినఁ
గీ.
యనుచుఁ దెలియంగఁజాల రాయంగ హీన
107
సీ.
గంగలోఁ బడి ద్విజుల్ గాలంబుఁ జేసిన
నగ్నిలో విప్రులు నాహుతి యైనను
గీ.
గాని వాణీశు నొకతల గత్తిరింప
108
సీ.
ధరదినప్రళయము జరిగినప్పుడు విప్ర
గీ.
యెప్పుడును హత్య జెందక తప్పు సేయు
109
సీ.
కండకావరమున గర్వించి నిందించు
నాజన్నమం దున్న హరితలఁ దెగఁగోసి
గీ.
జెప్పలేరైరి హత్యగాఁ దప్పు సేయు
110
సీ.
దశకంఠుహత్యను దప్పింప రాముండు
గీ.
జెప్పఁజాలరు నోరెత్తి తప్పువాదుఁ
111
సీ.
భస్మాసురుం డనుపాఠాంతరముగల
మీ రిచ్చువరమున మీశిరంబునఁ దన
గీ.
యితరసాక్ష్యంబులా లేవు నిందుకైనఁ
112
సీ.
మృత్యుంజయత్వంబు నిత్యత్వకాలాంత
గీ.
వృకున కిచ్చినవరమున నకట మీకు
113
సీ.
వరము వేఁడు వృకుండు వానిశిరంబును
లగునట్లు కోరండు నడుగక యిచ్చుట
గీ.
వీరభద్రునికథవలె వేదమందు
114
సీ.
ధరలోన నేదేవుఁ దలఁచి జంపించిన
గీ.
తలఁప దయఁజేసి వృకుఁ జంపఁగలుగుశక్తి
115
సీ.
శాత్రవకృతమైన శ్రమ లనుభవించుట
శంకరుగృపచేత జయముల నొందుట
గీ.
బూని బదులుగ వృకుకథ లేనిదొకటి
116
సీ.
మింటిపురములమూటి మంటగలిపిన నీదు
గీ.
నమ్మఁగారాదు నిజమైనకమ్మవిల్తు
117
సీ.
శూరపద్మునకంటె శూరుండుగాఁ జెప్పఁ
గీ.
నమ్మగా రాదు నిజమైనకమ్మవిల్తు
118
సీ.
అష్టమూర్తులు భవునంగసంభవమని
గీ.
శ్రుతుల నీవార్త వినరాదు సతముగాని
119
సీ.
స్రష్టముఖంబున సాక్షాత్కరించిన
గీ.
ధాత యతిభ క్తి మిముఁ గూర్చి తపసియైన
120
సీ.
వసుదేవనందను వాసుదేవుండని
గీ.
ధాతకును మీరు పుట్టుట తథ్యమేని
121
సీ.
భాగవతంబునఁ బాక్షికుఁడై కవి
గీ.
వెఱచి యాహవనీయాగ్ని వేసె ననుచు
122
సీ.
పద్మాక్షుఁ డొకతరి పద్మాక్షియై సుధా
గీ.
కాన ని న్నభిలషించిన గలిగెఁ గొడుకు
123
సీ,
మోహినీదేవికి మొదటిబిడ్డండయ్యె
ముద్దుకూఁతురుగదా మోహినికిని శాస్త
గీ.
విష్ణు శివునకు భార్యయై వెలసెననియు
124
సీ.
భృంగాశ్యుఁ డనెడువాఁ డంగనయై సంతుఁ
గీ.
మోహినియు శివునిమాయలో ముంపె ననుచు
125
సీ.
శ్రీయుద్భటారాధ్యశేఖరుం డగువీర
దేశికానుగ్రహధన్యలింగాంగైక్య
గీ.
భువి కొమఱ్ఱాజు వేంకటశివుఁ డనంగ
126
సీ.
మత్కావ్యకన్యను మనుమీయవలెనని
గీ.
కనుక నిచ్చితి మత్కృతికన్య నిపుడు
127
రేపాలరాజలింగశతకము
