పీఠిక
రసికులారా!
ఈశతకమును పదునేనుసంవత్సరముల క్రిందట నారంభించి కొలఁదిదినములకు ఎనుబది పద్యముల వఱకుఁ బూర్తిచేసితిమి. పిదప నాలుగేండ్లకు మిగిలినపద్యములు పూర్తి చేసితిమి. అనంతపురములో నున్న ఎ. పి. కవిగారు తమబాలభారతిలోఁ బ్రచురించుకొనుట కీశతకమును దీసికొని యేబదిపద్యములు దాదాపుగఁ బత్రికలోఁ బ్రచురించి పిమ్మట పత్రిక నాపివేసిరి. ఎన్నిమాఱులు కోరినను మిగిలినపద్యములను బంపరైరి. ముద్రితమైన యేబది పద్యములు మాత్రము పత్రికనుండి తీసి జాగ్రత్త చేసితిమి. ప్రత్యంతరము లేకపోవుటచే మిగిలినపద్యములు క్రొత్తగాఁ బూర్తి చేయవలసివచ్చినది. పనిలోఁబనిగఁ బూర్వపద్యములు చాలవఱకు మార్చితిమి.
మొత్తముమీఁద నీశతకమున నీతివిషయికపద్వము లెక్కువగను భక్తివిషయికపద్యములు కొలఁదిగ నున్నవి. ఇందలిభావములు చాలవఱకు
సర్వలోకేశ్వరశతకము
శా.
శ్రీరమ్యాత్మక! నిర్వికల్పమయమూర్తీ సచ్చిదానందశృం
1
శా.
ఓనిర్వ్యాజదయాభిరామసుకృతీ యోదీనసంరక్షణా
2
మ.
ధనధాన్యంబులఁ గోర్కి లేదు, పరవిత్తద్రోహదుష్కర్మసం
3
మ.
దురహంకారజనావృతం బయిన యీదుష్టప్రపంచంబులో
4
శా.
సూరిస్తుత్యగుణాలవాల! సుయశశ్శోభాయమానాత్మ; నీ
5
శా.
దీనత్రాణపరాయణత్మ! భవద్దివ్యప్రభావంబు చి
6
శా.
మౌనంబూని యరణ్యసీమలను దుంపల్ పండ్లు భక్షించి యా
7
శా.
కల్ల ల్బల్కుచుఁ బొట్టకూటికయి దుర్గర్వానృతస్వాంతులన్
నుల్లాసంబునఁ దన్పినన్ బ్రతిఫలం బొందంగ లేనైతి ని
8
మ.
వివృతస్వర్గపురీకవాట మగుచుం బెంపొందుత్యాగంబు నా
9
మ.
సిరినిం గూర్పక కార్యనిర్వహణసుశ్రీదక్షుఁ గావింపఁ బో
10
మ.
తనయుల్ బందుగు లన్న సమ్మదము, గాంతావ్రాత మన్నన్ బ్రియం
11
మ.
పొగరా పోదు; ధనాశయో చనదు; పూవుంబోండ్లకౌఁగిండ్లపై
జగదుద్బంధము నెట్లు త్రెంతు నెటు లీర్ష్యామోహసంబంధముల్
12
మ.
తనగర్భస్థితరక్తమాంసములచేతన్ బిడ్డలం గాంచి తీ
13
మ.
నవమాసంబుల మోసి తల్లి కడువంతల్ బొందుచుం బెంచి మా
14
మ.
తన కామంబున కాస్పదంబయి నికాంతారత్నముం గొల్వ సి
15
మ.
తనకంఠంబునఁ దాళిగట్టినధవున్ దైవంబుగా నెంచుటే
బున భావించుట మర్త్యధర్మ మీది యేపో భారతీయప్రశ
16
శా.
కారుణ్యంబునఁ బెంచి యన్నమిడి లోకజ్ఞానవిద్యాదులం
17
మ.
లలితానూనఫలాభిరామములు లీలాలోలశైవాలినీ
18
శా.
చంచద్రత్నసువర్ణకంకణములున్ సర్వంకషంబైన పీ
19
మ.
ధన మున్నప్పుడు వందిమాగధులు కాంతారత్నముల్ పండితుల్
20
శా.
బాలక్రీడలు కొన్నినాళ్లు సుకళావ్యాసంగముల్ కొన్నినా
21
మ.
చలదంభోరుహపత్త్రవాఃకణగతిన్ స్థైర్యంబు లేకున్న మే
22
శా.
సారోక్తిప్రథమానకావ్యగతయోగాజాలశృంగారగా
23
మ.
పగులం గేలధరింప వీల్పడని మృత్పాత్రంబు చేబట్టి జీ
24
శా.
క్రూరుల్ గొందఱు సత్యమూర్తులకుఁ జిక్కుల్ గూర్చి యాత్మీయదు
శ్చారిత్రంబును వెల్లడింతురు; క్షమాసర్వస్వవిభ్రాజిత
25
శా.
గంగాస్నాన మొనర్పవచ్చు జనలోకంబెల్ల గొండాడఁగా
26
మ.
శ్రమయంచున్ సుఖముంచు సంసరణకష్టంబే భరింపంగఁజా
27
మ.
కలుషస్థావర మన్యకామినులసంగంబంచు బాజారుమి
28
శా.
బారల్ సాచుచు దేహిదేహి యనుచుం బ్రార్థించుపేదన్ క్షమా
ర్వారక్రోధమయాంతరంగుఁ డగుభూపాలుండొ చోరుండొ చే
29
మ.
ధనమార్జించుటె గాని కాసయిన స్వార్థంబందు వెచ్చింపఁ డె
30
మ.
కలుముల్ మిక్కుట మైనచోఁ గలుషముల్ గావింపఁ బ్రాల్మాలఁ డా
31
మ.
ధనగర్వంబునఁ బుట్టురోగములు సాంతం బొందు దారిద్ర్యమం
32
మ.
జనులన్ మోస మొనర్చి యైనఁ గలుషాచారంబుచే నైన దు
ఘనుఁ డాతండు హితుం డతండు జనలోకస్తుత్యవిజ్ఞానధీ
33
మ.
ధనమే ప్రాణమె ప్రాణమే ధనముగాఁ దర్కించులోభుల్ పరా
34
మ.
చనుచోఁ గొండొకగ్రుడ్డిగవ్వఁ గొనిపో శక్తుండు కానట్టి దు
35
శా.
కాలాసన్నమునందు శాంతము దయాకళ్యాణభావంబు స
36
మ.
పనియున్నప్పుడు జూపు శాంతము కృపాభావంబు మర్యాద పా
37
మ.
పలుకుల్ తేనెలసోన లీనఁ గరుణాభావంబు లేనవ్వు మో
38
శా.
తానే సర్వకళావిదుండ నను విద్యాశూన్యుఁ డొక్కండు వి
39
మ.
తగవుల్ దిద్ది కళావిదగ్ధతల నుద్యద్రీతి సాటింపవ
40
మ.
పరులన్ సైపక దుష్టమార్గచరులై వర్తించు నిర్వేలదు
41
మ.
చదువుల్ నేర్పఁగవచ్చు దుర్విషయసంసర్గంబు బోనాడవ
మ్మది నిన్ దావకసాదపద్మయుగళీమగ్నంబు గావించు నే
42
మ.
సిరిపై రాజ్యముపై సతీజనముపైఁ జిత్తంబు పోనాడి ని
43
మ.
అవనీమండలమండనాయితయశోవ్యాసంగు లౌధారుణీ
44
శా.
తారుణ్యాతిశయావలేపమున విస్తారాఘ మార్జించి దు
45
శా.
సూనుల్ తుంగతరంగమాలికలుగాఁ జూపట్ట బ్రోయాండ్రు స
పానీయంబుల రీతి భాసిలెడి యాపాపంపుసంసారమున్
46
మ.
స్థిర మొక్కించుక లేక, రోగములకుం జిత్తవ్యథాపాళి కా
47
మ.
పరహింసావిముఖుండు భీరువు కృపాభావుండు నిస్సారతా
48
మ.
తనయైశ్వర్యసమృద్ధిఁ జూచికొని మాంద్యస్వాంతు లై ఱేండ్రు స
49
మ.
మనమే గొప్పయటంచు నెంచఁజనునే మాంఛాతృముఖ్యుల్ గడిం
ర్తినిఁ జేకొందుమె? యేల స్వాతిశయముల్ శ్రీసర్వ...
50
మ.
తమసౌఖ్యంబులు తామె చూచుకొని స్వార్థత్యాగమున్ జేసినా
51
మ.
తొలుతన్ బెండిలిచింత పిమ్మట సుతాదుల్ కల్గరైరన్న నెం
52
మ.
నిరవద్యప్రతిభావిలాసములు పాండిత్యప్రభావంబు భా
53
మ.
నిరతంబున్ శిశుపోషణాదరమునం జింతించుచుం బ్రాయపున్
దురవస్థల్ పడుదుష్టుఁ డెట్లు పర మొందున్ సర్వ...
54
మ.
సమవేగంబునఁ బాఱుశైవలినులన్ స్నానాద్యనుష్ఠానకా
55
మ.
తరుపార్శ్వంబుల విశ్రమించుచు శకుంతస్వానముల్ సమ్మదా
56
మ.
తతశల్యాకరమాంసరూప మగుకాంతాగాత్రముం దోర్యుగ
57
మ.
తరుణీవల్గుదృగంచలంబులకు మిథ్యాసౌఖ్యసంపత్తికిన్
స్తరసంసారపయోధిమగ్నులగు చింతాదంతురక్షుణ్ణు లౌ
58
మ.
కఱకుంజూపుల పేరితూపులఁ బయం గాడించి లీలాలస
59
శా.
(?)నీరంధ్రద్రుమసంకులంబు గహనానీకంబొ? నానాజనో
60
శా.
ఆలోలాబ్ధితరంగవేష్టితసమీరాంకూరసంచారసు
61
మ.
పరహింసారతభూమిపాలకకుటుంబం బందు జన్మించి ని
62
మ.
సదయాంతఃకరణాతిరేకమతి మించన్ విశ్వకళ్యాణసం
63
శా.
సారాచారులఁ బండితోత్తముల నాస్థానంబునం జేర్చి తత్
64
శా.
పేరుం గైకొన నెంచి మేటికవులం బిల్పించి యాస్థానమం
65
శా.
పారావారపరీతభూవలయముం బాలించి సత్కీర్తివి
66
మ.
ఘనదుర్దాంతవయోవిజృంభణమునన్ గర్వించి కన్నట్టు కాం
జనితక్షోభలఁ గుందుజాల్ముఁడు ప్రపంచద్రోహి యై యేన యౌ
67
మ.
పరకాంతావిముఖుండనంచు సభలన్ వాక్రుచ్చి కబ్బంబులన్
68
మ.
అటవీమధ్యములం జరించుచుఁ బ్రపంచాతీతు లై మోక్షలం
69
మ.
కవియైనంత ఫలంబె యన్యకవిరాట్కావ్యార్థచౌర్యక్రియా
70
శా.
ఎన్నండో యొనరించినట్టి సుకృతంబే ఱేని గావించె; ని
యెన్నా ళ్లాయమలోకవాస మగునో యేజన్మ రానున్నదో
71
మ.
తరుణీపీనకుచద్వయీనిహితహస్తద్వంద్వుఁ డై కామినీ
72
మ.
వితతక్రూరనృపాలసేవనము గావింపంగనేలా? దురా
73
మ.
తను దూషించినఁ గ్రమ్మఱన్ దెగడు కాతర్యంబు త న్నెవ్వరై
74
శా.
తారుణ్యంబు గలంతకాలము సమస్తప్రాణిసంతానవి
జేరన్ వచ్చెను వార్ధకం బిపుడు నాచిత్తంబు సర్వంబు మి
75
శా.
ఏవో కొన్నికొఱంత లున్నయెడ నే నెట్లవ్వి సంపూర్ణముం
76
మ.
మతముల్ సర్వము నీమహత్త్వమును సంభావించి బోధించు స
77
శా.
దీనత్రాణపరాయణుండవు జగద్గేయప్రభావైభవ
78
శా.
క్రీడారంగము నీకు లోకము మహాకీలాలవారాశి నీ
79
శా.
కుక్షింబోషణ సల్పఁగాఁ దలఁచి పెక్కుల్ దౌష్ట్యముల్ సల్పి యే
80
శా.
సహ్యాసహ్యవిచారశూన్యు లయి నీచద్రవ్యలాభార్థ మై
81
మ.
పరిచర్యాభరమున్ సహించి, పరభూపశ్రేణినిం గొల్చి సం
82
మ.
హరియే దైవమటంచు నొక్కరుఁడు పుణ్యస్థానసందర్శన
83
శా.
కాలక్రూరదురంతకాసరమహాఘంటారవంబుల్ శ్రవః
కాలాసన్నము గాకముందు మదిలోఁ గాంక్షించువిజ్ఞానల
84
శా.
సేవాధర్మము లే నెఱుంగ నిను బూజింపంగ లేకుంటి స
85
శా.
తారుణ్యంబు గతించె, వార్ధకము చెంతన్ జేరె నెమ్మేన దు
86
మ.
పరసేవాకరణశ్లధంబయిన భావం బెట్లు నీనామసం
87
మ.
తినుబండారము తెమ్మటంచు నిసువుల్ దివ్యాంబరశ్రేణికై
ధనసంపాదనకై దురాశయును సంతాపజ్వరజ్వాలలం
88
మ.
కవితాకాంతకు బుద్ధి భాషకు సమగ్రంబైన యూహాదివై
89
మ.
శ్రుతపాండిత్యముతో నినుం దెలియ నెచ్చో శక్యమౌనే? సమం
90
మ.
గతకాలంబు సుఖంబుగా జరిగె; నింకన్ మీఁదికాలంబునన్
91
మ.
కలలోఁ గాంచినవెల్ల సత్యసరణుల్ కానట్లు సంసారసం
తులువల్ మోక్షము నొందఁగాఁ గలరె యెందున్ సర్వ...
92
మ.
పరకాంతం గనినంతఁ గాముకుఁడు దుర్వ్యాపారచింతాపరం
93
మ.
తరుణీరూపము మాతృభావ మలరన్ ధ్యానించుటన్ ఘోరసం
94
శా.
తారుణ్యంబును బూర్తిగా నితరకాంతాదూరుఁ జై పుచ్చి ని
95
మ.
మహనీయుల్ కవిసార్వభౌములు సుధామాధుర్యవాక్పూగధూ
యహమున్ సైచి కృతార్థుఁ జేయఁ గదవయ్యా సర్వ...
96
మ.
గళసంస్తంభితమై కఫంబు హృదయోత్కంపంబు గావించుచో
97
శా.
ఏరూపంబున నున్నవాఁడవని యూహింపంగ నేర్తున్ మఱే
98
మ.
నిగమార్థంబు లెఱుంగ, వ్యాసముఖులౌ నిర్వాణవేత్తల్ పురా
99
శా.
ప్రాచీనంబగు నార్షభావమది దుర్వ్యాఖ్యానసంపత్తిచే
ర్వాచీనుల్ గ్రహియింపకుండి రెటు తత్త్వజ్ఞానసంపాదన
100
మ.
కలికాలం బిదిగాన మానవులకుం గాలంబు స్వల్పంబు నీ
101
మ.
మునుముందెప్పుడొ భక్తియోగకలనంబుం బూన నేనంచు నా
102
మ.
గ్రహతారాదులు దిక్కు లాకసము వక్కాణించు నీతేజ మ
103
మ.
తనువో చంచలమం చెఱుంగుదును, గాంతావ్రాతసంపర్కమున్
104
మ.
కవితాకల్పనముల్ రసప్రచురశృంగారప్రబంధంబులున్
105
శా.
ఈ దేహం బొగి పంచభూతమయ మెందేవేళనో తూలుమ
106
శా.
ఆండ్రంబిడ్డల నెంత దన్నినను మేలా? లేదు సుంతేనిఁ బ్రో
107
మ.
పరితఃపుష్పితకేళికావనులు భావవ్యక్తకావ్యంబులున్
108
మ.
బ్రతుకా యన్యజనావలంబము శరీరంబా రుజాభూమి, స్వా
గతి ముం దెట్టులమాఱునో యనుచు శోకం బందునే కాని పం
109
మ.
గతిలేకుండిన బిచ్చమెత్తుఁ దనకుం గర్జంబు లేకున్నచో
110
మ.
వినవచ్చెన్ యమధర్మరాజతురగద్విట్కంఠఘంటాఘణం
111
మ.
కలుషాచారులు దంభవర్తనులు లోకం బెల్ల వంచించుచే
112
మ.
పరసేవాజనితవ్యథాభరము సైపన్ లేక యస్మద్ధృదం
చరణాబ్దంబులచెంత నుంచితిని దాస్యక్షోభవిచ్ఛేదనం
113
మ.
పదిరెండేడులక్రింద నీకృతి సమాప్తం బయ్యె; సిద్దాన డె
114
శా.
మారీస్ఫోటకరోగదూర మగుచున్ మాతృక్షమాభాగముల్
115
