బాలకాండము - సర్గము 70
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే సప్తతితమః సర్గః |౧-౭౦|
వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
తతః ప్రభాతే జనకః కృత కర్మా మహర్షిభిః |
ఉవాచ వాక్యం వాక్యజ్ఞః శతానందం పురోహితం |౧-౭౦-౧|
భ్రాతా మమ మహాతేజా యవీయాన్ అతిధార్మికః |
కుశధ్వజ ఇతి ఖ్యాతః పురీం అధ్యవసత్ శుభాం |౧-౭౦-౨|
వార్యా ఫలక పర్యంతాం పిబన్ ఇక్షుమతీం నదీం |
సాంకాశ్యాం పుణ్య సంకాశాం విమానం ఇవ పుష్పకం |౧-౭౦-౩|
తం అహం ద్రష్టుం ఇచ్ఛామి యజ్ఞ గోప్తా స మే మతః |
ప్రీతిం సో అపి మహాతేజా ఇమాం భోక్తా మయా సహ |౧-౭౦-౪|
ఏవం ఉక్తో తు వచనే శతానందస్య సంనిధౌ |
ఆగతాః కేచిద్ అవ్యగ్రా జనకః తాన్ సమాదిశత్ |౧-౭౦-౫|
శాసనాత్ తు నరేంద్రస్య ప్రయయుః శీఘ్ర వాజిభిః |
సమానేతుం నరవ్యాఘ్రం విష్ణుం ఇంద్ర ఆజ్ఞయా యథా |౧-౭౦-౬|
సంకాస్యాం తే సమాగమ్య దదృశుః చ కుశ్ధ్వజం |
న్యవేదయన్ యథా వృత్తం జనకస్య చ చింతితం |౧-౭౦-౭|
తద్ వృత్తం నృపతిః శ్రుత్వా దూత శ్రేష్ఠైః మహా జవైః |
ఆజ్ఞయా తు నరేంద్రస్య ఆజగామ కుశధ్వజః |౧-౭౦-౮|
స దదర్శ మహాత్మానం జనకం ధర్మ వత్సలం |
సో అభివాద్య శతానందం జనకం చ అతి ధార్మికం |౧-౭౦-౯|
రాజ అర్హం పరమం దివ్యం ఆసనం చ అధ్యరోహత |
ఉపవిష్టౌ ఉభౌ తౌ తు భ్రాతరౌ అమిత ఓజసౌ |౧-౭౦-౧౦|
ప్రేషయామాసతుః వీరౌ మంత్రి శ్రేష్ఠం సుదామనం |
గచ్ఛ మంత్రి పతే శీఘ్రం ఇక్ష్వాకం అమిత ప్రభం |౧-౭౦-౧౧|
ఆత్మజైః సహ దుర్ధర్షం ఆనయస్వ స మంత్రిణం |
ఔపకార్యాం స గత్వా తు రఘూణాం కుల వర్ధనం |౧-౭౦-౧౨|
దదర్శ శిరసా చ ఏనం అభివాద్య ఇదం అబ్రవీత్ |
అయోధ్యా అధిపతే వీర వైదేహో మిథిలా అధిపః |౧-౭౦-౧౩|
స త్వాం ద్రష్టుం వ్యవసితః స ఉపాధ్యాయ పురోహితం |
మంత్రి శ్రేష్ఠ వచః శ్రుత్వా రాజా స ఋషి గణః తదా |౧-౭౦-౧౪|
స బంధుః అగమత్ తత్ర జనకో యత్ర వర్తతే |
రాజా చ మంత్రి సహితః స ఉపాధ్యాయః స బాంధవః |౧-౭౦-౧౫|
వాక్యం వాక్య విదాం శ్రేష్ఠో వైదేహం ఇదం అబ్రవీత్ |
విదితం తే మహారాజ ఇక్ష్వాకు కుల దైవతం |౧-౭౦-౧౬|
వక్తా సర్వేషు కృత్యేషు వసిష్ఠో భగవాన్ ఋషిః |
విశ్వామిత్ర అభ్యనుజ్ఞాతః సహ సర్వైః మహర్షిభిః |౧-౭౦-౧౭|
ఏష వక్ష్యతి ధర్మాత్మా వసిష్ఠో మే యథా క్రమం |
తూష్ణీం భూతే దశరథే వసిష్ఠో భగవాన్ ఋషిః |౧-౭౦-౧౮|
ఉవాచ వాక్యం వాక్యజ్ఞో వైదేహం స పురోధసాం |
అవ్యక్త ప్రభవో బ్రహ్మా శాశ్వతో నిత్య అవ్యయః |౧-౭౦-౧౯|
తస్మాత్ మరీచిః సంజజ్ఞే మరీచేః కశ్యపః సుతః |
వివస్వాన్ కశ్యపాత్ జజ్ఞే మనుర్ వైవస్వతః స్మృతః |౧-౭౦-౨౦|
మనుః ప్రజాపతిః పూర్వం ఇక్ష్వాకుః చ మనోః సుతః |
తం ఇక్ష్వాకుం అయోధ్యాయాం రాజానం విద్ధి పూర్వకం |౧-౭౦-౨౧|
ఇక్ష్వాకోః తు సుతః శ్రీమాన్ కుక్షిః ఇతి ఏవ విశ్రుతః |
కుక్షేః అథ ఆత్మజః శ్రీమాన్ వికుక్షిః ఉపపద్యత |౧-౭౦-౨౨|
వికుక్షేః తు మహాతేజా బాణః పుత్రః ప్రతాపవాన్ |
బాణస్య తు మహాతేజా అనరణ్యః ప్రతాపవాన్ |౧-౭౦-౨౩|
అనరణ్యాత్ పృథుః జజ్ఞే త్రిశంకుః తు పృథోః సుతః |
త్రిశంకోః అభవత్ పుత్రో ధుంధుమారః మహాయశాః |౧-౭౦-౨౪|
ధుంధుమారాత్ మహాతేజా యువనాశ్వో మహారథః |
యువనాశ్వ సుతః అసీత్ మాంధాతా పృథివీ పతిః |౧-౭౦-౨౫|
మాంధాతుః తు సుతః శ్రీమాన్ సుసంధిః ఉదపద్యత |
సుసంధేః అపి పుత్రౌ ద్వౌ ధ్రువసంధిః ప్రసేనజిత్ |౧-౭౦-౨౬|
యశస్వీ ధ్రువసంధేః తు భరతో నామ నామతః |
భరతాత్ తు మహాతేజా అసితో నామ జాయత |౧-౭౦-౨౭|
యస్య ఏతే ప్రతి రాజన ఉదపత్యంత శాత్రవః |
హైహయ తాలజంఘాః చ శూరాః చ శశబింద్వః |౧-౭౦-౨౮|
తాన్ చ స ప్రతి యుద్ధ్యన్ వై యుద్ధే రాజా ప్రవాసితః |
హిమవంతం ఉపాగమ్య భార్యాభ్యాం సహితః తదా |౧-౭౦-౨౯|
అసితో అల్ప బలో రాజా కాల ధర్మం ఉపేయివాన్ |
ద్వే చ అస్య భార్యే గర్భిణ్యై బభూవతుః ఇతి శ్రుతి |౧-౭౦-౩౦|
ఏకా గర్భ వినాశ అర్థం సపత్నై సగరం దదౌ |
తతః శైలవరే రమ్యే బభూవ అభిరతో మునిః |౧-౭౦-౩౧|
భార్గవ చ్యవనో నామ హిమవంతం ఉపాశ్రితః |
తత్ర చ ఏకా మహాభాగా భార్గవం దేవ వర్చసం |౧-౭౦-౩౨|
వవందే పద్మ పత్రాక్షీ కాంక్షంతీ సుతం ఉత్తమం |
తం ఋషిం సా అభ్యుపగమ్య కాలిందీ చ అభ్యవాదత |౧-౭౦-౩౩|
స తాం అభ్యవదత్ విప్రః పుత్ర ఈప్సుం పుత్ర జన్మని |
తవ కుక్షౌ మహాభాగే సు పుత్రః సు మహాబలః |౧-౭౦-౩౪|
మహావీర్యో మహాతేజా అచిరాత్ సంజనిష్యతి |
గరేణ సహితః శ్రీమాన్ మా శుచః కమలేక్షణే |౧-౭౦-౩౫|
చ్యవనం చ నమస్కృత్య రాజపుత్రీ పతివ్రతా |
పత్యా విరహితా తస్మాత్ పుత్రం దేవీ వ్యజాయత |౧-౭౦-౩౬|
సపత్న్యా తు గరః తస్యైః దత్తో గర్భ జిఘాంసయా |
సహ తేన గరేణ ఏవ సంజాతః సగరోఇ అభవత్ |౧-౭౦-౩౭|
సగరస్య అస్య అసమంజః తు అసమంజాత్ అథ అంశుమాన్ |
దిలీపో అంశుమతః పుత్రో దిలీపస్య భగీరథః |౧-౭౦-౩౮|
భగీరథాత్ కకుత్స్థః చ కకుత్స్థస్య రఘుః తథా |
రఘోః తు పుత్రః తేజస్వీ ప్రవృద్ధః పురుషాదకః |౧-౭౦-౩౯|
కల్మాషపాదో హి అభవత్ తస్మాత్ జాతః తు శఙ్ఖణః |
సుదర్శనః శంఖణస్య అగ్నివర్ణః సుదర్శనాత్ |౧-౭౦-౪౦|
శీఘ్రగః తు అగ్నివర్ణస్య శీఘ్రగస్య మరుః సుతః |
మరోః ప్రశుశ్రుకః తు ఆసీత్ అంబరీషః ప్రశుశ్రుకాత్ |౧-౭౦-౪౧|
అంబరీషస్య పుత్రో అభూత్ నహుషః చ మహీపతిః |
నహుషస్య యయాతిః తు నాభాగః తు యయాతి జః |౧-౭౦-౪౨|
నాభాగస్య భభూవ అజ అజాత్ దశరథో అభవత్ |
అస్మాత్ దశరథాత్ జాతౌ భ్రాతరౌ రామ లక్ష్మణౌ |౧-౭౦-౪౩|
ఆది వంశ విశుద్ధానాం రాజ్ఞాం పరమ ధర్మిణాం |
ఇక్ష్వాకు కుల జాతానాం వీరాణాం సత్య వాదినాం |౧-౭౦-౪౪|
రామ లక్ష్మణయోః అర్థే త్వత్ సుతే వరయే నృప |
సదృశాభ్యాం నరశ్రేష్ఠ సదృశే దాతుం అర్హసి |౧-౭౦-౪౫|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే సప్తతితమః సర్గః |౧-౭౦|