బాలకాండము - సర్గము 54
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే చతుఃపఞ్చాశః సర్గః |౧-౫౪|
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
కామధేనుం వసిష్ఠో అపి యదా న త్యజతే మునిః |
తదా అస్య శబలాం రామ విశ్వామిత్రో అన్వకర్షత |౧-౫౪-౧|
నీయమానా తు శబలా రామ రాజ్ఞా మహాత్మనా |
దుఃఖితా చింతయామాస రుదంతీ శోక కర్శితా |౧-౫౪-౨|
పరిత్యక్తా వసిష్ఠేన కిం అహం సుమహాత్మనా |
యా అహం రాజ భృతైః దీనా హ్రియేయం భృశ దుఃఖితా |౧-౫౪-౩|
కిం మయా అపకృతం తస్య మహర్షేః భావిత ఆత్మనః |
యన్ మాం అనాగసం భక్తాం ఇష్టాం త్యజతి ధార్మికః |౧-౫౪-౪|
ఇతి సంచింతయిత్వా తు నిఃశ్వస్య చ పునః పునః |
జగామ వేగేన తదా వసిష్ఠం పరమ ఓజసం |౧-౫౪-౫|
నిర్ధూయ తాం తదా భృత్యాన్ శతశః శత్రుసూదన |
జగామ అనిల వేగేన పాద మూలం మహాత్మనః |౧-౫౪-౬|
శబలా సా రుదంతీ చ క్రోశంతీ చ ఇదం అబ్రవీత్ |
వసిష్ఠస్య అగ్రతః స్థిత్వా మేఘ నిఃస్వనా |౧-౫౪-౭|
భగవన్ కిం పరిత్యక్తా త్వయా అహం బ్రహ్మణః సుత |
యస్మాత్ రాజ భటా మాం హి నయంతే త్వత్ సకాశతః |౧-౫౪-౮|
ఏవం ఉక్తః తు బ్రహ్మర్షిర్ ఇదం వచనం అబ్రవీత్ |
శోక సంతప్త హృదయాం స్వ సారం ఇవ దుఃఖితాం |౧-౫౪-౯|
న త్వాం త్యజామి శబలే న అపి మే అపకృతం త్వయా |
ఏష త్వాం నయతే రాజా బలాత్ మత్తః మహాబలః |౧-౫౪-౧౦|
న హి తుల్యం బలం మహ్యం రాజా తు అద్య విశేషతః |
బలీ రాజా క్షత్రియః చ పృథివ్యాః పతిః ఏవ చ |౧-౫౪-౧౧|
ఇయం అక్షౌహిణీ పూర్ణా గజ వాజి రథ ఆకులా |
హస్తి ధ్వజ సమాకీర్ణా తేన అసౌ బలవత్తరః |౧-౫౪-౧౨|
ఏవం ఉక్తా వసిష్ఠేన ప్రత్యువాచ వినీతవత్ |
వచనం వచనజ్ఞా సా బ్రహ్మర్షిం అతుల ప్రభం |౧-౫౪-౧౩|
న బలం క్షత్రియస్య ఆహుః బ్రాహ్మణో బలవత్తరః |
బ్రహ్మన్ బ్రహ్మ బలం దివ్యం క్షత్రాత్ తు బలవత్తరం |౧-౫౪-౧౪|
అప్రమేయ బలం తుభ్యం న త్వయా బలవత్తరః |
విశ్వామిత్రో మహావీర్యః తేజః తవ దురాసదం |౧-౫౪-౧౫|
నియుఙ్క్ష్వ మాం మహాతేజః త్వత్ బ్రహ్మ బల సంభృతాం |
తస్య దర్పం బలం యత్నం నాశయామి దురాత్మనః |౧-౫౪-౧౬|
ఇతి ఉక్తః తు తయా రామ వసిష్ఠః సుమహాయశాః |
సృజస్వ ఇతి తదా ఉవాచ బలం పర బల అర్దనం |౧-౫౪-౧౭|
తస్య తత్ వచనం శ్రుత్వా సురభిః సా అసృజత్ తదా |
తస్యా హుంభా రవ ఉత్సృష్టాః పహ్లవాః శతశో నృప |౧-౫౪-౧౮|
నాశయంతి బలం సర్వం విశ్వామిత్రస్య పశ్యతః |
స రాజా పరమ క్రుద్ధః క్రోధ విస్ఫారిత ఈక్షణః |౧-౫౪-౧౯|
పహ్లవాన్ నాశయామాస శస్త్రైః ఉచ్చావచైః అపి |
విశ్వామిత్ర అర్దితాన్ దృష్ట్వా పహ్లవాన్ శతశః తదా |౧-౫౪-౨౦|
భూయ ఏవ అసృజత్ ఘోరాన్ శకాన్ యవన మిశ్రితాన్ |
తైః ఆసీత్ సంవృతా భూమిః శకైః యవన మిశ్రితైః |౧-౫౪-౨౧|
ప్రభావద్భిర్మహావీర్యైర్హేమకింజల్కసన్నిభైః |
యద్వా -
ప్రభావద్భిః మహావీర్యైః హేమ కింజల్క సంనిభైః |
దీర్ఘాసిపట్టిశధరైర్హేమవర్ణాంబరావృతైః |
యద్వా -
దీర్ఘ అసి పట్టిశ ధరైః హేమ వర్ణ అంబర ఆవృతైః |౧-౫౪-౨౨|
నిర్దగ్ధం తత్ బలం సర్వం ప్రదీప్తైః ఇవ పావకైః |
తతో అస్త్రాణి మహాతేజా విశ్వామిత్రో ముమోచ హ |
తైః తైః యవన కాంభోజా బర్బరాః చ అకులీ కృతాః |౧-౫౪-౨౩|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే చతుఃపఞ్చాశః సర్గః |౧-౫౪|