బాలకాండము - సర్గము 45
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే పఞ్చచత్వారింశః సర్గః |౧-౪౫|
వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
విశ్వామిత్ర వచః శ్రుత్వా రాఘవః సహ లక్ష్మణః |
విస్మయం పరమం గత్వా విశ్వామిత్రం అథ అబ్రవీత్ |౧-౪౫-౧|
అతి అద్భుతం ఇదం బ్రహ్మన్ కథితం పరమం త్వయా |
గంగా అవతరణం పుణ్యం సాగరస్య అపి పూరణం |౧-౪౫-౨|
క్షణ భూత ఇవ నౌ రాత్రిః సంవృత్త ఇయం పరంతప |
ఇమాం చింతయతోః సర్వం నిఖిలేన కథాం తవ |౧-౪౫-౩|
తస్య సా శర్వరీ సర్వా మమ సౌమిత్రిణా సహ |
జగామ చింతయాన్ అస్య విశ్వామిత్ర కథాం శుభాం |౧-౪౫-౪|
తతః ప్రభాతే విమలే విశ్వామిత్రం తపోధనం|
ఉవాచ రాఘవో వాక్యం కృత ఆహ్నికం అరిందమః |౧-౪౫-౫|
గతా భగవతీ రాత్రిః శ్రోతవ్యం పరమం శ్రుతం |
తరామ సరితం శ్రేష్టం పుణ్యం త్రి పథ గాం నదీం |౧-౪౫-౬|
నౌః ఏషా హి సుఖ ఆస్తీర్ణా ఋషీణాం పుణ్య కర్మణాం |
భగవంతం ఇహ ప్రాప్తం జ్ఞాత్వా త్వరితం ఆగతా |౧-౪౫-౭|
తస్య తత్ వచనం శ్రుత్వా రాఘవస్య మహాత్మనః |
సంతారం కారయామాస స ఋషి సంఘస్య కౌశికః |౧-౪౫-౮|
ఉత్తరం తీరం ఆసాద్య సంపూజ్య ఋషి గణం తతః |
గంగా కూలే నివిష్టాః తే విశాలాం దదృశుః పురీం |౧-౪౫-౯|
తతో ముని వరః తూర్ణం జగామ సహ రాఘవః |
విశాలాం నగరీం రమ్యాం దివ్యాం స్వర్గ ఉపమాం తదా |౧-౪౫-౧౦|
అథ రామో మహాప్రాజ్ఞో విశ్వామిత్రం మహామునిం |
పప్రచ్ఛ ప్రాంజలిః భూత్వా విశాలాం ఉత్తమాం పురీం |౧-౪౫-౧౧|
కతమో రాజ వంశో అయం విశాలాయాం మహామునే |
శ్రోతుం ఇచ్ఛామి భద్రం తే పరం కౌతూహలం హి మే |౧-౪౫-౧౨|
తస్య తత్ వచనం శ్రుత్వా రామస్య మునిపుంగవః |
ఆఖ్యాతుం తత్ సమారేభే విశాలస్య పురాతనం |౧-౪౫-౧౩|
శ్రూయతాం రామ శక్రస్య కథాం కథయతః శ్రుతాం |
అస్మిన్ దేశే హి యత్ వృత్తం శృణు తత్త్వేన రాఘవ |౧-౪౫-౧౪|
పూర్వం కృత యుగే రామ దితేః పుత్రా మహాబలాః |
అదితేః చ మహాభాగా వీర్యవంతః సుధార్మికాః |౧-౪౫-౧౫|
తతః తేషాం నరవ్యాఘ్రః బుద్ధిః ఆసీత్ మహాత్మనాం |
అమరా విర్జరాః చైవ కథం స్యామో నిరామయాః |౧-౪౫-౧౬|
తేషాం చింతయతాం తత్ర బుద్ధిః ఆసీత్ విపశ్చితాం |
క్షీర ఉద మథనం కృత్వా రసం ప్రాప్స్యామ తత్ర వై |౧-౪౫-౧౭|
తతో నిశ్చిత్య మథనం యోక్త్రం కృత్వా చ వాసుకిం |
మంథానం మందరం కృత్వా మమంథుర్ అమిత ఓజసః |౧-౪౫-౧౮|
అథ వర్ష సహస్రేణ యోక్త్ర సర్ప శిరాంసి చ |
వమంతో అతి విషం తత్ర దదంశుర్ దశనైః శిలాః |౧-౪౫-౧౯|
ఉత్పపాతాం అగ్ని సంకాశం హాలాహల మహావిషం |
తేన దగ్ధం జగత్ సర్వం స దేవ అసుర మానుషం |౧-౪౫-౨౦|
అథ దేవా మహాదేవం శంకరం శరణార్థ్తినః |
జగ్ముః పశుపతిం రుద్రం త్రాహి త్రాహి ఇతి తుష్టువుః |౧-౪౫-౨౧|
ఏవం ఉక్తః తతో దేవైః దేవేశ్వరః ప్రభుః |
ప్రాదుర్ ఆసీత్ తతో అత్ర ఏవ శంఖ చక్ర ధరో హరిః |౧-౪౫-౨౨|
ఉవాచ ఏనం స్మితం కృత్వా రుద్రం శూలధరం హరిః |
దైవతైః మధ్యమానో తు తత్ పూర్వం సముపస్థితం |౧-౪౫-౨౩|
తత్ త్వదీయం సురశ్రేష్ఠః సురాణాం అగ్రతో హి యత్ |
అగ్ర పూజామి ఇహ స్థిత్వా గృహాణ ఇదం విషం ప్రభో |౧-౪౫-౨౪|
ఇతి ఉక్త్వా చ సురశ్రేష్ఠః తత్ర ఏవ అంతర్ధీయత |
దేవతానాం భయం దృష్ట్వా శ్రుత్వా వాక్యం తు శారఙ్గిణః |౧-౪౫-౨౫|
హాలాహలం విషం ఘోరం సంజగ్రాహ అమృత ఉపమం |
దేవాన్ విసౄజ్య దేవేశో జగామ భగవాన్ హరః |౧-౪౫-౨౬|
తతో దేవ అసురాః సర్వే మమంథూ రఘునందన |
ప్రవివేశ అథ పాతాలం మంథానః పర్వతోత్తమః |౧-౪౫-౨౭|
తతో దేవాః స గంధర్వాః తుష్టువుః మధుసూదనం |
త్వం గతిః సర్వ భూతానాం విశేషేణ దివౌకసాం |౧-౪౫-౨౮|
పాలయ అస్మాన్ మహాబాహో గిరిం ఉద్ధర్తుం అర్హసి |
ఇతి శ్రుత్వా హృషీకేశః కామఠం రూపం ఆస్థితః |౧-౪౫-౨౯|
పర్వతం పృష్టతః కృత్వా శిశ్యే తత్ర ఉదధౌ హరిః |
పర్వత అగ్రం తు లోకాత్మా హస్తేన ఆక్రమ్య కేశవః |౧-౪౫-౩౦|
దేవానాం మధ్యతః స్థిత్వా మమంథ పురుషోత్తమః |
అథ వర్ష సహస్రేణ ఆయుర్వేదమయః పుమాన్ |౧-౪౫-౩౧|
ఉదతిష్ఠత్ సుధర్మాత్మా స దణ్డ స కమణ్దులుః |
పూర్వం ధన్వంతరిర్ నామ అప్సరాః చ సు వర్చసః |౧-౪౫-౩౨|
అప్సు నిర్మథనాత్ ఏవ రసాత్ తస్మాత్ వర స్త్రియః |
ఉత్పేతుః మనుజ శ్రేష్ఠ తస్మాత్ అప్సరసో అభవన్ |౧-౪౫-౩౩|
షష్టిః కోట్యో అభవన్ తాసాం అప్సరాణాం సువర్చసాం |
అసంఖ్యేయాః తు కాకుత్స్థ యాః తాసాం పరిచారికాః |౧-౪౫-౩౪|
న తాః స్మ ప్రతిగృహ్ణంతి సర్వే తే దేవ దానవాః |
అప్రతిగ్రహణాత్ ఏవ తా వై సాధారణాః స్మృతాః |౧-౪౫-౩౫|
వరుణస్య తతః కన్యా వారుణీ రఘునందన |
ఉత్పపాత మహాభాగా మార్గమాణా పరిగ్రహం |౧-౪౫-౩౬|
దితేః పుత్రా న తాం రామ జగృహుర్ వరుణ ఆత్మజాం |
అదితేః తు సుతా వీర జగృహుః తాం అనిందితాం |౧-౪౫-౩౭|
అసురాః తేన దైతేయాః సురాః తేన అదితేః సుతాః |
హృష్టాః ప్రముదితాః చ ఆసన్ వారుణీ గ్రహణాత్ సురాః |౧-౪౫-౩౮|
ఉచ్చైఃశ్రవా హయ శ్రేష్ఠో మణి రత్నం చ కౌస్తుభం |
ఉదతిష్ఠన్ నరశ్రేష్ఠ తథైవ అమృతం ఉత్తమం |౧-౪౫-౩౯|
అథ తస్య కృతే రామ మహాన్ ఆసీత్ కుల క్షయః |
అదితేః తు తతః పుత్రా దితేః పుత్రాన్ అసూదయన్ |౧-౪౫-౪౦|
ఏకతాం అగమన్ సర్వే అసురా రాక్షసైః సహ |
యుద్ధం ఆసీత్ మహాఘోరం వీర త్రైలోక్య మోహనం |౧-౪౫-౪౧|
యదా క్షయం గతం సర్వం తదా విష్ణుః మహాబలః |
అమృతం సః అహరత్ తూర్ణం మాయాం ఆస్థాయ మోహినీం |౧-౪౫-౪౨|
యే గతా అభిముఖం విష్ణుం అక్షరం పురుషోత్తమం |
సంపిష్టాః తే తదా యుద్ధే బిష్ణునా ప్రభ విష్ణునా |౧-౪౫-౪౩|
అదితేః ఆత్మజా వీరా దితేః పుత్రాన్ నిజఘ్నిరే |
అస్మిన్ ఘోరే మహాయుద్ధే దైతేయా అదిత్యాయోః భృశం |౧-౪౫-౪౪|
నిహత్య దితి పుత్రాన్ తు రాజ్యం ప్రాప్య పురందరః |
శశాస ముదితో లోకాన్ స ఋషి సంఘాన్ స చారణాన్ |౧-౪౫-౪౫|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే పఞ్చచత్వారింశః సర్గః |౧-౪౫|