బాలకాండము - సర్గము 45

వికీసోర్స్ నుండి

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే పఞ్చచత్వారింశః సర్గః |౧-౪౫|

వాల్మీకి రామాయణము
రామాయణ కాండములు
1. బాలకాండము
2. అయోధ్యాకాండము
3. అరణ్యకాండము
4. కిష్కింధకాండము
5. సుందరకాండము
6. యుద్ధకాండము
7. ఉత్తరకాండము

విశ్వామిత్ర వచః శ్రుత్వా రాఘవః సహ లక్ష్మణః |

విస్మయం పరమం గత్వా విశ్వామిత్రం అథ అబ్రవీత్ |౧-౪౫-౧|

అతి అద్భుతం ఇదం బ్రహ్మన్ కథితం పరమం త్వయా |

గంగా అవతరణం పుణ్యం సాగరస్య అపి పూరణం |౧-౪౫-౨|

క్షణ భూత ఇవ నౌ రాత్రిః సంవృత్త ఇయం పరంతప |

ఇమాం చింతయతోః సర్వం నిఖిలేన కథాం తవ |౧-౪౫-౩|

తస్య సా శర్వరీ సర్వా మమ సౌమిత్రిణా సహ |

జగామ చింతయాన్ అస్య విశ్వామిత్ర కథాం శుభాం |౧-౪౫-౪|

తతః ప్రభాతే విమలే విశ్వామిత్రం తపోధనం|

ఉవాచ రాఘవో వాక్యం కృత ఆహ్నికం అరిందమః |౧-౪౫-౫|

గతా భగవతీ రాత్రిః శ్రోతవ్యం పరమం శ్రుతం |

తరామ సరితం శ్రేష్టం పుణ్యం త్రి పథ గాం నదీం |౧-౪౫-౬|

నౌః ఏషా హి సుఖ ఆస్తీర్ణా ఋషీణాం పుణ్య కర్మణాం |

భగవంతం ఇహ ప్రాప్తం జ్ఞాత్వా త్వరితం ఆగతా |౧-౪౫-౭|

తస్య తత్ వచనం శ్రుత్వా రాఘవస్య మహాత్మనః |

సంతారం కారయామాస స ఋషి సంఘస్య కౌశికః |౧-౪౫-౮|

ఉత్తరం తీరం ఆసాద్య సంపూజ్య ఋషి గణం తతః |

గంగా కూలే నివిష్టాః తే విశాలాం దదృశుః పురీం |౧-౪౫-౯|

తతో ముని వరః తూర్ణం జగామ సహ రాఘవః |

విశాలాం నగరీం రమ్యాం దివ్యాం స్వర్గ ఉపమాం తదా |౧-౪౫-౧౦|

అథ రామో మహాప్రాజ్ఞో విశ్వామిత్రం మహామునిం |

పప్రచ్ఛ ప్రాంజలిః భూత్వా విశాలాం ఉత్తమాం పురీం |౧-౪౫-౧౧|

కతమో రాజ వంశో అయం విశాలాయాం మహామునే |

శ్రోతుం ఇచ్ఛామి భద్రం తే పరం కౌతూహలం హి మే |౧-౪౫-౧౨|

తస్య తత్ వచనం శ్రుత్వా రామస్య మునిపుంగవః |

ఆఖ్యాతుం తత్ సమారేభే విశాలస్య పురాతనం |౧-౪౫-౧౩|

శ్రూయతాం రామ శక్రస్య కథాం కథయతః శ్రుతాం |

అస్మిన్ దేశే హి యత్ వృత్తం శృణు తత్త్వేన రాఘవ |౧-౪౫-౧౪|

పూర్వం కృత యుగే రామ దితేః పుత్రా మహాబలాః |

అదితేః చ మహాభాగా వీర్యవంతః సుధార్మికాః |౧-౪౫-౧౫|

తతః తేషాం నరవ్యాఘ్రః బుద్ధిః ఆసీత్ మహాత్మనాం |

అమరా విర్జరాః చైవ కథం స్యామో నిరామయాః |౧-౪౫-౧౬|

తేషాం చింతయతాం తత్ర బుద్ధిః ఆసీత్ విపశ్చితాం |

క్షీర ఉద మథనం కృత్వా రసం ప్రాప్స్యామ తత్ర వై |౧-౪౫-౧౭|

తతో నిశ్చిత్య మథనం యోక్త్రం కృత్వా చ వాసుకిం |

మంథానం మందరం కృత్వా మమంథుర్ అమిత ఓజసః |౧-౪౫-౧౮|

అథ వర్ష సహస్రేణ యోక్త్ర సర్ప శిరాంసి చ |

వమంతో అతి విషం తత్ర దదంశుర్ దశనైః శిలాః |౧-౪౫-౧౯|

ఉత్పపాతాం అగ్ని సంకాశం హాలాహల మహావిషం |

తేన దగ్ధం జగత్ సర్వం స దేవ అసుర మానుషం |౧-౪౫-౨౦|

అథ దేవా మహాదేవం శంకరం శరణార్థ్తినః |

జగ్ముః పశుపతిం రుద్రం త్రాహి త్రాహి ఇతి తుష్టువుః |౧-౪౫-౨౧|

ఏవం ఉక్‌తః తతో దేవైః దేవేశ్వరః ప్రభుః |

ప్రాదుర్ ఆసీత్ తతో అత్ర ఏవ శంఖ చక్ర ధరో హరిః |౧-౪౫-౨౨|

ఉవాచ ఏనం స్మితం కృత్వా రుద్రం శూలధరం హరిః |

దైవతైః మధ్యమానో తు తత్ పూర్వం సముపస్థితం |౧-౪౫-౨౩|

తత్ త్వదీయం సురశ్రేష్ఠః సురాణాం అగ్రతో హి యత్ |

అగ్ర పూజామి ఇహ స్థిత్వా గృహాణ ఇదం విషం ప్రభో |౧-౪౫-౨౪|

ఇతి ఉక్త్వా చ సురశ్రేష్ఠః తత్ర ఏవ అంతర్ధీయత |

దేవతానాం భయం దృష్ట్వా శ్రుత్వా వాక్యం తు శారఙ్గిణః |౧-౪౫-౨౫|

హాలాహలం విషం ఘోరం సంజగ్రాహ అమృత ఉపమం |

దేవాన్ విసౄజ్య దేవేశో జగామ భగవాన్ హరః |౧-౪౫-౨౬|

తతో దేవ అసురాః సర్వే మమంథూ రఘునందన |

ప్రవివేశ అథ పాతాలం మంథానః పర్వతోత్తమః |౧-౪౫-౨౭|

తతో దేవాః స గంధర్వాః తుష్టువుః మధుసూదనం |

త్వం గతిః సర్వ భూతానాం విశేషేణ దివౌకసాం |౧-౪౫-౨౮|

పాలయ అస్మాన్ మహాబాహో గిరిం ఉద్ధర్తుం అర్హసి |

ఇతి శ్రుత్వా హృషీకేశః కామఠం రూపం ఆస్థితః |౧-౪౫-౨౯|

పర్వతం పృష్టతః కృత్వా శిశ్యే తత్ర ఉదధౌ హరిః |

పర్వత అగ్రం తు లోకాత్మా హస్తేన ఆక్రమ్య కేశవః |౧-౪౫-౩౦|

దేవానాం మధ్యతః స్థిత్వా మమంథ పురుషోత్తమః |

అథ వర్ష సహస్రేణ ఆయుర్వేదమయః పుమాన్ |౧-౪౫-౩౧|

ఉదతిష్ఠత్ సుధర్మాత్మా స దణ్డ స కమణ్దులుః |

పూర్వం ధన్వంతరిర్ నామ అప్సరాః చ సు వర్చసః |౧-౪౫-౩౨|

అప్సు నిర్మథనాత్ ఏవ రసాత్ తస్మాత్ వర స్త్రియః |

ఉత్పేతుః మనుజ శ్రేష్ఠ తస్మాత్ అప్సరసో అభవన్ |౧-౪౫-౩౩|

షష్టిః కోట్యో అభవన్ తాసాం అప్సరాణాం సువర్చసాం |

అసంఖ్యేయాః తు కాకుత్స్థ యాః తాసాం పరిచారికాః |౧-౪౫-౩౪|

న తాః స్మ ప్రతిగృహ్ణంతి సర్వే తే దేవ దానవాః |

అప్రతిగ్రహణాత్ ఏవ తా వై సాధారణాః స్మృతాః |౧-౪౫-౩౫|

వరుణస్య తతః కన్యా వారుణీ రఘునందన |

ఉత్పపాత మహాభాగా మార్గమాణా పరిగ్రహం |౧-౪౫-౩౬|

దితేః పుత్రా న తాం రామ జగృహుర్ వరుణ ఆత్మజాం |

అదితేః తు సుతా వీర జగృహుః తాం అనిందితాం |౧-౪౫-౩౭|

అసురాః తేన దైతేయాః సురాః తేన అదితేః సుతాః |

హృష్టాః ప్రముదితాః చ ఆసన్ వారుణీ గ్రహణాత్ సురాః |౧-౪౫-౩౮|

ఉచ్చైఃశ్రవా హయ శ్రేష్ఠో మణి రత్నం చ కౌస్తుభం |

ఉదతిష్ఠన్ నరశ్రేష్ఠ తథైవ అమృతం ఉత్తమం |౧-౪౫-౩౯|

అథ తస్య కృతే రామ మహాన్ ఆసీత్ కుల క్షయః |

అదితేః తు తతః పుత్రా దితేః పుత్రాన్ అసూదయన్ |౧-౪౫-౪౦|

ఏకతాం అగమన్ సర్వే అసురా రాక్షసైః సహ |

యుద్ధం ఆసీత్ మహాఘోరం వీర త్రైలోక్య మోహనం |౧-౪౫-౪౧|

యదా క్షయం గతం సర్వం తదా విష్ణుః మహాబలః |

అమృతం సః అహరత్ తూర్ణం మాయాం ఆస్థాయ మోహినీం |౧-౪౫-౪౨|

యే గతా అభిముఖం విష్ణుం అక్షరం పురుషోత్తమం |

సంపిష్టాః తే తదా యుద్ధే బిష్ణునా ప్రభ విష్ణునా |౧-౪౫-౪౩|

అదితేః ఆత్మజా వీరా దితేః పుత్రాన్ నిజఘ్నిరే |

అస్మిన్ ఘోరే మహాయుద్ధే దైతేయా అదిత్యాయోః భృశం |౧-౪౫-౪౪|

నిహత్య దితి పుత్రాన్ తు రాజ్యం ప్రాప్య పురందరః |

శశాస ముదితో లోకాన్ స ఋషి సంఘాన్ స చారణాన్ |౧-౪౫-౪౫|


ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే పఞ్చచత్వారింశః సర్గః |౧-౪౫|