బాలకాండము - సర్గము 42
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే ద్విచత్వారింశః సర్గః |౧-౪౨|
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
కాలధర్మం గతే రామ సగరే ప్రకృతీ జనాః |
రాజానం రోచయామాసుర్ అంశుమంతం సుధార్మికం |౧-౪౨-౧|
స రాజా సుమహాన్ ఆసీత్ అంశుమాన్ రఘునందన |
తస్య పుత్రో మహాన్ ఆసీత్ దిలీప ఇతి విశ్రుతః |౧-౪౨-౨|
తస్మై రాజ్యం సమాదిశ్య దిలీపే రఘునందన |
హిమవత్ శిఖరే రమ్యే తపః తేపే సుదారుణం |౧-౪౨-౩|
ద్వా త్రింశత్ సహస్రాం వర్షాణి సుమహా యశాః |
తపోవన గతో రాజా స్వర్గం లేభే తపోధనః |౧-౪౨-౪|
దిలీపః తు మహాతేజాః శ్రుత్వా పైతామహం వధం |
దుఃఖ ఉపహతయా బుద్ధ్యా నిశ్చయం న అధ్యగచ్ఛత |౧-౪౨-౫|
కథం గంగా అవతరణం కథం తేషాం జలక్రియా |
తారయేయం కథం చ ఏతాన్ ఇతి చింతాపరో అభవత్ |౧-౪౨-౬|
తస్య చింతయతో నిత్యం ధర్మేణ విదిత ఆత్మనః |
పుత్రో భగీరథో నామ జజ్ఞే పరమ ధార్మికః |౧-౪౨-౭|
దిలీపః తు మహాతేజా యజ్ఞైః బహుభిః ఇష్టవాన్ |
త్రింశత్ వర్ష సహస్రాణి రాజా రాజ్యం అకారయత్ |౧-౪౨-౮|
అగత్వా నిశ్చయం రాజా తేషాం ఉద్ధరణం ప్రతి |
వ్యాధినా నర శార్దూల కాల ధర్మం ఉపేయివాన్ |౧-౪౨-౯|
ఇంద్రలోకం గతో రాజా స్వ అర్జితేన ఏవ కర్మణా |
రజ్యే భగీరథం పుత్రం అభిషిచ్య నరర్షభః |౧-౪౨-౧౦|
భగీరథః తు రాజర్షిః ధార్మికో రఘునందన |
అనపత్యో మహారజాః ప్రజా కామః స చ ప్రజాః |౧-౪౨-౧౧|
మంత్రిషు ఆధాయ తత్ రజ్యం గఙ్గ అవతరణే రతః|
తపో దీర్ఘం సమాతిష్ఠత్ గోకర్ణే రఘునందన |౧-౪౨-౧౨|
ఊర్ధ్వ బాహుః పంచ తపా మాస ఆహారో జితేఇంద్రియః |
తస్య వర్ష సహస్రాణి ఘోరే తపసి తిష్ఠతః |౧-౪౨-౧౩|
అతీతాని మహబహో తస్య రాజ్ఞో మహాత్మనః |
సుప్రీతో భగవాన్ బ్రహ్మా ప్రజానాం పతిః ఈశ్వరః |౧-౪౨-౧౪|
తతః సుర గణైః సార్ధం ఉపాగమ్య పితామహః |
భగీరథం మహాత్మానం తప్యమానం అథ అబ్రవీత్ |౧-౪౨-౧౫|
భగీరథ మహారాజ ప్రీతః తే అహం జనాధిప |
తపసా చ సుతప్తేన వరం వరయ సువ్రత |౧-౪౨-౧౬|
తం ఉవాచ మహాతేజాః సర్వలోక పితామహం |
భగీరథో మహాబాహుః కృత అంజలిపుటః స్థితః |౧-౪౨-౧౭|
యది మే భగవాన్ ప్రీతో యది అస్తి తపసః ఫలం |
సగరస్య ఆత్మజాః సర్వే మత్తః సలిలం ఆప్నుయుః |౧-౪౨-౧౮|
గంగాయాః సలిల క్లిన్నే భస్మని ఏషాం మహాత్మనాం |
స్వర్గం గచ్ఛేయుర్ అత్యంతం సర్వే మే ప్రపితామహాః |౧-౪౨-౧౯|
దేవ యాచే హ సంతత్యై న అవసీదేత్ కులం చ నః |
ఇక్ష్వాకూణాం కులే దేవ ఏష మే అస్తు వరః పరః |౧-౪౨-౨౦|
ఉక్త వాక్యం తు రాజానం సర్వలోక పితామహః |
ప్రత్యువాచ శుభాం వాణీం మధురం మధుర అక్షరాం |౧-౪౨-౨౧|
మనోరథో మహాన్ ఏష భగీరథ మహారథ |
ఏవం భవతు భద్రం తే ఇక్ష్వాకు కుల వర్ధన |౧-౪౨-౨౨|
ఇయం హైమవతీ జ్యేష్ఠా గంగా హిమవతః సుతా |
తాం వై ధారయితుం రాజన్ హరః తత్ర నియుజ్యతాం |౧-౪౨-౨౩|
గంగాయాః పతనం రాజన్ పృథివీ న సహిష్యతే |
తాం వై ధారయితుం రాజన్ న అన్యం పశ్యామి శూలినః |౧-౪౨-౨౪|
తం ఏవం ఉక్త్వా రాజానం గంగాం చ ఆభాష్య లోకకృత్ |
జగామ త్రిదివం దేవైః సర్వైః సహ మరుత్ గణైః |౧-౪౨-౨౫|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే ద్విచత్వారింశః సర్గః |౧-౪౨|