బాలకాండము - సర్గము 32
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే ద్వాత్రింశః సర్గః |౧-౩౨|
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
బ్రహ్మ యోనిర్ మహాన్ ఆసీత్ కుశో నామ మహాతపాః |
అక్లిష్ట వ్రత ధర్మజ్ఞః సజ్జన ప్రతి పూజకః |౧-౩౨-౧|
స మహాత్మా కులీనాయాం యుక్తాయాం సుమహాబలాన్ |
వైదర్భ్యాం జనయాం ఆస చతురః సదృశాన్ సుతాన్ |౧-౩౨-౨|
కుశాంబం కుశనాభం చ ఆసూర్తరజసం వసుం |
దీప్తి యుక్తాన్ మహోత్సాహాన్ క్షత్రధర్మ చికీర్షయా |౧-౩౨-౩|
తాన్ ఉవాచ కుశః పుత్రాన్ ధర్మిష్ఠాన్ సత్యవాదినః |
క్రియతాం పాలనం పుత్రా ధర్మ ప్రాప్యథ పుష్కలం |౧-౩౨-౪|
కుశస్య వచనం శ్రుత్వా చత్వారో లోక సత్తమాః |
నివేశం చక్రిరే సర్వే పురాణాం నృ వరాః తదా |౧-౩౨-౫|
కుశాంబః తు మహాతేజాః కౌశాంబీం అకరోత్ పురీం |
కుశనాభః తు ధర్మాత్మా పురం చక్రే మహోదయం |౧-౩౨-౬|
అసూర్తరజసో రామ ధర్మారణ్యం మహామతిః |
చక్రే పురవరం రాజా వసుర్ నామ గిరివ్రజం |౧-౩౨-౭|
ఏషా వసుమతీ నామ వసోః తస్య మహాత్మనః |
ఏతే శైలవరాః పంచ ప్రకాశంతే సమంతతః |౧-౩౨-౮|
సుమాగధీ నదీ రమ్యా మాగధాన్ విశ్రుతా ఆయయౌ |
పంచానాం శైల ముఖ్యానాం మధ్యే మాలా ఇవ శోభతే |౧-౩౨-౯|
సా ఏషా హి మాగధీ రామ వసోః తస్య మహాత్మనః |
పూర్వ అభిచరితా రామ సుక్షేత్రా సస్య మాలినీ |౧-౩౨-౧౦|
కుశనాభః తు రాజర్షిః కన్యా శతం అనుత్తమం |
జనయామాస ధర్మాత్మా ఘృతాచ్యాం రఘు నందన |౧-౩౨-౧౧|
తాః తు యౌవన శాలిన్యో రూపవత్యః స్వలంకృతాః |
ఉద్యాన భూమిం ఆగమ్య ప్రావృషి ఇవ శతహ్రదాః |౧-౩౨-౧౨|
గాయంత్యో నృత్యమానాః చ వాదయంత్యః చ రాఘవ |
ఆమోదం పరమం జగ్ముర్ వర ఆభరణ భూషితాః |౧-౩౨-౧౩|
అథ తాః చారు సర్వ అంగ్యో రూపేణ అప్రతిమా భువి |
ఉద్యాన భూమిం ఆగమ్య తారా ఇవ ఘన అంతరే |౧-౩౨-౧౪|
తాః సర్వగుణ సంపన్నా రూప యౌవన సంయుతాః |
దృష్ట్వా సర్వాత్మకో వాయుర్ ఇదం వచనం అబ్రవీత్ |౧-౩౨-౧౫|
అహం వః కామయే సర్వా భార్యా మమ భవిష్యథ |
మానుషః త్యజ్యతాం భావో దీర్ఘం ఆయుర్ అవాప్స్యథ |౧-౩౨-౧౬|
చలం హి యౌవనం నిత్యం మానుషేషు విశేషతః |
అక్షయం యౌవనం ప్రాప్తా అమర్యః చ భవిష్య్థ |౧-౩౨-౧౭|
తస్య తద్ వచనం శ్రుత్వా వాయోః అక్లిష్ట కర్మణః |
అపహాస్య తతో వాక్యం కన్యా శతం అథ అబ్రవీత్ |౧-౩౨-౧౮|
అంతః చరసి భూతానాం సర్వేషాం త్వం సుర సత్తమ |
ప్రభావజ్ఞాః చ తే సర్వాః కిం అర్థం అవమన్యసే |౧-౩౨-౧౯|
కుశనాభ సుతాః దేవం సమస్తా సుర సత్తమ |
స్థానాత్ చ్యావయితుం దేవం రక్షామః తు తపో వయం |౧-౩౨-౨౦|
మా భూత్ స కాలో దుర్మేధః పితరం సత్య వాదినం |
అవమన్యస్వ స్వ ధర్మేణ స్వయం వరం ఉపాస్మహే |౧-౩౨-౨౧|
పితా హి ప్రభుర్ అస్మాకం దైవతం పరమం చ సః |
యస్య నో దాస్యతి పితా స నో భర్తా భవిష్యతి |౧-౩౨-౨౨|
తాసాం తు వచనం శ్రుత్వా హరిః పరమ కోపనః |
ప్రవిశ్య సర్వ గాత్రాణి బభంజ భగవాన్ ప్రభుః |౧-౩౨-౨౩|
తాః కన్యా వాయునా భగ్నా వివిశుర్ నృపతేః గృహం |
ప్రవిశ్య చ సుసంభ్రాంతాః స లజ్జాః స అస్ర లోచన |౧-౩౨-౨౪|
స చ తా దయితా భగ్నాః కన్యాః పరమ శోభనాః |
దృష్ట్వా దీనాః తదా రాజా సంభ్రాంత ఇదం అబ్రవీత్ |౧-౩౨-౨౫|
కిం ఇదం కథ్యతాం పుత్ర్యః కో ధర్మం అవమన్యతే |
కుబ్జాః కేన కృతాః సర్వాః చేష్టంత్యో న అభిభాషథ |
ఏవం రాజా వినిఃశ్వస్య సమాధిం సందధే తతః |౧-౩౨-౨౬|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే ద్వాత్రింశః సర్గః |౧-౩౨|