బాలకాండము - సర్గము 13

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే త్రయోదశః సర్గః |౧-౧౩|

వాల్మీకి రామాయణము

రామాయణ కాండములు

1. బాలకాండము

2. అయోధ్యాకాండము

3. అరణ్యకాండము

4. కిష్కింధకాండము

5. సుందరకాండము

6. యుద్ధకాండము

7. ఉత్తరకాండము

పునః ప్రాప్తే వసంతే తు పూర్ణః సంవత్సరోఽభవత్ |

ప్రసవార్థం గతో యష్టుం హయమేధేన వీర్యవాన్ |౧-౧౩-౧|

అభివాద్య వసిష్ఠం చ న్యాయతః ప్రతిపూజ్య చ |

అబ్రవీత్ ప్రశ్రితం వాక్యం ప్రసవార్థం ద్విజోత్తమం |౧-౧౩-౨|

యజ్ఞో మే క్రియతాం బ్రహ్మన్ యథోక్తం మునిపుఙ్గవ |

యథా న విఘ్నాః క్రియంతే యజ్ఞాంగేషు విధీయతాం |౧-౧౩-౩|

భవాన్ స్నిగ్ధః సుహృన్ మహ్యం గురుః చ పరమో మహాన్ |

వోఢవ్యో భవతా చ ఏవ భారో యజ్ఞస్య చ ఉద్యతః |౧-౧౩-౪|

తథా ఇతి చ స రాజానం అబ్రవీత్ ద్విజసత్తమః |

కరిష్యే సర్వం ఏవ ఏతత్ భవతా యత్ సమర్థితం |౧-౧౩-౫|

తతోఽబ్రవీత్ ద్విజాన్ వృద్ధాన్ యజ్ఞ కర్మసు నిష్ఠితాన్ |

స్థాపత్యే నిష్ఠితాం చ ఏవ వృద్ధాన్ పరమ ధార్మికాన్ |౧-౧౩-౬|

కర్మ అంతికాన్ శిల్పకారాన్ వర్ధకీన్ ఖనకాన్ అపి |

గణకాన్ శిల్పినః చ ఏవ తథా ఏవ నట నర్తకాన్ |౧-౧౩-౭|

తథా శుచీన్ శాస్త్ర విదః పురుషాన్ సు బహు శ్రుతాన్ |

యజ్ఞ కర్మ సమీహంతాం భవంతో రాజ శాసనాత్ |౧-౧౩-౮|

ఇష్టకా బహు సాహస్రీ శీఘ్రం ఆనీయతాం ఇతి |

ఉపకార్యాః క్రియంతాం చ రాజ్ఞో బహు గుణాన్వితాః |౧-౧౩-౯|

బ్రాహ్మణ ఆవసథాః చైవ కర్తవ్యాః శతశః శుభాః |

భక్ష్య అన్న పానైః బహుభిః సముపేతాః సునిష్ఠితాః |౧-౧౩-౧౦|

తథా పౌర జనస్య అపి కర్తవ్యాః చ సువిస్తరాః |

ఆగతానాం సుదూరాత్ చ పార్థివానాం పృథక్ పృథక్ |౧-౧౩-౧౧|

వాజివారణ శలాః చ తథా శయ్యా గృహాణి చ |

భటానాం మహదావాసం వైదేశిక నివాసినాం |౧-౧౩-౧౨|

ఆవాసా బహు భక్ష్యా వై సర్వ కామైః ఉపస్థితాః |

తథా పౌరజన్స్య అపి జనస్య బహు శోభనం |౧-౧౩-౧౩|

దాతవ్యం అన్నం విధివత్ సత్కృత్య న తు లీలయా |

సర్వే వర్ణా యథా పూజాం ప్రాప్నువంతి సుసత్కృతాః |౧-౧౩-౧౪|

న చ అవజ్ఞా ప్రయోక్తవ్యా కామ క్రోధ వశాత్ అపి |

యజ్ఞ కర్మసు యే వ్యగ్రాః పురుషాః శిల్పినః తథా |౧-౧౩-౧౫|

తేషాం అపి విశేషేణ పూజా కార్యా యథా క్రమం |

యే స్యుః సంపూజితా సర్వే వసుభిః భోజనేన చ |౧-౧౩-౧౬|

యథా సర్వం సువిహితం న కించిత్ పరిహీయతే |

తథా భవంతః కుర్వంతు ప్రీతి యుక్తేన చేతసా |౧-౧౩-౧౭|

తతః సర్వే సమాగమ్య వసిష్ఠం ఇదం అబ్రువన్ |

యథేష్టం తత్ సువిహితం న కించిత్ పరిహీయతే |౧-౧౩-౧౮|

యథోక్తం తత్ కరిష్యామో న కించిత్ పరిహీయతే |

తతః సుమంత్రం ఆహూయ వసిష్ఠో వాక్యం అబ్రవీత్ |౧-౧౩-౧౯|

నిమంత్రయస్వ నృపతీన్ పృథివ్యాం యే చ ధార్మికాః |

బ్రాహ్మణాన్ క్షత్రియాన్ వైశ్యాన్ శూద్రాం చ ఏవ సహస్రశః |౧-౧౩-౨౦|

సమానయస్వ సత్కృత్య సర్వ దేశేషు మానవాన్ |

మిథిలాధిపతిం శూరం జనకం సత్య వాదినం |౧-౧౩-౨౧|

తం ఆనయ మహాభాగం స్వయం ఏవ సుసత్కృతం |

పూర్వ సంబంధినం జ్ఞాత్వా తతః పూర్వం బ్రవీమి తే |౧-౧౩-౨౨|

తథా కాశీ పతిం స్నిగ్ధం సతతం ప్రియ వాదినం |

సద్ వృత్తం దేవసంకాశం స్వయం ఏవ అనయస్వ హ |౧-౧౩-౨౩|

తథా కేకయ రాజానం వృద్ధం పరమ ధార్మికం |

శ్వశురం రాజ సింహస్య సపుత్రం త్వం ఇహ ఆనయ |౧-౧౩-౨౪|

అఙ్గేశ్వరం మహేష్వాసం రోమపాదం సు సత్కృతం |

వయస్యం రాజ సింహస్య సపుత్రం తం ఇహ ఆనయ |౧-౧౩-౨౫|

తథా కోసల రాజానం భానుమంతం సుసత్కృతం |

మగధ అధిపతిం శూరం సర్వ శాస్త్ర విశారదం |౧-౧౩-౨౬|

ప్రాప్తిజ్ఞం పరమోదారం సుసత్కృతం పురుషర్షభం |

రాజ్ఞః శాసనం ఆదాయ చోదయస్వ నృపర్షభాన్ |

ప్రాచీనాన్ సింధు సౌవీరాన్ సౌరాష్ఠ్రేయాం చ పార్థివాన్ |౧-౧౩-౨౭|

దాక్షిణాత్యాన్ నరేంద్రాం చ సమస్తాన్ ఆనయస్వ హ |

సంతి స్నిగ్ధాః చ యే చ అన్యే రాజానః పృథివీ తలే |౧-౧౩-౨౮|

తాన్ ఆనయ యథా క్షిప్రం స అనుగాన్ సహ బాంధవాన్ |

ఏతాన్ దూతైః మహాభాగైః ఆనయస్వ నృప ఆజ్ఞ్యా |౧-౧౩-౨౯|

వసిష్ఠ వాక్యం తత్ శ్రుత్వా సుమంత్రః త్వరితః తదా |

వ్యాదిశత్ పురుషాన్ తత్ర రాజ్ఞాం ఆనయనే శుభాన్ |౧-౧౩-౩౦|

స్వయం ఏవ హి ధర్మాత్మా ప్రయాతో ముని శాసనాత్ |

సుమంత్రః త్వరితో భూత్వా సమానేతుం మహామతిః |౧-౧౩-౩౧|

తే చ కర్మాంతికాః సర్వే వసిష్ఠాయ చ మహర్షయే |

సర్వం నివేదయంతి స్మ యజ్ఞే యత్ ఉపకల్పితం |౧-౧౩-౩౨|

తతః ప్రీతో ద్విజ శ్రేష్ఠః తాన్ సర్వాన్ మునిర్ అబ్రవీత్ |

అవజ్ఞయా న దాతవ్యం కస్య చిత్ లీలయా అపి వా |౧-౧౩-౩౩|

అవజ్ఞయా కృతం హన్యాత్ దాతారం న అత్ర సంశయః |

తతః కైశ్చిత్ అహో రాత్రైః ఉపయాతా మహీక్షితః |౧-౧౩-౩౪|

బహూని రత్నాని ఆదాయ రాజ్ఞో దశరథస్య హ |

తతో వసిష్ఠః సుప్రీతో రాజానం ఇదం అబ్రవీత్ |౧-౧౩-౩౫|

ఉపయాతా నర వ్యాఘ్ర రాజానః తవ శాసనాత్ |

మయా అపి సత్కృతాః సర్వే యథా అర్హం రాజ సత్తమ |౧-౧౩-౩౬|

యజ్ఞీయం చ కృతం సర్వం పురుషైః సుసమాహితైః |

నిర్యాతు చ భవాన్ యష్టుం యజ్ఞ ఆయతనం అంతికాత్ |౧-౧౩-౩౭|

సర్వకామైః ఉపహృతైః ఉపేతం వై సమంతతః |

ద్రష్టుం అర్హసి రాజేంద్ర మనసేవ వినిర్మితం |౧-౧౩-౩౮|

తథా వసిష్ఠ వచనాత్ ఋష్యశృంగస్య చ ఉభయోః |

దివసే శుభ నక్షత్రే నిర్యాతో జగతీపతిః |౧-౧౩-౩౯|

తతో వసిష్ఠ ప్రముఖాః సర్వ ఏవ ద్విజోత్తమాః |

ఋష్యశృంగం పురస్కృత్య యజ్ఞ కర్మ ఆరభన్ తదా |౧-౧౩-౪౦|

యజ్ఞ వాటం గతాః సర్వే యథా శాస్త్రం యథా విధి |

శ్రీమాన్ చ సహ పత్నీభీ రాజా దీక్షాం ఉపావిశత్ |౧-౧౩-౪౧|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే త్రయోదశః సర్గః |౧-౧౩|