పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/490

'నిటలాన' —

కర్ణపర్వము —

గీ.⁠

వెండిపింజెలతోడ వెడదయమ్ముల చిత్ర సేన ధరణినాథు శిరముఁ ద్రుంచి వాడి నారసంబు వర్ముని నిటలాన నాట నేసె దివిజనాథసుతుఁడు.

⁠ 406

'ధరణి' (ఇకారాంతమును గలదు) ఇటువలెనే (వేదాలు, ప్రాణానవంటివి) బహులములు గలవు. 'వికృతౌ క్వచిచ్చ లోపో మో ర్ధీర్ఘశ్చాత ఆదిమస్య భవేత్' అని (నన్నయభట్టు) సూత్రమున్నందు వలన తెలుగున వికల్పముగ 'జొంపములు - జొంపాలు' అని వ్యాఖ్య (లో లక్ష్యములు) వ్రాసినారు గాని, గీర్వాణపదములును గలవు.407

⁠

'ధూర్త వృద్ధౌ మూర్ఖ నీచా వుదంతావపి సమ్మతాః'

⁠

అని అధర్వణ కారిక ధూర్తు, వృద్దు, మూర్ఖు, నీచు— అనిన్ని గలవని యర్థము. 'ధూర్తుడు' అని డుకారము సిద్ధమే.408

'వృద్ధు' —

సభాపర్వము (2–27) —

క.⁠

వృద్ధు లొక లక్ష యున్నను బుద్ధియె యెవ్వరికి వారిఁ బూజింపంగా నిద్ధరణీశులలో గుణ వృద్దని పూజించితిమి త్రివిక్రము భక్తిన్.

⁠ 409

'మూర్ఖు' —

అందే (2–24) —

చ.⁠

అవినయబుద్ధివై హరికి నర్ఘ్య మయోగ్యమ యంటి నీవు మూ ర్ఖవు శిశుపాల యింకఁ బలుక న్వలసెన్ (సభలోన నున్న యీ యవనిపులెల్ల నాతని దయం బ్రవిముక్తులు వానిచేత నా హవజితులుం దదీయశరణార్థులుగా కొరులయ్య చెప్పుమా.)

⁠ 410