పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/440

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


ప్రారబ్ధే త్వయి చిత్రకర్మణి తదా తద్బాణ భగ్నాసతీ
భిత్తిం ద్రాగవలంబ్య సింహలపటే సా తత్ర చిత్రాయతే.

162
'అంగులి' - హ్రస్వము.163
శిశుపాలవధ

రాజీవ రాజీవశలోల భృంగ
ముష్ణంత ముష్ణం తతిభిస్తరూణామ్
కాంతాల కాంతా లలనా స్సురాణాం
రక్షోలి రక్షోబి తముద్వహంతమ్.

164
'రాజీ' - దీర్ఘము. 165
అందే

ఉచ్చైర్మహా రజతరాజి విరాజితాసౌ
దుర్వార భిత్తి రిహ సాంద్రసుధా సవర్ణా
అభ్యేతి భస్మపరిపాండురిత స్స్మరారే
రుద్వహ్ని లోచన లలామ లలాట లీలామ్.

166
'రాజి' - హ్రస్వము.167
ఇటువలెనే అనేక పదములు హ్రస్వదీర్ఘములు బహులములు గలవు. ఇదివరకే విస్తరించి వ్రాసినాము. ఇవి ఏ అధర్వణాచార్య కారిక వలన హ్రస్వము లనుకోను! బాలసరస్వతులవారు వ్రాసినది రాజమార్గమని తెలిపినాము. అలాగున అర్థము వ్రాయక, లేని యర్థము వ్రాసి (అహోబల పండితులవారు తమకు) ఉన్న పాండిత్యమునకు లోపము చేసికొన్నారు. పండితసార్వభౌములైన తాము అప్పకవివలె నిలువని సిద్ధాంతములు చెయ్యరాదు. కావున 'ఆత్రేయం చింతా' మొదలుకొని 'స్థితి నిర్వాహార్థం' వరకు వ్రాసిన గ్రంథము చింత కొఱకు వ్రాసినదౌను. 168
'లకోరి' పదము హ్రస్వమే కాని దీర్ఘము కన్పించదు. 169
ఇక, కొందఱు లాక్షణికులు ఆంధ్రకృతులందు (కేల్యాదులు) హ్రస్వము అని వ్రాసినారు. గీర్వాణకావ్యము లందు లేనివి తెలుగు కావ్యముల కెక్కడినుండి వచ్చెనో తెలియదు. ఇది వరకు మేము వ్రాసిన గీర్వాణప్రయోగము