ఇది బిందుప్రాస మన్నారు. 270
ప్రాసభేద విమర్శ
కాకునూరి అప్పకవిగారు ఆంధ్రశబ్దచింతామణియందు —
| శా. |
సింగం బాకటితో గుహాంతరమునం జేడ్పాటు మైనొంది మా
తఁగ స్పూర్జిత యూధ దర్శన సముద్యత్క్రోధమై వచ్చునో
జం గాంతార నివాస ఖిన్నమతి యస్మత్సేనపై వీఁడె వ
చ్చెం గుంతీసుతమధ్యముండు సమరస్థేమాభిరామాకృతిన్.
| 271
|
(అని విరాటపర్వము నందలి (4-95) పద్యమందు సంధిగత ప్రాసమని వ్రాసి
నారు. (మఱియు)
| సీ. |
అర్ధబిందు సమాహ్వయము, పూర్ణబిందు, ఖం
డాఖండములు, సంయుతాక్షరంబు,
ధర సంయుతాసంయుతము రేఫయుత, లఘు
ద్విత్వ, వికల్పముల్, వెస నుభయము
ననునాసిక ప్రాసమును, బ్రాసమైత్రియుఁ,
బ్రాసవైరంబు, స్వవర్గజంబు,
ఋప్రాస, లఘు యకారప్రాసములు, నభే
దంబును, సంధిగతంబు ననఁగ
బదియు నేడు దెఱంగులఁ బరిఢవిల్లు
ప్రాసములు పూర్వసుకవిప్రబంధములను
గ్రమత లక్షణ లక్ష్యయుక్తంబుగాఁగ
దేటపఱచెద వాని నిశాటదమన!
(కా. ఆం. 3-298)
| 272
|
అవి 17 విధములు చెప్పినారు. వీటిలో ప్రాసమైత్రి, స్వవర్గజము, ఋప్రాసము—
ఈ మూడున్ను భేదములు కనుపించుచున్నవి గాన గ్రాహ్యంబులు. ప్రాసవైర
మని పేరుమాత్రమేకాని, యొక్కడనైనను లేనందుననున్ను, తమరు లక్ష్య
మొకటైనా వ్రాయనందుననున్ను, పూర్వసుకవిప్రబంధములయందు నున్నవన్ని
