గోదావరినది - 2
సంగ్రహ ఆంధ్ర
చిత్రము - 118
రించుట కష్టసాధ్యమైన విషయము. భారతదేశమందెల్ల అత్యున్నతముగా అభివృద్ధికి తేబడిన కావేరీనదీ జలములలో ఏడాదికి దాదాపు నూటికి 85 వంతుల జలము పలువిధములుగా వినియోగపడుచున్నది. ఇక గోదావరి జలములో నూటికి 6 నుండి 8 వంతులు మాత్రమే ఉపయోగపడుచున్నది. బ్రహ్మపుత్రానదీ జలముల యుపయోగము దాదాపుగా శూన్యమే. మొత్తము 13560 లక్షల ఎకరము అడుగుల (Million acre ft.) ఉపరితల జలములో దాదాపు 4500 లక్షల ఎకరము అడుగుల నీరును ప్రయోజనకరమయిన కార్యకలాపములయందు ఉపయోగించుటకు సాధ్యమగును. ప్రథమ పంచవర్ష ప్రణాళిక (1951-1956) కు పూర్వము 880 లక్షల ఎకరము అడుగుల జలము మాత్రమే ఉపయోగములోనికి తేబడినది.
గోదావరీనది - ఆరగాణి, విసర్జనము (Catchment and Yield) : పశ్చిమ కనుమలపై నుండి అవరోహించిన తరు వాత, గోదావరినది ఆగ్నేయదిశగా 766 మైళ్ళ దూరము ద్వీపకల్పము మీదుగా ప్రవహించి, తుదకు బంగాళాఖాతములో కలియుచున్నది. గోదావరి యొక్క ఆరగాణి విస్త్రీర్ణము 1,16,366 చ. మైళ్ళు అనగా, దాదాపు భారతదేశముయొక్క విస్తీర్ణములో 1/9 వ వంతు. ఈ నది ప్రవహించు వేర్వేరు రాష్ట్రములలో దానియొక్క ఆరగాణి విస్తీర్ణము, దానియొక్క పొడవు ఈక్రింద ఉదాహరింపబడినవి—
| రాష్ట్రము | ఆరగాణి విస్తీర్ణము (catchment area) చ. మైళ్ళలో. | నదిపొడవు మైళ్ళలో. |
| బొంబాయి | 57,252 | 398 |
| ఆంధ్రప్రదేశ్ | 26,066 | 368 |
| మధ్యప్రదేశ్ | 24,670 | - ఉపనదులు |
| ఒరిస్సా | 6,749 | - కలియుట |
| మైసూరు | 1,629 | - సంభవించును |
| మొత్తము | 1,16,366 | 766 |
450
