పుట:Kokkookamu.pdf/46

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


అంగుళము లుండును. హరిణి, తురగి, హస్తిని, యని స్త్రీజాతులు మూఁడు.
ఈ జాతుల భగములు లోతు క్రమముగా, ఆరు, తొమ్మిది, పదిరెండు, అంగుళ
ముల ప్రమాణ ముండును. శశము హరిణియు, వృషభము అశ్వినియు, తురగము
హస్తినియు, కూడినచో సమరతి యగును. వృషభము హరిణియు, అశ్విని హయ
మును గూడిన నుచ్చరత మగును. హయము హరిణియు, శశము హస్తియు గూడిన
నత్యుచ్చరత మగును.


శ్లో.

అత్యుచ్చమతినీచం చ మృగశ్వం హస్తినీశశమ్।
ఇతి ప్రమాణభేదేన నవధా రతమూచిరే॥


ఆ.

నీచరతము లశ్వినీశశకంబులు
హస్తినీశశంబు లధికనీచ
రతులు హరిణియును దురగములు కరిణియు
శశకములు విరుద్ధజాతు లయ్యె.


తా.

శశము నశ్వమును శశము హస్తినియు గూడిన నీచరతి యగును. అశ్వము
హరిణియు, శశము కరిణియు గూడిన అతినీచరత మగును.


శ్లో.

ఉత్తమాని సమాన్యాహుర్మధ్యముచ్చరతం ద్వయమ్।
నీచద్వయం తథా౽త్యుచ్చమతినీచం మహాధమమ్॥


క.

సమరతి యుత్తమ మగు మ
ధ్యమ ముచ్చరతద్వయంబు నత్యుచ్చము నీ
చము నతినీచం బధమము
క్రమమున నిది యెఱిఁగి పొందఁ గావలయు విటుల్.


తా.

ఉత్తమము, మధ్యమము, అధమము, అని రతి త్రివిధము. ఆరతుల
యందు సమరతి యుత్తమమనియు, ఉచ్చరతిద్వయమును, అత్యుచ్చరతిద్వయ
మును మధ్యమమనియు, నీచరతములు, అతినీచరతములు అధమమనియు జెప్పం
బడియె గాన వీని నెఱింగి విటులు స్త్రీలను రమింపవలెను.

అతృప్తిస్త్రీబాధలక్షణము

శ్లో.

కండూతేరప్రతీకారాదన్తర్లింగావిమర్దనాత్।
న ద్రవన్తి న తృప్యన్తి యోషితో నీచమోహనే॥