పుట:Kokkookamu.pdf/45

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

సురతభేదే జాత్యధికారః

తృతీయః పరిచ్ఛేదః

భగదండప్రమాణరతుల లక్షణములు

శ్లో.

ఆరోహపరిణాహాభ్యాం షణ్నవద్వాదశాంగుళైః।
గుహ్యైశ్శశో వృషో౽శ్వో నా హరిణ్యశ్వేభికాః స్త్రియః॥


శ్లో.

హరిణీశశయోర్యోగే వడవావృషయోస్తథా।
హస్తినీహయయోశ్చైవ మతం సమరతం త్రయమ్॥


శ్లో.

మృగీవృషం చ వడవాహయముచ్చతరం ద్వయం।
వీచద్వయం చ వడవాశశకం హస్తినీవృషమ్॥


సీ.

పురుషులు శశ వృష తురగజాతులు వీరి
                 శాఖలు దీర్ఘవిశాలములును
నారు తొమ్మిది ద్వాదశాంగుళపరిమాణ
                 మయ్యెను మఱియు నతయ్యతివలకును
హరిణియుఁ దురగియు హస్తిని యననొప్పు
                 నీప్రమాణమె మరునింటిలోఁతు
హరిణియుఁ గుందేలు నశ్విని వృషభంబు
                 హస్తికి ఘోటక మమరుపొందు


ఆ.

జాతిజాతి కూడ సమరతి యయ్యెడి
నుచ్చమయ్యె మృగియ నుక్షమంబు
నశ్వినియు హయమ్ము నత్యుచ్చమయ్యెను
హరిణి హయము శశము హస్తినియును.


తా.

శశము, వృషభము, తురగము, యని పురుషజాతులు మూడు. ఈ
జాతులయొక్క శిశ్నములప్రమాణము వరుసగా, ఆరు, తొమ్మిది, పదిరెండు,