పుట:Kokkookamu.pdf/139

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


గీ.

వసుధఁ జూచుచు నెదుటకు వంగి భామ
వెనుక నిల్చినమాధవు వెన్నుఁ బట్ట
నాపెపదముల మునివ్రేళ్ళ నదిమిపట్టి
కలియ “చాలుకపేలుక” కరణ మనిరి.


తా.

కాంత ముందునకు వంగి వెనుకకు చేతులను జాపి వెనుకనున్న పురు
షుని బట్టుకొనియుండ పురుషు డామెమడమలను తనపదములయొక్క మునివ్రే
ళ్ళతే బట్టి రతి యొనర్చిన చాటుకపేలుకబంధ మగును.


శ్లో.

భూగతస్తనభుజాస్య మస్తామున్తస్ఫిచదుధోముఖీం స్త్రీయమ్।
క్రామతి స్వకరకృష్ణమేహనో వల్లభః కరిదదైభముచ్యతే।
ఏణగార్దభికశౌనసైరిభప్రాయమేవమపరం చ కల్పయేత్॥


వ.

మఱియు నీ వ్యానకరణములయందు ననేకభేదంబులు గలవు. అందుఁ గొన్ని
నామంబు లెఱింగించెద — సృగాలంబును, గార్దభంబును, యౌష్ట్రంబును,
బౌండరీకంబును, మండనంబును, విపరీతంబును, నైణంబును, బారావతంబును,
మయూరంబును, మౌషికంబును, భేరుండంబును, గారుడంబును, ననునవియు
నింకనధికంబులుం గలవు. అవియన్నియు భావధూషితంబులు గానఁ బలుకఁబడవు.
అవియన్నియుఁ దత్తదాకార పరిమాణంబై యుండు. కలాకోవిదులగువారలు
తదన్వేషణరూపంబులును నృత్యసతులు గావించిన క్రియాగుణకార్యనిర్వాహ
కుఁడై వ్యానతంబురీతిగా నాకారవికారం బెన్నుచు సంతతంబుగాఁ గ్వచిత్సం
పర్కం బుపయోగింప శ్రేయస్కరంబు. ఇంక విపరీతంబుల నెరింగించెద.

77 పురుషాయితబంధ లక్షణము

శ్లో.

జాతశ్రమం వీక్ష్య పతిం పురన్ధ్రీ స్వేచ్ఛాతయైనాథ రతే ప్రవృత్తిమ్।
కందర్పవేగాకులితా నితాంతం కుర్వంతి తుష్ట్యై పురుషాయితం తత్॥

(ఇతి అనంగరంగః)

చ.

పురుషుఁడు భ్రాంతిఁ జెందఁ బువుఁబోఁడి చివాలున లేచి యూరువు
ల్విరళముఁ జేసి పైకొని చలింపఁ గుచద్వయము న్బిఱుందుల
య్యురమురమున్ మొగంబుమొగ మూని విభుం డెదురానుచుండఁగా
హరువమరంగఁ గూడఁ బురుషాయితబంధ మన న్నుతి న్గొనున్.